فواید و خطرات هورمون درمانی برای یائسگی چیست؟
بعد از یائسگی، یعنی زمانی که دوران پریودتان متوقف می شود، بدن شما دیگر استروژن تولید نمی کند. برای بسیاری از زنان فقدان استروژن علایمی ناخوشایند را ایجاد میکند، مانند: گر گرفتگی، خشکی واژن و رابطه جنسی دردناک.یائسگی یک مرحله طبیعی است و در نهایت علایم آن برای بیشتر زنان فروکش خواهد کرد.اما برای برخی از زنان، علایم به قدری شدید هستند که نیاز به هورمون درمانی دارند. در ادامه این مقاله برای شما شرح می دهیم که هورمون درمانی چیست، برای چه افرادی مناسب است و چه کسانی اصلا نباید سراغ هورمون درمانی بروند.
هورمون درمانی چیست؟
هورمون درمانی یا HRT یکی از موثرترین راه های از بین بردن علایم یائسگی است HRT و حتی ممکن است از بیماری قلبی و پوکی استخوان نیز جلوگیری کند.اما این به این معنا نیست که HRT کاملا بی خطر است. اینکه آیا برای شما مناسب است، به سن، زمان یائسگی و سایر عوامل خطر بستگی دارد.
هورمون درمانی شامل جایگزینی هورمون ها در زمانی است که سطح هورمون شما پایین تر از حد معمول است. که این هورمون ها شامل:
- استروژن (یا استرادیول، رایج ترین فرم هورمون در بدن شما)
- پروژسترون
- یا ترکیبی از هردوی این هورمون ها
HRT یک منبع بحث برانگیز تاریخی براساس منابع معتبر دارد. در دهه 40 میلادی بعنوان راه جوان ماندن بعد از دوران یائسگی رواج پیدا کرد، و استفاده از HRT در دهه 1990 به اوج خود رسید.
بعدها، در سال 2002 مطالعات انجام شده توسط ابتکار بهداشت زنان ارتباط HRT با سرطان و بیماری های قلبی عروقی را نشان داد. بعد از گزارش منتشر شده توسط WHI، استفاده از HRT در ایالات متحده، انگلیس و کانادا به طرز چشمگیری کاهش یافت.
گزارش WHI از آن زمان زیر سوال رفته است. تحقیقات تازه تر نشان داده است HRT خطر کمتر و سود بیشتری برای زنانی که دوران درمان را قبل از 60 سالگی در مدت 10 سال از زمانی یائسگی انجام داده اند، داشته است. اما هنوز بسیاری از مردم برای استفاده از HRT و خطراتی که میتواند ایجاد شود، مردد هستند.
مزایای هورمون درمانی چیست؟
اگرچه هنوز سردرگمی هایی در مورد هورمون درمانی وجود دارد، بسیاری از محققان ذکر کرده اند که مزایای هورمون درمانی بیشتر از خطرات آن است. در اینجا به بهترین مزایای هورمون درمانی نگاهی می اندازیم.
کاهش پیدا کردن علایم یائسگی
برای هر فرد تجربه یائسگی متفاوت است. برخی از مردم علائم خیلی خفیف دارند که برای آنها هیچ درمان پزشکی لازم نیست.
برای برخی دیگر، علائم میتواند آنقدر شدت داشته باشد که در توانایی آنها برای ادامه زندگی روزمره اختلال ایجاد کند. در این مواقع، زمان مناسبی برای صحبت با پزشک در مورد هورمون درمانی است.
هورمون درمانی ممکن است علائم یائسگی را به روش های زیر کاهش دهد:
بر اساس منابع علمی استروژن با دوز کم می تواند علائمی مانند گرگرفتگی و تعریق شبانه را تسکین دهد.
بعلاوه استروژن با دوز کم (در بسیاری از شکل ها) علائم دستگاه تناسلی و ادراری ناشی از یائسگی را برطرف می کند، که این شامل خشکی واژن، رابطه جنسی دردناک و مشکلات ادراری می باشد.
پروژسترون و اسپمیفن، دو روش دیگر مبتنی بر هورمون نیز می توانند علائم دستگاه تناسلی و ادراری را تسکین دهند.
محافظت در برابر بیماری های قلبی عروقی
بسیاری از مطالعات انجام شده از منابع معتبر تایید کرده اند که شروع زود هنگام HRT طی ده سال قبل از یائسگی، میتواند به محافظت قلب و سیستم عروقی ناشی از بیماری کمک کند.
قبل از شروع هورمون درمانی، انجام معاینات فیزیکی اهمیت دارد. این کار برای اطمینان پیدا کردن از نداشتن علایم بیماری قلبی عروقی انجام می شود. پزشک شما احتمالاً می خواهد در زمان انجام هورمون درمانی، هر سال یک معاینه داشته باشید تا مطمئن شود که قلب شما به درستی کار می کند.
