آشنایی با لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری
در حال حاضر برخی متخصصان پیشنهاد می‌کنند خانم هایی که می‌خواهند باردار شوند، قبل از بارداری برای مراقبت‌های پیش از بارداری یا قبل از لقاح به یک متخصص زنان مراجعه کنند. چکاپ بدن شما پیش از بارداری به گذراندن یک دوران حاملگی شاد و موفق و در نهایت تولد یک نوزاد سالم کمک شایانی خواهد کرد. با درنظر داشتن و پیگیری لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری بدن خود را برای بارداری آماده کنید زیرا شناسایی مشکلات موجود و برطرف کردن آنها پیش از بارداری سبب می شود که هرچه راحت تر این دوران شیرین را پشت سر بگذارید. احتمالا اکنون می پرسید که آزمایش های قبل از بارداری چیست؟ برای یافتن پاسخ کامل با ما همراه باشید.
لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری
آزمایشهای قبل از بارداری چیست؟ چکاپ قبل بارداری (Protect before pregnancy) با جمع‌آوری و بررسی گذشته پزشکی فرد و انجام تعدادی تست و آزمایش پیش از حاملگی شروع میشود. این چرخه یکی از مراحلی است که از دسته ی مراقبت‌های بارداری بوده و می‌تواند شانس خانم را برای باردار شدن و پشت سرگذاشتن یک بارداری موفق افزایش دهد بعلاوه لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری اضافه بر این موضوع می‌تواندکمک شایانی به سلامت مادر و جنین در طول دوران بارداری کند.
در ازمایشات قبل بارداری بیماری‌هایی که برای حاملگی خطرناک و مضر هستند بررسی و شناسایی می‌شوند. این به این معنی است که پزشک آزمایشهای بخصوصی را برای شما تجویز میکند. و بعد از دریافت جواب با شناسایی مشکلات احتمالی در بدن شما، درمان آن را شروع میکند. پزشک معالج شما می‌تواند توصیه‌های لازم درباره غذا و تغذیه سالم قبل و طی بارداری ، ورزش و سبک زندگی و همچنین مصرف مکمل فولیک اسید را به شما ارائه دهد.
به گفته متخصصان ازمايش هاي قبل بارداري که توسط پزشک انجام میشود، باعث کم شدن خطر مشکلات مادرزادی جنین شده و همچنین احتمال زایمان زودرس و حتی سقط جنین را به مقدار قابل توجهی کاهش می‌دهد. بنابراین لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری را جدی بگیرید تا حدالامکان در دوران بارداری با مشکلات کمتری دست و پنجه نرم کنید.
آزمایشهای قبل از بارداری به پزشک شما کمک می کنند تا بتواند از مریضی ها و مشکلات احتمالی جسمانی شما بیشتر بداند و برای درمان آن به شما کمک کند.
پزشکان لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری زیر را برای یک فرد توصیه می کند. در ادامه سعی میشود که با توضیحاتی آنها را برای شما شرح دهیم.
1- آزمایش FBS
از جمله مهمترین موارد لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری، اندازه گیری قند خون است. این آزمایش قبل از حاملگی برای اندازه گیری میزان قند خون در بدن شماست. با انجام این آزمایش بیماری دیابت یا احتمال مبتلا شدن به دیابت در بارداری شناسایی میشود.این آزمایش را باید ناشتا انجام دهید.
تفسیر جواب آزمایش قند خون
در حالت نرمال حداقل میزان قند خون ۶۵ تا ۷۰ میلی‌گرم در dl و بیشترین میزان آن ۱۱۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم در dl (دسی لیتر) است. 12 ساعت ناشتا بودن در آزمایش FBS قبل بارداری بسیار مهم و لازم است. اگر FBS خون کمتر از 60 و یا بالاتر از ۴۰۰ بود بهتر است دوباره این آزمایش تکرار شود و در صورت تکرار نتیجه، بیمار تحت درمان قرار می‌گیرد. ۷۰ تا ۱۰۰ = نرمال ----- ۱۰۰ تا ۱۵۰ = استعداد بیماری دیابت ----- از ۱۵۶ بیشتر =وجود بیماری دیابت
2- آزمایش Creatinine
آزمایش کراتین (Creatinine Blood Test) برای اندازه‌گیری میزان کراتینین موجود در خون شماست و از جمله موارد قابل توجه در لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری محسوب می شود. ماده کراتینین از شکست بلاک های پروتئین به وجود می‌آید. بطور معمول این آزمایش قبل بارداری همراه با آزمایش BUN یا اوره خون گرفته میشود.
