زمان مناسب برای سونوگرافی تخمدانها و رحم

بهترین زمان سونوگرافی برای تشخیص کیست تخمدان

انتخاب زمان مناسب برای سونوگرافی تخمدان به این مساله بستگی دارد که به چه دلیل می خواهید سونوگرافی تخمدان انجام دهید. اگر قصد دارید تا وضعیت تخمدان ها را برای باروری بررسی کنید، مثلا می خواهید بدانید که آیا فولیکول غالب در زمان مورد انتظار تخمک گذاری در تخمدان های شما ایجاد می شود یا نه بدون شک زمان مناسب برای سونوگرافی تخمدان همان زمان مورد انتظار تخمک گذاری است. تخمک گذاری معمولا در 14 روز پیش از شروع دوره بعدی خون ریزی در بانوان رخ می دهد. با شمارش روزها موعد مورد انتظار تخمک گذاری را پیدا کنید، در این روز سونوگرافی انجام دهید، در صورت داشتن فولیکول غالب پزشک دیده شدن و یا دیده نشدن آن را در برگه سونوگرافی ذکر خواهد کرد.

یکی دیگر از دلایل انجام سونوگرافی تخمدان بررسی امکان ابتلای فرد به کیست تخمدان به عنوان یکی از دلایل عدم تخمک گذاری است. 

نشانه های سندرم تخمدان پلی کیستیک

سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOS شامل نشانه‌هایی مانند نامنظمی تخمک گذاری و نبود تخمک گذاری که به معنای تخمک گذاری پراکنده یا فقدان هر گونه تخمک گذاری است – یعنی عدم تخمک گذاری ماهیانه. مبتلایان به این عارضه احتمالاً چرخه عادت ماهانه طولانی‌تری داشته یا شاید هر چند ماه فقط یک بار عادت ماهانه شوند.

 نشانه‌های دیگری مثل رشد غیرعادی مو، آکنه، افزایش وزن، سخت وزن کم کردن و مشکلات باوری نیز از اعلام این مشکل می‌باشد. به گفته دکتر جانا روسو، متخصص زنان و زایمان، در حالی که علت اصلی این عارضه دقیقاً مشخص نیست، ولی ظاهراً حداقل بخشی از علل آن با ژنتیک ارتباط دارد (ظاهراً در خانواده‌ها ارثی است). بنابراین، اگر خانم‌های دیگری در خانواده شما نشانه‌های تخمدان پلی کیستیک دارند، احتمال ابتلای شما نیز بیشتر خواهد بود. اگر این عارضه درمان نشود، باعث ابتلا به دیابت نوع دو، فشار خون بالا و چاقی می‌شود.

چگونه آگاه شویم؟ معمولاً علایم و نشانه‌های این عارضه وقتی آشکار می‌شود که عادت ماهانه‌ی دختر شروع می‌شود، ولی گاهی در سال‌های باروری نیز اتفاق می‌افتد، مثلاً در واکنش به افزایش چشمگیر وزن. دکتر روسو توضیح می‌دهد: معمولاً مبتلایان به این مشکل چرخه‌ی عادت ماهانه نامنظمی دارند که گاهی یک ماه آن را نمی‌بینند یا حتی چند ماه پریود نمی‌شوند. رشد غیرمعمول مو یا موی زیاد بدن و صورت و یا بروز آکنه نیز از نشانه های دیگر این مشکل است، زیرا میزان هورمون مردانه (آندروژن‌ها) افزایش یافته است. احتمال می‌رود مبتلایان به نشانه‌های تخمدان پلی کیستیک با باروری نیز مشکل داشته باشند، البته تاثیر آن در افراد مختلف متفاوت است. برای تشخیص این سندرم اغلب اولتراساوند تخمدان توصیه می‌شود، زیرا افرادی که دچار این نشانه‌ها هستند اغلب چند کیست پر از مایع در تخمدان‌ دارند، بنابراین آن را پلی کیستیک (چندکیستی) می‌خوانند. با این حال ندیدن کیست در تخمک نیز احتمال تشخیص آن را رد نمی‌کند (هنوز احتمال آن وجود دارد).

روش های درمان تخمدان پلی کیستیک 

درمان علاجی برای نشانه‌های تخمدان پلی کیستیک وجود ندارد، اما برخی از روش‌ها آثار بیماری را کاهش می‌دهد و از گسترش مشکلات دراز مدت سلامتی مثل دیابت نوع دو و بیماری قلبی پیشگیری خواهد کرد. دکتر روسو می‌گوید: مهم‌ترین درمان تغییر در شیوه زندگی است، یعنی به شکل رژیم غذایی سالم، کم کردن وزن (اگر شاخص توده بدن (BMI) بیش از 25 است) و ورزش. هدف اصلی تغییر در شیوه‌ی زندگی و رسیدن به وزن مناسب و حفظ آن است. ورزش منظم به کنترل وزن و مدیریت اضطراب و به عادی‌سازی میزان قند خون و انسولین کمک می‌کند که همه‌ی اینها برای مبتلایان به نشانه‌های تخمدان پلی کیستیک مفید است. اگر سنگین وزن هستید، حتی از دست دادن 5% از وزن نیز مفید است.

به گفته‌ی دکتر روسو، عادت ماهانه نامنظم با درمان هورمونی شامل ترکیبات ضد‌آندروژنی بهبود می‌یابد. مثلاً قرص‌های ضدبارداری به تنظیم چرخه عادت ماهانه کمک می‌کند. باید توجه کرد که این سندرم با خطرات درازمدت برای سلامتی همراه است. برای غربالگری گسترش این عارضه، فرد مبتلا باید هر شش ماه یک مرتبه معاینه شود.

اگر بپرسید که بهترین زمان سونوگرافی تشخیص کیست تخمدان چه روزی است؟ در پاسخ باید به شما بگوییم که درصورت ابتلا به کیست تخمدان، تقریبا هر روزی از سیکل ماهانه که به سونوگرافی مراجعه کنید، متخصص سونوگرافی با یک بررسی دقیق می تواند عارضه تخمدان پلی کیستیک را در شما تشخیص دهد. 

درمورد انتخاب زمان مناسب برای سونوگرافی تخمدان توصیه می کنیم وقتی به مطب متخصص مراجعه می کنید و او انجام سونوگرافی را برای شما درخواست می کند، تمامی سوالات خود را در مورد زمان مناسب برای سونوگرافی تخمدان را نیز از او بپرسید تا دچار سردرگمی نشوید.

مطالعه بیشتر:

1- تخمدان چیست؟

2- سرطان تخمدان چیست؟

3- علائم و درمان اختلال هورمونی تخمدان پلی کیستیک

4- کیست تخمدان در چه بانوانی شایع تر است؟