گرمازدگی نوزاد و چگونه بفهمیم که کودک گرمازده شده است؟
تابستان به خاطر پیک نیک های خانوادگی و رفتن به مهمانی های با استخر فصلی سرگرم کننده است. بسته به مکانی که زندگی می کنید این فصل می تواند بسیار گرم و چسبناک باشد. به همین دلیل ممکن است ترس از گرمازدگی نوزاد و خنک نگه داشتن کودک با بالا رفتن دما در آن منطقه یکی از دغدغه های شما باشد. گرمای بیش از حد نه تنها باعث ناراحتی کودک خواهد شد، بلکه ممکن است هنگام خواب خطر مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS) و دغدغه های دیگر مانند عرق سوز شدن را افزایش دهد. در این مقاله نحوه تشخیص گرمازدگی نوزاد و نکاتی در مورد خنک نگه داشتن او در تابستان (و زمستان) و علائمی که باید با مشاهده آن ها به متخصص اطفال مراجعه کنید، ذکر شده است.
علائم گرمازدگی نوزاد چیست؟
هنگام ارزیابی گرمازدگی نوزادان از حواس خود استفاده کنید. پوست او را لمس کنید و به دنبال قرمزی صورت و همچنین نشانه هایی از ناراحتی یا پریشانی او باشید. به خاطر داشته باشید، برخی علائم گرمازدگی نوزاد همراه با تب و کم آبی در او ظاهر می شود. از آن جایی که کودکان زیاد عرق نمی کنند، ممکن است بدون عرق کردن دچار گرمازدگی شوند. برای فهمیدن این که کودک دچار گرمازدگی شده است، به نکات زیر دقت کنید:
• احساس گرما (همراه با تب یا بدون تب)
• کودک برافروخته و قرمز به نظر می رسد
• عرق کرده و موهای او خیس شده است (همچنین به خاطر داشته باشید که ممکن است کودک بدون این که عرق کند دچار گرمازدگی شود)
• آشفته است و بی قراری می کند
• ضربان قلب او بالا است (تپش قلب)
• بیش از حد خسته و بی حال به نظر می رسد
• گیج، ضعیف یا خواب آلود است
• حالت تهوع دارد یا استفراغ می کند
دمای معمولی بدن نوزاد چقدر است؟
دمای استاندارد بدن کودکان حدود ۳۶.۴ سانتی گراد است. دمای بدن کودک ممکن است بنابر عوامل زیر تغییر کند:
• ساعت روز
• چه لباسی به تن دارد
• نحوه اندازه گیری دمای بدن کودک (مقعدی یا پیشانی)
بر خلاف بزرگسالان، نوزادان در تنظیم دمای بدن خود مشکل دارند. بنابراین دمای ۳۸ درجه سانتی گراد یا بالاتر تب محسوب می شود و مخصوصا در نوزادان زیر ۳ ماه نگران کننده است. به خاطر داشته باشید که گرمازدگی و تب دو مقوله جدا از هم هستند، هر چند هر دو باعث افزایش دمای بدن می شوند.
چگونه نوزاد را از گرمازدگی در امان نگه داریم؟
بهترین دما برای اتاق کودک بین ۲۰ تا ۲۲ و نه بیش تر از ۲۳.۸ درجه سانتی گراد است. این دما برای هر دو فصل تابستان و زمستان مناسب است. هنگامی که لباس به تن کودک می کنید، همان لباسی را انتخاب کنید که خودتان هنگام خواب احساس راحتی می کنید. چند لایه لباس حتی هنگام زمستان نیز باعث گرم شدن بیش از حد کودک در خواب می شود. دماسنج اتاق کودک ممکن است عدد صحیح دمای اتاق خواب کودک را نشان ندهد. بنابراین بهتر است از مانیتور کودک که دما را نیز نشان می دهد استفاده کنید.
