بهترین وضعیت های خواباندن نوزاد

 سندروم مرگ ناگهانی نوزاد SUID چیست؟

اگر در منزل از نوزاد نگهداری می کنید باید اطلاعات کافی درباره نکات ایمنی مهم و حیاتی در مورد حالت های گوناگون خوابیدن نوزاد داشته باشید تا احتمال بروز سندرم مرگ ناگهانی نوزاد کاهش یابد. سالانه  حدود 2500 کودک در آمریکا جان خود را از دست می دهند. حدود 80 درصد مرگ و میر های ناگهانی و غیرمنتظره نوزادان به دلیل سندرم مرگ ناگهانی نوزاد می باشد. موثرترین روش و بهترین وضعیت خواباندن نوزاد برای جلوگیری از به خطر افتادن سلامت کودکان کمتر از یک سال، خواباندن آنها به پشت است.

برخی از عادات خواب که می تواند منجر به سندرم مرگ ناگهانی و غیرمنتظره نوزاد (SUID) شود.

سندرم مرگ ناگهانی و غیرمنتظره نوزاد (SUID) شامل سندرم مرگ ناگهانی (SIDS) و مرگ اتفاقی نوزاد در خواب می شود.

 شایع ترین دلایل مرگ ناگهانی نوزاد در خواب

• خواباندن نوزاد روی شکم یا به پهلو

• خواباندن نوزاد روی سطوح نرم مانند تشک، تشک آبی، مبل، بالش یا پشم گوسفند بدون حضور پدر و مادر

• خفگی ناگهانی و بالا رفتن دمای بدن نوزاد به دلیل پوشاندن سر و صورت او

• سیگار کشیدن در دوران بارداری یا پس از زایمان

بهترین حالت خواباندن نوزاد

بهتر است اطلاعات کافی درباره حالت صحیح خواباندن نوزاد داشته باشید تا بتوانید از بروز خطرات احتمالی جلوگیری کنید.

1- به پشت خوابیدن نوزاد

کودک سالمی که پس از نه ماه کامل بارداری به دنیا آمده باید برای چرت زدن، استراحت کوتاه مدت و خواب شب به پشت بخوابد.

• خواباندن کودک به پشت خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را به حداقل می رساند زیرا در این حالت همه راه های تنفسی نوزاد باز است و بهترین وضعیت خواباندن نوزاد است.
• موسسه ملی سلامت کودک و رشد انسان آمریکا (NICHD) عنوان کرد، خواباندن نوزاد به پشت  بهترین حالت خواب برای نوزاد است.
• پس از توصیه آکادمی اطفال آمریکا در سال 1992 برای خواباندن نوزاد به پشت، میزان مرگ و میر ناشی از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد به بیش از 50 درصد کاهش یافت. پس از آن خوابیدن نوزاد به پشت همیشه با عبارت ‘خواب بی خطر‘ به کار می رود.

به پشت خواباندن نوزاد چه خطری دارد؟

خوابیدن طولانی مدت نوزاد به پشت ممکن است منجر به پلاژیوسفالی موضعی ( پهن، صاف و بد فرم شدن سر نوزاد) یا براکی سفالی (صاف شدن پشت جمجمه نوزاد) شود، این مشکل پس از حدود یک سال برطرف شده و به ندرت نیاز به درمان دارد.

چند روش جایگزین ساده برای جلوگیری از بروز برخی مشکلات عبارتند از:

• خواباندن نوزاد روی شکم در هنگام بیداری
• خواباندن نوزاد به سمت دیگر سر
• کاهش زمان قرار دادن نوزاد در صندلی ماشین یا کریر
• نوازش و در آغوش گرفتن بیشتر نوزاد
• تغییر جهت سر نوزاد در تختخواب یا گهواره برای دیدن منظره های گوناگون

 2- به شکم خواباندن نوزاد

چند تئوری درباره خوابیدن نوزاد روی شکم وجود دارد که باعث می شود پدر ومادر تمایلی به خواباندن نوزاد روی شکم نداشته باشند:

• هنگامی که نوزاد روی شکم می خوابد به فک او فشار وارد می شود که باعث محدود شدن راه تنفسی وهوای ورودی می شود.
• با خوابیدن نوزاد روی شکم صورتش به ملحفه یا زمین خیلی نزدیک می شود در نتیجه هوای ثابتی، تنفس می کند.
• هنگامی که نوزاد روی شکم خوابیده و روی تشک نرمی قرار گرفته است، امکان خفگی او افزایش می یابد.
• با خوابیدن نوزاد روی شکم میکروب های تشک وارد مجاری تنفسی او می شود.

