میکروگناتیا و تشخیص میکروگناتیا پس از زایمان چگونه است؟
میکروگناتیا (micrognathia) یا فک کوچک عارضه ای که در آن آرواره پایینی کوچک تر از حد معمول است. به آن هیپوپلازی آرواره زیرین هم می گویند. این عارضه معمولا مادرزادی است و ممکن است باعث بروز اشکال در شیر خوردن یا تنفس فرزند شما شود. گاهی میکروگناتیا به خودی خود با بزرگ شدن کودک برطرف می شود.
دلایل میکروگناتیا
میکروگناتیا می تواند بخشی از یک اختلال ژنتیکی یا می تواند به خاطر یک جهش تصادفی باشد. گاهی دلیل آن نامشخص باقی می ماند. وقتی جنین در رحم است، آرواره طی یک روند پیچیده رشد می کند. عناصر زیادی می بایست بصورت جداگانه رشد کنند و بعد بهم متصل شوند،پیچیدگی این روند احتمال خطا را بالا می برد.
تشخیص میکروگناتیا در رحم
گاهی اوقات پزشک می تواند پیش از تولد میکروگناتیا را تشخیص دهد. اگر سر جنین در جهت مناسب باشد، می توانند در ده هفتگی آرواره را در سونوگرافی مشاهده کنند. سونوگرافی سه بعدی ممکن است آرواره را به روشنی نشان دهد.
تشخیص میکروگناتیا در رحم به دو روش انجام می شود. پزشک می تواند بر اساس ظاهر سونوگرافی قضاوت ذهنی یا این که با استفاده از تصاویر سونوگرافی آرواره را اندازه گیری کند.
وقتی پزشک میکروگناتیا را در رحم تشخیص می دهد، نخستین نگرانی این است که آیا این عارضه بخشی از یک عارضه ژنتیکی بزرگ تر است یا خیر. آزمایش بیشتر از جمله غربالگری ژنتیکی می تواند پاسخ این سؤال باشد. با تشخیص درست، گروه پزشکی می تواند به والدین مشاوره بارداری بدهد و مراقبت بهتر پس از بدنیا آمدن نوزاد را برنامه ریزی کند.
تشخیص میکروگناتیا پس از زایمان
اغلب اوقات میکروگناتیا پس از بدنیا آمدن نوزاد توسط متخصص فک و صورت تشخیص داده می شود. پزشک به دنبال ناهنجاری های دیگری که معمولا با میکروگناتیا همراه است خواهد گشت.
با این که میکروگناتیا معمولا هنگام تولد قابل مشاهده است، اما می تواند بعدها هم ظاهر شود. علاوه بر ظاهر آرواره، والدین و متخصصان سلامت باید نسبت به مشکلات شیر خوردن و تنفس، از جمله تنفس پرصدا و وقفه در تنفس، هشیار باشند. دشواری در مکیدن و بلع می تواند از عوارض همراه با میکروگناتیا باشد که منجر به وزن گیری کند می شود.
آزمایش های تشخیصی اغلب شامل رادیولوژی و سی تی اسکن است. مطالعه خواب نیز می تواند عملکرد قلب، تنفس و مغز را مورد بررسی قرار دهد. همچنین می تواند سطح اکسیژن را تحت نظر داشته باشد.
درمان میکروگناتیا
گاهی کوچکی آرواره خود به خود برطرف می شود، بنابراین نظارت بر رشد کودک می تواند بخشی از درمان باشد. اگر میکروگناتیا بخواهد خود به خود اصلاح شود، معمولا بین ۶ تا ۱۸ ماهگی رخ خواهد داد. درمان های دیگری می تواند شامل روش های جراحی یا غیرجراحی باشد. هدف از این روش ها جلوگیری از مسدود شدن مجرای هوا توسط زبان و حصول اطمینان از هوارسانی مناسب است.
