انواع ترشحات واژن در دوران بارداری را بهتر بشناسید
زمانی که شما باردار هستید، ممکن است درمورد هر نشانه ای که خبر از دنیای درون شکمتان داشته باشد، نگران شوید. هر آنچه که مربوط به سلامتی جنین در حال رشدتان باشد برای شما مهم و گاهاً مایه نگرانی است.
یکی از این نشانه های بسیار مهم ترشحات خارج شده از واژن است که نوع آن ارتباط مستقیم با وضع و حال جنین و دنیای درون رحم دارد. حال اگر سابقه سقط و یا مرده زایی نیز داشته باشید نگرانی ها دوچندان خواهد بود. با این همه لازم است بدانید که بیشتر ترشحات و حتی برخی لکه بینی ها در طی بارداری کاملاً متداول بوده و نیازی به نگرانی ندارند. اما ممکن است برخی از ترشحات نشانه ای از بیماری و در خطرقرار گرفتن سلامتی و حیات جنین در حال رشدتان باشد که نیاز فوری به اقدامات و درمان های پزشکی دارند.
با مطالعه این مطلب هر آنچه در مورد ترشحات معمول و غیرمعمول دوران بارداری لازم است بدانید را فرا خواهید گرفت.
ترشحات لکوره
ترشحات آبکی، شیری رنگ، بدون بو و یا گاهاً با بوی بسیار ملایم در دوران بارداری لکوره نام دارد. علت ایجاد لکوره تغییرات هورمونی در طی بارداری است که سبب می شود غدد رحمی و نیز غدد دهانه رحم مایعاتی به این شکل را تولید و ترشح کنند. خروج این ترشحات سبب خارج شدن باکتری هایی می شود که درتلاشند در محیط رحم ساکن شوند، به این ترتیب این ترشحات سبب تمیز نگه داشتن محیط رحم خواهند شد.
این ترشحات معمولاً در انتهای سه ماهه اول و خصوصاً در هفته سیزدهم به اوج می رسد. در برخی مواقع مانند ساعات اولیه پس از نزدیکی ترشحات لکوره ممکن است به رنگ صورتی و یا قهوه ای روشن درآیند که در بیشتر مواقع سبب نگرانی مادران باردار و ترس از خون ریزی می شود.
در اواخر بارداری که جنین بزرگ شده است، اگر موقعیت سر جنین در مجاورت دهانه رحم باشد، حرکت کردن جنین و تغییر پوزیشن مادر سبب فشار آوردن استخوان سر جنین به مجرای دهانه رحم و خروج یکباره ترشحات لکوره خواهد شد.
می توان این گونه نتیجه گرفت که لکوره یکی دیگر از اعجازهای بارداری و راهکار هوشمندانه بدن برای خارج کردن عوامل بیماری زا و محافظت از جنین در حال رشد است.
اگر ترشحات لکوره شما را آزار می دهد، راه حل های زیر را امتحان کنید:
- از نوار بهداشتی های روزانه استفاده کنید.
- هرگز از تامپون استفاده نکنید!!!
- لباس زیر خود را روزانه چند بار تعویض کنید.
- نواحی بیرونی واژن خود را تمیز و خشک نگه دارید.
- برای رهایی از شر لکوره هرگز دوش واژینال نگیرید.
- برای شستشوی نواحی تناسلی فقط از آب استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که استفاده از صابون های عطری مطلقاً ممنوع است. درواقع بهتر است از صابون های معمولی نیز استفاده نکنید زیرا صابون ها قلیایی هستند و محیط واژن به علت ترشحات مربوط به باکتری های مفید آن (فلور نرمال) اسیدی است. این اسیدی بودن محیط مانع از رشد باکتری ها ی بیماری زا در این ناحیه می شود. پس از استفاده از صابون جهت شستشو، PH واژن رو به قلیایی شدن افزایش می یابد در نتیجه احتمال رشد عوامل بیماری زا و ابتلا به عفونت های واژینال افزایش بیشتر خواهد شد.
درحقیقت بهتر است که از مصرف هرگونه مواد شمیایی معطر در این ناحیه اجتناب کنید زیرا ممکن است که سبب تحریک و خارش شدید شود.
لکه بینی در دوران بارداری
گرچه مشاهده لکه های خون بر روی لباس زیر در دوران بارداری بسیار نگران کننده است، اما لازم است بدانید که این امر یکی از مسائل رایج خصوصاً در سه ماهه اول بارداری می باشد. این لکه ها ممکن است به رنگ صورتی پررنگ، قهوه ای و حتی قرمز باشند.
لکه بینی ممکن است به دلایل گوناگونی رخ دهد. از جمله این دلایل می توان به مقاربت، آسیب دیواره های واژن و زخم های دهانه رحم اشاره کرد.
درهرحال خروج هرگونه خون از واژن در دوران بارداری نباید نادیده گرفته شود. از آنجا که لکه بینی می تواند یکی از علائم اولیه سقط جنین و بارداری خارج رحمی باشد باید حتما تحت بررسی های دقیق قرار گیرد.
شوی خونی یا پلاگ مخاطی
شوی خونی که به آن پلاگ مخاطی نیز گفته می شود، یک توپ مخاطی زخیم است که در تمام طول بارداری دهانه رحم را مسدود کرده و از ورود عوامل بیماری زا به حفره رحم جلوگیری می کند. در حالت معمول این توپ مخاطی محکم به دیواره های دهانه رحم چسبیده است. در برخی موارد ممکن است بخش هایی از آن از دیواره جدا شده و خارج شود که به صورت ترشحات غلیظ و گاهاً ژلاتینی مشاهده خواهد شد. البته لازم به ذکر است که این توپ مخاطی می تواند خود را ترمیم کند و اگر بخش هایی از آن زود تر از موعد زایمان کنده شده و خارج شود، باقیمانده آن بر اثر ترشحات مجدد از غدد دهانه رحم، ترمیم خواهد شد.
