به پهلو خواباندن نوزاد ،علت به پهلو خواباندن نوزاد چیست؟
شیرخوار خود را که آماده خوابیدن است به پشت می‌خوابانید چون می‌دانید که به کمر خواباندن بهترین شیوه و گزینه است اما فرزندتان از خوابیدن امتناع میکند و تمایل به چرخش دارد. با هزاران نگرانی و استرس او را به پهلو می‌کنید و امیدوارید که این موضوع برایش خطری نداشته باشد. در این مقاله به دلایلی اشاره می‌کنیم که چرا توصیه میشود نوزاد را به پشت بخوابانید و در کنار آن به خطرات مربوط به پهلو خواباندن نوزاد هم اشاره ای داریم اما به یاد داشته باشید تمامی این خطرات گذراست و با رشد نوزاد و نزدیک شدنش به یک سالگی به دلیل افزایش تحرک و جنب و جوش این خطرات به پهلو خواباندن نوزاد کاهش می‌یابد.
به پهلو خواباندن نوزاد
خواباندن نوزاد به پشت به طور حتم از خواباندن او به شکم ایمن تر است. در شرایطی که نوزاد به شکم است به دلیل فشاری که به معده می‌آید و تنگی تنفس، احتمال بروز سندروم مرگ ناگهانی و خفگی افزایش می‌یابد. در عین حال نوزاد توانایی چرخش را ندارد و نمی‌تواند خودش را از مهلکه ای که در آن قرار گرفته نجات دهد. سندروم مرگ ناگهانی نوزاد و شیرخواران بین یک ماهگی تا یک سالگی شایع است و در آمریکا سالانه 3500 نوزاد به این دلیل فوت می‌کنند. البته تنها وضعیت نوزاد حین خواب دلیل مرگ ناگهانی نوزادان نیست و عوامل بسیار دیگری از جمله مصرف سیگار توسط مادر یا در معرض دود سیگار دست دوم بودن نوزاد، تولد پیش از موقع، قرار گرفتن نوزاد در رختخواب والدین، خواباندن نوزاد در صندلی اتومبیل یا روی مبل، مصرف الکل و مواد مخدر توسط والدین، استفاده از شیرخشک بجای شیر مادر و قرار گرفتن پتو یا اسباب بازی نرم در کنار نوزاد در تخت خودش از عوامل دخیل در این ماجراست.
برخی از عوامل قابل کنترل نیست در نتیجه والدین در تمامی شرایط نباید خود را مقصر بدانند. برخی شرایط اما قابل کنترل است. مهم ترین نکته آماده کردن فضایی ایمن برای خواب نوزاد است. تخت یا گهواره ای جدا برای نوزاد در نظر بگیرید. بهترین وضعیت خواباندن نوزاد به پشت است اما اگر به هر دلیل ناچار به خواباندن به شکم هستید دست‌های او را از هم باز کرده و سر را بچرخانید تا به راحتی بتواند نفس بکشد. زمانی که نوزاد را به پهلو می‌خوابانید این احتمال وجود دارد که اگر حتی هنوز نوزاد خود قادر به چرخش نیست قل خورده و به شکم شود و دماغ و دهان او در وضعیت نامناسبی قرار گیرد. پس به شکم قرار دادن نوزاد ایمن تر از خواباندن او به پهلوست. خطر سندروم مرگ ناگهانی نوزاد در 3 ماه نخست تولد بیشتر است اما تا یک سالگی نیز این احتمال وجود خواهد داشت.
علت به پهلو خواباندن نوزاد
بسیاری از والدینی که نوزاد خود را به پشت می‌خوابانند نگرانند که مبادا در طول خواب نوزاد با برگرداندن شیر خفه شود. اما طبق مطالعات انجام شده، نوزادان داراری سیستم رفلاکس اتوماتیک هستند که مانع از بازگشت شیر در طول خواب میشود. ممکن است نوزاد شیر را از گوشه لب برگرداند که این موضوع کاملا طبیعی و بدون خطر است. پس نیازی نیست به دلیل این ترس نوزاد را بجای به کمر خواباندن به پهلو کنید. اما اگر نوزاد شما مدام شیر بالا می آورد، باید او را به پهو خوابانده و هرگز در جایی تنهایش نگذارید.
