بی اختیاری ادرار در بارداری و علت بی اختیاری ادرار چیست؟
بسیاری از بانوان در طول دوران بارداری تا حدودی دچار بیاختیاری ادرار می‌شوند. بی اختیاری ادرار در بارداری ممکن است در برخی بانوان خفیف و به‌ندرت باشد. اما برخی دچار بی‌اختیاری‌های شدید می‌شوند. طبق مطالعات، سن و شاخص توده بدنی از عوامل خطر بی اختیاری ادرار در بارداری است. بیاختیاری ممکن است تا بعد از بارداری نیز ادامه داشته باشد. ممکن است دقیقا بعد از تولد نوزاد ظاهر نشود. برخی بانوان تا قبل از ۴۰ سالگی مشکلات مثانه ندارند.
بی اختیاری ادرار در بارداری نشانه چیست؟
نوعی از بیاختیاری ادرار که معمولا در دوران بارداری تجربه میشود، از نوع بیاختیاری تحت فشار (SI) است. بیاختیاری تحت فشار (استرس) زمانی اتفاق میافتد که مثانه تحت فشار باشد. در این نوع بیاختیاری، عضله تنگکننده (اسفنکتر) مثانه به خوبی کار نمیکند و نمیتواند ادرار را نگه دارد.
علت بی اختیاری ادرار در دوران بارداری چیست؟
بیاختیاری ادرار در بارداری ممکن است به دلیل فعالیت بیش از حد مثانه باشد. بانوانی که دارای مثانه بیشفعال هستند (OAB) باید بیشتر از حد معمول ادرار کنند، زیرا مثانه آنها دارای اسپاسمهای غیرقابلکنترل است. به علاوه ماهیچههایی که اطراف مجرای ادرار (لولهای که ادرار از مثانه وارد آن میشود) را فرا گرفته است، ممکن است تحت تاثیر قرار گرفته باشد. این عضلات برای جلوگیری خروج ادرار از بدن است، اما اگر مثانه بیش از حد دچار گرفتگی باشد، باعث بیرون ریختن ادرار خواهد شد.
علت بی اختیاری ادرار هنگام عطسه در بارداری چیست؟
عضله تنگکننده مثانه، دریچهای عضلانی است که در پایین مثانه قرار دارد. کار آن کنترل جریان ادرار است. در دوران بارداری، بزرگ شدن رحم باعث فشار روی مثانه میشود. عضلات اسفنکتر و کف لگن بر اثر فشار زیاد بر مثانه توان خود را از دست میدهند. هنگامیکه فشار زیادی روی مثانه باشد، ادرار نشت خواهد کرد. برای مثال هنگامیکه بانوی باردار عطسه یا سرفه کند.
بی اختیاری ادرار در اواخر بارداری ممکن است تا مدتی پس از بارداری هم ادامه پیدا کند. پس از بارداری ممکن است بیاختیاری ادامه داشته باشد، زیرا تولد نوزاد باعث ضعیف شدن ماهیچه‌های کف لگن شده و باعث بیش‌فعالی مثانه میشود. بارداری و تولد کودک ممکن است به دلایل زیر باعث بیاختیاری ادرار شود:
• آسیب اعصابی که کنترل مثانه را بر عهده دارند.
• این واقعیت که مجاری ادرار و مثانه در دوران بارداری حرکت کرده‌اند.
• برش میان‌دوراه، برشی در کف لگن که به منظور خروج راحت‌تر جنین در هنگام زایمان ایجاد میشود.
چگونه بی اختیاری ادرار در حاملگی درمان میشود؟
روشهای رفتاری مانند تخلیه بهموقع و آموزش مثانه میتواند در درمان بیاختیاری ادرار در دوران بارداری و پس از آن مفید باشد. این تکنیکها در ابتدا مورد استفاده قرار میگیرند و میتوان آنها را در منزل انجام داد. تغییراتی که در روشهای رفتاری ایجاد میشود، دارای عوارض جانبی جدی نیست.
