بهترین زمان انجام تست نیفتی یا آزمایش سل فری

تست نیفتی یا سل فری چیست؟

دی ان ای آزاد جنینی (Cell-Free Fetal DNA)؛ ماده‌ای است ژنتیکی که در دوران بارداری در پلاسمای مادر وجود دارد. این ماده،‌ آرایش ژنتیکی جنین در حال رشد را نشان می‌دهد. آزمایش غربالگری دی ان ای آزاد جنینی، که با نام غربالگری غیر تهاجمی دوران بارداری (NIPS) نیز شناخته می‌شود،  اختلالات ژنتیکی جنین را از طریقی خونی که از مادر می‌گیرند،‌ مشخص می‌کند. برای انجام این آزمایش نمونه خونی از مادر گرفته شده و پس از جداسازی ماده ژنتیکی جنین از آن، بررسی های لازم صورت می گیرد. 

این آزمایش، اختلالات کروموزومی را در جنین در حال رشد شناسایی می‌کند. مانند تریزومی ۲۱ ( سندرم داون) که در اثر وجود یک کروموزوم اضافی به وجود می‌آید. سندرم ادواردز با نام تریزومی ۱۸ نیز شناخته می‌شود، نوعی ناهنجاری کروموزومی است که به دلیل سه‌تایی شدن کروموزوم ۱۸ رخ می‌دهد. سندرم پاتو (Patau syndrome)  حضور یک کروموزوم اضافی ۱۳ در سلول است؛ در نتیجه به‌جای دو نسخه از یک کروموزم، سه نسخه از آن وجود دارد که در رشد جنین، اختلال ایجاد کرده و باعث مشکلات و ناهنجاری هایی می‌شود.

سندرم داون در میان سه سندرمی که توسط این آزمایش مشخص می‌شود،‌ متداول‌تر است و شدت علائم آن از شخصی به شخص دیگر متفاوت است. سندرم ادوارد و پاتو، به ندرت اتفاق می‌افتند و علائم آن شدیدتر است و اغلب نوزادان در هفته‌ها یا ماه‌های اول تولد از بین می‌روند. به وسیله این آزمایش، ممکن است  شرایط دیگری مثل؛ اضافه یا کم بودن تعداد کروموزوم‌ها و یا بخشی از آنها مشخص شود.

آزمایش DNA آزاد، می‌تواند کروموزوم‌های جنسی اضافی را نیز مشخص کند. به عنوان مثال، سندرم کلینفلتر (Klinefelter)، درنتیجه دو کروموزوم X و یک کروموزوم Y به وجود می‌آید.

بهترین زمان انجام آزمایش سل فری چه زمانی است؟

نکته بسیار مهم و درحقیقت یکی از مزایای بزرگ این آزمایش، زمان انجام آن است. DNA آزاد جنین، در سه ماهه اول بارداری به مقدار کم در خون مادر وجود دارد و با بالا رفتن سن بارداری مقدار آن افزایش پیدا می‌کند. این آزمایش غربالگری، آزمایش نسبتا جدیدی است. بهترین زمان برای انجام آزمایش سل فری یا زمان انجام تست نیفتی، در اوایل هفته دهم است. درحالی که برای انجام تست هایی نظیر آمینوسنتز باید تا هفته 14 صبر کنید، این بازه زمانی مناسب آزمایش سل فری یکی از مزایای مهم آن محسوب می شود.

باتوجه به این که زمان انجام تست نیفتی با زمان انجام غربالگری مرحله اول فاصله کمی دارد، اگر نتیجه تست غربالگری مرحله اول مشکوک بود، می توانید از این آزمایش برای بررسی وضعیت سلامتی جنین خود کمک بگیرید.

مطالعه بیشتر:

1- سندرم جنین الکلی را بشناسید

2- سندرم ادوارد یا تریزومی 18، از تشخیص تا درمان

3- سندرم داون چیست و فرد مبتلا به آن چه ویژگی هایی دارد؟