بخور جوش شیرین در بارداری و خواص بخور جوش شیرین چیست؟
بخور دادن، روشی است که بسیاری از مردم از آن برای حل مشکلات خود به ویژه در هنگام بروز بیماری های تنفسی کمک می گیرند. اگرچه بخور دادن با انواع گیاهان دارویی ممکن است، اما بخور جوش شیرین اخیرا بیشتر از سایر روش ها معروف و محبوب شده است و علت آن نیز ادعای اثربخشی بخور جوش شیرین در مبارزه با بیماری تنفسی و کرونا است. با توجه به اهمیت حفظ سلامت مادران، ما در این مقاله به اثرات و عوارض بخور جوش شیرین در بارداری پرداخته ایم تا شاید راهنمایی برای شما باشد.
جوش شیرین چیست؟
قبل از اینکه با بخور جوش شیرین آشنا شویم، بهتر است در ابتدا در مورد خود جوش شیرین بیشتر بدانید. جوش شیرین یا بی کربنات سدیم (Sodium bicarbonate) که در پخت و پز به شکل گسترده ای از آن استفاده می شود در واقع یک ترکیب شیمیایی با فرمول NaHCO3 و طعم و مزه قلیایی است. جوش شیرین در شکل معمول خود به صورت بلوری جامد، سفید و کریستالی است اما در اغلب مواقع به شکل پودر در دسترس بوده و به فروش می رسد. جوش شیرین، کاربردهای بسیار گسترده ای دارد که برخی از آن ممکن است باعث شگفتی شما شوند. به دلیل خاصیت تخمیری (مخمر) از این ماده برای به عمل آوردن و پف کردن خمیر کیک ها نان و شیرینی استفاده شده و به علاوه دارای خاصیت ضدعفونی کننده، تمیز کنندگی و ضد قارچ نیز هست. اما به جز این موارد، جوش شیرین مزایایی را برای سلامتی نیز به دنبال دارد.
خواص جوش شیرین در طب سنتی
شاید برایتان عجیب باشد و تا به حال از خواص دارویی جوش شیرین بی اطلاع بوده باشید، اما تاریخچه استفاده از جوش شیرین نشان می دهد که این ماده یکی از همه کاره ترین ترکیبات موجود در دنیا است و به همین دلیل نیز پزشکان طب سنتی از دیرباز تا کنون به خواص دارویی این پودر سفید پی برده و از این ماده برای درمان بسیاری از مشکلات کمک می گرفتند. از مهم ترین خواص جوش شیرین در طب سنتی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- دارای خواص ضد باکتری،
- دارای فعالیت ضد قارچ،
- بهبود عملکرد و اثربخشی برخی از داروهای شیمی درمانی و ضد سرطان،
- بهبود استقامت و عملکرد ورزشکاران،
- کمک به حفظ سلامت دهان و دندان،
- جلوگیری از برخی بیماری های دهان و دندان،
- بهبود زخم های دهانی از جمله آفت و تسکین درد و ناراحتی ناشی از آن ها،
- تسکین التهاب لثه ها،
- سفید و درخشان کردن دندان ها،
- از بین بردن بوی بد دهان،
- برطرف کردن مشکل سوزش سردل و ریفلاکس اسید معده،
- مقابله با سوءهاضمه،
- درمان مشکل زخم معده،
- کاهش خستگی در افراد ورزشکار و افرادی که کارهای سنگین انجام می دهند،
- کاهش پشیرفت بیماری مزمن کلیه (تنها در صورت مصرف مکمل جوش شیرین آن هم تحت نظر پزشک)،
- تسکین گلودرد و التهاب گلو،
- درمان جرم های گوش (در صورت استفاده به شکل قطره)،
- درمان مشکل خارش پوست و اگزما،
- کاهش علائم ناشی از بیماری پسوریازیس (یک بیماری پوستی که با پوسته پوسته شدن، خارش و قرمز شدن پوست مشخص می شود)،
- درمان عفونت های باکتریایی مجرای ادراری،
- کمک به درمان سنگ های ادراری،
- تسکین درد و التهاب مفاصل ناشی از بیماری نقرس (بیماری التهابی که سبب درگیری و درد مفاصل شده و ناشی از سطح بالای اسید اوریک در خون است)،
- کاهش بوی بد عرق بدن،
- تسکین خارش و سوزش ناشی از نیش حشرات و زنبور،
- کاهش ناراحتی ناشی از آفتاب سوختگی،
- از بین بردن منافذ پوست،
- کمرنگ کردن لکه های پوستی،
- درمان قارچ ناخن و ...
البته باید توجه داشته باشید که اگرچه جوش شیرین، می تواند در داروهای خانگی و همچنین در برخی از داروهای بدون نسخه (OTC) یافت شود، اما هنوز شواهد علمی خوبی برای حمایت از تمامی خواص این ماده وجود ندارد و بنابراین نمی توان به قطعیت آن ها را تایید کرد.
خواص بخور جوش شیرین در طب سنتی
همانطور که می دانید در بخور دادن، فرد بیمار بخار آبی که به آن برخی مواد از جمله گیاهان دارویی اضافه شده اند را استنشاق می کند تا بدین ترتیب از فواید درمانی آن ها کمک گرفته و علائم و مشکلات ناشی از بیماری در او برطرف شود. در مورد بخور جوش شیرین نیز روش کار به همین صورت است.
