آیا هر ماه احتمال بارداری و تخمک گذاری وجود دارد؟
ساده ترین و اساسی ترین واقعیتی که باید در ابتدای امر بدانید آن است که هنگام تخمک گذاری، توان باروری در بالاترین حد ممکن قرار دارد. مراقب سیکل قاعدگی یا همان مدت زمان بین دو قاعدگی باشید، اندازه گیری و بررسی این چرخه جدا از اهمیتی که در تعیین زمان تخمک گذاری و احتمال بارداری دارد، برای هر خانمی لازم و مفید است.
چه زمانی بیشترین احتمال بارداری وجود دارد؟
به این نکته توجه داشته باشید، صرف نظر از اینکه قصد بارداری دارید یا خیر، دانستن پاسخ این پرسش بسیار مهم و حائز اهمیت است.
اساساً به هنگام تخمک گذاری، یک تخمک از تخمدان شما آزاد می شود و مدت زمان بقای آن بین 12 تا 24 ساعت است. در عین حال اسپرم فقط میتواند 48 تا 72 ساعت پس از رابطه جنسی زنده بماند. بر طبق این زمانبندی میتوان گفت که فرصت بارداری بسیار محدود است و جالب اینکه همین زمان اندک، دوران طلایی محسوب می شود و بیشترین احتمال بارداری فقط در همین محدودۀ زمانی وجود دارد. به این محدوه زمانی، روزهای باروری می گویند.
بعد از اطلاع از زمان تخمک گذاری، چنانچه قصد بارداری دارید بهترین موقع برای اقدام به بارداری روزهای باروری است که معمولاً سه روز قبل از تخمک گذاری آغاز شده و تا خود روز تخمک گذاری ادامه دارد. توجه کنید که در صورت عدم تمایل به بارداری بهتر است از برقراری رابطه جنسی در این روزها خودداری کنید.
با توجه به اینکه اسپرم میتواند 48 تا 72 ساعت بعد از نزدیکی زنده بماند، تعیین زمان دقیق تخمک گذاری اهمیت زیادی دارد. البته در حال حاضر برنامه های کاربردی به این منظور تهیه شده و روی گوشی همراه نصب می شوند و میتوانید اطلاعات خود را بر روی آن ذخیره نمائید تا روزهای باروری شما را یادآوری کند.
آیا خانم ها هر ماه تخمک گذاری می‌کنند؟
همه بانوان هر ماه تخمک گذاری نمی‌کنند. اگر تخمدانی فولیکول بالغ تولید نکند، تخمک گذاری رخ نمی‌دهد. این حالت چرخه قاعدگی بدون تخمک گذاری خوانده می‌شود. آندومتر (جداره‌ی رحم که در آمادگی برای بارداری ضخیم می‌شود) به طور معمول ضخیم می شود، اما تخمک رها نمی‌شود.
درصد اندکی از بانوان در دوره‌ای بیست و چهار ساعته دو یا چند تخمک رها می کنند. پس از این زمان در اثر دگرگونی‌های هورمونی بدن، امکان رها شدن تخمک‌های بیشتر وجود ندارد. وقتی تخمک بارور شد، هورمون‌ها از رها شدن تخمک‌های بیشتر پیشگیری می‌کنند تا از بارداری حمایت و آن را تغذیه کنند.
تعیین زمان دقیق تخمک گذاری
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، اقدام به بارداری قبل از تخمک گذاری، احتمال بارداری را افزایش می دهد. اگر قصد باردار شدن ندارید، از رابطه زناشویی در این روزها خودداری کنید.
تعیین زمان تخمک گذاری با روش دمای پایه بدن
اندازه گیری دمای پایۀ بدن، یکی دیگر از روش هایی است که برای تعیین زمان تخمک گذاری مورد استفاده قرار میگیرد، شاید این روش کمی قدیمی به نظر برسد، اما براساس آن میتوان مناسبترین زمان اقدام برای بارداری را تعیین نمود. در بسیاری از اپلیکیشنها که برای تعیین زمان باروری تولید شدهاند، قسمتی برای ثبت دمای پایه بدن نیز در نظر گرفته شده است.
دمای بدن شما بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب کامل، دمای پایه بدن نامیده می شود. در روزهای نزدیک به تخمک گذاری، این دما افزایش مییابد. با بررسی و ثبت روزانۀ دمای پایه بدن میتوانید بهترین زمان باروری را پیش بینی کنید. ساعات اولیه صبح قبل از خروج از رختخواب، مناسبترین زمان برای اندازهگیری درجه حرارت پایه بدن است. همیشه از یک دماسنج مخصوص استفاده کرده و از صحت و دقت دماسنج اطمینان حاصل کنید.
تعیین زمان تخمک گذاری با ترشحات واژن
علاوه بر دمای پایه بدن باید به ترشحات واژینال نیز توجه داشته باشید، بسیاری از بانوان توجهی به سیکل قاعدگی خود ندارند ولی با مشاهده ترشحات سفید رنگ میتوان گفت که قاعدگی بعدی نزدیک است، هرگاه این ترشحات روشن، چسبناک و شبیه به سفیدۀ تخم مرغ باشد، توانایی بارور شدن به بالاترین میزان خود رسیده است. در این مدت شما بیشترین شانس را برای بارداری خواهید داشت.
