چطور وحشت شبانه کودک را مدیریت کنیم و وحشت شبانه کودک چیست؟
آیا فرزندتان با دیدن کابوس‌های شبانه و با حالت ترس از خواب برمی‌خیزد. احساس می‌کنید تعداد شب‌هایی که وحشت زده است بیش از معمول شده و طبیعی نیست؟ اینکه بفهمید در خواب فرزندتان چه خبر است و کودک در چه مرحله ای قرار دارد و چطور میتوان وحشت شبانه کودک را مدیریت کرد به کاهش نگرانی‌هایتان کمک میکند. برای دانستن این مسایل با ما همراه باشید:
وحشت شبانه کودک چیست؟
حدود 6 درصد از کودکان دچار وحشت شبانه میشوند که در واقع نوعی اختلال خواب همراه با ترس و وحشت و گریه در خواب است. این اختلال در 3 سالگی شایع است اما تا 13 سالگی هم میتواند ادامه یابد. کودکانی که دچار وحشت شبانه میشوند در طول روز خسته و ناراحتند و این موضوع زمینه ساز مشکلات رفتاری دیگر میشود. پس لازم است علایم وحشت شبانه را شناسایی کنید و بتوانید با برنامه ریزی درست و دقیق به فرزندتان کمک کنید. وقتی میخوابیم مغز ما از دو فاز مختلف رد میشود. وحشت شبانه معمولا هنگام رسیدن کودک به مرحله آخر خواب و قبل از ورود به چرخه REM یا فاز حرکت سریع چشمها رخ میدهد.
تفاوت کابوس با اختلال وحشت شبانه در کودکان چیست؟
از نظر علایم ظاهری، کابوس و وحشت شبانه بسیار به هم شبیه هستند. هر دو باعث ترس کودک میشوند با این تفاوت که در کابوس کودک به طور عادی و به راحتی توسط شما بیدار میشود اما در وحشت شبانه کودک حتی گاه برای یک ساعت در دام وحشت گیر میکند و این موضوع هم برای کودک و هم والدین نگران کننده و ترسناک است. وحشت‌های شبانه با علایم گوناگونی همراهند که از متداول ترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
گریه‌های بلند و شدید: که گاه ممکن است با پریشانی، ناله یا فریاد زدن و گاز گرفتن همراه شود.
حرکات شدید دست و پا: در وحشت شبانه مغز سعی میکند استرس را خالی کند و از وحشت دور شود. حرکات ناگهانی مسایل طبیعی هستند و گاه علی رغم اینکه کودک در خواب عمیق است ممکن است بنشیند یا به دور خود بچرخد.
دلیل وحشت شبانه کودکان چیست؟
دلایل گوناگونی در بروز وحشت شبانه کودک دخیل است. طبق تعریف، ترس‌های شبانه در اثر تحریک بیش از حد سیستم عصبی هنگام خواب ایجاد میشود. این موضوع میتواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد: عوامل ارثی و استرس کودک از جمله این مسایل است. 80 درصد کودکانی که از وحشت شبانه رنج میبرند، سابقه خانوادگی اختلال خواب دارند طبق آمار کاهش مسایل استرس زای روزانه و زیر نظر گرفتن رژیم غذایی و محیط زندگی آنها میتواند به درک این موضوع که چه چیزی باعث وحشت شبانه در آنها میشود، کمک کند. از دیگر مواردی که میتواند علت وحشت شبانه کودکان باشد میتوان به مسایل زیر اشاره داشت:
• مصرف داروی جدید.
• استرس مکرر: شروع مدرسه، تجربه قلدری، افزایش تنش در خانه یا سایر اشکال استرس در نتیجه تغییرات
• تغییر موقعیت مکانی: اقامت در مکانی دیگر مانند متل یا خانه یک دوست.