تفسیر آزمایش Creatinine
برای تفسیر این آزمایش معمولا میزان کراتین موجود در خون که باعث عملکرد صحیح یا مشکل دار کلیه‌ها میشود را بررسی میکند. در صورتی که در جواب آزمایش کراتین و BUN (اوره خون) میزان بیش از مقدار طبیعی باشند، احتمال اینکه در عملکرد کلیه مشکلات خفیف یا شدید وجود داشته باشد، هست.
۰.۶ تا ۱.۲ در خانم‌ها طبیعی و نرمال است ------ ۰.۸ تا ۱.۳ در آقایان طبیعی و نرمال است.
3- آزمایش BUN یا اوره خون
یکی دیگر از موارد لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری، اوره خون (Blood Urea Nitrogen) به عنوان شاخصی جهت بررسی عملکرد کلیه است. از متابولیسم مصرف پروتئین و اسید آمینه در بدن اوره تشکیل میشود و همراه با ادرار از طریق کلیه دفع می‌گردد. برای این آزمایش باید به مدت ۸ ساعت فرد ناشتا باشد. نکته قابل توجه این است که قبل از این آزمایش ۳ روز از مصرف زیاد گوشت خوداری کنید.
تفسیر آزمایش BUN
گاهی میزان اوره با استفاده از برخی داروها و یا رژیم نامناسب غذایی مانند مصرف گوشت زیاد بالا می‌رود. عدد ۱۰ تا ۲۰ میلی‌گرم برای اوره خون نرمال و طبیعی تلقی می شود.
4- آزمایش های لازم قبل بارداری - تست UA
یکی از موارد مهم لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری، آزمایش UA یا (Urine Analysis) است. ایم آزمایش ادرار مواد مختلف موجود در ادرار را بررسی میکند، این آزمایش وجود بیماری یا عفونت را شناسایی میکند، بیماری و مشکلاتی همچون: وجود سنگ کلیه، عفونت در دستگاه ادراری، افزایش فشار خون، و بیماری‌های کلیوی و کبد.
قبل از این آزمایش بهتر است از غذاهایی که رنگ مصنوعی یا رنگ ادرار را تغییر می‌دهند استفاده نکنید، همچنین ورزش‌های شدید هم قادر است تغییراتی در جواب این آزمایش شود.گاهی وقت‌ها پزشک در شرایطی خاص مانند نزدیک بودن سیکل قاعدگی برای خانم‌ها، استفاده از داروهایی که رنگ ادرار را تغییر می‌دهندو ... انجام آزمایش شما را به تاخیر اندازد. به همین دلیل هرگونه داروی که مصرف می‌کنید را قبل از تست UA با پزشک خود در میان بگذارید.