درمان غیرجراحی
پزشک ممکن است برای باز نگه داشتن مجرای هوای نوزاد، حالت هایی را برای خواب توصیه کند. ابزاری به نام لوله حلقی دماغی می تواند برای این روش استفاده شود. این لوله از طریق بینی و دهان وارد گلو می شود.
می دانید افرادی که خرخر می کنند از ابزاری به نام CPAP که مخفف فشار مداوم مثبت هوا است استفاده می کنند. کودکان مبتلا به میکروگناتیا هم می توانند از ماشین های مشابهی برای بهبود جریان هوا استفاده کنند.
درمان های جراحی
سه روش جراحی برای کودکان مبتلا به میکروگناتیا موجود است.
چسباندن زبان – لب
در این جراحی، زبان به شکل متفاوتی به آرواره پایینی متصل می شود تا نتواند راه هوا را سد کند.
جراحی دیستراکشن استئوژنزیس آرواره زیرین (MDO)
جراح استخوان آرواره زیرین را از دو طرف می برد. ابزارهایی را جایگذاری می کند که فاصله خالی را پر و رشد استخوانی در این فضا را تشویق کند. این جراحی خطرهایی به همراه دارد، نظیر عفونت و آسیب عصبی، اما می تواند در مدت چند هفته مجرای هوا را بهبود بخشد.
تراکستومی
در این عمل جراحی، پزشک سوراخی در گردن ایجاد و لوله را در نای فرو می کند. تراکستومی نیازمند پرستاری دقیق و گاهی ساکشن متناوب است. یکی از دلایل انجام MDO این است که از انجام تراکستومی در کودکان مبتلا به میکروگناتیا جلوگیری شود.
سندروم های مرتبط با میکروگناتیا
سندروم های زیادی وجود دارد که نشانه شان میکروگناتیا است:
- توالی پی یر روبین. به این دلیل این عارضه توالی نامیده می شود که توالی رشد در رحم مختل می شود. اندازه کوچک آرواره، زبان را به عقب هل می دهد و ممکن است مانع بسته شدن کام شود و ایجاد شکاف کام کند. پی یر روبین یکی از شایع ترین عوارض مرتبط با میکروگناتیا است که از هر ۸۵۰۰ نوزاد یک مورد ابتلا وجود دارد. این عارضه می تواند خفیف یا حاد باشد.
- سندروم استیکلر. کودکان مبتلا به سندروم استیکلر دچار ناهنجاری کلاژن هستند. کلاژن یک پروتئین فیبری است که بافت های بدن را بهم متصل می کند و نگه می دارد. افراد مبتلا معمولا مشکلاتی در اجزای صورت مانند چشم ها، گوش ها و مفاصل دارند. ممکن است دچار نشانه های متعدد یا تنها یک یا دو نشانه باشند. این سندروم ممکن است از هر ۷۵۰۰ نوزاد در یک مورد دیده شود، اما برخی از موارد هم تشخیص داده نمی شود.
- ریزی نیم صورت. در این عارضه، یک طرف صورت رشد کمی خواهد داشت. به جز شکاف لب و کام، این عارضه شایع ترین عارضه صورت در میان نوزادان است و از هر ۴۰۰۰ نوزاد یک مورد ابتلا دیده می شود.
- سندروم تریچر کالینز. این سندروم باعث می شود نیمی از سر رشد کمی داشته باشد، از جمله آرواره، کام، گونه ها و دهان. چشم ها و گوش ها نیز ممکن است درگیر شود. بعضی از موارد حاد است. موارد دیگر آن قدر خفیف است که هرگز تشخیص داده نمی شود. تریچر کالینز در یک مورد از هر ۱۰ هزار نوزاد رخ می دهد که یکی از مشخصه های آن میکروگناتیا است.
مطالعه بیشتر:
همه چیز درمورد نوزادان لب شکری و کام شکری
میکروسفالی یااندازه کوچکتر سر نوزاد Microcephaly
سندرم پاتو واحتمال زنده ماندن نوزادی با سندرم پاتو چقدر است؟
علت کوچک بودن گوش نوزادان چیست وچه درمانی برای آن وجود دارد؟
