مادران شاغل چگونه می توانند بر فرزند دلبندشان تأثیر بگذارد؟
امروزه بیش از نیمی از مادران دارای فرزند خردسال، شاغل بوده و در خارج از منزل کار می کنند، در حالی که در دهه 1970، تنها در حدود یک سوم از مادران، اشتغال داشتند. در واقع می توان گفت که شاغل بودن مادران اکنون بیش از آنکه یک استثنا باشد، تبدیل به یک قانون و قاعده شده است. زنان نه تنها برای رضایت شغلی، بلکه به این دلیل که آن ها و خانواده هایشان به درآمد نیاز دارند، به عنوان نیروی کار وارد جامعه شده اند. در ادامه این مطلب تمامی جنبه ها درمورد مساله مادران شاغل را برای شما شرح خواهیم داد.
چرا زنان کار می کنند؟
امروزه در بسیاری از خانواده ها، مادران شاغل هستند و به صورت طولانی مدت به کار خود ادامه می دهند، زیرا مشاغلی دارند که سال ها برای توسعه و پیشرفت در آن ها وقت و هزینه های مختلفی را صرف کرده اند. برخی از زنان پس از زایمان به سرعت به محل کار خود بازمی گردند، زیرا می دانند که بیشتر کارفرمایان در این کشور دلسوز مادران شاغلی نیستند که می خواهند مرخصی بگیرند و در کنار فرزندان کوچک خود باشند. بنابراین اگر این زنان حتی برای چندین ماه کار خود را متوقف کنند، ممکن است برخی از مزایایی که کسب کرده اند را از دست بدهند و یا با خطر از دست دادن موقعیت های شغلی خاص روبرو شوند. بنابراین به ناچار قید مرخصی پس از زایمان و مراقبت از فرزند شیرخوار خود را زده و زودتر از آنکه از لحاظ جسمی و روحی بهبود یابند، به سرکار برمی گردند.
مادران شاغل باید از دیگران کمک بگیرند
از آنجا که روز به روز تعداد بیشتری از زنان وارد جریان فضای کار و محیط شغلی می شوند، بیشتر وقت خود را در آنجا می گذرانند و عموما تا زمان بازنشستگی نیز در آن شغل ها باقی می مانند، بنابراین لازم است تا برای مراقبت از فرزندان خود از بزرگ ترهایی مانند پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها کمک بگیرند. در خانواده هایی که مادران شاغل هستند، بعضی اوقات این برخی از نزدیکان هستند که وظیفه مراقبت از کودک را برعهده می گیرند و گاهی نیز این بچه ها در محیط های مختلف دیگری که وظیفه مراقبت از کودکان را بر عهده دارند مانند مهد کودک ها، نگهداری می شوند. جای تعجب ندارد که مادرانی که شاغل هستند به نسبت مادرانی که خانه دار هستند، با احتمال بیشتری فرزندان کوچک و کم سن و سال خود را به مهدکودک ها بسپارند.
با این حال، بیشتر بچه های سه تا پنج ساله صرف نظر از اینکه مادرشان در خارج از خانه کار می کند یا خیر، در برنامه های مربوط به مقطع پیش دبستانی شرکت می کنند. زیرا همه والدین می خواهند فرزندانشان بهترین شروع ممکن را در مدرسه داشته باشند و بنابراین احتمالاً کوچولوهای سه و چهار ساله خود را در یک برنامه مربوط به دوره پیش دبستانی ثبت نام می کنند.
مادران شاغل چگونه می توانند بر فرزند دلبندشان تأثیر بگذارد؟
برخی هنوز فکر می کنند "مادر خوب" مادری است که کارها و علائق خود را رها می کند تا در خانه با فرزندانش بماند. با این حال، هیچ پژوهش و یا مدرک علمی نمی گوید که کودکانی که مادران شاغل دارند، دچار مشکل شده و آسیب می بینند. رشد بچه ها بیشتر از هر چیز، تحت تأثیر سلامت عاطفی خانواده، احساس خانواده در مورد کار مادر و همچنین کیفیت مراقبت از آن کودک است. در نتیجه کوچولویی که از لحاظ عاطفی و احساسی به خوبی سازگار شده باشد، دوست داشته شود و تحت مراقبت قرار بگیرد، صرف نظر از اینکه مادرش در خارج از خانه کار می کند یا خیر، به شکلی مناسب رشد و پیشرفت کرده و در زندگی خود موفق خواهد شد.
