حجامت در بارداری آیا مجاز و بدون خطر است؟

نکاتی در رابطه با حجامت

حجامت، یکی از قدیمی ترین روش های طب جایگزین است که در طی آن فرد درمانگر، درست مانند بادکش کردن، با ایجاد خلاء در فنجان های مخصوص آن ها را برای چند دقیقه بر روی پوست قرار می دهد تا در آن ناحیه مکش ایجاد شود و سپس با برخی روش های خاص مانند ایجاد خراش های ظریف روی ناحیه مدنظر، عمل خونگیری را انجام می دهد.

شاید این روش بسیار ساده و ابتدایی به نظر برسد، اما در حقیقت حجامت باعث افزایش گردش خون در ناحیه ای می شود که فنجان های مخصوص بادکش کردن بر روی آن قرار می گیرند و در نتیجه به کاهش تنش عضلانی کمک کرده، با بهبود جریان خون، روند ترمیم سلول ها و بافت های مختلف بدن را سرعت می بخشد و برای اهداف درمانی گسترده در سرتاسر جهان مورد استفاده قرار می گیرد.

چه کسانی نباید حجامت انجام دهند؟

با وجود تمام فوایدی که حجامت کردن به همراه دارد، همه افراد نمی توانند از این روش استفاده کنند و در واقع ممنوعیت هایی برای حجامت در نظر گرفته شده است. بر اساس نظر پزشکان، کسانی که نمی توانند حجامت انجام دهند، به شرح ذیل هستند:

- آن دسته از افرادی که کمبود مایعات شدید دارند،

- افراد مشکوک به خونریزی از هر نوع،

- افرادی که مشکوک به بدخیمی هسنتد،

- افرادی که در 6 ماه اخیر دچار ایست قلبی شده اند،

- افرادی که از هموفیلی یا کم خونی شدید رنج می برند ،

- افرادی که حجامت تر را بر روی رگ های بزرگ مانند واریس قرار داده اند،

- زنانی که در دوران قاعدگی خود به سر می برند،

- همچنین افرادی که دارای بیماری های عفونی و یا دارای تب هستند!

شاید با خواندن لیست بالا، این سوال به ذهن شما خطور کند که آیا مادران باردار هم جزو این دسته هستند؟ و آیا حجامت کردن در دوران بارداری، امری مجاز و بدون خطر است؟ ما اینجا هستیم تا به این سوال مهم پاسخ دهیم!

آیا حجامت در بارداری مجاز و بی خطر است ؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که نظرات پزشکان با یکدیگر کاملا متناقض است. برخی از متخصصین طب سنتی بر این باور هستند که حجامت در بارداری جز در موارد خاص توصیه نمی گردد و علت آن را غیرطبیعی بودن هدایت جریان خون در زمان بارداری ذکر می کنند. زیرا در زمان بارداری خون جهت تغذیه رسانی طبیعتا به سمت جنین هدایت می گردد و با این درمان جریان خون از مسیر طبیعی خود اصطلاحا به سمت "زیر جلد" پوست، هدایت می گردد. با در نظر گرفتن این نکات، اگر حجامت به شکل صحیح ، در زمان مناسب و توسط پزشک طب سنتی متخصص و متبحر انجام نشود، مکن است منجر به مشکلات زیاد پزشکی برای مادر باردار شود.

از طرف دیگر بسیاری از دیگر کارشناسان و پزشکان معتقد هستند که حجامت در بارداری، نه تنها هیچ ضرری ندارد، بلکه با توجه به اثرات مفید آن توصیه نیز می شود. با در نظر گرفتن این تناقضات، بهتر است در رابطه با ایمنی حجامت در بارداری و مجوز استفاده از این روش، با پزشک خود مشورت کرده و از او کمک و یا مجوز انجام حجامت را بگیرید.

بهترین زمان انجام حجامت در بارداری چند ماهگی است؟

اگر قصد دارید تا در دوران بارداری به سراغ حجامت بروید؛ باید در نظر داشته باشید که بهترین زمان برای انجام این روش، حوالی ماه 4 تا 6 بارداری بوده و به علاوه می بایست از حجامت بخش پایین و بالای شکم خودداری کنید.

فواید حجامت در بارداری

بر اساس شواهد موجود به دست آمده از پژوهش های علمی، می توان اینطور نتیجه گرفت که حجامت و بارداری ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند! زیرا پیش از وقوع حاملگی یعنی دوران " اقدام برای بارداری"، حجامت کردن با حذف مواد سمی از بدن، آن برای باردار شدن آماده می کند. در این فرآیند متابولیسم و ایمنی بدن خانم افزایش یافته، فرآیند تخمک گذاری راحت تر انجام شده و استرس و اضطراب او که می تواند مانعی در سر راه بارداری باشد، کاهش پیدا می کند. بنابراین برای رهایی از فشارهای روانی، درد، اضطراب و افسردگی و افزایش باروری، حجامت در دوران اقدام به بارداری صورت می گیرد.

