آزمایش ژنتیک برای سرطان و آیا سرطان گرفتن ژنتیکی است؟
سرطان وضعیتی است که در آن برخی از سلول های بدن با سرعتی بیش از حد، رشد و تقسیم می شوند به گونه ای که مدیریت آن دشوار است. به طور معمول، رشد و تقسیم سلول ها به شدت مدیریت می شود و ژن های زیادی وجود دارند که این فرآیندها را تنظیم می کنند. هنگامی که تغییرات ژنتیکی خاصی در سلول ها رخ می دهد، نحوه رشد و تقسیم آن ها ممکن است غیرمعمول شده و به سرطان تبدیل شود. آزمایش ژنتیک برای سرطان در کمک به شناسایی برخی از تغییرات ژنتیکی که می توانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند در دسترس است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش ژنتیک برای سرطان، مزایای بالقوه آن و اینکه چه کسی کاندیدای انجام است، به خواندن این مقاله ادامه دهید.
آیا سرطان گرفتن ژنتیکی است؟
در حالی که عوامل محیطی و سبک زندگی می توانند منجر به برخی از این تغییرات شوند، اما در این میان ژنتیک فرد نیز نقش مهمی ایفا می کند. زیرا این احتمال وجود دارد که به ارث بردن برخی تغییرات ژنی، خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان را افزایش دهد.
آزمایش ژنتیک برای سرطان چیست؟
آزمایش ژنتیک ابزاری است که می توان از آن برای آگاهی از خطر سرطان های ارثی استفاده کرد. برخی از انواع سرطان هایی که به نظر می رسد ژن های خاصی در خطر ابتلا به این سرطان ها نقش دارند، عبارتند از:
1. سرطان سینه،
2. سرطان کولورکتال،
3. سرطان پروستات،
4. سرطان تخمدان،
5. سرطان پانکراس،
سرطان های دیگری که به نظر می رسد ژن های خاصی در خطر ابتلا به آن ها نقش دارند شامل برخی از این موارد می شوند:
• پوست،
• تیروئید،
• کلیه ها،
آزمایش ژنتیک به دنبال یافتن تغییرات در ژن هایی است که با افزایش خطر ابتلا به سرطان مرتبط هستند. موسسه ملی سرطان تخمین می زند که انواع ژن های ارثی در 5 تا 10 درصد از همه سرطان ها نقش دارند. گزینه های زیادی برای آزمایش ژنتیک وجود دارد. به عنوان مثال، پزشک یا مشاور ژنتیک شما ممکن است آزمایشی را برای جستجوی انواع جهش ها در یک ژن توصیه کند. همچنین تست های پانل نیز در دسترس هستند که می توانند انواع جهش ها را در چندین ژن تشخیص دهند.
در طول آزمایش ژنتیک برای سرطان چه انتظاری داریم؟
چندین مؤلفه وجود دارد که با آزمایش ژنتیکی سرطان مرتبط است. بیایید هر یک از آن ها را در ادامه بررسی کنیم:
ارزیابی ریسک
یک متخصص مراقبت های بهداشتی، مانند یک دکتر یا مشاور ژنتیک، هم سابقه پزشکی شخصی و هم خانوادگی شما را بررسی می کند تا مشخص کند که آیا شما کاندید مناسبی برای آزمایش ژنتیک هستید یا خیر.