مادران شاغل و کودکان مستقل
مادری که با موفقیت هم شغل خارج از خانه را مدیریت کرده و هم به همسر خود و سایر اعضای خانواده رسیدگی می کند، الگوی فرزند خود است. در بیشتر خانواده هایی که در آن ها مادران شاغل دارند، هر فرد و عضوی از خانواده نقش فعال تری را در خانه بر عهده دارد. کودکان تمایل دارند که از یکدیگر مراقبت کرده و از راه های مختلفی به هم کمک کنند. پدر نیز در چنین خانواده هایی به احتمال زیاد به کارهای خانه، تربیت فرزند و همچنین درآمدزایی خانواده کمک خواهد کرد. این نتایج مثبت به احتمال زیاد زمانی اتفاق می افتند که مادران شاغل احساس کنند که توسط خانواده، دوستان و همکاران خود ارزشمند به شمار آمده و مورد حمایت قرار گرفته است.
تعارضات و درگیری ها
اگر زنی نمی خواهد کار کند و یا برعکس، به کار کردن علاقه دارد اما شوهرش دوست ندارد که او کار کند، دور از انتظار نیست در این خانواده و میان زن و شوهر مشکلاتی پیش بیاید. اگر زنی برای اینکه به پول و درآمد احتیاج دارد، به سراغ کار برود، بنابراین ممکن است مجبور شود شغلی را انتخاب کند که به هیچ عنوان آن را دوست ندارد. در این صورت، این احتمال وجود دارد که به مرور دچار افسردگی و احساسات منفی شده و بنابراین باید مراقب باشد که ناامیدی و ناراحتی خود را به خانه و سایر اعضای خانواده انتقال ندهد، زیرا این امر بدون شک به روابط خانوادگی ضربه می زند. پیامی که کودکان در این شرایط ممکن است دریافت کنند، این است که کار کردن به جای ایجاد عزت نفس و پیشرفت، می تواند تبدیل به امری ناخوشایند و آزاردهنده شود که در آن خود فرد و خانواده او آسیب می بینند.
اگر هر دو والدین یعنی پدر و مادر بخواهند همزمان مشغول به کار باشند، در مقایسه با زمانی که فقط یکی از آن ها شغل دارد، روابط خانوادگی با احتمال بیشتری ممکن است آسیب ببیند. در صورت وجود رقابت یا ناراحتی و رنجش از یکدیگر، در شرایطی که یكی از والدین درآمد بیشتری نسبت به دیگری دارد، نیز این احتمال وجود دارد که مشكلاتی به وجود بیاید. چنین تعارضاتی می تواند بنیاد یک ازدواج را تحت فشار قرار داده و باعث شود کودکان احساس خطر و ناامنی کنند. بنابراین در صورت تصمیم به کار کردن هر دو نفر والدین، نیاز به حمایت و ارتباط متقابل در خانواده، بسیار بیشتر احساس می شود.
زمان گذاشتن برای خانواده
با این حال، حتی در صورتی که هیچ مشکلی وجود نداشته باشد، باز هم یک خانواده که در آن هر دو نفر پدران و مادران شاغل هستند، مجبورند با مسائلی روبرو شوند که در خانواده های دیگر وجود ندارد. والدین ممکن است چنان بین خانواده و شغل خود گیر افتاده باشند که وقت کمی برای زندگی اجتماعی و یا زندگی با یکدیگر در اختیار داشته باشند. بنابراین هر دو والدین باید مسئولیت های مراقبت از خانه و کودک را با هم تقسیم کنند تا در نهایت بیشتر کارها به بهترین شکل انجام شده و نسبت به هم احساس رنجش نداشته باشند. اگر چنین مشارکتی وجود نداشته باشد، این احتمال وجود دارد که والدین به دلایل مختلفی همچون نیاز به نگهداری از کوچولوی بیمار خود در هنگام مریضی و یا بردن فرزندشان به برنامه ها و قرارهای لازم، به طور متوسط حدود ده روز کاری و یا حتی انتصاب های ضروری را نیز از دست بدهند.