تفسیر آزمایش UA
| Color | مایل به زرد تیره (کم‌رنگ) = نرمال و طبیعی کاملا شفاف، زرد تیره، قرمز = غیر طبیعی، احتمال بیماری |
| Clarity | تمیز، شفاف = طبیعی و نرمالکدر، ابری = غیر نرمال و احتمال بیماری |
| Odor | بوی معمولی ادرار = نرمال و طبیعیبوی غیر طبیعی = احتمال بیماری (البته ممکن است بخاطر مصرف بعضی از داروها و یا میوه‌ها باشد) |
| SpecificGravity | وزن بین ۱.۰۰۵ – ۱.۰۳۰ = نرمال و طبیعیوزن زیادتر ۱.۰۳۰ = غیر نرمال (بعضی وقت‌ها بخاطر ننوشیدن مایعات به اندازه کافی و غیره)وزن کمتر ۱.۰۰۵ = غیر نرمال (ممکن است به دلیل خوردن زیاد مایعات یا غیره باشد) |
| میزان PH |
میزان ۴.۶ تا ۸.۰ = طبیعی و نرمال بیشتر از ۸.۰ = غیر نرمال (قلیایی، عوامل مختلف) کمتر از ۴.۶ = غیر نرمال |
| Protein |
منفی یا بدون پروتئین = طبیعی و نرمال وجود پروتئین در ادرار = غیر طبیعی – احتمال بیماری |
| Glucose |
میزان ۱ الی ۱۵ میلی گرم در دسی لیتر (۶۰ – ۸۳۰ میکرومول در لیتر «نمونه ۲۴ ساعته) = طبیعی و نرمال وجود گلوکز در ادرار در حالت غیر طبیعی می‌تواند به دلایل : دیابت کنترل نشده، اشکال در غده‌های فوق کلیه، مشکل کبد، آسیب مغز، مسمومیت و برخی بیماری‌های کلیوی باشد.در بارداری وجود مقادیری از گلوکز در ادرار طبیعی است. |
| Ketones |
بدون Ketones یا منفی = طبیعی و نرمال وجود Ketones کتون‌ها = احتمال بیماری (بعضی اوقات مقادیر کمی در ادرار خانم‌های باردار وجود دارد ) |
| MicroscopicAnalysis |
منفی یا نبود مقادیر موردنظر (خیلی کم) = نرمال و عادی وجود گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید، وجود کست‌ها، باکتری‌ها، سلول‌های مخمر، سلول‌های مخمر و انگل و کریستال = غیر طبیعی (احتمال بیماری) |
| Volume | بین ۸۰۰ – ۲۵۰۰ میلی‌لیتر (۲۴ ساعته) = نرمال |
5- آزمایش های قبل از حاملگی - تست UC
آزمایش UC کشت ادرارکه به اختصار (Urine Culture) میگویند هم برای تشخیص عفونت در مجاری و دستگاه ادراری از جمله آزمایش های قبل از حاملگی است. در آزمایش کشت ادرار، می توان نوع ارگانیسم ایجاد کننده بیماری را نیز تشخیص دادو نعییت کرد که چه نوع دارویی برای از بین بردن ان مناسب تر است.
تفسیر آزمایش UC (کشت ادرار)
اگر کشت حاصل باکتری بیشتر از ۱۰۰۰۰۰ CFU باشد به معنای غیر نرمال بودن آن و وجود عفونت در ادرار است. ولی اگر نتیجه آزمایش کشت ادرار مثبت باشد، برای بررسی و مشخص شدن بهتر آزمایش حساسیت انجام میشود.
6- آزمایش BG RH
آزمایش BG RH با نام انحصاری (ABO Rh) گروه خونی زوج ها را مشخص میکند برای تفسیر جواب آن: .اگر Rh خانم منفی و Rh مرد مثبت باشد، توصیه هایی درمورد تجویز به موقع امپول رگام به مادر در طی بارداری ارائه خواهد شد.
7- تست CBC
آزمایش CBC یا آزمایش خون با بررسی دقیق سلول‌های خونی، سلامتی کلی بدن را مشخص میکند: (سلول‌های قرمز و سفید، هموگلوبین، پلاکت های خون، هماتوکریت، کم خونی و غیره ) با بررسی نتیجه این آزمایش های قبل از حاملگی، میتوان هر گونه کم خونی و یا مشکلات خونی دیگر را تشخیص داد و در اسرع وقت برای درمان انها اقدامات لازم را به کار بست.