مشاوره ژنتیک
یک مشاور ژنتیک با شما صحبت خواهد کرد تا اطلاعات بیشتری به شما بدهد. این اطلاعات می تواند به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید که آیا می خواهید آزمایش را انجام دهید یا خیر. این مشاوره می تواند شامل این اطلاعات باشد:
• سرطان چگونه در خانواده ها به ارث می رسد،
• چگونه تغییرات ژنی خاص می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد
• روشی که آزمایش ژنتیکی مدنظر بر اساس آن کار می کند،
• محدودیت های آزمایش ژنتیکی،
• مزایا و معایب مرتبط با آزمایش ژنتیکی،
• پیامدهای پزشکی بالقوه نتایج آزمایش،
• چگونه نتایج آزمایش ژنتیکی انجام شده برای شما ممکن است بر سلامت روانی یا روابط شما با اعضای خانواده تأثیر بگذارد،
مشاور ژنتیک پس از آزمایش نیز بسیار مهم است. پزشک یا مشاور ژنتیک در این زمان می توانند به شما کمک کنند تا نتایج آزمایش خود را تفسیر کنید و در مورد آنچه که در ادامه باید انجام دهید با هم صحبت کنید.
رضایت آگاهانه
اگر تصمیم به انجام آزمایش دارید، از شما خواسته می شود که یک برگه رضایت آگاهانه را امضا کنید. این برگه تأیید می کند که در مورد موارد زیر به شما اطلاعات کافی داده شده است:
• هدف از آزمون و دلیل انجام آزمایش،
• دقت آزمون و همچنین محدودیت های آن،
• مزایا و معایب مختلف آزمایش،
• پیامدهای بالقوه نتایج،
• هر گونه جایگزین ممکن برای آزمایش،
• حقوق حریم خصوصی شما،
• حق شما برای امتناع از آزمایش،
جمع آوری و تجزیه و تحلیل نمونه
آزمایش ژنتیک برای سرطان معمولاً شامل جمع آوری نمونه خون از ورید بازوی شما است. با این حال، ممکن است نمونه ای از موارد زیر لازم باشد:
• خون،
• بزاق،
• سلول های گونه،
سپس نمونه توسط آزمایشگاهی که در انجام آزمایش ژنتیک برای سرطان تخصص دارد، بررسی و آنالیز می شود. ممکن است چندین هفته طول بکشد تا نتایج آماده شود.
تفسیر نتایج آزمایش ژنتیک برای سرطان
هنگامی که نتایج در دسترس هستند، معمولاً به مشاور ژنتیک شما ارسال می شوند، سپس او با شما تماس می گیرد تا در مورد این نتایج صحبت کرده و برای مراحل بعدی برنامه ریزی کنید.
نتایج مختلفی که ممکن است دریافت کنید، عبارتند از:
• مثبت: این نتیجه یعنی یک نوع ژن که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد، شناسایی شده است. مشاور ژنتیک در مورد سطح خطر و همچنین مراحل بالقوه مورد نیاز صحبت خواهد کرد که برخی از آن ها می توانند شامل موارد زیر باشند:
o انجام غربالگری سرطان در دفعات بیشتر و به طور مکرر یا در سنین پایین تر،
o اعمال تغییراتی در شیوه زندگی که می تواند به کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند،
o برداشتن بافت های بالقوه در معرض خطر، مانند انجام ماستکتومی (جراحی برداشتن پستان) اگر در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان سینه هستید.
o مصرف داروهایی که خطر سرطان را کاهش می دهند،
• منفی: نتیجه منفی یعنی اینکه آزمایش نوع خاصی از ژن ها را که خطر سرطان را افزایش می دهند، تشخیص نداده است. با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید که نتیجه آزمایش منفی به این معنی نیست که هرگز در طول زندگی خود به سرطان مبتلا نخواهید شد.
• اهمیت ناشناخته: در این مورد، یک نوع جهش یا تغییر ژنتیکی شناسایی می شود، اما اهمیت آن در رابطه با خطر ابتلا به سرطان در حال حاضر ناشناخته است.
مزایای آزمایش ژنتیک برای سرطان چیست؟
آزمایش ژنتیکی برای سرطان می تواند چندین مزیت بالقوه داشته باشد. این مزایا می توانند شامل موارد زیر باشند:
• آرامش خاطر: اگر نوع خاصی از سرطان در خانواده شما وجود داشته باشد، نتیجه آزمایش منفی می تواند به شما آرامش دهد که ژن های مرتبط با این انواع خاص از سرطان را به ارث نبرده اید.