مادران شاغل چه زمانی باید به کار برگردند؟
بارداری و زایمان مساله ای است که به طور قطع بر روی اشتغال یک خانم اثرگذار خواهد بود. بنابراین بیشتر خانم ها به دنبال این هستند که چه زمانی می توانند دوباره به محل کار خود برگردند تا شغل خود را از دست ندهند. زنان برای بازگشت به کار باید نیازهای فردی و همچنین خواسته های خانواده خود را در نظر بگیرند. اگر قصد دارید تا به سرکار برگردید، سعی کنید تا جایی که به شما اجازه داده می شود، بازگشت خود را به سه یا چهار ماه پس از تولد نوزادتان موکول کنید. انجام چنین کاری به شما این امکان را می دهد که فرزند دلبند خود را هرچه بهتر بشناسید و فرصت کافی را در اختیار داشته باشید تا او نیز شما را بشناسد.بنابراین وقت بگذارید و خود و خانواده خود را آماده کنید، تا برنامه ریزی و عمل کردن به آن برای همه شما آسان باشد. بهترین کار این است که زمان بازگشت خود به محل کار را به شکلی دقیق برنامه ریزی کنید، تا میزان استرس و فشارهای وارده به خانواده در حداقل میزان باشد. در صورت امکان، تلاش کنید تا زمان برگشتن به کار با سایر تغییرات عمده خانوادگی، مانند انتقال یا تغییر مدرسه، بحران های شخصی مانند بیماری و یا مرگ فردی از اعضای خانواده، مصادف نشود. به علاوه هر چه زودتر تصمیم گیری کنید که چه فردی قرار است مسئولیت نگهداری از فرزند و یا فرزندان شما را بر عهده بگیرد. درمورد مادران شاغل و شیردهی به یاد داشته باشید که هرچه سریعتر نکات مربوط به دوشیدن و نگه داری شیرتان را یاد بگیرید تا نوزادتان از نعمت شیر مادر محروم نشود.
مادران شاغل و تربیت فرزندان
شما به عنوان یک پدر یا مادر شاغل، مطمئناً نگران از دست دادن زمان هایی هستید که می توانستید آن ها را با کوچولوی دلبند خود، سهیم باشید، به خصوص اگر فرزندتان بسیار کم سن و سال باشد. این بدیهی است نگران باشید که برخی از نقاط عطف مهم زندگی و رشد فرزندتان از جمله اولین قدم ها و یا اولین حرف زدن های او را از دست بدهید و بنابراین حتی ممکن است نسبت به اوقاتی که فرزندتان با پرستار خود می گذراند نیز حسادت کنید. این احساسات همگی عادی و طبیعی هستند. بنابراین از آن ها آگاه باشید و سعی کنید نیازهای خود را از نگرانی های مربوط به وضعیت رفاهی فرزندتان جدا کنید.
چند سال اول زندگی در شکل گیری شخصیت آینده کودک شما اهمیت بسیار زیادی دارد، اما این بدان معنا نیست که مادر تنها کسی است که می تواند این شخصیت را شکل دهد. در حقیقت، اینطور به نظر می رسد که وجود یک پرستار و یا فرد مراقب، مزایای مهمی برای کودکان خردسال دارد. بچه هایی که به طور معمول توسط افراد دیگری غیر از والدینشان مورد مراقبت قرار می گیرند، ممکن است استقلال بیشتری نسبت به سایر کودکان هم سن و سال خود داشته باشند. به علاوه یک پرستار و یا مراقب با کیفیت، محرک و پرورش دهنده نیز بوده و بچه ها را از نظر اجتماعی و فکری برای مدرسه آماده می کند.