در چه شرایطی می توان نوزاد را بر روی شکم خواباند؟ دمر خواباندن نوزاد

در شرایط خاص پزشکی، ممکن است پزشک به پدر و مادر توصیه کند نوزاد را روی شکم بخوابانند.

• برخی از پزشکان معتقدند نوزادی که رفلاکس شدید معده دارد یا از برخی ناهنجاری های راه تنفسی فوقانی مانند "سندرم رابین پیر" رنج می برد که منجر به حملات حاد انسداد راه تنفسی می شود، می تواند روی شکم یا دمر خواباند. گرچه تحقیقات اخیر فواید خوابیدن نوزاد روی شکم را تایید یا رد نکرده اند. مراقب سلامت قبل از توصیه به خواباندن نوزاد به هر حالتی باید مزایا و معایب آن را برای شما توضیح دهد. 

• خطر خفگی ناشی از استفراغ یکی از مهمترین دلایلی است که پدر و مادر را وادار به خواباندن نوزاد روی شکم می کند. برخی از پزشکان معتقدند استفراغ نوزاد در حالی که به پشت خوابیده برای او بسیار خطر ناک است زیرا نوزاد ضعیف است و نمی تواند سر خود را هنگام استفراغ بچرخاند. بنابراین ممکن است هنگامی که به پشت خوابیده است در اثر استفراغ خفه می شود. اما چرخاندن سر برای نوزاد بیمار هم کار دشواری نیست.

 3.خوابیدن به پهلو

 در سال ۹۲ میلادی پزشکان برای کاهش ریسک سندرم مرگ ناگهانی نوزاد توصیه کردند که نوزادان روی پشت یا به پهلو بخوابند، ولی پس از بررسی پژوهش‌های مختلف در توصیه خود تجدید نظر کرده و بهترین وضعیت خواباندن نوزاد را خوابیدن روی پشت اعلام کردند. خوابیدن به پهلو حالت مناسبی برای نوزاد نیست زیرا منجر به برگشتن او روی شکم و سندرم مرگ ناگهانی نوزاد می شود و از سالهاست که منع شده است.

ده نکته برای وضعیت مناسب خوابیدن نوزاد

1- عدم استفاده از تشک نرم برای خواب نوزاد

توصیه می شود برای نوزاد به جای تشک نرم، مبل یا تشک آبی از تشک سفت استفاده کنید.

کارشناسان مخالف استفاده از تشک یا محافظ تخت، بالش، ملزومات خواب و بالش از جنس کرک یا پشم حیوانات برای نوزاد هستند. به عبارت ساده استفاده از هر وسیله ایی که سر نوزاد را در خواب می پوشاند، توصیه نمی شود.

2- استفاده نکردن از ملحفه و پتوی اضافه در تخت نوزاد

سعی کنید از لحاف، آستر یا هر وسیله راحتی دیگری زیر گهواره نوزاد استفاده نکنید. اجازه دهید پاهای نوزاد هنگام خواب قسمت انتهایی گهواره را لمس کند به این صورت او نمی تواند زیر ملحفه برود. تشک سفت و تمیز روی تخت نوزاد قرار دهید به طوری که کاملا اندازه تخت باشد تا او در گهواره خود ایمنی کامل داشته باشد. ارتفاع محافظ تخت باید به اندازه ایی باشد که نوزاد هنگام خواب در اثر غلت زدن یا تکان خوردن پایین نیافتد.

 3- پرهیز از پوشاندن سر نوزاد

پتو باید تا سینه نوزاد را بپوشاند و دست های او روی پتو قرار گیرد این کار از افتادن پتو روی سر نوزاد و خفگی او جلوگیری می کند. آکادمی اطفال آمریکا استفاده از کیسه خواب را توصیه می کند. کیسه خواب وسیله ایی است که علاوه بر گرم نگه داشتن نوزاد از پوشیده شدن سر او نیز جلوگیری می کند. کیسه خواب مخصوص نوزاد هیچ روکشی ندارد ولی دستبد و جای مخصوص گردن دارد به همین دلیل بهترین وضعیت خواباندن نوزاد و مناسب ترین و ایمن ترین وسیله برای خواب نوزاد است.  پیچیدن نوزاد با پارچه نخی سبک (قنداق کردن) هنگام خواب از غلت زدن و خوابیدن نوزاد روی شکم جلوگیری می کند.