• اقدامات پیشگیرانه: دانستن این که شما نوعی از ژن را به ارث برده اید که خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد، می تواند به شما کمک کند تا اقدامات پیشگیرانه را به موقع انجام دهید و در صورت بروز علائم احتمالی سرطان، مراقب آن ها باشید.
• آزمایش خانواده: این امکان وجود دارد که اعضای نزدیک خانواده بتوانند از طریق نتایج شما در مورد خطر سرطان در خودشان مطلع شوند. همچنین دیدن نتایج شما ممکن است آن ها را تشویق به انجام آزمایش کند.
خطرات احتمالی آزمایش ژنتیک برای سرطان
در حالی که آزمایش ژنتیک برای سرطان فواید متعددی دارد، خطراتی نیز در ارتباط با آن وجود دارند که می توانند شامل موارد زیر باشند:
• تاثیر روانی: دریافت نتیجه مثبت یا غیرقطعی، و همچنین تصمیم گیری در مورد به اشتراک گذاشتن نتیجه خود با اعضای خانواده، ممکن است منجر به سطوح بالایی از استرس یا اضطراب شود.
• احساس گناه: این امکان وجود دارد که پس از دریافت یک نتیجه منفی و راحت شدن خیال از جانب خودتان؛ در رابطه با مشکلی که در سایر اعضای خانواده شما وجود دارد، احساس گناه کنید.
• هزینه: آزمایش ژنتیک می تواند گران باشد و ممکن است تحت پوشش برخی از طرح های بیمه سلامت قرار نگیرد.
چه کسانی باید آزمایش ژنتیک برای سرطان را انجام دهند؟
پزشک یا مشاور ژنتیک ممکن است آزمایش ژنتیک برای سرطان را در چنین مواقعی توصیه کند:
• سابقه خانوادگی یا شخصی سرطان خاصی را داشته باشید.
• آزمایش می تواند به طور موثر وجود گونه های ژنی را تعیین کند که خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می دهند.
• از نتایج آزمایش می توان برای کمک به اقدامات پیشگیرانه یا درمان های آینده استفاده کرد.
اکنون به چند نمونه از موقعیت هایی که ممکن است انجام آزمایش ژنتیکی برای سرطان توصیه شود و لازم باشد، اشاره می کنیم که در ادامه آمده اند.
سابقه خانوادگی
فردی با سابقه خانوادگی قوی ابتلا به انواع خاصی از سرطان ممکن است برای اطلاع از میزان در خطر بودن خود آزمایش انجام دهد. این معمولاً در صورتی است که:
• بیش از یک عضو نزدیک خانواده (والدین، خواهر و برادر یا فرزندان) به سرطان مبتلا شده باشند.
• چندین نفر در یک طرف خانواده به همان نوع سرطان تشخیص داده شده باشند.
• سرطان ها در یک خانواده وجود دارند و با یک تنوع ژنی خاص مرتبط هستند.
• افراد یک خانواده به چندین نوع سرطان مبتلا شده اند یا کمتر از 50 سال سن دارند.
برای مثال، فردی که هم مادر و هم خواهری دارد که سرطان سینه در آن ها تشخیص داده شده است، لازم است از نظر تغییرات در ژنهای BRCA1 و BRCA2 آزمایش شود. اگر نتیجه آزمایش مثبت باشد، این فرد می تواند اقدامات پیشگیرانه ای را برای جلوگیری یا کاهش خطر ابتلا به سرطان پستان انجام دهد. این اقدامات پیشگیرانه می توانند شامل موارد زیر باشند:
• غربالگری های سرطان در فواصل کوتاه و به تعداد بیشتر،
• تغییر سبک زندگی متناسب با نیازهای خاص سلامتی،
• جراحی های پیشگیرانه،
تاریخچه شخصی
فردی که قبلاً مبتلا به سرطان تشخیص داده شده است، ممکن است بخواهد ببیند که آیا یک عامل ارثی برای سرطان او وجود دارد یا خیر. این امر به ویژه اگر سابقه خانوادگی انواع خاصی از سرطان را داشته باشند یا اگردر سن کمتر از 50 سال به سرطان مبتلا شده باشند، ضروری است.