کمک کردن به کاهش افسردگی
در دوره پیش از یائسگی، که میتواند حتی تا چندین سال بطول انجامد، بسیاری از زنان افسردگی را تجربه می کنند.
استروژن آزاد شده از طریق پچ های پوستی که مورد تایید قرار گرفته اند در کاهش علائم افسردگی موثر است. تاکنون شواهدی مبتنی بر اینکه استروژن بتواند افسردگی بعد از یائسگی را کاهش دهد یافت نشده است.
کمک کردن به محافظت از استخوان ها
یائسگی خطر ابتلا به از دست دادن تراکم استخوان ها و ابتلا به پوکی استخوان و شکستگی آنها را بالا می برد. تحقیقات انجام شده نشان داده است که یک الی دو سال، هورمون درمانی مبتنی بر استروژن به صورت یک پچ پوستی ممکن است به بهبود تراکم استخوان و محافظت از ساختار استخوان های شما با افزایش سن کمک کند.
جلوگیری از دست دادن توده عضلانی
با افزایش سن، توده عضلانی بدن شما کاهش می یابد. بدن شما به توده عضلانی در جهت تحرک، قدرت و تعادل نیاز دارد. تحقیقات انجام شده از منابع تایید شده نشان داده است که هورمون درمانی به جلوگیری از دست دادن عضلات کمک می کند. زمانی که ورزش کردن با هورمون درمانی همراه شود، می تواند به افزایش توده عضلانی و تقویت عضلات شما کمک کند.
پیشگیری از بیماری الزایمر و بیماری پارکینسون
با توجه به تحقیقات انجام شده، استروژن موجود در HRT میتواند از بیماری های مربوط به دستگاه عصبی جلوگیری کند. به طور خاص، ممکن است در کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون و آلزایمر نقش داشته باشد.
هورمون درمانی برای چه افرادی مناسب است؟
زنان زیر 60 سال یا کسانی که در 10 سال گذشته وارد دوره یائسگی شده اند، بیشترین سود را از هورمون درمانی می برند. برای زنان با سن بیشتر، یا زنانی که بیش از 10 سال از دوران یائسگی شان میگذرد، خطرات هورمون درمانی می تواند بیشتر از مزایای آن باشد.
هورمون درمانی چه خطراتی دارد؟
وقتی ابتکار بهداشت زنان (WHI) گزارش خود را در سال 2002 در مورد خطرات هورمون درمانی منتشر کرد، پزشکان و بیماران شروع به اجتناب از این روش کردند.
اگرچه تحقیقات جدیدتر برخی از این ترس ها را برطرف کرده است، اما هنوز برخی از خطرات در نظر گرفته شده در هنگام تصمیم گیری در مورد بهترین روش هورمون درمانی وجود دارد که باید آنها را در نظر بگیرید.
آیا هورمون درمانی سبب سرطان می شود؟
تحقیقات انجام شده از منابع تایید شده نشان داده است که در گذشته استفاده از HRT مرتبط با ریسک بالای سرطان پستان بوده است. این خطر بالا با هر دو روش درمان فقط با استروژن و درمان ترکیبی همراه بوده است.
در مورد خطر سرطان تخمدان بحث هایی وجود دارد. برخی از مطالعات نشان داده است که هر دو روش درمانی فقط استروژن و هورمون درمانی ترکیبی (استروژن و پروژسترون با هم)، خطر ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش می دهند.
آیا هورمون درمانی سرطان رحم را افزایش می دهد؟
هورمون درمانی صرفا با استروژن ممکن است خطر سرطان آندومتر (که به آن سرطان رحم نیز گفته می شود) را افزایش دهد. به دلیل این خطرات، این درمان ها عموما برای زنانی که دیگر رحم ندارند توصیه می شود.
افزایش خطر لخته شدن خون
تحقیقات نشان داده است که HRT ( بصورت قرص و بسته) خطر لخته شدن خون و سکته مغزی را زیاد می کند. این خطر می تواند برای اشخاص بالای 60 سال یا کسانی که بیش از یک دهه از یائسگی آنها می گذرد را بالا ببرد. هر چه قدر بیشتر از HRT استفاده کنید، خطر شما بیشتر می شود.
به دلیل این خطرات، متخصصان بهداشت کمترین دوز هورمون درمانی ممکن را برای افراد بالای 60 سال یا 10 سال از شروع یائسگی توصیه می کنند.
افزایش خطر ابتلا به بیماری کیسه صفرا
از آنجا که استروژن باعث افزایش غلظت کلسترول در کیسه صفرا می شود، استفاده از HRT احتمال ایجاد سنگ کیسه صفرا را افزایش می دهد. برای زنانی که بیش از 5 سال از استفاده هورمون درمانی آنان میگذرد خطر بیشتری وجود دارد.
