علت اسهال نوزادان و تفاوت مدفوع طبیعی با اسهال چیست؟
اسهال یکی از شایعترین مباحث مربوط به دوران نوزادی و کودکی در سراسر جهان است. این بیماری میتواند ترسناک و خطرناک باشد. اما هنگامی که شما یک نوزاد تازه متولد شده یا شیرخوار دارید، تفاوت میان مدفوع طبیعی و اسهال به راحتی مشخص نمیشود. در این مقاله شما مطالبی در مورد علت اسهال نوزادان، هم درمورد نوزادانی که شیر مادر می خورند و هم شیر خشکی ها یاد میگیرید.
تفاوت مدفوع طبیعی با اسهال چیست؟
مدفوع معمولی نوزاد میتواند دارای انواع رنگ و غلظت باشد. حتی نوزادان در هر روز دفع مکرر مدفوع دارند. بنابراین چگونه میتوان تشخیص داد که این مدفوع طبیعی است یا کودک دچار اسهال شده است؟ مدفوع طبیعی نوزاد یا شیرخوار میتواند زرد رنگ، قهوهای، نارنجی یا سبز رنگ باشد. همچنین شکل آن شل، نرم و خمیر مانند یا سفتتر باشد. کودک میتواند در روز فقط یک پوشک کثیف یا چندین پوشک کثیف داشته باشد (آنچه در پوشک نوزاد دیده میشود ارتباط زیادی با سن و رژیم غذایی او دارد). یک نوزاد تازه متولد شده در هر بار تعویض پوشک ممکن است مدفوع کرده باشد، در حالی که شیرخواران بزرگترممکن است روزانه یک بار یا دو روز یکبار پوشک کثیف داشته باشند. نحوه غذا خوردن نوزاد بر شکل و دفعات مدفوع تاثیر میگذارد.
مدفوع نوزاد شیرخوار
اگر نوزاد شما با شیر مادر تغذیه میشود و مدفوع او زرد و نرم یا شل با تکهها یا دانههای کشک مانند است، نباید نگران باشید. این امر در مورد نوزادان شیرخوار طبیعی است و اگر هر بار که پوشک را تعویض میکنید با این منظره روبرو میشوید جای نگرانی نیست. اما از آنجایی که مدفوع نوزاد شیرخوار میتواند شل و آبکی باشد، تفاوت گذاشتن میان مدفوع معمولی و اسهال دشوار خواهد بود.
مدفوع نوزاد با شیرخشک
نوزادانی که با شیر خشک تغذیه میشوند دارای مدفوع متمایل به قهوهای نارنجی هستند. مدفوع آنان سفتتر و غلیظ تر از نوزادان شیرخوار است. تشخیص تفاوت بین مدفوع طبیعی و اسهال در نوزادانی که با شیر خشک تغذیه میشوند آسانتر است.
مدفوع تغذیه ترکیبی (شیرمادر و شیرخشک)
اگر نوزاد شما هم با شیر مادر و هم با شیر خشک تغذیه میشود، مدفوع او ترکیبی از دو شکل اشاره شده در بالا خواهد بود. همانطور که میبینید طیف گستردهای از شکل مدفوع طبیعی وجود دارد. این مسئله تنها در صورتی نگران کننده میشود که تغییری در شکل ظاهری مدفوع به وجود آید. یک بار مدفوع شل و آبکی معمولاً طبیعی است. اما اگر دو بار یا بیشتر به این صورت ادامه یابد میتواند به معنای وجود اسهال باشد.
اسهال نوزادان ممکن است به شکلهای مختلف زیر باشد:
• شل، مرطوب، آبکی
• سبزتر یا تیرهتر از حد طبیعی
• بدبو
• حاوی خون یا مخاط
علت اسهال نوزادان چیست؟
دلیل اسهال نوزادان مربوط به موارد بسیار زیادی می تواند باشد. در اینجا برخی از دلایل شایع ابتلا نوزادان به اسهال، به همراه دلایل مرتبط با تغذیه با شیر مادر یا شیر خشک.
علت اسهال نوزادان، دلایل شایع اسهال برای همه نوزادان
صرفنظر از نوع تغذیه، اسهال در هر نوزاد ممکن است به دلایل زیر ایجاد شود:
• بیماریها: ویروسها، باکتریها، ارگانیسمهای قارچی و انگلها میتوانند باعث عفونتهایی شوند که منجر به اسهال در نوزادان میشود. شیرخوارانی که در مهد کودک و محیطی که در جوار کودکان دیگر هستند، میتوانند از طریق تماس با یکدیگر یا اسباب بازیها، میکروبهایی را که پخش میشوند جذب کنند.
