وزن گیری نوزاد و علت وزن نگرفتن نوزاد در تغذیه با شیر مادر

وزن گیری نوزاد بعد از تولد مساله بسیار مهمی محسوب می شود به همین جهت پزشکان و مراقبین سلامت در هربار مراجعه به کلینیک و یا خانه بهداشت وزن نوزاد شما را اندازه گیری کرده و عدد مربوطه را در نمودار مربوط به وزن گیری شیرخوار که در کارت واکسن او است، درج می کنند. به این ترتیب می توان نمودار مربوط به افزایش وزن نوزاد در هر ماه را بررسی کرد تا اگر روند وزن گیری کند و یا متوقف شده است، پزشک متخصص با بررسی علل احتمالی بتواند این مشکل را برطرف کند.

دلایل کم ‌وزنی نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌کنند

اگر نوزاد شما مشکلات رشد دارد، توصیه می‌شود حتما با پزشک اطفال و مشاور تغذیه نوزاد با شیر مادر مشورت کنید.

ابتدا باید مشخص شود که آیا نوزاد مشکل اساسی در وزن گرفتن دارد یا خیر. با نگاهی به نمودار رشد نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌کنند، می‌توانید از ‌رشد صحیح نوزاد خود مطلع شوید.

در زیر به مواردی که ممکن است منجر به کم وزنی نوزاد شود، اشاره‌ای سریع می‌کنیم. این موارد به هیچ عنوان کامل نیست.

تغذیه ناکافی با شیر مادر؛ مهمترین عامل در رشد ناکافی نوزاد است. آیا نوزاد به اندازه کافی کالری به دست می‌آورد؟
آیا پوشک نوزاد به اندازه کافی خیس می‌شود؟ این موضوع نشان می‌دهد کودک چه مقدار شیر خورده است.
آیا نوزاد الگوی شیر خوردن دارد؟ معمولا چند ساعت یک‌بار شیر می‌خورد؟ برخی مواردی که با شیر خوردن نوزاد تداخل دارد، شامل: بیماری‌ یرقان (زردی)، خواب‌آلودگی نوزاد،‌ حواس‌پرتی نوزاد و پستانک است.
آیا مادر هنگام شیر خوردن نوزاد، سینه را تعویض می‌کند یا این کار را بر عهده نوزاد می‌گذارد؟
در بسیاری از موارد علت وزن نگرفتن نوزاد در ماه اول مکیدن ناکافی یا غلط سینه مادر است. بنابراین لازم است بررسی کنید که آیا مکیدن نوزاد خوب است و شیر کافی دریافت می‌کند؟ (آموزش نحوه صحیح شیردهی پستانی به نوزاد)
شاید علت وزن نگرفتن نوزاد مربوط به کم بود شیر مادر باشد. بنابراین بررسی کنید که آیا مقدار شیر مادر کافی است؟ (به یاد داشته باشید، مقدار شیری که دوشیده می‌شود شاخص خوبی برای تولید شیر نیست.)
لازم نیست برای اندازه‌گیری مقداری شیری که نوزاد می‌نوشد، شیر را بدوشید و در بطری بریزید یا از فرمولی خاص برای این اندازه‌گیری استفاده کنید. روش‌های مخصوصی برای محاسبه وجود دارد (اغلب در مراکز مشاوره شیردهی یا بیمارستان موجود است) که می‌توان برای محاسبه وزن نوزاد قبل و بعد از شیردهی استفاده شود و مشخص می‌کند که آیا نوزاد شیر کافی دریافت کرده است یا خیر. روش‌های مخصوصی برای این اندازه‌گیری وجود دارد،‌ مطمئن شوید که شخص مسئول کارش را به خوبی بلد باشد.
نوزاد را برای معاینات بیشتر نزد پزشک ببرید تا عواملی را که ممکن است باعث وزن نگرفتن او شود، شناسایی کند.
نوزادانی که بیمار هستند (حتی بیماری‌های خفیف) باعث وزن نگرفتن و حتی از دست دادن وزن می‌شوند.
برخی از عوامل شایعی که بر وزن گیری نوزاد و رشد او تاثیر می‌گذارد، شامل عفونت گوش، برفک، رفلاکس،‌ کم‌خونی، حساسیت‌ها، بند بودن زبان و عفونت مجاری ادراری است.