خروج شوی خونی در حوالی زمان زایمان، یکی از اولین نشانه های زایمان محسوب می شود که احتمالاً شما آن را به صورت یک ترشحات غلیظ و همراه با خون خواهید دید.
ترشحات واژن در بارداری چه زمانی نگران کننده است؟
براساس منابع علمی درصورت مشاهده موارد زیر باید با پزشک خود مشورت کنید:
- افزایش غیر معمول ترشحات
- تغییر در رنگ ترشحات
- استشمام بوی نامعمول از ترشحات
- اگر ترشحات با علائم واژینال از جمله قرمزی، خارش و سوزش همراه شد.
درصورتی که هر یک از این موارد را در خود مشاهده کردید با پزشک متخصصی که تحت مراقبت او هستید تماس گرفته و موضوع را با او درمیان بگذارید. بسیاری از این موارد نیازی به درمان ندارند اما درصورت نیاز با انجام اقدامات درمانی مربوطه مشکل به راحتی برطرف خواهد شد.
ترشحات غیر معمول واژن در دوران بارداری
هر یک از انواع ترشحات غیر معمول در این دوران معمولاً در یکی از دسته های زیر قرار می گیرد که همه نیاز به بررسی بیشتر دارند:
- ترشحات سفید رنگ دَلَمه دَلَمه و یا پنیری شکل که نشان دهنده عفونت قارچی بوده و معمولاً با علائمی نظیر خارش و سوزش واژن همراه است.
- ترشحات قرمز رنگ و یا خونی که می تواند نشان دهنده زایمان زودرس، دکلمان (جداشدن) جفت و ... باشد.
- ترشحات کف آلود که نشان دهنده عفونت های انگلی مانند تریکوموناس است.
- مقدار زیادی ترشحات آبکی که سبب خیس شدن لباس زیر شما می شود که ممکن است نشان دهنده سوراخ شدن کیسه آب و نشت مایع آمنیوتیک باشد.
درصورتی که شک به سوراخ شدن و یا پاره شدن کیسه آب خود دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. ترشحات خارج شده در این شرایط بسیار آبکی بوده و ممکن است (خصوصاً در اواخر بارداری) به رنگ سبز کمرنگ و یا قهوه ای باشد که نشان دهنده وجود مکونیوم (مدفوع جنینی) در آن است.
واژینوز باکتریایی چیست و چرا باید مورد توجه قرار گیرد؟
واژینوز باکتریایی عفونت واژینالی است که با علائمی از جمله ترشحات سفید، خاکستری و سبز رنگ همراه با بویی شبیه به ماهی، خارش و سوزش واژن، سوزش ادرار و گاهاً با تب همراه است.
باکتری های مفیدی که در حالت طبیعی در واژن وجود دارند و فلور نرمال نامیده می شوند، از محیط واژن در برابر واژینوز باکتریایی محافظت می کنند، بنابراین از بین بردن آنها از طریق دوش واژینال و یا پاک کننده های قلیایی، محیط را برای بروز انواع عفونت ها از جمله واژینوز مستعد می کند.
اگر فلور نرمال کافی و مناسبی در واژن خود ندارید و مکرراً دچار عفونت می شوید، از طریق مصرف پروبیوتیک هایی مانند ماست می توانید فلور نرمال واژن را تقویت کنید.
عفونت های واژینال چه خطری برای جنین دارد؟
درصورتی که عفونت های واژینال نادیده گرفته شده و درمان نشوند خطر زایمان زودرس را افزایش می دهند. زایمان قبل از هفته 38 ام زایمان زودرس نام دارد و عواقب جنینی فراوانی از جمله زجرتنفسی، مشکلات گوارشی و اختلالات مغزی و ... را به دنبال خواهد داشت.
بیماری های منتقله از راه جنسی (Sexually Transmitted Disease) و بارداری
ابتلا به ببیماری های منتقله از راه جنسی یا STD از جمله ایدز، هرپس تناسلی، کلامیدیا و گنوره ممکن است که سبب انتقال عامل بیماری زا به جنین شود. بر اساس منابع پزشکی کلامیدیا، گنوره و ویروس هرپس تناسلی به راحتی در هنگام زایمان و عبور جنین از کانال زایمانی او را آلوده می کنند، درحالی که ویروس ایدز و سیتومگالو ویروس در طی بارداری نیز می توانند به جنین منتقل شوند.
بیماری های منتقله از راه جنسی می توانند سبب سقط، بارداری خارج رحمی، زایمان زودرس، وزن کم هنگام تولد، مرده زایی و عفونت های جنینی و نوزادی شوند.
عارضه هایی مانند کلامیدیا، گنوره، سیفلیس و تریکوموناس به کمک آنتی بیوتیک های مجاز در دوران بارداری قابل درمان هستند اما ابتلا به ایدز، هپاتیت B و هرپس قابل درمان نیست. بنابراین بهترین رویکرد پیشگیری از ابتلا به این بیماری ها با رعایت اقدامات محافظتی مربوطه است.
مطالعه بیشتر:
1- با هشت اشتباه در شست و شوی واژن آشنا شوید!
2- علت بوی بد واژن در بارداری و روش های برطرف کردن آن
3- انواع عفونت واژن و روش های درمان آن
4- پس از زایمان چه اتفاقی برای واژن می افتد؟