با اینکه بخور جوش شیرین، در گذشته چندان شناخته شده نبود اما با روی کار آمدن بیماری کرونا در حال حاضر کمتر کسی را می توان پیدا کرد که با این روش آشنا نباشد! اما سوال اساسی اینجا است که آیا واقعا این ادعای طب سنتی صحت داشته و بخور جوش شیرین می تواند در کاهش علائم و مشکلات ریوی ناشی از بیماری کرونا موثر باشد؟!
با بررسی پژوهش های انجام شده در این حوزه، مشخص شده است که خود مولکول جوش شیرین در حالت استنشاقی می تواند به صورت چشمگیری التهاب سیستم تنفسی و ریه ها را کاهش دهد و تنگی نفس و سایر علائم ناشی از این التهاب را برطرف سازد. به علاوه چند مطالعه کوچک و محدود نیز نشان داده اند که استنشاق خود جوش شیرین در شرایط خاص ممکن است سبب بهبود اختلالات تنفسی در بیماران مبتلا به کرونا، ذات الریه و ... شود. اما قبل از اینکه دست به کار شوید و به سراغ جوش شیرین بروید، باید به یک نکته بسیار مهم و طلایی دقت کنید که این نتایج در بررسی های آزمایشگاهی و با استنشاق خود جوش شیرین به دست آمده اند این در حالی است که در روش معمول و سنتی بخور دادن آنچه که شما تنفس می کنید فقط آب و دی اکسید کربن است نه بی کربنات سدیم یا همان جوش شیرین! و از آنجا که بیماران کرونایی با مشکل کمبود اکسیژن دست و پنجه نرم می کنند دی اکسید کربن می تواند شرایط آن ها را بدتر کرده و سبب سرفه و تشدید تنگی نفس شود.
در واقع بخور جوش شیرین، درست مانند بخور آب گرم به تنهایی عمل کرده و نه تنها نمی تواند اثرات درمانی خاصی را برای شما به همراه بیاورد بلکه به عقیده برخی محققین ممکن است در صورت استفاده به این شکل باعث بدتر شدن علائم بیماری شده در عین حال به ریه ها نیز آسیب هم بزند.
در مورد استفاده از بخور جوش شیرین، برای جلوگیری از کرونا و سایر بیماری های تنفسی نیز تردیدهای جدی وجود دارد زیرا تاکنون در هیچ بررسی مشخص نشده است که جوش شیرین بتواند در جلوگیری از ابتلا به این بیماری ها موثر باشد!
آیا بخور جوش شیرین در بارداری بی خطر است؟
با اینکه استفاده بسیار محدود از خود جوش شیرین در بارداری، بلامانع و بی خطر در نظر گرفته می شود اما در مورد بخور جوش شیرین در بارداری اطلاعاتی در دست نبوده و به همین دلیل توصیه می شود هرگز خودسرانه و بدون دلیل به سراغ این روش نروید. اگر هم زمانی به یک بیماری تنفسی مانند کرونا مبتلا شدید، این پزشک شما است که باید در مورد روش های درمانی نظر دهد.
خواص بخور جوش شیرین در بارداری
در رابطه با خواص بخور جوش شیرین در بارداری، شواهد و بررسی های علمی وجود نداشته و بنابراین نمی توان هیچ خاصیتی را برای آن در نظر گرفت.
عوارض بخور جوش شیرین در بارداری
جوش شیرین، ماده ای است که باید با احتیاط از آن استفاده کنید و زیاده روی در مصرف آن و یا استفاده طولانی مدت از آن به هر شکل می تواند عوارضی را به دنبال داشته باشد، از جمله:
- تورم بدن به ویژه در دوران بارداری (در صورت مصرف خوراکی)،
- ناراحتی های گوارشی مانند تهوع، درد معده، استفراغ و یا اسهال (در صورت مصرف خوراکی)،
- تحریک پوست و چشم (استفاده موضعی)
- انسفالوپاتی هموراژیک (یک بیماری جدی که می تواند باعث شوک، رقیق شدن خون و ناتوانی در لخته شدن خون، مشکلات کبدی و کلیوی و تغییر در عملکرد و ساختار مغز شود)،
- بیش از حد قلیایی شدن بدن (آلکالوز متابولیک که یک شرایط جدی و خطرناک است).
البته باید توجه داشت که این عوارض در رابطه با مصرف خوراکی و موضعی جوش شیرین ایجاد خواهند شد. در رابطه با عوارض بخور جوش شیرین، متاسفانه در حال حاضر داده های دقیقی در دست نیست اما بر طبق گفته های بیماران تشدید سرفه و تنگی نفس یکی از عوارض جانبی احتمالی است که می تواند برای مادران باردار هم ایجاد شود. بنابراین با در نظر گرفتن این نکات و همچنین با توجه به محدود بودن دانش ما در رابطه با عوارض بخور جوش شیرین در بارداری بر روی سلامت مادر باردار و جنین درون رحم او، بهتر است به صورت جدی از انجام دادن این کار اجتناب کنید.
مطالعه بیشتر:
درمان گلو درد در بارداری با شش درمان خانگی موثر
آیا استفاده از ماسک صورت در بارداری بی خطر است؟
درمان سینوزیت در بارداری، از راهکارهای خانگی تا دارو
آیا استفاده از جوش شیرین قبل از نزدیکی برای تعیین جنسیت موثر است؟