• شروع غذاهای جامد: تغییر در رژیم غذایی کودک شما میتواند منجر به تغییر در حرکات روده و مدفوع او شود. محصولات لبنی، تخم مرغ، گلوتن و بادام زمینی میتوانند باعث تحریک و حساسیت غذایی شوند که منجر به اسهال میشود.
• داروهای خاص: اگر کودک شما مجبور به مصرف داروهایی مثل آنتی بیوتیک باشد، این میتواند معده او را ناراحت کرده و باعث ایجاد مدفوع شل شود.
• مسافرت: همانطور که بزرگسالان هنگام مسافرت میتوانند به اسهال مبتلا شوند، کودکان نیز ممکن است دچار اسهال شوند. نوزادان و کودکان خردسال ممکن است مستعدتر باشند. هنگام مسافرت با نوزادان کوچک، بسیار محتاط باشید.
• مشکلات سلامتی: برخی مشکلات سلامتی مانند التهاب روده میتوانند باعث اسهال شوند.
• دندان درآوردن: دندان درآوردن به خودی خود نمیتواند علت اسهال نوزادان باشد. با اینحال، نوزادانی که در حال دندان درآوردن هستند تمایل دارند همه چیز را در دهان خود بگذارند. میکروبهای روی این اشیا و اسباب بازیها، دندان گیرها و دستان کوچک کودکان، به راحتی میتوانند وارد بدن آنها و در نتیجه ایجاد بیماری و اسهال شوند.
• عوامل ناشناخته: بعضی اوقات دلیل مشخصی برای اسهال نوزادان وجود ندارد.
علت اسهال نوزادان، عوامل مربوط به مادر.
علاوه بر دلایل شایع فوق، نوزادان شیرخوار میتوانند به علل زیر دچار اسهال شوند:
• رژیم غذایی مادر: برخی از غذاهایی که مادران مصرف میکنند میتوانند باعث حساسیت و آلرژی در نوزاد شیرخوار شوند. شیر گاو، شکلات، غذاهای نفخدار، غذاهای پر ادویه و کافئین، موادی هستند که به احتمال زیاد باعث ایجاد مشکل اسهال میشوند. ممکن است شما مجبور شوید رژیم غذایی خود را ارزیابی کنید تا بفهمید آیا چیزی که می خورید میتواند علت اسهال نوزادان باشد یا نه.
• استفاده مادر از ملینها: ملینهای ملایم و برخی مکملهای دارای فیبر یا ملینهای فلهای معمولاً در هنگام شیردهی بی خطر هستند. با این وجود، مسهلها و ملینهای قوی و محرک ممکن است به نوزاد منتقل شوند و باعث اسهال شوند. قبل از مصرف ملین در دوران شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.
• از شیر گرفتن: وارد کردن غذاهای جدید به رژیم غذایی شیرخوار میتواند به دلیل حساسیت غذایی منجر به مشکلات معده شود. شیرگاو یک ماده تحریک کننده است که میتواند باعث ایجاد اسهال در کودکان خردسال شود. اگر قصد دارید نوزاد را با شیرخشک تغذیه کنید، به یاد داشته باشید که بسیاری از شیرخشکها از شیر گاو تهیه میشوند.
علت اسهال نوزادان، موارد مربوط به شیر خشک
در کنار علل شایع فوق، نوزادان و شیرخوارانی که با شیرخشک تغذیه می شوند، میتوانند به دلایل زیر دچار اسهال شوند:
• حساسیت به شیر خشک: نوزادان میتوانند از حساسیت یا آلرژی به شیر خشک دچار اسهال شوند. بیشتر انواع شیر خشک از شیر گاو تهیه میشوند و پروتئین شیر گاو میتواند باعث آلرژی غذایی نوزاد شود. نوزادان همچنین ممکن است نسبت به شیرخشک تهیه شده از سویا حساسیت داشته باشند.
• آلودگی: میکروبها میتوانند از جهات مختلف وارد شیر خشک نوزاد شوند. این پودرها میتوانند آلوده شوند، ممکن است میکروبهایی نیز در آبی وجود داشته باشند که شیر را در آن حل میکنید و اگر شیر خشک به طور مناسب نگهداری نشود میتواند آلوده به میکروب شود.
بیشتر بدانید:
1- چگونه بفهمیم نوزاد اسهال دارد؟چه زمان باید به پزشک اطلاع داد
2- درمان اسهال نوزادان و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
3- اسهال نوزاد، از علت تا درمان آن چگونه است؟
4- دفعات نرمال دفع ادرار و مدفوع در نوزادان چقدر است؟
منبع: verywellfamily