درمان گرفتگی بینی در کودکان چگونه است وعلت گرفتگی بینی چیست؟

علت گرفتگی بینی در کودکان چیست؟

از نظر بسیاری از والدین، گرفتگی بینی نگران کننده تر از وضعیتی است که در آن بینی به طور مداوم در حال آبریزش باشد. این امر احتمالا به این دلیل است که والدین فکر می کنند گرفتگی بینی، بر نفس کشیدن فرزند کوچکشان تأثیر گذاشته و آن را با مشکل مواجه می سازد. در واقع اگرچه بزرگسالان و کودکان بزرگتر می توانند ترشحات بینی خود را با به بیرون دمیدن یا "فین کردن" تخلیه و مجاری بینی را پاکسازی کنند اما برخلاف آن ها، اغلب کودکان نوپا هنوز به این مهارت دست پیدا نکرده اند و بنابراین گرفتگی بینی یک معضل جدی برای این بچه ها و والدینشان به شمار می رود.

آیا استفاده از دارو برای رفع گرفتگی بینی کودکان در سرماخوردگی کار درستی است؟

طبق نظر آکادمی اطفال آمریکا، داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی بدون نسخه نباید به کودکان زیر 4 سال داده شوند. این آکادمی همچنین توصیه می کند که این داروها فقط باید با تجویز و صلاحدید پزشک برای کودکان بین 4 تا 6 سال تجویز شوند. این مساله به این دلیل است که چنین داروهایی برای بچه های زیر 4 سال و کم سن نه تنها بی اثر هستند، بلکه می توانند عوارض جانبی جدی و حتی تهدید کننده زندگی برای این بچه ها ایجاد کنند. بنابراین هرگز خودسرانه از داروها استفاده نکنید.

خب با این وجود احتمالا این سوال در ذهنتان نقش می بندد که بدون کمک گرفتن از داروها، چگونه می توانید مشکل گرفتگی بینی کوچولوی نوپای خود را حل کرده و رنج و ناراحتی او را تسکین دهید؟ شما می توانید برای رفع گرفتگی بینی فرزندتان این پنج درمان خانگی ملایم و موثر را امتحان کنید. این روش های خانگی برای درمان گرفتگی بینی در کودکان تا زمانی که سرماخوردگی روند خود را طی کند، یعنی به طور معمول پس از حدود 10 روز، به تسکین مشکل دلبند شما کمک خواهند کرد.

1. هوای بخارآلود

نفس کشیدن کودک نوپای شما در هوای مرطوب می تواند به رقیق و شل شدن مخاط هایی که سبب گرفتگی بینی او شده اند و در نتیجه خروج آسان آن ها از بینی، کمک کند. بنابراین در شرایطی که کوچولوی شما از گرفتگی بینی رنج می برد، همیشه سعی کنید از یک مرطوب کننده و بخارساز برای مرطوب کردن هوای منزل کمک بگیرید و یا اگر امکان تهیه چنین دستگاه هایی را ندارید، به راحتی فرزندتان را در یک حمام بخار قرار دهید.

اگر از دستگاه های مرطوب کننده (دستگاه بخور) استفاده می کنید، فراموش نکنید که می بایست آن ها را به طور منظم و مداوم تمیز کنید. این مساله از این جهت اهمیت دارد که با تمیز کردن دستگاه می توان از رشد و پخش شدن هاگ کپک در آن جلوگیری کرد. به علاوه فراموش نکنید که دستگاه را دقیقا طبق دستورالعمل های شرکت سازنده تنظیم کنید. برای استفاده از دستگاه بخور می توانید شب هنگام آن را در اتاق کودک خود قرار دهید و یا اینکه در طول روز آن را روشن نگه دارید.

قرار گرفتن در یک حمام گرم و مملو از بخار نیز درست همان اثر دستگاه مرطوب کننده را در رفع گرفتگی بینی فرزندتان خواهد داشت. البته این روش علاوه بر عملکرد مشابه، یک مزیت دیگر نیز به همراه دارد و آن این است که شما می توانید فضایی را برای آرامش یافتن فرزندتان فراهم کرده و با این کار حواس او را نیز از بیماری پرت کنید.

برای بهره گرفتن از روش حمام بخار، به طور متناوب، دوش آب گرم را باز کنید، یک حوله روی زمین در مقابل در قرار دهید، و به راحتی با دلبند کوچک خود در فضای بخار گرفته حمام بنشینید.