چطور مانع از صاف شدن پس سر شویم؟
حتما شما هم شنیده اید که می‌گویند اگر نوزاد را به پشت بخوابانید ممکن است پس سر او صاف شود. خواباندن مرتب نوزاد در یک وضعیت می‌تواند باعث پلاژیوسفالی یا صافی پس سر شود. درست است که نوزادان جمجمه‌های نرمی دارند و عضلات گردنشان در ماه نخست بعد از تولد سست است و خواباندن آنها مرتبا به پشت می‌تواند باعث صافی پس سرشان شود اما این موضوع کاملا موقتی است و بعد از مدتی به خودی خود از بین می‌رود. برای پیشگیری راه حلهای دیگری هم وجود دارد. زمانی که نوزاد را در گهواره قرار میدهید هر بار در جهت متفاوتی شی جذابی را آویزان کنید که نگاه نوزاد را به آن سمت جذب کند. مرتبا جایگاه قرارگیری نوزاد در تختش را تغییر دهید. یکروز سرش را به سمت بالای تخت بگذارید و روز دیگر به سمت پایین تخت. با تغییر زاویه دید نوزاد جهت قرارگیری سر تغییر میکند. در طول روز و زمانی که نوزاد بیدار است او را به شکم قرار دهید تا عضلات گردن و بازو و بالا تنه تقویت شود.
به پهلو خواباندن نوزاد یک ماهه و افزایش خطر کجی گردن
آیا تا بحال شده با احساس خستگی و درد در گردن از خواب بلند شوید؟ این مسئله به نام تورتیکولیس معروف است و می‌تواند در نوزادان نیز رخ دهد. کجی گردن بیماری مادرزادی است که می‌تواند در رحم مادر به دلیل نوع قرارگیری جنین یا تا 3 ماه بعد از تولد در نوزاد بروز کند. نوزادان مبتلا به این بیماری سر را به یک سمت کج می‌کنند. تمایل دارند از یک طرف شیر بمکند. بجای چرخاندن سر چشمانشان را می چرخانند و همیشه تمایل دارند به یک سمت بخوابند. اگر متوجه این مسئله شدید حتما با متخصص مشورت کنید. به کمک برخی تمرینات تقویت کننده گردن و فیزیوتراپی این بیماری قابل درمان است
تغییر رنگ هارلکویین در اثر به پهلو خواباندن نوزاد
10 درصد از نوزادانی که به یک سمت خوابانده میشوند هنگام برخواستن دچار تغییر رنگ پوست به شکل قرمز یا صورتی اند. این تغییر رنگ البته موقتی بوده و در کمتر از 2 دقیقه رفع میشود. این تغییر رنگ ناشی از توقف خون در رگهای خونی یک طرف صورت است. با بزرگ شدن کودک کم کم این حالت کمتر خواهد شد و برای پیشگیری کافی است نوزاد را به یک سمت نخوابانید.
به پهلو خواباندن نوزاد چه زمانی بی خطر است؟
همانطور که گفته شد خوابیدن به پهلو احتمال غلتیدن به شکم و سندروم مرگ ناگهانی را در نوزادان و شیرخواران زیر یک سال افزایش می‌دهد. به همین دلیل مخصوصا اگر فرزند شما زیر 4 ماه سن دارد این مسئله را اصلا توصیه نمی‌کنیم. اگر نوزاد شما به خوابیدن روی شکم عادت کرده می‌توانید بعد از اینکه خوابش سنگین تر شد او را به کمر برگردانید و طی این مدت مرتبا او را زیر نظر داشته باشید. اگر نوزاد توانایی چرخیدن را دارد دیگر مشکلی نیست. از 4 ماهگی به بعد نوزاد قوی شده و مهارت‌های حرکتی بالاتری دارد و می‌تواند سر و تنه خود را تکان دهد. اما به طور کل در سال اول زندگی اصلا توصیه نمی‌شود نوزاد را به شکم یا پهلو بخوابانید.
روش به پهلو خواباندن نوزاد
• نحوه صحیح به پهلو خواباندن نوزاد به این صورت است که از یک سطح سفت استفاده کنید: تشک خواب نوزاد باید از جنس سفت و محکمی باشد به شکلی که وقتی نوزاد را می‌خوابانید اثری از تن او موقع برداشتن روی تشک نماند. زمانی که تشک نرم است نوزاد درون آن رو رفته و غلتیدن به شکم را هم ممکن میکند.
• درهنگام به پهلو خواباندن نوزادان از مانیتور اتاق کودک استفاده کنید: و مرتبا در طول خواب به پهلو نوزاد خود را زیر نظر بگیرید. اگر کودک به آرامی نمی‌خوابد از کیسه خواب یا قنداق برایش استفاده کنید اما قنداق را به قدری سفت نکنید که نوزاد نتواند دست و پایش را حرکت دهد. برای پیشگیری از غلتیدن سر نوزاد به اطراف مخصوصا زمانی که در صندلی اتومبیل خواب است از انواع بالشتک‌های جانبی مخصوص استفاده کنید. از گذاشتن خرس عروسکی، پتوی نرم، بالشتک‌های اضافی و لباس بیش از حد در تخت نوزاد خودداری کنید.
مطالعه بیشتر:
2- بهترین وضعیت های خواباندن نوزاد
3- برای کمک به غلت زدن نوزاد چه کنیم؟
4- نحوه خواباندن نوزاد تازه متولد شده و نکات کاربردی