8- ازمایش های قبل بارداری- آزمایش VDRL
آزمایش VDRl بیشتر برای تشخیص بیماری سفلیس Syphilis با شناسایی باکتری تروپوانما پالیدوم Treponema pallidum می‌باشد. با اندازه‌گیری مقادیر سلول‌ها و تعیین اندازه پروتئین مایع نخاعی میتوان سفلیس عصبی را شناسایی کرد . با کمک این آزمایش میتوان مانع از بوجود آمدن بیماری سفلیس مادرزادی شد.
تفسیر آزمایش VDRL
نتیجه این آزمایش در حالت نرمال باید منفی باشد یعنی منفی = نرمال و طبیعی اما در افراد مسن که بیش از ۷۰ سال سن دارند و یا در دوران بارداری برای خانم‌ها می تواند تفاوت داشته باشد.
9- آزمایشات قبل بارداری - آزمایش HBSAG یا هپاتیت B
آزمایش HBsAG برای تشخیص بیماری هپاتیت B در مادر است تا در صورت وجود آن از ابتلای نوزاد به این بیماری پیشگیری شود.
تفسیر آزمایش HBsAG (هپاتیت B)
در حالت نرمال و سلامت جواب این آزمایش باید منفی باشد که نشانه ی مصونیت شما در برابر بیماری هپاتیت است. حال اگر این نتیجه مثبت باشد احتمالا به معنی وجود علائم عفونت فعال یا ناقل بودن مزمن می‌باشد.
10- آزمایش HIV
آزمایش HIV برای تشخیص بیماری ایدز استفاده میشود و نشانگر این است که فرد مبتلا است یا نه، ویروس HIV اچ آی وی که سیستم ایمنی بدن را مورد هدف و حمله خود قرار می‌دهد، می‌تواند مشکلات زیادی را با خود به همراه داشته باشد.جواب این آزمایش اگر منفی باشد گویای این است که فرد دچار بیماری ایدز یا HIV نیستید.
11- آزمایش های قبل از بارداری - آزمایش Anti Rubella AB
آزمایش Anti Rubella AB برای تشخیص مقادیر کافی آنتی بادی برای حفظ بدن در برابر ویروس سرخجه Rubella می‌باشد. اگر در دوران حاملگی مادر دچار بیماری سرخجه شود، می‌تواندسبب آسیب به جنین شود. اگر بیماری در ماه‌های ابتدایی بارداری باشد خطرناک‌تر است و می‌تواند مشکلاتی در بدن نوزاد تازه متولد شده به وجود آورد.
لیست چکاپ های قبل بارداری
پزشک شما مراقبت‌ها و چکاپ های قبل از حاملگی را بوسیله گرفتن یک تاریخچه پزشکی کامل، از شما و همسرتان شروع میکند. همچنین آزمایشات مانند: آزمایش خون و پاپ اسمیر نیز مهم است، تا پزشک مطمئن شود هیچ‌کدام از دو نفر از شرایط پزشکی-بهداشتی که بر روی بارداری و شانس لقاح تاثیر می‌گذارند دچار نشده باشند.
برخی از آزمایشهای قبل از بارداری که اکثر پزشکها بر آنها تأکید دارد: ایمنی بدن در برابر ویروس آبله مرغان، زگیل و تبخال‌های ناحیه مقاربتی و واژن، بیماری‌های مقاربتی مانند (کلامیدیا، سفلیس، سوزاک) ، مشکلات تیروئید (که با آزمایش TSH بررسی می‌گردد)، انگل توکسوپلاسموز، پاراویروس B19. همچنین بر اساس موقعیت محل زندگی خانم یا آقا که در آن قرار دارد بعضی آزمایش های قبل از بارداری انجام میشود مانند کم خونی سلول‌های داسی شکل (هموگلوبین معیوب (Hbss)) ، تالاسمی، مشکلات ژنتیکی معمول در جغرافیای خاص محل زندگی
1- واکسیناسیون قبل از حاملگی
اگر نوبت آن رسیده است که واکسیناسیون خود را تمدید کنید بسیار اهمیت دارد که پیش از حاملگی اقدام نمایید. تعداد کمی از واکسیناسیون‌ها همانند MMR (نوعی سرخجه)، واریسلا (ویروسی که سبب آبله مرغان میشود) و هپاتیت A خطر مشکلات و نقص‌های مادرزادی را افزایش می‌دهند. کارشناسان توصیه می‌کنند که این واکسن‌ها در سه ماه قبل از اقدام به بارداری انجام شوند.
