آیا استفاده از ملین در دوران شیردهی مجاز و بی خطر است؟

یبوست پس از زایمان

درست مانند بسیاری از تغییرات معجزه آسای بدن شما در دوران بارداری، بدن شما بعد از به دنیا آمدن نوزاد، هنوز هم در حال تغییر و تحول است. در واقع، اگر گمان می کنید تنها به این دلیل که زایمان کرده اید و بارداری به اتمام رسیده، همه چیز به حالت قبل برگشته است، سخت در اشتباه هستید! با اینکه در دوران پس از زایمان، اوضاع آرام آرام بهتر شده و بسیاری از تغییرات دوران بارداری، به حالت اولیه بر می گردند، اما فعلا باید صبوری پیشه کرده و عجله نکنید.یکی از بدترین عوارض بچه دار شدن که در دوران پس از زایمان، گریبان بیش از 50 درصد از مادران را می گیرد، یبوست است که در صورت تداوم و درمان نشدن، می تواند دردناک و آزاردهنده باشد.

دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است سبب شوند تا در دوران شیردهی، حرکات روده ها کند شده و دچار یبوست شوید. البته جای نگرانی وجود ندارد، زیرا بسیاری از این دلایل موقتی هستند و خود به خود از بین می روند. اما برخی دیگر از آن ها، نیاز به اقدامات درمانی دارند.

از جمله دلایل یبوست در دوران پس از زایمان و شیردهی، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

مسائل مربوط به زایمان:

فرقی ندارد که زایمان شما از نوع طبیعی باشد و یا سزارین، در هر حالت احتمالا بخیه هایی در محل برش ایجاد شده برای خروج نوزاد وجود دارد که به دلیل ترس از باز شدن و پارگی بخیه ها و یا درد و سوزش آن ها، ممکن است در هنگام اجابت مزاج به حد کافی و برای دفع مناسب، به خودتان فشار وارد نکنید. همچنین فشار وارد شده در حین زایمان و خروج نوزاد، ممکن است باعث کشیده شدن یا صدمه به عضلات کف لگن و یا ماهیچه های اسفنکتر مقعد شود که این مساله می تواند دفع مدفوع را کمی دشوار کند. اما نگران نباشید؛ زیرا این مشکلات موقتی بوده و به مرور زمان، با بهبودی شما، برطرف می شوند.

تداوم یبوست دوران بارداری:

یبوست به طور معمول از بارداری شروع می شود و اگرچه ناامید کننده است، اما می تواند در دوران شیردهی نیز تداوم پیدا کند. همچنین یبوست در همراهی با افزایش وزن مادران و فشار وارده به بخش پایین تنه، ممکن است مادران را درگیر بواسیر (هموروئید) کند که این مشکل نیز خروج مدفوع را سخت کرده و می تواند مشکل یبوست در دوران شیردهی را تشدید کند.

تغییر در الگوی خواب:

با اضافه شدن یک نوزاد کوچک به خانواده، کم خوابی و خستگی از مشکلات رایجی هستند که باید در انتظار آن ها باشید و اگرچه باور آن کمی سخت است، اما تغییر در الگوی خواب و خستگی از عواملی هستند که می توانند با تغییر حرکات و عادات روده، منجر به یبوست شوند. کمبود خواب همچنین باعث افزایش سطح اضطراب و استرس می شود که در وقوع یبوست دخیل هستند.

استرس و فشارهای روحی روانی:

با اینکه تولد نوزاد، یکی از لذت بخش ترین لحظات زندگی است، اما در حین حال استرس زا نیز هست، به خصوص اگر این اولین تجربه بچه داری شما باشد! در هنگام مراقبت از یک موجود کوچک و آسیب پذیر، شما باید هر لحظه از شبانه روز در انتظار تغییرات غیرمنتظره و دشواری باشید که ممکن است به یک چالش جدی تبدیل شوند و بنابراین کاملا طبیعی است که در عین لذت بردن، احساس استرس و اضطراب نیز داشته باشید. مجموعه این احساسات در همراهی با کم خوابی و خستگی، باعث افزایش سطح هورمونی به نام کورتیزول شده که ممکن است در برخی افراد زمینه ساز یبوست شود.

کم آبی بدن و رژیم غذایی:

بعضی از مادرانی که به تازگی زایمان کرده اند، ممکن است به دلیل مراقبت از فرزند خود، نیازهای تغذیه ای بدنشان را نادیده گرفته و به میزان کافی آب و مایعات نمی نوشند که این مساله می تواند بر روی عملکرد روده ها تاثیر منفی گذاشته و باعث ایجاد یبوست شود.

کم بودن سطح تحرک:

پس از زایمان، احتمالا راه رفتن و تحرک برایتان سخت و دشوار می شود. به علاوه در آغوش گرفتن و شیر دادن به فرزندتان، در حالت نشسته راحت تر است. بنابراین با کاهش میزان ایستادن و فعالیت، حرکات روده ها کند شده و می تواند به طور موقت باعث یبوست شود.

مصرف دارو:

اگرچه بارداری، زایمان و بچه دار شدن، همگی نشان می دهند که بدن شما چقدر شگفت انگیز و توانمند است، اما با این حال شما یک انسان افسانه ای نیستید. بنابراین پس از زایمان، ممکن است برای تسکین دردهای خود، به داروهای مسکن نیاز داشته باشید. متأسفانه، یکی از عوارض جانبی شایع برخی از این داروهای ضد درد، یبوست است. همچنین با وجود اینکه آنتی بیوتیک ها معمولاً باعث اسهال می شوند، اما گاهی اوقات در حین مصرف آن ها در دوران شیردهی، ممکن است دچار یبوست شوید. اثرات این داروها به حدی پایدار است که حتی با وجود قطع مصرف، بازگشت کار روده ها به روال عادی، ممکن است برای چند روز تا چند هفته طول بکشد.