اما همه چیز به این مرحله ختم نشده و کمک گرفتن از حجامت در بارداری نیز می تواند فواید زیادی را به همراه داشته باشد، از جمله:

- کمک به مدیریت مشکل پر فشاری خون و مشکلات مرتبط با آن: یکی از مشکلاتی که بسیاری از خانم های باردار از آن شکایت دارند، فشار خون بالا است که در صورت کنترل نشدن منجر به بروز مشکلات جبران ناپذیر و جدی برای مادر باردار و جنین او خواهد شد. به همین خاطر کنترل فشار خون در این زمان، جهت سپری شدن دوران حاملگی در ایمنی و سلامت و جلوگیری از سقط و یا حتی زایمان زودرس، ضروری می باشد و از سوی دیگر از آنجا که بسیاری از داروهای تجویزی برای کنترل سطح فشار خون در بارداری مجاز نیستند، بنابراین امروزه پزشکان از حجامت برای رسیدن به این هدف مهم کمک می گیرند.

- کاهش خطر سقط جنین: سقط جنین یا به بیان دیگر خاتمه زودهنگام بارداری در سه ماهه اول، مشکل ناراحت کننده ای است که اغلب به دلیل غلظت خون مادر رخ داده و حجامت با رقیق و متعادل کردن خون مانع وقوع چنین اتفاقاتی می شود.

- بهبود روند رشد جنین: خون مادر باردار، بستری را برای رساندن مواد مغذی به جفت و در پی آن به جنین فراهم می کند و بنابراین باید سالم و دارای غلظت مناسب باشد. حجامت با تاثیر مثبتی که بر روی کیفیت خون و گردش آن دارد ، شرایط لازم جهت تغذیه مناسب و صحیح جنین و به دنبال آن رشد بهتر دلبند درون رحمتان را فراهم می نماید. همچنین، برخی از متخصصین طب سنتی بر این باور هستند که حجامت در دوران بارداری سبب افزایش قد جنین هم می شود. اما متاسفانه هیچ تحقیقی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.

علاوه بر این موارد، حجامت کاربردهای مختلف دیگری همچون درمان سردرد، تسکین درد بدن در بخش های مختلف، جلوگیری از تشکیل لخته در عروق و بهبود عملکرد قلب و عروق و ... را نیز دارد اما در مورد استفاده از این روش در بارداری هنوز هم به تحقیقات بیشتری نیاز است.

آیا با حجامت در بارداری، می توان مانع زردی نوزادان شد؟

این یکی از پرتکرارترین سوالات مادران است، زیرا اغلب آن ها خواهان داشتن فرزندی سالم و بدون مشکل هستند. اما متاسفانه باید بگوییم که حجامت در بارداری، هیچ نقشی در جلوگیری از وقوع زردی در نوزادان نداشته و بنابراین این ادعای مادران قدیمی، شایعه ای بیش نیست.

در واقع زردی نوزادان حاصل تجمع ماده ای زرد رنگ به نام بیلی روبین در بدن بوده که از شکست و تجزیه سلول های خونی یا همان گلبو ل های قرمز پیر به دست آمده و از آنجا که کبد نوزادان در روزهای ابتدایی پس از تولد هنوز نمی تواند به خوبی کار کند، بنابراین قادر به دفع بیلی روبین از بدن نبوده و زردی ایجاد می شود. به همین دلیل، اقداماتی که در دوران بارداری انجام می شوند، هرگز نمی توانند مانع وقوع زردی نوزادان پس از تولد شوند و این مساله در مورد حجامت در بارداری نیز صادق است!

عوارض حجامت در بارداری

مهم ترین عارضه ای که در پی حجامت در بارداری ممکن است برای مادران ایجاد شود، کم خونی و به دنبال آن احساس ضعف، خستگی، بی حالی و حتی شوک و غش کردن است و به همین دلیل حجامت در بارداری، فقط در صورت صلاحدید پزشک در موارد ضروری مجاز بوده و در آن دسته از مادرانی که کم خونی و یا افت فشار دارند، نباید به هیچ عنوان انجام شود. به علاوه حجامت کردن چه در بارداری و چه به صورت کلی، می تواند خطر بروز برخی مشکلات و عوارض را افزایش دهد که از جمله آن ها می توان به از دست دادن خون بیش از حد، انتقال برخی بیماری ها همچون هپاتیت و ایدز (در صورت استریل و یک بار مصرف نبودن وسایل) و در مواردی تشکیل لخته های خونی اشاره کرد که هم سلامت مادر و هم سلامت جنین درون رحم او را در معرض خطر قرار می دهند.

مطالعه بیشتر: 

نگهداری از سلول‌ های بنیادی نوزاد

درمان میگرن در بارداری با طب سنتی

زالو درمانی در بارداری چه فواید یا عوارضی دارد؟

زالو درمانی در شیردهی آیا مجاز و بی خطر است؟