آکرومگالی چیست و چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟
آکرومگالی نوعی اختلال هورمونی است که وقتی غده هیپوفیز شما در دوران بزرگسالی هورمون رشد بیش از حد تولید میکند، اتفاق می افتد. هنگامی که این اتفاق بیفتد، اندازه استخوانهای دست، پا و صورت شما افزایش مییابد. آکرومگالی معمولاً بر بزرگسالان میانسال تاثیر میگذارد، اگرچه میتواند در هر سنی بروز کند. در کودکانی که هنوز در حال رشد هستند، هورمون رشد بیش از حد میتواند منجر به یک بیماری به نام ژیگانیسم شود. این کودکان رشد اغراق آمیز استخوان و افزایش غیرطبیعی قد را تجربه میکنند.
آکرومگالی چیه؟
آکرومگالی نوعی نسبتا نادر هورمونی است که در آن غده هیپوفیز بیش از اندازه هورمون رشد تولید می کند. از آنجا که آکرومگالی یک بیماری نادر و کم شیوع است و تغییرات جسمی آن به تدریج رخ میدهند، شناخت و تشخیص آن مدت زیادی طول میکشد. اگر این بیماری به موقع درمان نشود، میتواند به بیماری جدی منجر شود، و حتی ممکن است تهدیدی برای زندگی فرد باشد. اما درمانهای موجود میتوانند خطر عوارض شما را کاهش داده و ویژگیهای این بیماری، از جمله بزرگ شدن اندامهای بدن را به میزان قابل توجهی بهبود بخشند.
علائم آکرومگالی چیست؟
علائم شایع این عارضه، بزرگی دستها و پاها است. افراد مبتلا به این عارضه اغلب متوجه میشوند که حلقه یا انگشتر آنان دیگر به اندازه انگشت شان نیست و سایز کفش شان نیز بسیار بزرگ شده است.
این بیماری همچنین ممکن است باعث ایجاد تغییرات تدریجی در شکل صورت فرد شود، مانند فک تحتانی و ابروی بیرون زده، بینی بزرگ، لبهای کلفت و فاصله بیشتر بین دندانها.
از آنجا که آکرومگالی به کندی پیشرفت می کند، ممکن است علائم اولیه آن برای سالها آشکار نباشد. بعضی اوقات، افراد فقط با مقایسه عکسهای قدیمی با عکسهای جدید، متوجه این تفاوت میشوند.
این عارضه ممکن است علائم و نشانههای زیر را ایجاد کند که میتواند در افراد مختلف متفاوت باشد:
- بزرگ شدن دستها و پاها
- زمختی و بزرگی اجزای صورت
- ضخامت و چرب شدن پوست صورت
- تعریق بیش از حد و بوی بد بدن
- برجستگیهای کوچک روی پوست
- خستگی و ضعف عضلانی
- تن صدای بم و گرفته ناشی از بزرگ شدن تارهای صوتی و سینوسها
- خروپف شدید به دلیل انسداد راههای هوایی فوقانی
- اختلال در بینایی
- سردرد
- بزرگ شدن زبان
- درد و محدودیت در حرکت مفاصل
- بی نظمیهای چرخه قاعدگی در بانوان
- بزرگ شدن اندامهایی مثل قلب
- عدم تمایل به رابطه جنسی
آکرومگالی چگونه درمان میشود؟
اگر علائم و نشانههای مرتبط با این بیماری جسمانی تدریجی ناشی از این اختلال نشوند. اما تشخیص زودهنگام این بیماری بسیار مهم است، تا بتوانید مراقبتهای مناسب را شروع کنید. در صورت عدم درمان، آکرومگالی میتواند منجر به عوارض جدی شود. این عارضه یک بیماری ناشی از تولید بیش از حد هورمون رشد در غده هیپوفیز است. غده هیپوفیز غده کوچکی است که در قاعده مغز و در پشت پل بینی قرار دارد و هورمونهای متعددی ترشح میکند. هورمون رشد نقش مهمی در مدیریت رشد جسمی شما دارد. هنگامی که هورمون رشد در جریان خون شما ترشح میشود، باعث میشود که کبد شما هورمونی به نام فاکتور رشد شبه انسولین تولید کند. این فاکتور رشد به نوبه خود، رشد استخوانها و سایر بافتها را تحریک میکند.
اگر غده هیپوفیز شما هورمون رشد بیش از حد ترشح کند، مقادیر بیش از حد فاکتور رشد تولید میشود. فاکتور رشد بیش از حد نیز میتواند منجر به رشد غیر طبیعی بافتهای نرم و اسکلت شما و همچنین سایر علائم و نشانههای مشخصه آکرومگالی و ژیگانتیسم شود.
در بزرگسالان، وجود یک تومور شایعترین علت تولید بیش از حد هورمون رشد است:
- تومور غده هیپوفیز. اکثر موارد این عارضه ناشی از تومور غیر سرطانی (خوش خیم) غده هیپوفیز است. تومور مقادیر بیش از حد هورمون رشد را ترشح میکند و باعث بسیاری از علائم و نشانههای آن میشود. برخی از علائم آکرومگالی، مانند سردرد و اختلال در بینایی، به دلیل فشار تومور بر روی بافتهای مجاور مغز است.
- تومور غیر هیپوفیزی. در تعداد کمی از افراد مبتلا به این عارضه، تومورها در سایر قسمتهای بدن، مانند ریهها یا لوزالمعده باعث این اختلال میشوند. بعضی اوقات این تومورها هورمون رشد ترشح میکنند. در موارد دیگر، تومورها هورمونی به نام هورمون آزاد کننده هورمون رشد تولید میکنند، که غده هیپوفیز را برای تولید هورمون رشد بیشتر تحریک میکند.
عوارض آکرومگالی
پیشرفت این بیماری میتواند منجر به مشکلات عمده در سلامتی شود. این عوارض ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فشار خون بالا
- بیماریهای قلبی عروقی، به ویژه بزرگ شدن قلب (کاردیومیوپاتی)
- آرتروز
- دیابت
- گواتر
- غده های پیش سرطانی (پولیپ) در آستر روده
- آپنه خواب، وضعیتی که در آن تنفس در هنگام خواب به طور مکرر متوقف و شروع میشود.
- سندروم تونل کارپال
- فشار روی نخاع
- از دست دادن بینایی
درمان زودهنگام آکرومگالی میتواند از بروز این عوارض یا بدتر شدن آن جلوگیری کند. آکرومگالی و عوارض آن، در صورت درمان نشدن میتوانند منجر به مرگ زودرس شوند.
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/acromegaly/symptoms-causes/syc-20351222