4- جلوگیری از گرم شدن بیش از حد نوزاد

باید هنگام خواب لباس نازک به نوزاد پوشاند. لباس زیاد به او نپوشانید و به طور مرتب دمای بدن او را چک کنید.

5- دمای محیط مناسب برای خواب نوزاد

سعی کنید در محیطی خنک و دمای حدود 20 درجه سانتیگراد نوزاد را بخوابانید.

6- انجام واکسیناسیون نوزاد

تحقیقات نشان می دهد واکسیناسیون نه تنها باعث کاهش مرگ و میر ناشی از بیماری هایی عفونی از قبیل دیفتری، کزاز و سیاه سرفه می شود بلکه مرگ و میر ناشی از سندرم ناگهانی مرگ نوزاد را نیز کاهش می دهد. براساس تحقیق موسسه سلامت برلین، با ایمن سازی بدن نوزاد توسط واکسیناسیون DTP (دیفتری، کزاز، سیاه سرفه) میزان مرگ و میر ناشی از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد نیز کاهش می یابد. باید توجه داشت  واکسیناسون نوزاد نه تنها برای جلوگیری از ابتلا به برخی از بیماری های عفونی بلکه برای کاهش میزان مرگ و میر ناشی از سندرم مرگ ناگهانی نوزاد  باید دقیق و به موقع انجام شود. بنابراین انجام واکسیناسیون نوزاد باید در اولویت اول شما باشد.

 7- استفاده از پستانک هنگام خواب

بنابر گزارش آکادمی اطفال کودکان آمریکا استفاده از پستانک هنگام خواب احتمال سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را کاهش می دهد. توجه داشته باشید در صورت عدم تمایل نوزاد به استفاده از پستانک یا بیرون انداختن آن از دهان، او را مجبور به استفاده از پستانک نکنید. اگر تغذیه نوزاد با شیر مادر است برای استفاده از پستانک تا زمان مناسب یعنی سه تا چهار هفتگی صبر کنید.

8- استفاده از تکنولوژی مانیتورینگ نوزاد

برای داشتن خوابی راحت می توانید از انواع مانیتورها برای مشاهده و کنترل نوزاد از راه دور استفاده کنید، برخی از نرم افزارها برای تنظیم دما، ترموستات و آلارم کوچک برای اطلاع از وضعیت  خواب نوزاد و علائم حیاتی او بسیار کاربردی هستند.

9- اتاق مشترک خواب نوزاد با مادر

پدر و مادر باید با نوزاد در اتاق مشترک بخوابند ( نه در یک تخت). زیرا شیردهی، کنترل وضعیت نوزاد و ارتباط با او بهتر و آسان تر انجام می شود. در این حالت گهواره نوزاد باید نزدیک تخت پدر و مادر باشد.

10- عدم استفاده از تخت مشترک با نوزاد

نوزاد نباید در تخت مشترک با پدرو مادر، خواهر یا برادر یا کودکان دیگر بخوابد. دو قلوها یا چند قلوها باید جدا از هم بخوابند.(چگونه دوقلوهایمان را بخوابانیم؟) اگر پدر یا مادر سیگار می کشند، مشروبات الکلی، مواد مخدر یا داروی خاصی مصرف می کنند که باعث خواب عمیق آنها می شود، نباید کنار نوزاد و در تختخواب مشترک با او بخوابند. خوابیدن نوزاد کنار پدرو مادری که مشروبات الکی و مواد مخدر مصرف می کنند احتمال سندرم مرگ ناگهانی و خفگی نوزاد را افزایش می دهد.

 بهترین وضعیت خوابیدن برای نوزاد نارس چیست؟

 آخرین مطالعات نشان می دهد نوزاد نارس بیش از سایر نوزادان در معرض خطر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد قرار دارد بنابراین باید به پشت بخوابد. در برخی موارد در صورت نظارت و کنترل کامل، برای کاهش بیماری های حاد تنفسی می توان نوزاد نارس را روی شکم خواباند.

 امیدواریم اطلاعاتی که درمورد بهترین وضعیت خواباندن نوزاد فراهم کردیم برای شما کاربردی و مفید باشند. 

مطالعه بیشتر:

تغییر الگوی خواب نوزاد و شیرخواران با 4 توصیه کاربردی

مقابله با مشکلات خواب نوزاد و بدخوابی در نوزادان

دمر خوابیدن نوزاد ، آیا می‌‌توان نوزاد را روی شکم خواباند؟

باورهای نادرست در مورد خواب نوزاد