ونتریکولومگالی یا بزرگ شدن بطن های مغز به چه علت است؟
ممکن است که بعد از به دنیا آمدن نوزادتان، متوجه شود که سر او بزرگتر از هم سالانش است و به دلیل همین موضوع متخصص اعصاب یا اطفال انجام بررسی هایی همچون MRI را توصیه کرده باشد. اگر بعد از اتمام تست ها وجود ونتریکولومگالی در دلبندتان تشخیص داده شده و این موضوع شما را نگران کرده، در ادامه این متن برای شما شرح می دهیم که علت اصلی ونتیکولومگالی چیست و چگونه درمان می شود.
ونتیکولومگالی به چه معناست؟
مغز و نخاع کودک شما در مایع محافظ شفافی به نام مایع مغزی نخاعی (CSF) پوشانده شده است. در مغز فضاهایی وجود دارد به نام بطن ها که با CSF یا همان مایع مغزی نخاعی پر می شوند. در مغز جنین سالم، بطن ها حدود 10 میلی متر عرض دارند. با این حال، CSF ممکن است در فضاها و کانال هایی که در آن گردش می کند به دام بیفتد و باعث شود که بطن ها به تدریج بزرگ و بزرگتر شوند.
ونتریکولومگالی به معنای بزرگ شدن بطن های مغز جنین یا نوزاد اصطلاحی است که تصویر واقعی فضاهای بزرگ شده را همانطور که در سونوگرافی قبل از تولد ظاهر می شود، توصیف می کند.
آیا ونتیکولومگالی خطرناک است؟
هیدروسفالی مهمترین نگرانی مرتبط با ونتیکولومگالی است. هیدروسفالی هنگامی اتفاق می افتد که CSF در بطن های مغز جمع شده و باعث رشد تدریجی آنها می شود.
اگر سر نوزاد بزرگ باشد حتما ونتیکولومگالی دارد؟
خیر. اگر سر نوزاد شما بزرگ است، الزاما به معنای ونتیکولومگالی یا هیدروسفالی نیست. ماکروکرانیا خوش خیم نوزادی شرایط شایع تری است که در آن کودک می تواند بطن های مغزی طبیعی و سر بزرگ داشته باشد اما هیدروسفالی ندارد. اگرچه این شرایط باعث رشد سریع سر می شود، اما به طور کلی حال کودک خوب است و مشکل خاصی نداشته و به درمان نیاز ندارد.
علت ونتیکولومگالی چیست و چه عواملی باعث بزرگ شدن بطن های مغز می شوند؟
بطن های مغز جنین در اوایل بارداری تشکیل می شوند و در سونوگرافی قبل از تولد در سه ماهه دوم، تقریباً در هفته پانزدهم قابل مشاهده هستند.اگرچه همیشه یک دلیل قابل شناسایی وجود ندارد که چرا نوزاد یا جنین به ونتیکولومگالی مبتلا می شود، اما چهار عامل اصلی وجود دارد که می تواند باعث بزرگ شدن بطن های مغزی شود:
• مشکلی که مانع از گردش صحیح مایع مغزی نخاعی و جذب طبیعی آن شده، که باعث می شود مایع به تدریج در بطن ها جمع شود و ونتیکولومگالی ایجاد شود. وضعیتی که به هیدروسفالی معروف است.
• عدم تعادل جزئی خود محدود کننده در گردش و جذب مایع مغزی نخاعی که در آن سیستم تولید و جذب مایع مغزی نخاعی دچار اختلال جزئی است.
• نقص در رشد مغز
• آسیب یا از بین رفتن بافت مغز در بارداری یا بعد از تولد
آیا ونتریکولومگالی یا بزرگ شدن بطن های مغزی ارثی است؟
ونتریکولومگالی معمولاً خود به خود اتفاق می افتد، به این معنی که کودک این بیماری را از والدین به ارث نمی برد. با این حال، ماکروسفالی خوش خیم در خانواده ها ایجاد می شود و برخی از دلایل نادر برای ارثی بودن هیدروسفالی نیز وجود دارد. هیدروسفالی مادرزادی می تواند با ناهنجاری های دیگر مغز، یا سایر شرایط مانند اسپینا بیفیدا یا نقص قلب همراه باشد.
علائم ونتریکولومگالی چیست؟
نوزادانی که ونتیکولومگالی خفیف دارند یعنی بطن های مغزی آنها فقط کمی بزرگتر از حد طبیعی است، معمولاً هیچ علائمی ندارند. اگر ونتیكولومگالی پیشرونده یا شدید باشد، نوزاد ممكن است علائم و نشانه های هیدروسفالی را پس از تولد نشان دهد.
یک نوزاد مبتلا به هیدروسفالی ممکن است دارای نشانه های زیر باشد:
• رشد سریع غیرطبیعی سر
• برجسته و پر بودن غیرطبیعی فونتانل قدامی
• برجسته و مشهود بودن ورید ها از روی پوست سر
• چشم هایی که نمی توانند به بالا نگاه کنند یا به نظر می رسد به سمت پایین خیره شده اند
• تحریک پذیری یا خواب آلودگی غیرطبیعی
• تغذیه نامناسب و عدم وزنگیری کافی
• استفراغ
چشم انداز بلند مدت ونتریکولومگالی در نوزادان چیست؟
اکثر نوزادان با ونتیکولومگالی خفیف و غیرپیشرونده در غیاب آسیب مغزی یا سایر ناهنجاری های رشدی متولد شوند، رشد کاملاً طبیعی و سالمی خواهند داشت. به همین ترتیب نوزادان مبتلا به هیدروسفالی خفیف که دیگر ناهنجاری یا آسیب جدی در مغز ندارند، با درمان به موقع بیماری، پیش آگهی عالی برای رشد طبیعی داشته و می توانند در آینده زندگی عادی و سالمی داشته باشند.
مطالعه بیشتر:
کیست کوروئید پلکسوس جنین، آیا خطرناک است؟
ماکروسفالی و یا داشتن سر بزرگتر از حد معمول در نوزادان چیست؟
انواع تومور مغزی در کودکان و علائم تومور مغزی درکودکان چیست؟