مادران شاغل و مهد کودک، اهمیت انتخاب یک پرستار و یا مهد کودک مناسب
والدین همه آرزوی این را دارند که فرزندان دلبندشان در دوران مدرسه، بهترین شروع را داشته باشند. متأسفانه، انتخاب یک پرستار و یا مهدکودک با کیفیت برای بچه ها می تواند گران و شامل صرف هزینه های زیادی باشد و بنابراین اغلب اوقات پیدا کردن فرد یا مرکزی مناسب بسیار دشوار است. سرانجام بسیاری از والدین ناچار خواهند شد تا درصد زیادی از حقوق و دستمزد خود را برای مراقبت از فرزندشان خرج کنند، در حالی که هنوز هم از کیفیت مراقبت ها راضی نیستند. در خانواده های کم درآمد این احتمال که بچه ها به یک مرکز با خدمات مناسب و با کیفیت سپرده شوند، بسیار کم تر است و احتمالاً نسبت به خانواده های با درآمد متوسط یا متوسط رو به بالا، تغییرات بیشتری را در برنامه های مراقبت از فرزندانشان تجربه خواهند کرد.
فراموش نکنید که یافتن برنامه و یا یک مرکز با کیفیت مراقبت از کودکان، در مسیر فرزندپروری بسیار مهم است. استانداردها ممکن است بسته به نوع مراقبت از کودک متفاوت باشد. با این وجود والدین می توانند با درگیر شدن در این برنامه ها و دخالت های فعالانه، برنامه های مراقبت از فرزندان خود را بهبود بخشند. شما می توانید به طور مرتب از این برنامه ها بازدید کنید، آن ها را کنترل نمایید و اغلب و به طور گسترده با پرستار و مربی فرزندان دلبند خود صحبت داشته باشید. شما همچنین می توانید در جمع آوری کمک های مالی و اهدای وسایل شرکت کنید، کمک های داوطلبانه انجام دهید و یا اینکه می توانید با کارکنان مرکز مدنظرتان برای ایجاد فعالیت های متناسب رشد برای کودکان همکاری کنید. این کارها همچنین باعث خواهند شد تا فرزندتان فعالیت های خود را به خانه آورده و در نتیجه تعاملات خانوادگی میان شما بیش از پیش افزایش یابد، به طوری که حتی آخر هفته ها و تعطیلات نیز بتوانید برنامه روزهای هفته کودک خود را طبق روال معمول حفظ کنید.
ایفا کردن نقشی فعال در روند مراقبت از کودکان، نه تنها به اطمینان شما از سلامتی فرزند دوست داشتنیتان کمک می کند، بلکه ممکن است احساس گناه یا بدبینی هایی را که به دلیل مشغول بودن به کار و نبودن در کنار فرزندتان به شما دست داده است، را نیز برطرف کند. بهره مندی از یک مرکز مراقبت از کودکان با کیفیت و همچنین برقراری ارتباط خوب با مربی و پرستار فرزندتان نیز می تواند برخی از نگرانی ها را کاهش دهد. والدین وقتی در کنار فرزندان خود هستند باید توجه ویژه ای به آن ها داشته باشند. هرچه که پدر و مادرها بیشتر درگیر همه جنبه های زندگی فرزندان خود باشند، حتی وقتی که از نظر جسمی در کنار آن ها نباشند، احساس نزدیکتری به یکدیگر پیدا کرده و نقش موثرتری به عنوان والدین بر عهده خواهند داشت. بنابراین به مادران شاغل نباید خرده گرفت زیرا شاغل بودن زنان و مادران به خودی خود نه تنها بد نیست، بلکه فواید زیادی را نیز به دنبال خواهد داشت، به شرط آنکه با برنامه ریزی همه جانبه و فکر پیش رفت و خصوصا به بخش مراقبت از بچه ها توجه ویژه ای داشت.
مطالعه بیشتر:
تغذیه با شیر مادر در زنان شاغل و راهکارهای پیشنهادی
گزینه های مراقبت از نوزاد پس از پایان یافتن مرخصی زایمان
شیردهی در مادران شاغل ،چگونه بین شیردهی و کارکردن تعادل برقرار کنید؟
