درمان اسهال نوزادان و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اسهال در نوزادان به معنای دفع مدفوع بسیار روان و رقیق همانند آب است که در صورت عدم درمان و ادامه پیدا کردن این شرایط برای نوزاد و یا شیرخوار بسیار خطرناک بوده و حتی ممکن است منجر به بستری شدن وی گردد. در این متن قصد داریم ضمن توضیح معنای دقیق اسهال برای این گروه سنی، درمان اسهال نوزادان شیرخوار را نیز برایتان شرح دهیم.
اسهال در نوزادان و شیرخواران
اسهال وضعیتی است که نوزاد تازه متولد شده مدفوع بسیار مایع و شل و با تعداد دفعات زیاد و یا حجم بیشتر نسبت به حالت عادی داشته باشد. ممکن است در مدفوع مخاط نیز وجود داشته باشد. اسهال گاهی با استفراغ همراه است. اسهال اغلب در اثر عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد می‌شود، عفونت از طریق غذاهای آلوده و یا در صورت تماس با مدفوع آلوده منتقل می‌شود. البته در موارد کمتری ممکن است اسهال به دلیل حساسیت به یک ماده غذایی در رژیم نوزاد و عدم تحمل غذایی باشد. اسهال همچنین ممکن است یک عارضه جانبی در اثر مصرف داروهای آنتی بیوتیکی در برخی از نوزادان باشد.
- اسهال یعنی اینکه مدفوع نوزاد شما آبکی و شل است و گاهگاهی مکرراً دفع می‌شود یا مقدار آن بیشتر از میزان طبیعی است.
- اگر نوزاد شما به مدت ۲۴ ساعت مدفوع شل و آبکی داشته باشد یا اگر اسهال به همراه کمبود آب بدن، استفراغ، تب و یا مدفوع خونی دارد به پزشک مراجعه کنید.
اگر نوزاد شما مبتلا به اسهال باشد که بیشتر از ۲۴ ساعت ادامه یابد شما باید به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است یک عفونت باکتریایی یا ویروسی علت آن باشد.
چه زمانی باید برای درمان اسهال نوزادان به پزشک مراجعه کنید؟
اسهال در نوزادان بسیار جدی است. در صورت مشاهده هرگونه تغییر در دفع و حرکات روده نوزاد تازه متولد شده، حتماً پزشک را در جریان بگذارید. اگر نوزادتان اسهال و استفراغ دارد به احتمال زیاد نشانه عفونت است. در صورتی که نوزاد شما علائم کمبود آب بدن مانند خشکی دهان، خیس کردن کمتر از ۶ پوشک در روز، چشمان گود افتاده، ملاج گود رفته، یا خشکی پوست را دارد به طور بالقوه می‌تواند بسیار خطرناک باشد. اگر نوزادتان تا ۲۴ ساعت مدفوع آبکی و شل دارد، یا اگر اسهال او با یکی از علائم زیر همراه باشد در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید:
- کمبود آب بدن
- استفراغ
- تب
- مدفوع همراه با خون
برای درمان اسهال نوزادان چه کار کنیم؟
درمان اسهال به دلیل ایجاد آن بستگی دارد. گاهی اوقات تغییر در تغذیه موجب آن است و گاهی نیز نیاز به درمان پزشکی دارد. به نوزادتان هیچ دارویی ندهید مگر اینکه پزشک متخصص آن را تجویز کرده باشد نکاتی که ممکن است پزشک شما توصیه کند به شرح زیر است:
- اگر نوزاد شیر شما را می‌خورد به شیر دادن به او به شکل معمول ادامه دهید.
- اگر نوزاد استفراغ می‌کند شما باید به مقدار کمتر و دفعات بیشتر او را تغذیه کنید. یعنی اگر نوزاد شیر شما را می‌خورد مدت زمان نگه داشتن زیر پستان کوتاه‌تر باشد ولی تعداد دفعات آن را اضافه کنید.
- اگر نوزاد شما با شیر خشک تغذیه می شود و اسهال او بیشتر از دو هفته ادامه یابد، ممکن است نیاز به تعویض شیر خشک باشد. شما باید در این مورد با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
اسهال و استفراغ گاهی علائم عفونت هستند. در نوزادان تازه متولد شده و شیرخواران عفونت می‌تواند به سرعت جدی و خطرناک شود و کمبود آب ناشی از اسهال و استفراغ سریع اتفاق می‌افتد. اگر به عفونت مشکوک هستید بسیار مهم است که بلافاصله نوزاد تحت درمان قرار گیرد، آزمایش های خاص تشخیصی ممکن است مورد نیاز باشد و احتمالاً نوزاد در بیمارستان و برای تزریق دارو و سرم تحت درمان قرار می‌گیرد.
یک نکته در مورد جوشهای ناحیه پوشک
درهنگام درمان اسهال نوزادان لازم است که به بثورات پوشکی نیز توجه ویژه ای داشته باشید زیرا اسهال می‌تواند موجب ناراحتی و تحریک در ناحیه پوشک شود که منجر به جوش و سوختگی پوست در آن قسمت بدن خواهد شد. اگر نوزاد شما دچار سوختگی و تحریک ناحیه پوشک شود باید مکرراً پوشک او را تعویض کرد. خصوصاً پس از هربار دفع از دستمال مرطوب برای پاک کردن پشت نوزاد خودداری کنید، زیرا اکثر دستمال‌های مرطوب عرضه شده در فروشگاه ها حاوی الکل است و می توانند پوست را تحریک کنند، به جای آن پشت نوزاد را با یک پارچه مرطوب پاک کنید. جهت جلوگیری از تحریک پوستی سعی کنید تا جایی که می‌توانید نوزاد را بدون پوشک رها کنید تا در معرض هوا قرار گیرد. یک لایه کرم مخصوص نوزاد به ناحیه پوشک بمالید و سپس پوشک او را بپوشانید. از استفاده از پودر بچه برای پشت نوزاد اجتناب کنید زیرا ممکن است موثر نباشد و فقط مشکلات تنفسی برای نوزاد ایجاد کند. در صورتی که نوزاد به عفونت قارچی مبتلا شود که در ناحیه تناسلی ایجاد شده و ممکن است به شکم و ران ها نیز پخش شود، بلافاصله درمان‌های پزشکی را آغاز کنید. کرم و پماد های مخصوصی برای این عوارض وجود دارند که می توان از آنها برای درمان موثر این عفونت استفاده کرد.
نکته بسیار مهم است که همواره به یاد داشته باشید درمان اسهال نوزادان باید تحت نظر متخصص نوزادان انجام شود و از مصرف خودسرانه دارو به شدت اجتناب کنید.
https://www.aboutkidshealth.ca/Article?contentid=458&language=English
بیشتر بدانید:
1- برای یبوست نوزاد چه باید کرد؟
2- اسهال در نوزادان چگونه است و دلیل آن چیست ؟
3- دفعات نرمال دفع ادرار و مدفوع در نوزادان چقدر است؟
4- نحوه پاک کردن لکه مدفوع از لباس نوزاد
