کم خونی جنین و چگونه کم خونی روی جنین تاثیر می گذارد؟
کم خونی جنین مشکلی نادر اما جدی است و به این معناست که جنین به اندازه کافی گلبول قرمز سالم ندارد. هنگامی که میزان گلبول های قرمز خون کم تر از حد طبیعی باشد، به طور متقابل بر جنین و بارداری تاثیر می گذارد. این شرایط ممکن است از خفیف تا شدید تغییر کند. در ادامه دلایل کم خونی جنین را با هم بررسی کرده و می گوییم که راه درمان آن چیست.
چگونه کم خونی روی جنین تاثیر می گذارد؟
گلبول های قرمز اکسیژن را به بدن و اندام های در حال رشد می رساند. در موارد شدید کم خونی، هنگامی که اکسیژن کافی به جنین نمی رسد، قلب او مجبور است سخت تر کار کند، سریع تر پمپاژ کند تا اکسیژن بیش تری به بدن برساند.
در نتیجه ممکن است نارسایی قلبی ایجاد شده و تجمع غیرطبیعی مایعات در سراسر بدن کودک منجر به هیدروپس جنینی شود. این بیماری در صورت عدم درمان ممکن است خطر مرگ داشته باشد.
دلایل کم خونی جنین چیست؟
یکی از شایع ترین دلایل کم خونی جنین، ایمن سازی انحرافی سلول های قرمز خون یا عدم سازگاری بین سلول های قرمز مادر و جنین است.
هنگامی که خون جنین از طریق جفت وارد جریان خون مادر می شود، سیستم ایمنی بدن مادر آن را ماده ای بیگانه تلقی می کند و برای مقابله با سلول های قرمز جنین شروع به تولید «آنتی بادی» می کند. در صورت عدم تشخیص و درمان ایمن سازی انحرافی سلول های قرمز، باعث کم خونی های شدید جنینی می شود. علت آن معمولا انتقال خون در گذشته یا سلول های خونی از بارداری قبلی است. در صورتی که یک بار در بارداری با این مشکل روبرو شوید، احتمال این که در بارداری های آینده شرایط حادتر شود، زیاد است و نیاز است مادر و جنین به دقت تحت نظر قرار گیرند.
دلایل دیگر کم خونی جنینی شامل موارد زیر است:
• عفونت های مادر، پاروویروس (بیماری پنجم)، توکسوپلاسموز، سیتومگالوویروس (CMV)، ویروس کوکساکی و سفلیس.
• تومورهای عروقی جنین یا جفت
• مشکلات تولید گلبول های قرمز در جنین
• توالی پلی سیتمی آنمی دوقلویی (TAPS) عواقب بارداری های دوقلوهای یکسان با جفت مشترک (دوقلوهای تک کوریونی) و عدم تعادل در سلول های قرمز خون.
• ناهنجاری های ژنتیکی شامل سندروم داون
• لیزر درمانی برای سندرم انتقالی دوقلوها (TTTS)
• از دست دادن خون جنین به دلیل مداخلات جنینی
• خونریزی جنین به دلیل ضربه های شکمی مادر که منجر به جدا شدن جفت می شود.
کم خونی جنین چگونه تشخیص داده می شود؟
آزمایش های تشخیصی برای کم خونی جنین شامل موارد زیر است:
• سونوگرافی: از سونوگرافی برای تشخیص علائم نارسایی قلب جنین و هیدروپس جنینی ناشی از کم خونی استفاده می شود. همچنین برای اندازه گیری سرعت جریان خون در شریان مغزی میانی (MCA) مغز جنین استفاده می شود که یکی دیگر از نشانه های کم خونی جنینی است. در جنین مبتلا به کم خونی، جریان خون با سرعت بیش تری به سمت مغز می رود.
• آمنیوسنتز: برای تعیین علت کم خونی جنین از روش آمنیوسنتز استفاده می شود که با هدایت سونوگرافی، توسط سوزنی نازک مقدار کمی از مایع آمنیوتیک را برای بررسی خارج می کنند.
• نمونه خون مادر: از نمونه خون مادر برای تشخیص آنتی بادی هایی که ممکن است باعث کم خونی جنین شود، استفاده می کنند. اگر تست خون مادر نشان داد که دارای آنتی بادی است، می توان آزمایش های تخصصی تری را برای پدر و جنین انجام داد. احتمال دارد سونوگرافی های بیش تری برای بررسی کم خونی جنین توصیه شود.