وزن گیری نوزاد نارس

نوزادان نارس معمولا با وزن بسیار کمی به دنیا می آیند و جهت جلوگیری از آسیب های احتمالی، توجه کافی به روند افزایش وزن آنها اهمیت بسیار زیادی دارد. به همین سبب ضمن درنظر داشتن نکات ذکر شده در این مطلب، اگر نوزاد نارسی دارید حتما تحت نظر متخصص اطفال باشد تا از مناسب بودن روند افزایش وزن نوزاد نارس اطمینان حاصل کنید.

برای افزایش وزن نوزاد خود چه کاری می‌توانم انجام دهم؟

در زیر با راه کارهای زیادی درمورد وزن گیری نوزاد آشنا می‌شوید که می‌توانید از آنها برای افزایش وزن نوزاد خود استفاده کنید:

مصرف غذاهای جامد را زیر نظر متخصص اطفال انجام دهید، هرگز خودسرانه تغذیه کمکی را آغاز نکنید و اگر پزشک متخصص به شما توصیه کرد که در پنج ماهگی این کار را انجام دهید، هرگز توصیه های او را نادیده نگیرید.
در کنار نوزاد بخوابید،‌ این کار باعث می‌شود میزان شیردهی بیشتر شود.
ماساژ کودک را یاد بگیرید. این کار باعث هضم بهتر و وزن گرفتن نوزاد می‌شود.
کودک را در طول روز در کالسکه بیرون ببرید و هرچه بیشتر با او تماس پوستی داشته باشید. هر دو این کارها، در رشد کودک تاثیر مثبت دارد.
حداقل دو ساعت یک‌بار در روز و در طول شب یک مرتبه به نوزاد شیر بدهید. شیر خوردن مکرر کودک باعث می‌شود‌ شیر بیشتری تولید شود و نوزاد کالری بیشتری دریافت کند.
مطمئن شوید که نوزاد یک سینه شما را کاملا تخلیه کرده باشد و قبل از اینکه سینه دیگر را در اختیار او بگذارید، منتظر نشانه‌هایی از سیر شدن در او باشید. برای مثال؛ سر خود را کنار می‌کشد و نگاهی با رضایت به شما می‌اندازد،‌ به خواب می‌رود، شدت مکیدن او کم می‌شود و مانند مکیدن پستانک می‌شود و غیره. همیشه سینه دیگر را دراختیار او قرار دهید ولی اگر تمایلی به خوردن نداشت نگران نشوید. اینکه نوزاد یک سینه را به طور کامل تخلیه کند بهتر است تا از هر دو سینه تنها مقداری تغذیه کند. با این روش مطمئن می‌شوید نوزاد شیر کامل‌تر و غنی‌تری مصرف کرده است و فواصل بین شیر خوردن او طولانی‌تر خواهد شد.
در طول شیر دادن، از ماساژ و کمپرس سینه استفاده کنید. اگر شیر خود را می‌دوشید،‌ از دست خود برای دوشیدن استفاده کنید.
چند دقیقه قبل از شیر دادن، به وسیله دست یا شیردوش، مقداری از شیر اولیه را خارج کنید تا نوزاد از شیر غنی‌تر، مقوی‌تر و پرکالری تغذیه کند.
اگر پزشک برای وزن گیری نوزاد مکمل تجویز کرده است،‌ شیر مادر به مصرف شیرخشک ترجیح داده می‌شود (استثنا در این مواقع نادر است) و میانگین چربی/کالری شیر مادر معمولا بیشتر از شیرخشک است. بعداز شیردهی، مادر می‌تواند به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه شیر خود را بدوشد (هرگز برای این‌کار شیردهی را قطع یا کوتاه‌تر نکنید) این شیر پایانی غنی را هر زمانی که کودک نیاز داشت در اختیار او قرار بدهید. این کار برای مادرانی که در طول روز مدت زمانی از نوزاد دور هستند، مناسب است.