2. پوآر بینی و قطره های نمکی

برای کودکان نوپایی که هنوز یاد نگرفته اند چگونه ترشحات بینی خود را با دمیدن به بیرون، تخلیه کنند (فین کردن)، استفاده از یک پوآر بینی که به فین گیر نیز معروف است، می تواند به پاک شدن مجاری بینی آن ها کمک کند. یک پوآر مخصوص نظافت بینی یا فین گیر، وسیله ای از جنس سیلیکون انعطاف پذیر بوده که شبیه به لامپ است. نوک این وسیله صاف بوده و به یک بخش گرد متصل است.

برای بهره بردن از حداکثر اثربخشی، می توانید در کنار پوآر بینی، از قطره های سالین یا نمکی نیز استفاده کنید. این دسته از قطره ها از طریق داروخانه ها و بدون نیاز به نسخه قابل تهیه هستند. البته که شما به راحتی می توانید آن ها را در منزل خود نیز آماده کنید. برای این کار کافی است یک دوم قاشق چای خوری نمک را با 236.5 سی سی آب گرم مخلوط کرد. اگر قصد دارید خودتان در منزل قطره بینی درست کنید، فراموش نکنید که این محلول باید هر روز تهیه شده و به صورت تازه مورد مصرف قرار گیرد.

به عنوان پدر و مادر یک کوچولوی دوست داشتنی که هر لحظه ممکن است سرماخوردگی و گرفتگی بینی را تجربه کند، باید با روش تخلیه ترشحات به کمک پوآر و قطره بینی آشنا باشید زیرا در رفع گرفتگی بینی در کودکان بسیار موثر است. بنابراین از خواندن آنچه که در ادامه این متن آمده است، غافل نشوید زیرا در آن به نحوه انجام این کار اشاره شده است:

1. کودک خود را به آرامی به پشت بخوابانید و از یک حوله رول شده برای عقب نگه داشتن سر او کمک بگیرید.

2. دو تا سه قطره از محلول نمکی را در هر سوراخ بینی فرزندتان بریزید. این محلول به رقیق شدن مخاطی که باعث احتقان و گرفتگی بینی شده است، کمک می کند. در صورت امکان، سعی کنید پس از استفاده از قطره، دلبند خود را در حدود یک دقیقه در همان حالت به صورت آرام و بی حرکت نگه دارید.

3. بعد از سپری شدن این زمان، فرزندتان را در حالت نشسته قرار دهید. قسمت گرد پوآر را فشار داده و سپس نوک لاستیکی آن را به آرامی در داخل یک سوراخ بینی فرو ببرید. مراقب باشید که نوک پوآر را به صورت خیلی عمیق فشار ندهید، چون این کار باعث ناراحتی کودک و آسیب رسیدن به بافت بینی او خواهد شد. برای مکش هر چه بهتر، با استفاده از انگشت خود سوراخ دیگر بینی را به آرامی در حالت بسته نگه دارید.

4. حالا و در این مرحله، به آهستگی بخش گرد یا لامپی شکل پوآر را آزاد کنید تا همزمان محلول نمکی و همچنین مخاط شل شده را به بیرون بکشد. پوآر را کاملا از بینی خارج کرده و نوک آن را در داخل یک دستمال فشار دهید تا محتویات درونش خارج شود. سپس اطراف آن را پاک کرده و همین کار را برای سوراخ بینی دیگر تکرار کنید.

5. حتماً پس از استفاده از پوآر و اتمام کار، آن را به درستی تمیز کنید.

به یاد داشته باشید که از قطره های سالین برای  درمان گرفتگی بینی در کودکان نباید بیش از چند روز متوالی استفاده شود. زیرا این قطره ها می توانند بینی فرزند شما را خشک کرده و باعث افزایش ناراحتی او شوند. به علاوه از استفاده متعدد از فین گیر در طول یک روز، خودداری کنید تا پوشش داخلی حساس بینی کودک تحریک نشود.

همچنین ممکن است متوجه شوید که کوچولوی شما به استفاده از پوآر علاقه ای نداشته و در مقابل تخلیه بینی به این روش مقاومت می کند. نگران نباشید، این اتفاق غیرطبیعی نبوده و بعضی از کودکان هستند که چنین کاری را دوست ندارند. در این صورت، دست به اجبار نزنید و فقط سعی کنید از قطره های نمکی به تنهایی استفاده کرده و در نهایت به کمک یک دستمال کاغذی تمامی محتویات بینی را پاک کنید.