چطور وحشت شبانه را در کودکان کنترل کنیم؟
هیچ درمانی خاصی برای وحشت شبانه وجود ندارد و متاسفانه این موضوع میتواند ناامید کننده باشد. اما روش‌هایی برای کنترل و مدیریت آن هست که میتواند تا حدی سبب کاهش تکرار وحشت شبانه شود.
1. فرزند خود را از خواب بیدار نکنید
وقتی کودک دچار وحشت شبانه میشود در خواب عمیق است که بیدار کردن آنها را سخت میکند. بهترین کار این است که در این شرایط سعی نکنید فرزندتان را از خواب بیدار کنید چون سبب بدخوابی بعد از آن خواهد شد و خود مسبب بروز اختلال خواب است. وحشت شبانه معمولاً طی چند دقیقه به پایان میرسد پس به کودک اجازه دهید تا در خواب بمانند.
2. استرسشان را در زندگی کاهش دهید
پس از تجزیه و تحلیل دلایل احتمالی وحشت‌های شبانه کودک، سعی کنید تا جای ممکن منابع استرس را در زندگی آنها از بین برده یا کاهش دهید.در طول روز با کودک خود با لحنی ملایم و خوش ذوق صحبت کنید تا در مورد مسایلی که سبب آزارشان میشود با شما صحبت کنند.
3. پیگیر علایم وحشت شبانه در کودک باشید
تعداد و مدت زمان ماندگاری وحشت شبانه را بررسی کنید تا متوجه الگوی رفتاری آن در فرزندتان شوید. وقتی الگو را یافتید سعی کنید فرزندتان را چند دقیقه قبل از آن بیدار کنید و برای مدت زمان کوتاهی بیدار نگه دارید.
4. اتاق خواب کودک را مرتب نگه دارید
اگر در تخت خواب یا روی زمین پایین تخت اسباب بازی هست آن را قبل از خواب جمع کنید. مطمئن شوید اگر فرزندتان ناگهان از تخت پایین بیاید چیزی نیست که به او آسیب بزند.
5. خواب آنها را مستند کنید
کمبود خواب یا بی خوابی و عدم وجود چرت‌های نیمروزی از دلایل اصلی ایجاد وحشت شبانه است. اطلاعات مربوط به وحشت شبانه را کاملا یاداشت و نگهداری کنید.
6. برای خواب روال مشخصی بچینید
ایجاد یک روال مثبت در هنگام خواب باعث افزایش میزان اعتماد به نفس در حین خواب میشود. این مسئله گذشته از مهار ترس‌های شبانه، پیوند بین شما و فرزندتان را قوی تر میکند.
7. از خود مراقبت کنید
به عنوان مادر و پدر، تماشای کودکی که در خواب، در وحشت مانده و نمی‌تواند از آن فرار کند، بسیار دردناک است. در این شرایط طبیعی است که والدین احساس افسردگی، درماندگی یا ناتوانی کنند. اما به یاد داشته باشید که مراقبت از خود و حفظ آرامش میتواند تا حد زیادی در کنترل وحشت شبانه کودک و اختلالات خواب آنها موثر باشد.
وحشت شبانه کودک کی تمام میشود؟
وحشت شبانه کودک طولانی و ادامه دار نیست. حداکثر چند هفته طول می‌کشد و در نهایت مغز کودک می‌‌فهمد که چگونه بدون ترس از یک مرحله خواب به مرحله دیگر منتقل شود. با چند ترفند مانند ردیابی خواب آنها و کاهش استرس‌های روزمره ، می‌‌توانید به کودک کمک کنید و پیوند قوی تری بین خود و فرزندتان بسازید.
مطالعه بیشتر:
1- 9 نکته ای که باید درباره خواب کودکان بدانید
2- الگوی خواب نوزادان، آیا نوزادان خواب می بینند؟
3- جدول مقدار خواب نوزاد در ماه های مختلف چگونه است؟
4- راههای مقابله با ترس کودکان ،راههای مقابله با ترس کودک چیست؟
