برای چرب شدن شیر مادر چه کنیم و چی بخوریم؟
دغدغه بسیاری از مادران جوان که نوزاد خود را شیردهی پستانی می کنند این است که شیر آنها به علت آبکی بودن به اندازه کافی مقوی نبوده و در نتیجه نمی تواند نیاز رشد و تغذیه نوزادشان را تامین کند. این مساله باعث مراجعه بسیاری از مادران به پزشک متخصص اطفال و یا مشاوران شیردهی می شود. ولی با این حال راهکارهایی نیز برای چرب شدن شیر مادر وجود دارد که با کمک آنها می توان مقدار چربی موجود در شیر مادر را افزایش داده و آن را مقوی تر کرد.
آیا می توان چربی موجود در شیر مادر را افزایش داد؟
به گفته پزشکان بیمارستان فیلادلفیا در آمریکا هر 25 میلی لیتر شیر مادر حاوی 20 کالری است درحالیکه میزان چربی موجود در آن در طول روز تغییرات قابل توجهی دارد. رژیم غذایی مادر در طول دوران شیردهی تاثیری در مقدار چربی موجود در شیرمادر ندارد ولی بر نوع چربی های موجود در آن تاثیرگذار است. از این رو می توان با گنجاندن چربی های سالم در رژیم غذایی روزانه و مقوی کردن شیر مادر فرآیند رشد و نمو نوزاد را تقویت کرد.
راهکارهایی برای چرب شدن شیر مادران
برای پر چرب شدن شیر مادر روش های ذکر شده در ادامه مطلب را امتحان کنید:
پمپ کردن یا دوشیدن شیر مادر
آغوز یا کلستروم اولین شیر ترشح شده از پستان مادر است که نوزاد در طول نخستین روزهای پس از تولد دریافت می کند. بخش اعظم این شیر از آب و مابقی از پروتئین و سایر مواد مغذی با مقدار کالری اندک و چربی کم تشکیل شده است. همچنان که مادر به روند شیردهی خود ادامه می دهد ترکیب این شیر به تدریج تغییر کرده و به شیر پسین که حاوی مقدار چربی بیشتر و کالری قابل توجهی است تبدیل می شود. به توصیه پزشکان بیمارستان فیلادلفیا در آمریکا چنانچه احساس می کنید که نوزاد مقدار چربی مورد نیاز خود را دریافت نکرده و یا مقدار شیر تولید شده مادر بیش از نیاز نوزاد است، برای چرب شدن شیر مادر می توانید شیر خود را در آغاز هر وعده شیردهی بدوشید. با توجه به اینکه ترکیب شیر مادر در هروعده شیردهی تغییر کرده و در پایان حاوی آب کمتر و مقدار چربی بیشتری است دوشیدن شیر در آغاز هر وعده شیردهی باعث می شود که نوزاد مقدار چربی بیشتری را از شیرمادر دریافت کند. بنابراین در هر وعده شیردهی ابتدا یک سوم شیر را دوشیده و سپس به تغذیه نوزاد با شیر خود ادامه دهید.
افزایش دفعات شیردهی
به منظور چرب شدن شیر مادر و نیز اطمینان از دریافت شیر کافی توسط نوزاد می توانید دفعات تغذیه و همچنین مدت زمان تغذیه در هر وعده شیردهی به نوزاد را افزایش دهید. طولانی کردن وعده های شیردهی باعث می شود نوزاد با ادامه مکیدن بتواند قسمت پایانی شیر که حاوی مقدار چربی بالاتری است را دریافت کند. چنانچه نوزاد تمایلی به مکیدن طولانی مدت سینه مادر ندارد می توانید فواصل وعده های شیردهی را کاهش دهید. کلی بونیاتا از مشاوران مجرب شیردهی در وب سایت خود توضیح می دهد که مقدار چربی موجود در شیر مادر در صورت کاهش فواصل شیردهی افزایش قابل توجهی می یابد. بنا به گفته این متخصص شیردهی این موضوع که چقدر طول می کشد تا نوزاد مقدار چربی لازم از شیر مادر را دریافت کند در هر نوزادی متفاوت است. بنابراین تا زمانی که نوزاد مکیدن خود را متوقف نکرده از تعویض سینه ها خودداری کنید. با این کار نوزاد می تواند قسمت پایانی شیر مادر که حاوی مقدار چربی بیشتری است را دریافت کند.
فشار دادن پستان ها
چنانچه نوزاد سینه مادر را مکیده ولی شیرکافی دریافت نمی کند سعی کنید با فشار دادن هاله پستان ریفلاکس تخلیه شیر را تحریک کنید تا به این ترتیب نوزاد بتواند شیر پرچرب کافی از سینه مادر دریافت کند. در نوزادانی که به درستی قادر به گرفتن سینه مادر نبوده و یا اغلب در طول وعده شیردهی به خواب می روند فشار دادن هاله پستان به خصوص در طول روزهای نخست شیردهی بسیار موثر و کارآمد خواهد بود. برای انجام این کار نوزاد را با یک دست به طور کامل به سینه خود چسبانده و با دست دیگر پستان خود را فشار دهید. به محض توقف نوزاد از مکیدن شیر بلافاصله پستان خود را فشار دهید تا نوزاد دوباره شروع به مکیدن شیر کند. فشار دادن پستان را تا زمانی ادامه دهید که نوزاد کاملا سیر شده و دیگر تمایلی به نوشیدن شیر نداشته باشد. در این هنگام پستان خود را رها کنید، چند دقیقه صبر کنید و مجددا پستان خود را فشار دهید تا زمانی که نوزاد علی رغم فشار جریان شیر تمایلی به خوردن آن نداشته و مکیدن خود را متوقف کند.
برای چرب شدن شیر مادر چی بخوریم؟
چربی که نوزاد از شیر مادر دریافت می کند در واقع همان چربی هایی است که شما در رژیم غذایی روزانه خود مصرف می کنید. حاصل مطالعه ای که گزارش نهایی آن در سال 2002 و در ژورنال اروپایی تغذیه بالینی منتشر شد نشان داد در اسپانیا به دلیل نوع تغذیه مادران که بر پایه رژیم غذایی مدیترانه ای استوار است شیر مادر حاوی مقدار چربی اشباع کمتر و اسیدهای چرب غیراشباع و امگا 3 بیشتری است. از این رو به منظور مقوی و چرب شدن شیر مادر توصیه می شود که اسیدهای چرب غیراشباع که در روغن های گیاهی، انواع آجیل، دانه ها و همچنین ماهی ها یافت می شوند را در رژیم غذایی خود گنجانده و مصرف اسیدهای چرب اشباع موجود در گوشت و فرآورده های لبنی پرچرب را تا حد امکان محدود کنید. دریافت کافی اسیدهای چرب غیراشباع از طریق شیر مادر در رشد و تکامل مغز و تقویت بینایی نوزاد بسیار حیاتی است. ضمن آنکه مصرف برخی انواع اسیدهای چرب که با عنوان اسیدهای چرب ضروری شناخته می شوند با ضریب هوشی بالاتر و بینایی بهتر نوزادان همراه است.
بیشتر بدانید:
1- مواد غذایی مفید برای مادران شیرده
2- آیا آنچه میخورید بر شیرتان اثر میگذارد؟
3- باید ها و نباید های تغذیه در شیردهی پستانی
4- راه های افزایش شیر مادر بعد از زایمان چیست؟