آیا اندومتریوز می تواند باعث تهوع شود؟

اندومتریوز چیست؟

اندومتریوز وضعیتی است که در آن پوشش داخلی رحم شما به نام آندومتر، در خارج از رحم شما رشد می کند. بر اساس گزارش منابع معتبر تخمین زده می شود که اندومتریوز در حدود 10 تا 15 درصد از بانوان در سنین باروری را تحت تأثیر قرار می دهد. درد شایع ترین علامت اندومتریوز است که ممکن است آن را به روش های مختلفی تجربه کنید، از جمله:

• درد مزمن لگنی،

• درد و گرفتگی های دردناک حین قاعدگی،

• درد بعد از رابطه جنسی،

در صورت ابتلا به اندومتریوز، چه چیزی می تواند باعث تهوع شود؟

علائم گوارشی (GI) در افراد مبتلا به اندومتریوز شایع است. در واقع، برخی از تحقیقات نشان داده اند که علائم دستگاه گوارش تقریباً به اندازه علائم مرتبط با بخش تناسلی و زنانه شایع هستند، به طوری که در یک مطالعه منتشر شده توسط منبعی معتبر، 90 درصد از شرکت کنندگان برخی از علائم گوارشی را گزارش کرده بودند.

متخصصان و پزشکان دقیقاً مطمئن نیستند که چگونه اندومتریوز ممکن است به حالت تهوع منجر شود. اما درک آنچه در بدن شما به دلیل آندومتریوز اتفاق می افتد، می تواند بینش مهمی را در این رابطه ارائه دهد.

در مشکل آندومتریوز، آندومتر رحم، در جایی که قرار نیست و نباید در بدن شما رشد می کند. این رشد نا بجای اندومتر، می تواند باعث ایجاد مشکلات مختلفی در بدن شما همچون التهاب و تشکیل بافت اسکار، به ویژه چسبندگی شود. محل ضایعات اندومتریوز یکی از عواملی است که ممکن است بر علائم شما تأثیر بگذارد. به عنوان مثال، یک مطالعه در سال 2015 نشان داد که ضایعات اندومتریوز در روده یا نزدیک روده فرد با احتمال بیشتری با حالت تهوع و استفراغ همراه است.

اما حتی اگر اندومتریوز مستقیماً روده شما را تحت تأثیر قرار ندهد؛ باز هم علائم گوارشی ممکن است رخ دهند. مطالعه‌ای در سال 2009 نشان داد که تنها 7.5 درصد از شرکت‌کنندگان با علائم دستگاه گوارش، اندومتریوز روده داشتند.

حالت تهوع در دوران قاعدگی

اگر آندومتریوز و حالت تهوع دارید، ممکن است متوجه شوید که حالت تهوع شما در طول قاعدگی بدتر می شود. دلایل متعددی برای این اتفاق وجود دارد.اول اینکه، ضایعات آندومتریوز همچنان مانند پوشش رحم شما رفتار می کنند. این بدان معنی است که در طول دوره قاعدگی شما، این ضایعات می توانند متورم شوند و خونریزی نیز داشته باشند.

اما بر خلاف پوشش رحم، بافت ناشی از ضایعات اندومتریوز نمی تواند در طول قاعدگی از بدن شما خارج شود که همین مساله می تواند باعث درد و ناراحتی شود. اگر ضایعات آندومتریوز نزدیک به دستگاه گوارش شما باشد، چنین شرایطی ممکن است باعث ایجاد حالت تهوع یا استفراغ نیز شود.

افزایش سطح پروستاگلاندین ها در طول دوره قاعدگی شما نیز می تواند در بروز چنین علائمی نقش داشته باشد. پروستاگلاندین ها ترکیباتی هستند که از چربی ها ساخته شده اند و اثرات هورمونی در بدن شما دارند. آن ها می توانند باعث انقباض (سفت شدن) رحم شوند تا بدین ترتیب دیواره رحمی ضخیم شده، ریزش پیدا کند. این انقباضات می تواند باعث دردهای قاعدگی (دیسمنوره) شود که اغلب در افراد مبتلا به اندومتریوز بسیار شدید است.

ناراحتی ناشی از دردهای قاعدگی از دیگر دلایلی است که می تواند به ایجاد حالت تهوع کمک کند. سطوح بالای پروستاگلاندین ها می توانند وارد جریان خون شما شوند که این مساله نیز در بروز حالت تهوع دخیل است.

حالت تهوع بعد از غذا خوردن

اگر به اندومتریوز مبتلا باشید، ممکن است پس از غذا خوردن نیز حالت تهوع بیشتری را تجربه کنید. چند دلیل وجود دارد که چرا ممکن است این اتفاق بیفتد.اندومتریوز با سایر علائم گوارشی، به ویژه نفخ همراه است. نفخ می تواند بعد از خوردن غذا رخ دهد، زیرا بدن شما برای هضم غذا کار می کند. این مساله می تواند باعث احساس ناراحتی یا درد شود و درد شدید نیز گاهی اوقات ممکن است منجر به حالت تهوع شود.