همانطور که گفتیم بهترین زمان برای اقدام به بارداری، رابطه جنسی قبل از تخمک گذاری است، زیرا بیشترین توان باروری در این دوران وجود دارد، پس چنانچه قصد بارداری دارید بر خلاف این تصور اشتباه، رابطه را به بعد از تخمک گذاری موکول نکنید.
تعیین زمان تخمک گذاری با کیت تخمک گذاری
اگر واقعا تمایلی به اندازه گیری دمای پایه بدن ندارید و یا نمی توانید روزهای سیکل قاعدگی خود را محاسبه کنید، استفاده از کیت تخمک گذاری به شما توصیه می شود. کیت پیش بینی تخمک گذاری میزان هورمون جسم زرد یا لوتئینی کننده (LH) را با دقت 99% اندازه گیری می کند.
هورمون جسم زرد (LH) همیشه در ادرار وجود دارد. اما مقدار آن تقریباً در 24 تا 48 ساعت پس از تخمک گذاری افزایش مییابد و این نشان میدهد که تخمک در حال آزادسازی است یا به عبارت دیگر، تخمک گذاری اتفاق میافتد. هرگاه افزایش این هورمون را با استفاده از کیت تخمک گذاری مشاهده کردید، مناسبترین زمان برای اقدام به بارداری است.
در بازار چند نوع دستگاه تست تخمک گذاری وجود دارد. آنها می‌توانند به شناسایی تغییرات بدنی که نشانگر نزدیک بودن تخمک گذاری است، کمک کنند. معمول‌ترین آنها عبارتند از:
کیت تخمک گذاری
این ابزار مثل آزمایش بارداری کار می‌کند با این تفاوت که این ابزار میزان هورمون جسم زرد یا LH را اندازهگیری می‌کند که نشان میدهد، در دوازده تا بیست و چهار ساعت آینده تخمک گذاری می‌کنید یا خیر!
دستگاه تخمک گذاری میکروسکوپی (آزمون آب دهان)
تخمک گذاری میکروسکوپی نیز در بازار یافت می‌شود. با این میکروسکوپ کوچک دستی میتوانید نمونه‌ی آب دهان خود رابررسی کنید. به هنگام باروری، آب دهان به شکل گیاه سرخس یا برگ درخت پالم (ferning) ظاهر می‌شود، و این یعنی آب دهان شما الگوی متفاوتی از زمانی که بارور نیستید به خود می گیرد.
تقویم تخمک گذاری
اگر می‌خواهید بر اساس بررسی تاریخ چرخه قاعدگی، بارورترین روزهایتان را بیابید، محاسبه‌گرهای تخمک گذاری را امتحان کنید. فقط تاریخ آخرین عادت ماهانه و نیز طول معمول چرخه را وارد کنید. این ابزار روزهای باروری آتی شما را پیش‌بینی می‌کند. با پیگیری دیگر نشانه های تخمک گذاری، ابزار فوق‌العاده‌ای خواهید داشت تا مسیر لقاح جنین را سرعت بخشید.
اسپرم در داخل بدن بانوان حدود سه تا پنج روز زنده می‌ماند، بنابراین امکان دارد آمیزش جنسی حتی پیش از رخداد تخمک گذاری نیز به بارداری بینجامد. اگر برای باردار شدن تلاش می‌کنید، ضروری نیست که آمیزش جنسی زیادی داشته باشید یا همه چیز را برای دقیقه تخمک گذاری آماده سازید.
مانیتور باروری چیست؟
مانیتور باروری یک برنامه کاربردی است که میتواند 7 روز قبل از تخمک گذاری به طور دقیق زمان آن را پیش بینی کند. این مانیتور بسیار گران قیمت بوده و برای تعیین دقیق بهترین زمان بارداری و افزایش احتمال بارداری، میتوانید از این مانیتور نیز استفاده کنید. مانیتور باروری با خوانش وضعیت هورمونی بدن شما و تشکیل یک تقویم تخمک گذاری با توجه به اطلاعاتی که در اختیار دارد، تمامی اقدامات لازم را انجام میدهد. در صورتی که چرخه قاعدگی منظمی ندارید، استفاده از این مانیتور به شما توصیه می شود.
تعیین زمان دقیق تخمک گذاری و ابزارهای مرتبط به آن هم برای بارداری سریع و هم برای پیشگیری از بارداری مورد استفاده قرار میگیرند. اگر استفاده از سایر روش های پیشگیری از بارداری مقدور نباشد می توان با آگاهی از زمان تخمک گذاری از بارداری پیشگیری نمود. آگاهی از زمان دقیق تخمک گذاری برای پیشگیری از بارداری بسیار حائز اهمیت است اما اگر به طور کامل از نحوه کارکرد بدن خود مطلع هستید و به دانش خود اطمینان کامل دارید، به هیچ یک از این روش ها نیازمند نخواهید بود.
مطالعه بیشتر:
1- روش های تشخیص زمان تخمک گذاری برای بارداری
2- درد تخمک گذاری در زنان چیست و چرا ایجاد می شود؟
3- چگونه احتمال باردار شدن و تخمک گذاری خود را افزایش دهم؟
4- تاثیر انواع آمنوره بر روند تخمک گذاری چیست؟
5- محاسبه زمان تخمک گذاری چه تاثیری بر احتمال بارداری دارد؟