برای جلوگیری از گرمازدگی نوزاد در هوای گرم چه کنیم؟
البته ممکن است حفظ دمای ایده آل درطول ایام گرم سال و یا در ماه های تابستان کار آسانی نباشد. در زیر به راه کارهایی برای خنک نگه داشتن کودک اشاره شده است:
• دمای هوای اتاق کودک را زیر ۲۳.۸ درجه سانتی گراد نگه دارید. اگر دستگاه تهویه هوا ندارید، می توانید از یک پنکه استفاده کنید به شرط آن که روی دور تند و مستقیم نباشد. در عوض می توانید استفاده از یک پنکه متحرک استفاده کنید یا آن را تنظیم کنید تا هوا را در اتاق به گردش درآورد.
• کودک را از نور مستقیم خورشید مخصوصا در ساعات اوج گرما که بین ساعت ۱۱ صبح تا ۵ بعدازظهر است، دور نگه دارید. همین طور از قرار دادن کودک پشت پنجره که باعث تشدید گرما می شود، خودداری کنید.
• اگر نمی توانید به اندازه کافی اتاق را خنک کنید، موقتا کودک را در نقطه ای از خانه که خنک تر از جاهای دیگر است نگه دارید. تا آن جا که امکان دارد پرده ها را بکشید تا گرما کم تر وارد خانه شود و لباس های نازک به تن کودک کنید.
• اگر دستگاه تهویه ندارید، در روزهای گرم از خانه بیرون بروید. برای این که از گرما در امان بمانید می توانید به فروشگاه ها، کتابخانه ها یا مراکز خنک موجود در شهر بروید.
• کودک را تنها داخل ماشین رها نکنید. حتی در روزهایی که هوا معتدل است، داخل ماشین به سرعت گرم می شود و باعث گرمازدگی کودک و حتی مرگ او خواهد شد.
برای پیشگیری از گرم شدن بیش از حد نوزاد در هوای سرد چه کنیم؟
ممکن است والدین به قصد مراقبت از کودک در زمستان لباس های زیادی به او بپوشانند. بر اساس تحقیقات سال ۲۰۱۷ گرم شدن بیش از حد کودک به دلیل پوشش زیاد در زمستان یکی از دلایل سندرم مرگ ناگهانی نوزاد در خواب (SIDS) است.
در زیر به چند نکته اشاره شده است:
• لباس کودک را متناسب با پوشش خودتان در اتاق انتخاب کنید. برای گرم نگه داشتن کودک حداکثر از یک لایه لباس، پتو یا قنداق استفاده کنید.
• در مورد مسافرت با ماشین هم همین طور است. از پوشاندن بیش از حد لباس به کودک خودداری کنید، مخصوصا هنگامی که بخاری ماشین روشن است. همچنین باید ژاکت کودک را قبل از گذاشتن او روی صندلی از تنش درآورید. سوار شدن کودک با کت زمستانی روی صندلی ماشین، باعث می شود در هنگام تصادف صندلی ماشین تاثیرگذاری لازم را نداشته باشد.
• پتوها و وسایل اضافی را از تختخواب کودک خارج کنید زیرا باعث گرم شدن بیش از حد و افزایش خطر خفگی برای کودک می شود.
• دمای اتاق کودک بیش تر از ۲۲ درجه سانتی گراد نشود.
• از قرار دادن کودک در نزدیکی دریچه های سیستم گرمایشی، بخاری های قابل حمل یا شومینه خودداری کنید.
چگونه کودک را خنک کنید؟
می توانید با استفاده از روش های زیر کودک را در منزل خنک کنید:
• کودک را در خنک ترین نقطه منزل قرار دهید.
• لباس های اضافی را از تن کودک درآورید و به جای آن لباس های گشاد و خشک بپوشانید.
• کودک را به حمام آب گرم یا ولرم ببرید و یا پارچه ای خنک روی پوست او قرار دهید.
• به منظور آبرسانی به کودک، او را با شیر خود یا شیرخشک تغذیه کنید.