علاوه بر این، ضایعات اندومتریوز جای گرفته بر روی روده شما ممکن است باعث انسداد دستگاه گوارشی شوند. این مساله به طور بالقوه می تواند منجر به علائم گوارشی همچون حالت تهوع شود. اما اندومتریوز روده نسبتاً نادر است و فقط 5 تا 12 درصد از افراد مبتلا به آندومتریوز را تحت تأثیر قرار می دهد.

درمان های خانگی برای کاهش حالت تهوع

به طور کلی، شما می توانید حالت تهوع ناشی از آندومتریوز را مانند سایر علل تهوع درمان کنید. بنابراین بد نیست برخی از نکات زیر را برای کاهش حالت تهوع خود امتحان کنید:

• غذاهای ملایم بخورید: تا زمانی که حالت تهوع شما برطرف نشده است، سعی کنید روی خوردن غذاهای ملایم و غیرمحرک تمرکز کنید. چند نمونه از غذاهای ملایم عبارتند از: برنج سفید، موز و مرغ بدون پوست.

• داروهای ضد تهوع مصرف کنید: داروهایی بدون نسخه زیادی برای کاهش حالت تهوع در دسترس هستند که از جمله آن ها می توان به دمیترون (اندانسترون) اشاره کرد.

• راست بمانید: ماندن در حالت ایستاده می تواند به هضم هر چه بهتر غذا کمک کند و به علاوه ممکن است در رفع حالت تهوع نیز موثر باشد. سعی کنید از حرکاتی مانند خم شدن، که شکم شما را فشرده کرده و تحت فشار قرار می دهند، اجتناب کنید.

• زنجبیل را امتحان کنید: برخی از تحقیقات معتبر نشان داده اند که زنجبیل ممکن است برای حالت تهوع خفیف و همچنین برای تسکین دردهای قاعدگی مفید باشد. ممکن است بخواهید در زمان هایی که حالت تهوع دارید، چای زنجبیل را امتحان کنید.

• نعناع را در نظر بگیرید: برخی تحقیقات نشان می دهند که نعناع ممکن است به رفع حالت تهوع در دوران بارداری یا پس از عمل جراحی کمک کند. بنابراین می توانید رایحه درمانی نعناع فلفلی یا نوشیدن چای نعناع را برای کاهش حالت تهوع خود امتحان کنید.

• هیدراته بمانید: حالت تهوع گاهی ممکن است با استفراغ همراهی داشته باشد که این شرایط می تواند منجر به کم آبی بدن شود. به همین دلیل است که هیدراته ماندن بسیار مهم است. اگر به دلیل حالت تهوع خوردن مایعات برایتان سخت است، سعی کنید به طور منظم، به صورت جرعه جرعه و کم کم آب بنوشید.

• حواس خود را پرت کنید: فعالیت هایی مانند خواندن کتاب، تماشای تلویزیون یا گوش دادن به موسیقی ممکن است به شما کمک کند تا ذهن خود را از حالت تهوع دور کنید.

• هوای تازه را امتحان کنید: تنفس در هوای تازه نیز راهکاری است که ممکن است به کاهش احساس تهوع کمک کند. سعی کنید یک پنجره را باز کنید یا به بیرون بروید تا زمانی که احساس بهتری پیدا کنید.

نکاتی برای پیشگیری

متخصصان اغلب داروهایی را برای پیشگیری یا کاهش علائم اندومتریوز پیشنهاد می کنند. مصرف داروهای آندومتریوز طبق دستور پزشک ممکن است به کاهش احساس تهوع نیز کمک کند. نمونه هایی از داروهای آندومتریوز عبارتند از:

• داروهای ضد بارداری هورمونی: داروهای جلوگیری از بارداری می توانند شامل قرص های جلوگیری از بارداری خوراکی و دستگاه های هورمونی داخل رحمی (IUD) باشند.

• آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین: این نوع دارو می تواند با توقف هورمون های دخیل در تخمک گذاری و چرخه قاعدگی، حالت موقت یائسگی را در شما ایجاد کند.

علاوه بر داروها، برخی تغییرات مرتبط با سبک زندگی نیز وجود دارد که می توانید با ایجاد کردن آن ها به جلوگیری از حالت تهوع کمک کنید.

• رژیم غذایی خود را تنظیم کنید: پژوهشگران و پزشکان هنوز در حال تحقیق هستند که رژیم غذایی شما دقیقاً چگونه بر خطر و پیشرفت اندومتریوز تأثیر می گذارد. اما مشخص شده است که ممکن است برخی از غذاها بر این وضعیت تأثیر بگذارند.

یک مطالعه در سال 2021، 484 بانوی مبتلا به اندومتریوز را از نظر استراتژی های مدیریت علائم مورد بررسی قرار داد. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که 44 درصد از پاسخ دهندگان از برای کمک به مدیریت و کاهش علائم خود از تغییرات رژیم غذایی استفاده می کردند که 15 درصد از آن ها در پی این تغییرات، بهبودی حالت تهوع و استفراغ را گزارش کردند.