3. مایعات زیاد

در صورتی که فرزندتان سرماخورده باشد، کمبود آب بدن او می تواند مشکل ساز شود. بنابراین لازم است با دادن مایعات فراوان از وقوع چنین مشکلی جلوگیری کنید.به علاوه مصرف مکرر و فراوان مایعات توسط کودک به رقیق شدن ترشحات بینی او و درمان گرفتگی بینی در کودکان نیز کمک می کند.

برای شیرخواران بزرگتر و کودکان، آب ایده آل ترین مایع برای نوشیدن است. اگر فرزندتان از نوشیدن آب امتناع می کند، سعی کنید نوشیدنی های دیگری که برای بچه ای در آن سن، سالم محسوب می شوند را به او بدهید. اسموتی ها و آب میوه های منجمد که فقط از آب میوه تهیه می شوند، می توانند گزینه های خوبی برای تسکین گلودرد و همچنین کمک به هیدراته (مرطوب) نگه داشتن بدن کودک باشند.اگر دلبند شما یک خوراکی گرم را برای خوردن ترجیح می دهد، آب مرغ گزینه مناسب دیگری است که در این شرایط می توانید از آن کمک بگیرید. نوشیدن مایعات گرم، حتی آب سیب گرم، می تواند سبب تسکین و بهتر شدن وضعیت کوچولوی سرماخورده شما شود.

4. استراحت فراوان

برخی از کودکان نوپا در شرایط مریضی به اندازه معمول و همیشگی خود انرژی ندارند، این مساله به خصوص در هنگامی که تب داشته باشند، بیشتر نمود پیدا می کند. کمبود انرژی ناشی از سرماخوردگی معمولا به این دلیل رخ می دهد که بدن بچه ها برای مقابله با این بیماری سخت کار می کند. بنابراین بهترین کار این است که دلبند کوچک خود را تشویق کنید تا آنجا که ممکن است استراحت کند تا بتواند هرچه زودتر انرژی خود را بازیافته و بهبود یابد.

در حالی که خوابیدن در چنین وضعیتی یک اقدام ایده آل است، بازی های آرام و ملایم نیز خوب هستند. برای انجام این کار، سعی کنید کودک خود را در یک مکان راحت مانند تختخوابش، مبلش و یا حتی یک مکان آرام با تعداد زیادی بالش بر روی زمین، قرار دهید. داستان ها، اسباب بازی ها، کتاب های رنگ آمیزی، یک کارتون مورد علاقه و یا فقط وقت گذرانی با شما یا هر آن چیزی که او را بی سر و صدا و در عین حال مشغول کند را می توانید پیشنهاد دهید.

5. خوابیدن به حالت ایستاده

دراز کشیدن برای استراحت کردن، ممکن است گرفتگی بینی در کودکان را بدتر و خواب او را مختل کند. خوشخبتانه برای این مشکل هم راه حل وجود دارد. به کمک چندین روش می توانید بالاتنه بدن کودک نوپای خود را در هنگام خواب بالا ببرید تا قدرت گرانش زمین به کاهش احتقان بینی او کمک کند.

برای این کار کافی است یک حوله رول شده و یا یک بالش را در زیر قسمت بالایی تشک کوچولوی دوست داشتنی خود قرار دهید. این حالت باعث شده تا بالاتنه او کمی به حالت عمودی قرار گرفته و در نتیجه خوابیدن برایش آسان تر شود. این روش به خصوص در شرایطی که گرفتگی بینی در کودکان خیلی شدید باشد، بسیار موثر خواهد بود.

سخن نهایی

به خاطر داشته باشید که همیشه قبل از استفاده از راه حل های خانگی و درمانی بدون نسخه برای رفع گرفتگی بینی در کودکان، با پزشک متخصص اطفال در این مورد مشورت کنید. به علاوه این را نیز در نظر داشته باشید که اگرچه سرماخوردگی یک بیماری خفیف است اما هرگاه علائم فرزندتان بدتر شد، تب او به بیش از38 درجه سانتیگراد (100.4 درجه فارنهایت) رسید و یا اینکه مجموعا بسیار بدحال بود، حتماً در اسرع وقت به یک مرکز درمانی و یا متخصص اطفال مراجعه کنید.

مطالعه بیشتر:

احتقان و گرفتگی بینی نوزاد و آبریزش بینی

آبریزش بینی در نوزادان و چگونه آبریزش بینی را متوقف کنیم؟

چطوری بینی نوزادم رو تمیز کنم ودلایل گرفتگی بینی نوزاد چیست؟

درمان حساسیت فصلی عطسه و آبریزش بینی در کودکان چگونه است؟