2- مدیریت بیماری‌ها
اگر شما دچار یک شرایط پزشکی خاصی هستید، بیماری مانند صرع، فشار خون بالا، تنگی نفس و آسم، دیابت و یا اختلالات تیروئید، اهمیت ویژه‌ای دارد که قبل از حاملگی تحت درمان‌های مخصوص پزشکی قرار بگیرید. نه تنها تحت کنترل نگه‌داشتن این بیماری‌ها در طول حاملگی یا بارداری برای شما و فرزندتان بسیار مهم است، بلکه بعضی از داروها که برای درمان این بیماری‌ها استفاده میشود، ممکن است برای دوران حاملگی و یا لقاح مضر و ناسازگار باشند.
3- چکاپ و بررسی دندان قبل از بارداری
چکاپ کردن دندانها خانم قبل از بارداری جهت برای دوران بارداری بسیار اهمیت دارد. به خاطر تغییرات هورمونی در دوران بارداری ممکن است روند پوسیدگی و عفونت دهانها و لثه افزایش پیدا کند. ممکن است عفونت حاصل از لثه و دندان به دیگر نقاط بدن توسط جریان خون گسترش پیدا کند و برای مادر و جنین خطرهایی ایجاد کند. یکی از دلایل مهم بودن سلامت دندانها در چکاپ قبل از حاملگی این است که مادر نباید در دوران بارداری در معرض اشعه و امواج عکسبرداری قرار گیرد.
4- ورزش پیش از حاملگی
ورزش در هر شرایطی با نظر پزشک می‌تواند برای هر شخصی مفید و روحیه بخش باشد.برای اینکه بتوانید در دوران بارداری به راحتی ورزش کنید، سعی کنید از همین حالا شروع به ورزش کنید. اگر پیش از باردار شدن عادت به ورزش کنید، در دوران بارداری خود خیلی راحت تر و آسان می‌توانید ورزش را ادامه دهید. ساده‌ترین ورزش و شاید یکی از مفیدترین ورزش‌ها پیاده‌روی است، هر روز نیم ساعت تا یک ساعت حداقل پیاده‌روی کنید.
5- وزن مناسب
وزن مناسب در طول زندگی باعث سلامتی و عدم ابتلا به انواع مشکلات و بیماری‌ها میشود. همچنین برای افزایش احتمال بارداری و داشتن دوران بارداری موفق نیز بسیار پیشنهاد شده است. کم وزنی و یا اضافه وزن، هردو مادر و جنین را در معرض مشکلات فراوانی قرار می‌دهد، البته به این معنی نیست که کسی که لاغر یا چاق است نمی تواند فرزندی داشته باشد، بلکه باعث سخت‌تر شدن شرایط و یا احتمال ایجاد مشکلات قبل و بعد حاملگی خواهد شد.
نتیجه گیری:
به پزشک متخصص مراجعه نمایید مشکلات خود را چه از نظر روح و یا داروهایی که مصرف می‌کنید بازگو کنید تا برای شما تشکیل پرونده دهد. لیست کامل آزمایشات قبل از بارداری را که دکتر برای شما تجویز کرده انجام داده و از پزشک خود بخواهید تا نتیجه تفسیر کامل ازمایش قبل بارداری را برای شما توضیح دهد.در مورد واکسن‌های مورد نیاز که پزشک برای شما تجویز میکند جدی باشید. الکل و سیگار را به طور کامل از زندگی خود حذف کنید و با ورزش و رژیم مناسب وزن متناسب خود را بدست بیاورید.
مطالعه بیشتر:
1- آزمایشات مهم قبل از بارداری ، سرخچه لازم است؟
2- آزمایشات قبل از بارداری برای مردان
3- آزمایشات لازم بارداری بعد از 35 سالگی کدامند؟