برای درمان حالت تهوع ناشی از اندومتریوز چی بخوریم؟

اضافه کردن یا حذف برخی از غذاها از رژیم غذایی ممکن است به کاهش برخی علائم اندومتریوز کمک کند. نمونه هایی از غذاهایی که باید به رژیم غذایی خود اضافه کنید، عبارتند از:

• میوه ها و سبزیجات تازه،

• غذاهای غنی از اسید چرب امگا 3،

• غلات کامل،

 انواع غذاهایی که بهتر است مصرف آن ها را کاهش دهید، عبارتند از:

• غذاهای با FODMAP بالا (حاوی کربوهیدرات های مضر)،

• چربی های اشباع یا ترانس،

• گوشت قرمز،

• گلوتن،

• لبنیات،

• کافئین،

• الکل،

• نحوه غذا خوردن خود را تغییر دهید:

اصلاح عادات غذایی راهکار دیگری است که ممکن است به جلوگیری از حالت تهوع کمک کند. چند نمونه از راهکارهای اصلاح عادات غذایی عبارتند از:

• مصرف وعده های غذایی در حجم کمتر اما با تعداد بیشتر در طول روز،

• اجتناب از خوردن سریع غذا،

• اجتناب از غذاهای مرتبط با حالت تهوع، مانند غذاهای:

o گرم یا داغ،

o دارای رایحه و بوی قوی،

o تند،

o چرب یا سرخ شده،

• وضعیت بدن و لباس را در نظر بگیرید:

وضعیت بدن و لباس شما مورد دیگری است که ممکن است بر علائم و حالت تهوع شما تأثیر بگذارد.

اگر اغلب بعد از غذا خوردن احساس نفخ یا حالت تهوع می کنید، از انجام دادن کارهایی که باعث فشار بر شکم شما می شوند، خودداری کنید. به عنوان مثال، سعی کنید مدت کوتاهی پس از صرف غذا دراز نکشید، خم نشوید یا فعالیت های سنگین انجام ندهید. همچنین از پوشیدن لباس هایی که تنگ هستند و کمر یا شکم شما را خیلی محکم تحت فشار قرار می دهند، خودداری کنید. در عوض، سعی کنید لباس های گشادتری بپوشید که به شما فشار وارد نمی کنند.

چه زمانی با پزشک صحبت کنیم؟

اگر آندومتریوز و حالت تهوع دارید، در صورت داشتن موارد زیر به پزشک خود مراجعه کنید:

• دوره های بسیار مکرر یا طولانی مدت حالت تهوع،

• حالت تهوعی که همراه با درد شدید شکمی اتفاق می افتد،

• حالت تهوعی که بر توانایی شما برای خوردن غذا و مایعات به مقدار کافی تأثیر می گذارد یا منجر به کاهش وزن قابل توجه می شود،

• استفراغی که بیش از چند روز طول می کشد یا باعث کم آبی بدن و علائم ناشی از آن می شود،

اگر برای مشکل اندومتریوز دارو مصرف می کنید، اما این داروها به کاهش علائم شما کمکی نمی کنند، با پزشک خود در این رابطه صحبت کنید. زیرا شاید لازم باشد تا پزشک دوز داروی مصرفی شما را تنظیم کند یا به شما داروی دیگری بدهد.

زمانی که داروها و تغییر سبک زندگی موثر نیستند؟

اگر علائم شما شدید باشند و به طور موثر از طریق داروها و تغییر شیوه زندگی کنترل نشوند، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. در جراحی، پزشک ضایعات آندومتریوز را در بدن شما مکان یابی کرده و از بین می برد. جراحی اندومتریوز با خطرات و مزایای خاص خود همراه است. اگر جراحی یک گزینه درمانی بالقوه باشد، پزشک این موارد را با شما در میان خواهد گذاشت. اگر نگرانی یا سوالی دارید، با پزشک خود در این رابطه صحبت کنید. دانستن تمام خطرات و مزایای احتمالی قبل از هر نوع جراحی مهم است تا بتوانید آنچه را که برای شما مناسب است انتخاب کرده و انجام دهید.

سخن نهایی

اندومتریوز می تواند منجر به علائم گوارشی همچون حالت تهوع شود. اگر به اندومتریوز مبتلا هستید، ممکن است متوجه شوید که حالت تهوع شما در طول قاعدگی یا بعد از غذا خوردن بدتر می شود.

شما ممکن است بتوانید با مصرف داروهای آندومتریوز طبق دستور پزشک و همچنین با اعمال تغییراتی در سبک زندگی از حالت تهوع پیشگیری کرده یا آن را کاهش دهید. این می تواند شامل ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و تنظیم عادات غذایی شما باشد. به علاوه می توانید با مصرف داروهای ضد تهوع، خوردن غذاهای ملایم و جلوگیری از کم آب شدن بدن، حالت تهوع را در خانه درمان کنید. اگر حالت تهوع شما مکرر یا مداوم است، با درد شدید همراهی دارد یا بر توانایی شما برای دریافت تغذیه مناسب تأثیر می گذارد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

مطالعه بیشتر:

اندومتریوز

همه چیز را در مورد آندومتریوز بدانید

ضخامت اندومتر برای بارداری چقدر باید باشد؟

آندومتریوز چیست و چه علائم و درمان های برای آندومتریوز وجود دارد؟