• نمونه گیری از خون جنین: این روش شبیه به آزمایش آمنیوسنتز است که سوزن کوچکی را داخل رحم می کنند تا نمونه خون جنین را از بند ناف بگیرند. با پزشک خود در مورد خطرات احتمالی از جمله زایمان زودرس و از دست دادن بارداری مشورت کنید.
همه آزمایش ها باید توسط متخصصانی انجام شود که دارای دانش و تجربه کافی در این زمینه و در تشخیص و درمان کم خونی جنین باشند.
ارزیابی و مراقبت های خاص
در صورتی که کم خونی جنین یا احتمال آن تشخیص داده شد، ممکن است برای بررسی های دیگر و مراقبت های خاص به مرکز مراقبت های از نوزادان فرستاده شوید.
در مرکز جنینی تگزاس گروهی از متخصصان باتجربه وجود دارد که در اسرع وقت به شما رسیدگی خواهند کرد. این گروه به تشخیص و درمان این بیماری نادر کمک می کنند. گروه متشکل از پزشکان مادر و جنین (MFM)، کارشناسان تصویربرداری جنین، جراحان جنین، متخصصان قلب و عروق جنین، مشاوران ژنتیک و متخصصان نوزادان است.
پس از یک ارزیابی دقیق، متخصصان در مورد نتایج با شما مشورت می کنند و به تمام پرسش های شما پاسخ می دهند و براساس شرایط کودک برنامه ریزی درمانی را آغاز می کنند.
درمان کم خونی جنین در دوران بارداری
شما و فرزندتان در طول بارداری با انجام سونوگرافی های منظم مورد ارزیابی قرار می گیرید. درمان در دوران بارداری به شدت مشکل جنین و سن حاملگی وابسته است.
اگر نشانه هایی از کم خونی در جنین مشاهده شود، ممکن است از اهدای خون برای جایگزینی ذخیره خون جنین استفاده شود. در این روش که از سونوگرافی هدایت شده استفاده می شود، گلبول های قرمز خون به وسیله یک سوزن وارد شکم مادر و بند ناف یا شکم جنین می شود.
هدف از این روش که به آن تزریق داخل رحمی نیز گفته می شود، جایگزینی گلبول های قرمز خون سالم در سیستم گردش خون جنین و امکان ادامه بارداری تا حد ممکن است. اگر آزمایش های بعدی نشان دهد که جنین همچنان کم خون است، ممکن است لازم باشد این روش تکرار شود. پس از زایمان نیز معمولا انتقال خون لازم خواهد بود.
زایمان
توصیه ما این است که در بارداری های با مشکل کم خونی جنین، زایمان حتما داخل بیمارستان و تحت نظر متخصصان و تجهیزات کامل انجام شود، مانند بخش مراقبت ویژه از نوزادان (NICU).
زایمان و مراقبت های پس از زایمان باید زیر نظر گروهی از متخصصان جنین و مادر، متخصصان نوزادان و متخصصان اطفال با تجربه کافی برای درمان نوزادان با این بیماری نادر، انجام شود.
گروه مرکز جنین ما همکاری نزدیکی با متخصصان کودکان از بیمارستان کودکان تگزاس دارد و همواره یکی از بهترین بیمارستان های کودکان در کشور آمریکا بوده است. که اگر نوزاد پس از تولد نیاز به مراقبت های ویژه، خدمات و متخصصان داشته باشد، احتیاجی نیست به مرکز دیگری انتقال داده شود.
تیم مراقبت پس از زایمان
نیازهای درمانی نوزادان مبتلا به کم خونی جنین شامل انتقال خون یا درمان زردی است که ممکن است شدید باشد. نوزادان مبتلا به زردی میزان بالایی از بیلی روبین در خون خود دارند که محصول جانبی تجزیه گلبول های قرمز خون است.
اگر در دوران بارداری با کم خونی جنین دست و پنجه نرم کرده باشید، ممکن است کودک در ماه های اول تولد نیازمند بررسی های بیش تری برای کم خونی باشد.
تیم مراقبت پس از زایمان شامل متخصصان زیر است:
• متخصص نوزادان
• متخصص خون شناسی
• متخصص اطفال (مقدماتی)
مطالعه بیشتر:
کمخونی و درمان آن در دوران بارداری
کمخونی جنین چیست و آیا برای جنین ضرر دارد؟
علائم کم خونی در بارداری و روش های پیشگیری از آن
کم خونی در نوزادان و دلایل بروز کم خونی در نوزادان چیست؟
