تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی (PGD) چه مزایا و معایبی دارد؟
زوجی که قرار است آزمایش پی جی دی برای آنها انجام شود، در روند انجام عمل آی وی اف یا میکروانجکشن قرار می گیرند. از یک طرف داروهای خاصی برای مادر تجویز می شود تا فولیکول هایش رشد کنند و تبدیل به تخمک بالغ شوند. سپس طی روند تخمک گیری تخمک ها گرفته می شوند.
از طرف دیگر اسپرم مناسب از همسر گرفته می شود و سپس در محیط آزمایشگاه جنین از لقاح تخمک و اسپرم حاصل می شود. جنین پس از لقاح شروع به تقسیم سلولی می کند. طی سه تا پنج روز، جنین ها به سلول های متعدد تقسیم می شوند.
PGD (پی جی دی) چگونه انجام می شود؟
تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی PGD شامل مراحل زیر است:
- ابتدا سلول های چندگانه / چند سلولی از جنین های میکروسکوپی که حدود 5 روزه هستند، جدا می شوند. پس از جمع آوری سلول، جنین فریز می شود.
- سپس DNA یا ذخیره ژنتیکی این سلول ها به تعداد زیاد تکثیر و در محیط آزمایشگاه از نظر وجود بیماری های ژنتیکی بررسی می شود. این روند حدود یک هفته طول می کشد.
- پس از اینکه با روش پی جی دی بیماری هایی که زوج احتمال انتقال آنها به جنین شان را دارند، شناسایی شد، جنین های سالم به رحم منتقل و انتظار برای لانه گزینی جنین و آزمایش مثبت بارداری آغاز می شود.
- در صورت تمایل زوج، جنین های اضافه سالم برای استفاده در آینده در محیط آزمایشگاه جنین شناسی فریز می شوند.
به یاد داشته باشید، فرآیند پی جی دی شامل آماده سازی تخمدان برای بالغ شدن تخمک ها، گرفتن تخمک و اسپرم مناسب برای انجام آی وی اف و میکروانجکشن و باروری تخمک با اسپرم در محیط آزمایشگاه است که ممکن است چند هفته طول بکشد.
همچنین پس از تشکیل جنین، 3 تا پنج روز تقسیم سلولی رخ می دهد. یک تا دو هفته هم انجام آزمایش پی جی دی و برنامه ریزی قرار ملاقات برای صحبت در مورد نتایج آن زمان می برد. اگر شما قصد انجام تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی یا PGD را دارید، این زمان را مدنظر داشته باشید.
آیا بیوپسی جنین و PGD بی خطر هستند؟
بله. داده های سالانه PGD در حیوانات و چند صد هزار تولد زنده در انسان نشان می دهد که PGD منجر به افزایش نقایص مادرزادی در مقایسه با جمعیت عمومی نمی شود. ارزیابی و پیگیری نوزادانی که پس از PGD متولد می شوند، هیچ مدرکی برای اثرات منفی در فرآیند رشد یا رشد عصبی در چند سال اول زندگی کودکان نشان نمی دهد. در جنین هایی که آزمایش تست کروموزومی PGD انجام می شود، کمتر احتمال دارد که بعدا به دلیل اختلالات کروموزومی منجر به سقط شود، زیرا بسیاری از اختلالات قبل از انتقال جنین به رحم شناسایی می شوند.
از بین بردن چند سلول جنین زودرس (سلول هایی که برای آزمایش پی جی دی گرفته می شوند) توانایی این جنین را برای تبدیل شدن به جنین سالم و بعد حاملگی طبیعی، تغییر نمی دهد.
استفاده از روش PGD (پی جی دی) چه مزایا و معایبی دارد؟
این روش نیز همانند تمامی روش های درمانی و کمک باروری دیگر با مزیت ها و نیز معایبی همراه است. اگر تصمیم به انجام این کار دارید، لازم است با در نظر گرفتن تمامی انها، بهترین تصمیم را اتخاذ کنید.
از جمله مزایای استفاده از روش PGD می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- با کمک این روش می توان بیش از 100 مشکل ژنتیکی را بررسی کرده و از انتقال آنها به فرزند آینده جلوگیری کرد، حتی مشکلاتی که از وجود آنها در همسر خود آگاه نبوده اید.
- انجام روش پی جی دی پیش از مرحله لانه گزینی انجام می شود، به این ترتیب جنین هایی که از هر نظر سالم تر هستند به رحم مادر منتقل خواهند شد در نتیجه شانس موفقیت آمیز بودن و تولد نوزاد سالم بیشتر خواهد شد.
معایب استفاده از روش PGD به شرح زیر است:
- بسیاری از متخصصان بر این باورند که چون زندگی از نطفه آغاز می شود، دور انداختن جنین های ناسالم اخلاقی نیست.
- در حالیکه PGD به کاهش احتمال ابتلای جنین به اختلالات ژنتیکی کمک می کند، ولی نمی تواند این خطر را کاملا از بین ببرد. در برخی موارد، آزمایشات بیشتری در طول بارداری مورد نیاز است تا مطمئن شویم که آیا بیماری ژنتیکی وجود دارد یا خیر.
- برخی از بیماری ها تنها زمانی ایجاد می شوند که افراد به سن بالا برسند لذا هنوز این اختلالات موضوع بحث ارائه دهندگان خدمات بهداشتی است.
- در نظر داشته باشید که تشخیص ژنتیکی قبل از لانه گزینی یا پی جی دی، نیاز به انجام آزمایش ها و غربالگری های دوران بارداری را رفع نمی کند.
پی جی دی در آزمایشگاه که در کلینیک های ژنتیک و IVF وجود دارد، انجام می شود. بهتر است آزمایش پی جی دی را در مراکز درمان ناباروری که مجهز به آزمایشگاه ژنتیک نیز هستند، انجام دهید، تا مشکل حمل و نقل جنین از محلی به محل دیگر وجود نداشته باشد و شانس موفقیت افزایش یابد.
مطالعه بیشتر:
1- تعیین جنسیت فرزند با روش PGD
2- رابطه مستقیم زمان نزدیکی با تعیین جنسیت فرزندتان
3- عوامل موثر بر تعیین جنسیت فرزند
4- نقش تغذیه و زمان برقراری رابطه جنسی در تعیین جنسیت فرزند
5- 9 روش سنتی برای تشخیص جنسیت جنین