درمان نفخ شکم نوزاد و علت نفخ شکم نوزاد چیست؟
تمامی نوزادان درجاتی از ناراحتی‌‌‌های ناشی از نفخ شکمی و گاز را دارند و این موضوع چه در کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند و چه در نوزادانی که شیر خشک می‌خوردند دیده می‌شود. نفخ شکم نوزاد موضوعی شایع است و سن و سال مشخصی ندارد اما در نوزادان یک تا 4 ماهه که دستگاه گوارش در حال تکامل است بیشتر شیوع دارد و برخی نوزادان نیز به دلایل محیطی یا مادرزادی بیشتر دچار آن می‌شوند.
علت نفخ شکم نوزاد چیست؟
نفخ شکم نوزادان نشانه بارز اختلالات دستگاه گوارش است اما نشانه اختلالات جدی نیست. از آنجا که نوزاد توانایی صحبت کردن و توضیح نوع درد و منطقه آن را ندارد باید علایم نفخ و گاز‌‌های شکمی را بشناسید و درمانی مناسب برای آن بیابید. در بیشتر موارد علت اصلی نفخ شکم نوزاد نابالغ بودن دستگاه گوارش است. بلعیدن بیش از حد هوا حین شیر خوردن، شیر خوردن بیش از حد، حساسیت به لاکتوز و یا برخی مواد غذایی موجود در شیر مادر و ... همه و همه می توانند علت نفخ شکم نوزاد باشند.
برای درمان نفخ شکم نوزاد چه کنیم؟
درد و نفخ موقتی در کودکان غیرقابل پیشگیری است اما در صورت ادامه دار شدن این روند می‌توانید از نکات و توصیه‌‌‌های زیر برای کاهش علایم استفاده کنید:
سبک تغذیه
1- روش تغذیه نوزاد را تغییر دهید. اصلاح سبک شیردهی می‌تواند در این میان کمک کننده باشد.
2- در هنگام شیردهی از سینه نوزاد را با گونه‌ای در بغل نگه دارید که سر و گردنش از معده بالاتر قرار بگیرد. اگر با شیشه تغذیه می‌شود نوزاد را در حالت عمودی شیر داده و شیشه شیر را عمودی بگیرید به طوری که هوا به سمت ته شیشه بالا رود. استفاده از سر شیشه های زاویه دار هم می‌تواند کمک کننده باشد.
3- بعد از هر بار شیردهی و حتی در میانه آن آروغ نوزاد را بگیرید. کافی است صبور باشید و برای چند دقیقه‌ای نوزاد را در حالت عمودی یا روی شانه بگذارید تا هوای داخل شکم خارج شود.
4- هنگام شیردهی توجه کنید که تمام نوک پستان و بخش اعظم هاله قهوه‌ای در دهان نوزاد باشد. برای اصلاح شیردهی به متخصص مراجعه کنید.
5- شیشه شیر‌‌های استاندارد انتخاب کنید. سری شیشه باید دور دهان نوزاد بچسبد به طوری که مانع از ورود هوا شود. شیر باید آرام و آهسته جریان داشته باشد تا نوزاد با آرامش و بدون سریع بلعیدن بتواند آن را بمکد.
6- گاه تغییر نوع شیرخشک مصرفی نفخ را کاهش می‌دهد.
7- توجه داشته باشید که صدای ملچ و ملوچ هنگام شیر خوردن یعنی نوزاد شما هوای زیادی را می بلعد و بعد از شیردهی احتمال نفخ و دل درد بیشتر است. شیر خوردن نوزاد نباید صدادار باشد.
درمان‌‌های جسمی
گاه حتی با رعایت این نکات بازهم نوزاد دچار دل درد و نفخ می‌شود. در این شرایط آروغ گرفتن نوزاد بهترین کار است.
1- اگر با نگه داشتن عمودی نوزاد سر شانه آروغ نزد او را روی دست خود به شکم بخوابانید به شکلی که گونه او به سمت آرنج شما باشد. همین کار را می‌توانید روی ران پای خود انجام دهید.
2- اجازه دهید نوزاد زمان هایی که بیدار است روی شکم خود باشد قدرت جاذبه به دفع سریع تر کمک می‌کند. در عین حال عضلات گردن کمر و دست‌‌های نوزاد هم قوی تر خواهد شد.
3- زمانهایی که نوزاد به شکم دراز کشیده است شکم او را به شکل L یا U با دو انگشت ماساژ دهید.
4- وقتی نوزاد به کمر خوابیده است با پا‌‌های او دوچرخه بزنید این کار به حرکت دستگاه گوارش و دفع گاز کمک می‌کند.
5- برخی از نوزادان با قنداق شدن درد کمتری خواهند داشت. البته این کار مزایا و معایبی دارد و قبل از انجام بهتر است در رابطه با آن با دکتر مشورت کنید.
6- درد و نفخ کودکان وقتی در کریر گذاشته می‌شوند تسکین می‌یابد. در این شرایط مطمئن شوید که دست و سر و گردن نوزاد در وضعیت راحتی است.
7- برخی از نوزادان با مکیدن پستانک آرامش پیدا می‌کنند اما پستانک خود می‌تواند سبب نفخ بیشتر شود. مطمئن شوید که نوزاد حین پستانک خوردن گرسنه نباشد و به دنبال جایگزین‌‌‌های بهتری بجای پستانک باشد.
قطره‌‌‌های ضد نفخ
انواع قطره های ضد نفخ برای درمان نفخ شکم نوزاد در بازار وجود دارد که می توانید زیر نظر پزشک متخصص از آنها استفاده کنید. شاید لازم باشد که چند نوع قطره را امتحان کنید تا ببینید کدامیک بر روی نوزاد شما موثر است.
بیشتر بدانید:
1- شناخت دلایل و روش های درمان نفخ در نوزادان و شیرخواران
2- چگونه باد شکم نوزاد را خالی کنیم و3 روش برای آروغ زدن نوزاد؟
3- 12 راه پیشگیری از کولیک نوزادان (قولنج نوزادان)
4- کولیک نوزادان از چه زمانی آغاز و تا چند ماهگی ادامه دارد؟