انواع هورمون درمانی
براساس منبع تایید شده، سازمان غذا و دارو (FDA) انواع هورمون درمانی را که تایید کرده شامل موارد زیر است:
*محصولات فقط استروژن
*محصولات فقط پروژسترون
* محصولاتی که استروژن و پروژسترون را ترکیب می کنند.
* محصولاتی که استروژن را با داروهای دیگر ترکیب می کنند.
این داروهای هورمونی در اشکال متفاوتی وجود دارد، مانند:
قرص ها، برای مثال شامل:
o Cenestin، Enjuvia، Estrace، Femtrace، Menest، Ortho-Est، Premarin (استروژن)
o Prometrium ، Provera (پروژسترون)
o Activella ، Femhrt ، Prefest ، Prempro (استروژن و پروژسترون)
o Duavee (داروی ترکیبی استروژن و هورمون)
پچ ها مانند:
o Alora ، Climara ، Estraderm ، Minivelle ، Vivelle (استروژن)
o Climara Pro ، Combipatch (استروژن و پروژسترون)
داروهای تزریقی ها مانند:
o دلستروژن ، پرمارین (استروژن)
کرم ها و اسپری های پوستی مانند:
o Estrasorb ، Evamist ، Premarin (استروژن)
حلقه ها و کرم های واژن مانند:
o Estrace ، Femring ، Ogen ، Premarin (استروژن)
کرم ها و حلقه ها شامل هورمون هایی هستند که در محل جایگذاری شده و به مرور زمان هورمون آزاد می کنند.
هورمون درمانی برای چه افرادی مناسب نیست؟
بر اساس تحقیقات انجام شده، اگر شما یکی از مشکلات زیر را داشته باشید، به هیچ وجه نباید از روش های هورمون درمانی استفاده کنید، این مشکلات شامل:
* مشکلات خونریزی واژن
* سرطان پستان و یا سرطان رحم
* لخته شدن خون
* حمله قلبی یا سکته مغزی
* یک اختلال خونریزی دهنده
* بیماری کبد
* واکنش های آلرژیک به داروهای هورمونی
اگر شما موارد زیر را دارید، با پزشک خود در مورد استروژن های تایید شده صحبت کنید:
*سابقه سیگار کشیدن
*بیماری کیسه صفرا
*سرطان تخمدان
*سردرد میگرنی
*تشنج
*فشار خون بالا
*چربی خون (چربی اضافی در خون)
اگر نخواهیم هورمون درمانی کنیم، برای تسکین علائم یائسگی، چه راه حلی برای ما وجود دارد؟
اگر نمی خواهید از هورمون درمانی برای درمان علائم یائسگی استفاده کنید، ممکن است استفاده از روش های غیرهورمونی برای شما مناسب باشد.برخی از گزینه ها که ممکن است برای کاهش شدت علائم یائسگی و گرگرفتگی کمک کند عبارتند از:
* داروهایی مانند مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) یا گاباپنتین
* مکمل کوهوش سیاه
* درمان طب سوزنی
* غذاهایی مانند شیر سویا ، ادامام و سایر غذاهای سویا
* گرده خالص شده
با پزشک خود صحبت کنید
صحبت کردن در مورد علایم یائسگی شاید آسان نباشد، مخصوصا هنگامی که این علایم کاملا شخصی باشد.
تهیه کردن لیستی از نگرانی های شما از قبل ممکن است کمک کند، بنابراین اگر فراموش کردید می توانید به لیست مراجعه کنید.
با پزشک خود در مورد موارد زیر مشورت کنید:
* هرگونه شرایط سلامتی مانند سرطان، مشکلات قلبی، بیماری کبد یا لخته شدن خون
* آیا سیگار کشیده اید یا خیر
• داروهایی که در حال حاضر استفاده می کنید.
• آلرژی
• عوارض جانبی که قبلا از هورمون درمانی داشته اید.
سخن پایانی
در حالی که یائسگی یک امر کاملا طبیعی است، اما سبب افت سطح استروژن می شود. این مساله می تواند علائم مختلفی را تحریک کند که در برخی از موارد میتواند شدید باشد.
هورمون درمانی میتواند بسیاری از علائم یائسگی را کاهش دهد، که شامل گر گرفتگی و خشکی واژن است. همچنین می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی، حفظ توده استخوانی و عضلانی شده و باعث کاهش افسردگی شود. هورمون درمانی، به خصوص برای زنان بالای 60 سال که بیش از 10 سال قبل یائسگی آنها شروع شده، خطری ندارد. با یک متخصص زنان درباره خطرات و مزایای هورمون درمانی و اینکه آیا مزایای آن بیشتر از خطرات احتمالی است صحبت کنید.
مطالعه بیشتر:
درمان دارویی برای عوارض ناشی از یائسگی
درمان اختلالات هورمونی در زنان چگونه است؟
اختلالات هورمونی در زنان به چه علت است و درمان آن چیست؟
بالا بودن هورمون تستوسترون در زنان از علت تا تشخیص و درمان