مصرف مکمل های ویتامینی بعد از زایمان:

همانطور که مولتی ویتامین های بارداری برای تامین سلامت مادر و جنین او مهم هستند، دریافت مکمل های ویتامینی بعد از زایمان نیز به شما کمک می کند تا نیاز بدنتان را برطرف کرده و انرژی کافی برای شیر دادن به نوزاد و مراقبت از او را داشته باشید. برخی از مکمل های پس از زایمان، شامل آهن و سایر مواد مغذی هستند که گاهی اوقات باعث یبوست می شوند. همچنین ممکن است به دلیل از دست دادن خون در حین زایمان و کم خونی، ناچار به مصرف مکمل های آهن در دوران شیردهی شوید که یبوست از عوارض جانبی شایع آن ها است.

راهکارهای درمان یبوست در دوران شیردهی

اگر بعد از زایمان و در دوران شیردهی به یبوست دچار شده اید، احتمالا اولین فکری که به ذهنتان می رسد، استفاده از ملین در دوران شیردهی است، اما قبل از اینکه به سراغ راه حل های دارویی بروید، باید راهکارهای ساده تر و ایمن تر را امتحان کنید که عبارت هستند از:

- میزان مصرف آب و مایعات دیگر را افزایش دهید و اجازه ندهید که بدنتان دچار کم آبی شود. اگر از سینه های خودتان به فرزندتان شیر می دهید، بهتر است روزانه 10 تا 12 لیوان مایعات مصرف کنید.

- میزان فیبر بیشتری به رژیم غذایی خود اضافه کنید، غلات کامل، نان های سبوس دار، میوه و سبزیجات و ... نمونه های خوبی از مواد خوراکی دارای فیبر هستند.

- مواد خوراکی ملین طبیعی مانند آلو، انجیر، گلابی، کیوی و ... را امتحان کنید.

- تا جایی که می توانید و برایتان مقدور است، تحرک داشته باشید و اگر درد ندارید و دوره نقاهت را طی کرده اید، با مجوز پزشک ورزش ملایم را شروع کنید.

- تمرینات و تکنیک های آرامش بخش مانند مدیتیشن یا حمام گرم را برای مقابله با استرس امتحان کنید.

- از اعضای خانواده و دوستان برای مراقبت از نوزاد کمک بگیرید و خواب و استراحت کافی داشته باشید.

- غذاهای نرم و آبکی بیشتر بخورید.

- در هنگام تلاش برای دفع مدفوع، نفس عمیق بکشید و از پاره شدن بخیه ها نترسید.

استفاده از ملین در دوران شیردهی

آن دسته از مادرانی که با راهکارهای طبیعی و خانگی نتیجه نمی گیرند و همچنان درگیر مشکل هستند، ممکن است برای استفاده از داروهای ملین در دوران شیردهی وسوسه شوند. اما قبل از اینکه به سراغ جعبه داروهای خود و استفاده از ملین در دوران شیردهی بروید، باید بدانید که آیا استفاده از ملین در دوران شیردهی مجاز است؟ از آنجا که بسیاری از داروها می توانند بر روی فرزند شیرخوار شما تاثیر بگذارند، بنابراین اگر از سینه های خود به فرزندتان شیر می دهید، نمی توانید از هر نوع دارویی برای حل مشکل یبوست کمک بگیرید. در واقع استفاده از ملین در دوران شیردهی، تنها با نظر پزشک مجاز بوده و تعداد کمی از این داروهای ملین برای مادران شیرده مجاز هستند. برای افزایش اطلاعاتتان در این زمینه، بد نیست تا کمی بیشتر در مورد رایج ترین داروهای ملین و ایمنی مصرف آن ها در دوران شیردهی بدانید. به عنوان مثال:

- شربت سنا یا پودر سنا: مصرف آن برای مادران شیرده نه تنها مجاز نیست، بلکه می تواند خطرناک هم باشد.

- بیزاکودیل: متاسفانه اطلاعات جامعی در مورد مصرف آن در شیردهی وجود ندارد و جزو مواردی است که بدون تجویز پزشک هرگز نباید استفاده شود.

- لاکتولوز: بی خطر بودن این فرآورده دارویی در دوران شیردهی به اثبات نرسیده است و جزو مواردی است که بدون تجویز پزشک هرگز نباید استفاده شود.

البته این ها تنها نمونه هایی از داروهای ملین بوده و به صورت کلی اگر درگیر یبوست هستید، قبل از استفاده از ملین در دوران شیردهی، حتما می بایست به پزشک مراجعه کرده و با او مشورت کنید تا خدای نکرده سلامت فرزند کوچکتان و یا کیفیت و کمیت شیر سینه هایتان در معرض خطر قرار نگیرد.

مطالعه بیشتر:

آیا آنچه می‌‌خورید بر شیرتان اثر می‌گذارد؟

رژیم‌ غذایی مناسب برای پیشگیری و درمان یبوست در بارداری

بعد از زایمان چی بخوریم ،غذاهای ممنوع بعداز زایمان چیست؟

استفاده از شیاف گلیسیرین در بارداری و شیردهی آیا مجاز است؟