برای تمرین تخلیه به موقع مثانه، از جدول یا دفتر روزانه استفاده کنید و زمانهایی را که ادرار میکنید و زمانهایی که نشتی ادرار دارید یادداشت کنید. با این کار میتوانید به «الگویی» در مورد بیاختیاری برسید و با بهموقع رفتن به دستشویی، از این اتفاق در آینده جلوگیری کنید.
در آموزش مثانه، زمانهایی که باید به دستشویی بروید، کمی صبر میکنید و فواصل بین دستشویی رفتن را بیشتر میکنید. برای مثال در یک ساعت، یک بار به دستشویی بروید. مدتی این کار را ادامه دهید. سپس فواصل را به ۹۰ دقیقه برسانید. به تدریج آن‌را به ۲ ساعت و بیشتر برسانید. تا زمانی‌که بتوانید بیشتر از سه یا چهار ساعت بین دستشویی رفتن شما فاصله باشد.
روش دیگر این است که ادرار کردن را ۱۵ دقیقه به تعویق بیندازید، سپس به ۳۰ دقیقه و بیشتر افزایش دهید. در موارد خاص، ممکن است از دستگاه پساری، وسیله‌ای برای انسداد مجرای ادرار یا تقویت عضلات لگن استفاده شود. علاوه بر این، داروها نیز می‌توانند در کنترل گرفتگی عضلات مثانه یا تقویت مجاری ادرار مفید باشند. برخی از داروها می توانند به آرام کردن مثانه بیشفعال کمک کنند.
تمرین‌های کگل چیست؟
روشی دیگر که برای بهبود بیاختیاری ادرار مفید است، تمرین‌های کگل است. این تمرین‌ها باعث تقویت و کشیدگی ماهیچه‌های کف لگن میشود. قوی شدن ماهیچه‌های لگن باعث بهبود عملکرد اسفنکتر مجاری ادرار و مقعد میشود.
یک روش برای پیدا کردن ماهیچه‌های کگل این است که روی توالت بنشینید و شروع به ادرار کنید، سپس ادرار را متوقف کنید. ماهیچههایی که باعث توقف ادرار می‌شوند، ماهیچه‌های کگل نام دارند. راه دیگر برای پیدا کردن این ماهیچه‌ها این است که انگشت خود را داخل واژن ببرید و سعی کنید ماهیچه‌های اطراف انگشت را تنگ کنید.
برای انجام تمرین‌های کگل باید این کارها را انجام دهید:
• عضلات شکم، ران و باسن را شل کنید.
• عضلات کف لگن را سفت کنید.
• تا ۱۰ بشمارید و عضلات خود را نگه دارید.
• عضلات کف لگن را رها کنید و تا ۱۰ بشمارید.
تمرین‌های کگل را هر بار ۱۰ مرتبه صبح، بعدازظهر و شب انجام دهید. هر زمان میتوانید این تمرین‌ها را انجام دهید، در حال رانندگی یا نشستن سر میز. بانوانی که تمرین‌های کگل را انجام میدهند، نتیجه آن را بین ۴ تا ۶ هفته خواهند دید.
برای این مشکل چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
گرچه بی اختیاری ادرار در بارداری معمولا طبیعی است اما درصورتی‌که ۶ هفته پس از زایمان همچنان بیاختیاری ادرار دارید، با پزشک مشورت کنید. نشت تصادفی ادرار ممکن است نشان‌‌دهنده مشکلات دیگر پزشکی باشد. از دست دادن کنترل ادرار باید مورد درمان قرار گیرد، در غیر این صورت، به مشکلی دراز مدت تبدیل میشود.
مطالعه بیشتر:
درمان تکرر ادرار در بارداری و راه حل های خانگی درمان
بی اختیاری ادرار در زنان وآیا بی اختیاری ادرار درمان می شود؟
مشکلات ادراری در دوران بارداری چند نوع و به چه علت است؟
مشکل تکرر ادرار در بارداری چه زمانی غیر طبیعی محسوب می شود؟