اعضای خانواده
دانستن اینکه یکی از بستگان دارای تنوع ژنتیکی خاصی است که خطر سرطان را افزایش می دهد، می تواند برای اعضای خانواده نیز مفید باشد. این مساله ممکن است آن ها را وادار کند تا خودشان هم آزمایش ژنتیکی انجام دهند.
آیا آزمایش ژنتیک برای سرطان دقیق است؟
آزمایش ژنتیک کامل نیست، بنابراین اگر برای یک نوع ژن خاص نتیجه آزمایش مثبت دریافت کردید، به این معنی نیست که قطعا و لزوما به سرطان مبتلا خواهید شد. این فقط به این معنی است که خطر ابتلا به سرطان در شما افزایش یافته و بیشتر است.
علاوه بر این، به یاد داشته باشید که همه سرطان ها متفاوت هستند. به همین دلیل، انواع مختلفی از تغییرات با سطوح مختلف ریسک مرتبط هستند. مشاور ژنتیک شما وقتی نتایج خود را دریافت کنید، اطلاعات مرتبط با این موضوع را با شما در میان خواهد گذاشت. ملاقات با پزشک یا مشاور ژنتیک پس از دریافت نتیجه بسیار مهم است. آن ها می توانند معنی دقیق نتایج را برای شما توضیح دهند و همچنین در مورد مراحل بعدی احتمالی با شما صحبت کنند.
قیمت آزمایش ژنتیک سرطان چنده؟ هزینه آزمایش ژنتیک برای سرطان چقدر است؟
طبق گزارش های به دست آمده از آزمایشگاه های مختلف، هزینه آزمایش ژنتیکی سرطان می تواند بسیار متفاوت باشد. به علاوه هزینه های آزمایش ژنتیکی می تواند به نوع آزمایش و همچنین پیچیدگی آن بستگی داشته باشد. اینکه دقیقاً چه چیزی از آین آزمایش، تحت پوشش بیمه قرار می گیرد، به طرح بیمه درمانی خاص شما که تحت نظر آن هستید، بستگی دارد. اگر آزمایش ژنتیک از نظر پزشکی ضروری تلقی شود، بسیاری از بیمه ها، آن را تحت پوشش قرار می دهند.
بنابراین اگر به دنبال انجام آزمایش ژنتیک برای سرطان هستید، قبل از انجام آزمایش با ارائه دهنده بیمه خود تماس بگیرید. آن ها می توانند به شما در مورد مواردی که تحت پوشش هستند و مواردی که تحت پوشش نیستند، اطلاعات کافی را ارائه دهند.
سخن نهایی
آزمایش ژنتیک برای سرطان می تواند به تعیین اینکه آیا دارای تغییرات ژنتیکی خاصی هستید که شما را در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار می دهند، کمک کند. این بررسی اغلب زمانی انجام می شود که سابقه خانوادگی یا شخصی انواع خاصی از سرطان را داشته باشید. آزمایش ژنتیک برای سرطان فواید زیادی دارد. به عنوان مثال، یک نتیجه آزمایش منفی ممکن است باعث آرامش خاطر شود. یا، یک نتیجه مثبت می تواند به شما کمک کند اقداماتی را انجام دهید که می توانند از بروز سرطان جلوگیری کنند.
مطالعه بیشتر:
آنچه باید از آزمایش ژنتیک در دوران بارداری بدانیم
آیا سرطان دهانه رحم ارثی است یا ارتباطی با ژنتیک دارد؟
آیا سرطان سینه ژنتیکی است؟ آیا سرطان سینه ارثی است؟
سندرم بکویت ویدمان و نشانه های سندرم بکویت ویدمان چیست؟