دمای بدن کودک خود را کنترل کنید و حواستان به علائم بیماری های جدی تر که با گرما مرتبط است و نیاز به مراقبت پزشکی دارد باشد.
گرمازدگی نوزاد چه خطراتی در پی دارد؟
کودکانی که گرمازده می شوند ممکن است در معرض خطر سایر مشکلات سلامتی قرار گیرند که نیاز به توجه فوری پزشکی دارد. کم ترین اتفاق این است که گرمای بیش از حد باعث می شود کودک دچار بدخوابی شود. خطرات دیگر شامل موارد زیر است:
• عرق سوز شدن. معمولا در کودکانی که گرمازده می شوند شایع است. این عارضه مانند دانه های قرمز ریزی روی پوست، در اطراف گردن و در ناحیه باسن ظاهر می شود.
• گرمازدگی. نوزاد شما ممکن است به شدت عرق کند، نبض سریع یا ضعیف داشته باشد، یا پوست مرطوب، بسیار گرم یا سردی داشته باشد. گرمازدگی شرایط اورژانسی است. اگر کودک استفراغ کرد یا از حال رفت، سریع با اورژانس تماس بگیرید.
• کم آبی. هنگامی که دمای بدن کودک بالا می رود، ممکن است به شدت عرق کرده و مایعات و الکترولیت بدن خود را از دست بدهد و بدن او کم آب شود. علائم شامل کم شدن اشک، کاهش پوشک های خیس و بی حالی است.
• سندرم مرگ ناگهانی نوزادان (SIDS). علاوه بر خواباندن نوزاد به پشت، باید به نحوه لباس پوشیدن او برای چرت و خواب شبانه نیز توجه کنید. چند لایه لباس، قنداق یا پتو ممکن است دمای بدن نوزاد را افزایش داده و او را در معرض خطر مرگ در خواب قرار دهد.
چه زمان باید برای گرمازدگی نوزاد با پزشک تماس بگیرید؟
تشخیص تب و گرم شدن بیش از حد نوزادان کار دشواری است. بهتر است با متخصص اطفال تماس بگیرید. با این کار خیال خود را آسوده می کنید. اگر کودک زیر ۳ ماه دارد و دمای مقعد او ۳۸ درجه سانتی گراد است، با متخصص اطفال تماس گرفته و هر چه زودتر به اورژانس مراجعه کنید. هنگامی که بدن کودک بیش از حد گرم است پزشک ممکن است احتمالات دیگر از جمله عفونت را در نظر بگیرد. در صورتی که مشاهده شرایط زیر به پزشک مراجعه کنید:
• بی حال است و به سختی بیدار می شود.
• آشفته و تحریک پذیر است.
• استفراغ می کند و مانند همیشه آب و غذا نمی خورد.
• آرام نشده و گریه اش متوقف نمی شود.
• تشنج می کند و رفتار عادی ندارد.
• دمای بدن او بالا است و با اقدامات خانگی پایین نمی آید.
در آخر، اگر نگران کودک هستید، مهم نیست چقدر جزئی باشد، با پزشک متخصص اطفال تماس بگیرید.
چکیده مطالب
نوزادان نمی توانند دمای بدن خود را مانند کودکان دیگر و بزرگسالان تنظیم کنند. بنابراین باید به محیط اطراف و لباس هایی که می پوشد و موارد دیگر توجه کنید تا از راحتی و امنیت نوزاد مطمئن شوید. اگر در مورد امنیت و نشانه های گرمازدگی نوزاد پرسشی دارید، بدون هیچ گونه خجالت از پزشک متخصص اطفال بپرسید.
مطالعه بیشتر:
مراقبت از نوزاد تازه متولد شده در تابستان
نکات مهم برای اولین گردش با نوزاد خارج از منزل
روش های پیشگیری و درمان عرق سوز شدن پوست نوزاد
مشکلات بارداری در گرمای تابستان و روش های پیشگیری از آن