درمان افتادگی رحم، علائم و تشخیص آن چگونه است؟
رحم بافتی عضلانی است که در محاصره ماهیچه ها و رباط های لگن قرار دارد. به همین دلیل اگر عضلات و رباط های لگن ضعیف یا کشیده شوند، دیگر نمی توانند به خوبی از رحم محافظت کنند و در نتیجه افتادگی لگن رخ خواهد داد. افتادگی رحم زمانی رخ می دهد که رحم از جای اصلی خود جابجا شده و یا بداخل واژن یا دریچه واژن پایین بیافتد.
افتادگی رحم می تواند جزیی و یا کامل رخ دهد که در موارد شدید درمان افتادگی رحم ضرورت دارد. افتادگی جزیی رحم زمانی ایجاد می شود که تنها بخشی از رحم جابجا شده و داخل واژن افتاده باشد، افتادگی کامل رحم نیز به شرایطی گفته می شود که رحم به اندازه ای پایین افتاده باشد که بخشی از آن از دریچه واژن خارج شود.
علائم افتادگی رحم
بانوانی که به افتادگی خفیف رحم دچار هستند، ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. ولی افتادگی متوسط یا شدید می تواند با علائم زیر همراه باشد:
- احساسی مثل نشستن بروی یک توپ
- خونریزی واژینال
- افزایش ترشحات واژینال
- مشکل و ناراحتی هنگام رابطه جنسیبیرون آمدن دهانه رحم
- مشاهده ی یا بخشی از رحم به خارج از واژن
- احساس کشیدگی یا سنگینی درون لگن
- یبوست
- عفونت عودکننده مثانه
اگر این علائم را در خود مشاهده می کنید، حتماً باید به پزشک مراجعه کنید تا تحت درمان قرار گیرید. در صورت کم توجهی و عدم مراجعه به پزشک و پیگیری درمان، افتادگی رحم می تواند به روده، دستگاه تناسلی و مثانه آسیب رساند.
عوامل خطرناک در افتادگی رحم
در حقیقت با افزایش سن و کاهش سطح استروژن، خطر بروز افتادگی رحم افزایش می یابد، چراکه هورمون استروژن مسئول تقویت عضلات لگن است، همچنین آسیب به بافت و عضلات لگن در دوران بارداری و زایمان نیز می تواند منجر به افتادگی رحم شود. بانوانی که بیش از یک بار زایمان طبیعی داشته اند و یا به سن یائسگی رسیده اند بیشتر از سایرین در معرض خطر قرار دارند.
هر فعالیتی که به عضلات لگن فشار وارد کند می تواند خطر افتادگی رحم را افزایش دهد. عوامل دیگری که می توانند این خطر را افزایش دهند:
- چاقی
- سرفه های مزمن و شدید
- یبوست مزمن و شدید
تشخیص افتادگی رحم
پزشک شما با ارزیابی علائم و تست عملکرد لگن می تواند افتادگی رحم را تشخیص دهد. او در حین معاینه برای مشاهده ی رحم، دهانه رحم و واژن، وسیله ای بنام اسپکولوم را درون واژن قرار می دهد. ممکن است پزشک از شما بخواهد جهت این معاینه دراز بکشید و یا بایستید و مانند زمانیکه در حال دفع مدفوع هستید، به شکم خود فشار بیاوردید تا بتواند میزان افتادگی رحم را بدرستی تشخیص دهد.
درمان افتادگی رحم
این عارضه همیشه نیاز به درمان ندارد، تنها در صورت حاد بودن افتادگی می توان از روش های گوناگون و مناسب برای درمان افتادگی رحم در هر فرد استفاده کرد.
درمان افتادگی رحم، روش های بدون جراحی
درمان افتادگی رحم بدون جراحی در مواردی که این عارضه حاد نباشد امکان پذیر خواهد بود، به این منظور روش های زیر پیشنهاد می شود:
- کاهش وزن به منظور کاهش فشار بروی لگن
- پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین
- انجام تمرینات کگل یا کف لگن برای تقویت عضلات واژن
- درمان جایگزین با استروژن
- قرار دادن ابزاری بنام پساری درون واژن برای ثابت و بالا نگه داشتن رحم
درمان افتادگی رحم، روش های جراحی:
درمان با جراحی شامل هیسترکتومی (برداشتن رحم) یا آویختن رحم می باشد. متخصص جراح در حین عمل جراحی آویختن رحم، با متصل کردن رباط های لگن به رحم، آن را به جای اصلی باز می گرداند.
در جراحی هیسترکتومی، رحم بطور کامل از راه واژن یا شکم خارج می شود.
روش جراحی اغلب موثرتر است، اما برای افرادی که در آینده تصمیم به بارداری دارند توصیه نمی شود. بارداری و زایمان فشار بسیار زیادی به عضلات لگن وارد می کنند و درمان جراحی رحم را بی نتیجه می سازند.
چگونه می توان از افتادگی رحم پیشگیری کرد؟
قبل از درمان افتادگی رحم، پیشگیری از بروز این عارضه ضرورت دارد. در بسیاری از مواقع نمی توان از افتادگی رحم پیشگیری کرد، اما با رعایت نکات زیر می توانید احتمال خطر آن را کاهش دهید:
- انجام تمرینات ورزش منظم
- حفظ وزن متعادل
- انجام تمرینات کگل یا کف لگن
- مصرف استروژن در دوران یائسگی
بیشتر بدانید:
1- 7 نکته جالب در مورد رحم زنان
2- عوامل خطرناک در افتادگی رحم
4- 6 نا‌هنجاری رحمی و تاثیر آن در بارداری
