راه های افزایش شیر مادر بعد از زایمان چیست؟
ترس از کمبودن شیر و گرسنه ماند نوزاد مساله ای است که ذهن تعداد بسیار زیادی از مادران را به خود مشغول می کند. در ابتدا به شما توصیه می کنیم که علائم گرسنگی و سیری نوزاد و مواردی که نشان می دهد نوزاد به اندازه کافی شیر دریافت می کند را بدانید، با مطالعه تمامی این موارد، اگر نتیجه گیری کردید که شیر شما کم است، باز هم جای نگرانی وجود ندارد، زیرا که با کمک گرفتن از راه های افزایش شیر مادر، می توانید این مساله را به راحتی و فقط با کمی پیگیری حل کنید.
راه های افزایش شیر مادر بعد از زایمان
بسیاری از مادران تصور می‌کنند که شیر کافی ندارند، در حالی که اغلب اینطور نیست. بهترین روش برای سنجش میزان و کیفیت شیر، وزن‌گیری نوزاد است. در صورتی که تصور می‌کنید تولید شیر در بدن شما کافی نیست، و تمایل به افزایش آن دارید، نکات زیر را مد نظر قرار دهید:
- شیردهی مستمر و مطلوب: تولید شیر، از یک روند عرضه و تقاضا پیروی می‌کند. هر چه نوزاد شیر بیشتری مصرف کند، تولید شیر نیز افزایش می‌یابد. هر دو ساعت یک‌بار شیردهی داشته باشید. هنگام شیردهی، نوزاد را طوری در آغوش بگیرید که تمام نوک پستان و هاله‌ی آن را به خوبی به دهان بگیرد. در حقیقت شیردهی مستمر از مهمترین راههای افزایش شیر مادر در روزهای اول زایمان محسوب می شود.
- خروج شیر اضافی: در صورتی که نوزاد قادر نیست تمام شیر موجود در سینه را تخلیه کند، جهت جریان یافتن شیر و عدم انباشته شدن آن، پس از هر بار شیردهی، شیر باقیمانده را بدوشید.
- اردوی شیردهی: گاهی اوقات برای دو یا سه روز، اوقات خود را فقط به شیردهی صرف کنید و هیچ کار دیگری انجام ندهید. در کنار آن از استراحت و تغذیه‌ی مناسب نیز غافل نشوید.
- شیردهی از هر دو پستان: از هر دو پستان به نوزاد شیر بدهید. بعد از هر دو یا سه بار شیردهی، از پستان دیگر شیردهی را ادامه دهید. البته اجازه دهید شیر موجود در هر کدام از پستان‌ها به خوبی تخلیه شود و سپس به سراغ دیگری بروید. با این روش، نوزاد می‌تواند شیر پر خاصیت پسین را نیز بنوشد. شیر پسین، شیر چرب و غلیظی است که در انتهای شیردهی از سینه خارج می‌شود.
- اجتناب از پستانک و رابط سینه: از پستانک، رابط سینه و شیر خشک تا حد امکان استفاده نکنید، مگر اینکه به دلایل پزشکی استفاده از آن‌ها برای نوزاد شما ضرورت داشته باشد.
- عدم شروع زود هنگام غذای کمکی جامد: در صورتی که نوزاد شما کمتر از 6 ماه دارد، از غذای کمکی جامد، آب و شیر خشک، جز در موارد ضرورت استفاده نفرمایید.
- استراحت کافی: استراحت کافی، به اندازه‌ی تغذیه‌ی مناسب حائز اهمیت است. از یک رژیم غذایی متعادل و مغذی پیروی نموده و از نوشیدن مایعات غافل نشوید.
- اجتناب از الکل و نیکوتین: مضر بودن الکل و نیکوتین موضوع جدید و غافلگیر کننده‌ای نیست و قطعا می‌دانید که این دو ماده‌ی مضر، نه تنها در دوران بارداری، بلکه پس از زایمان و در دوران شیردهی نیز ممنوع هستند. نیکوتین و الکل، تولید شیر مادر را کاهش می‌دهند. هم‌چنین می‌توانند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شده و مشکلات بسیاری در روند رشد او ایجاد نمایند.
- بررسی داروها: از دیگر راه های افزایش شیر مادر دقت در مصرف داروها است، حتی داروهای گیاهی. در صورتی که داروی خاصی مصرف می‌کنید، با مشورت پزشک، اطمینان حاصل کنید که تداخلی با شیردهی نداشته باشد. بلافاصله پس از زایمان، داروهای هورمونی جلوگیری از بارداری را مصرف نکنید.
10. آرامش ذهنی و جسمی: شاید جالب باشد که بدانید استرس تا چه حد بر کاهش میزان تولید شیر تاثیرگذار است. مادری، وظیفه‌ی سخت و پر مشغله‌ای است و ممکن است زمانی برای استراحت کافی نداشته باشید. اما بهتر است گاهی از اطرافیان خود کمک بگیرید و کمی استراحت کنید. کاهش استرس، استراحت کافی و تمرین راهکارهایی چون تنفس صحیح، به تامین شیر کافی و غنی کمک می‌نماید.
- استفاده از سینه‌بند مناسب: پوشیدن لباس‌زیر تنگ و نامناسب، جریان تولید شیر را تحت تاثیر قرار می‌دهد. سینه‌بند‌های نامناسب، ممکن است مجراهای ترشح شیر را مسدود نموده و در نتیجه تولید شیر کاهش پیدا کند.
- ماساژ پستان: ماساژ پستان از جمله موثر ترین راه های افزایش شیر مادران شیرده است و به باز شدن مجراهای مسدود شده و توده‌ها کمک می‌کند. این کار تاثیری بر افزایش تولید شیر ندارد، اما باعث روان شدن جریان شیر می‌شود. ماساژ پستان، خطر ابتلا به ماستیت یا عفونت را نیز کاهش می‌دهد. پستان‌ها را به آرامی و بدون ایجاد فشار ماساژ بدهید. سعی کنید این کار را خودتان انجام بدهید تا از میزان فشار مورد نظر اطمینان داشته باشید.
- هنگامی که خود و نوزاد در شرایطی آرام قرار دارید، ماساژ آهسته را از قفسه‌ی سینه به سمت یکی از پستان‌ها آغاز کنید.
- به نوزاد شیر بدهید. سپس ماساژ را برای سینه‌ی دیگر ادامه بدهید. ماساژ باید آهسته و نرم انجام شود، زیرا فشارهای محکم ممکن است به مجراهای شیردهی آسیب برساند.
- تماس پوست به پوست هنگام شیردهی: هنگام شیردهی، تماس پوست به پوست با نوزاد خود برقرار کنید. بالاتنه‌ی خود را برهنه کنید و به نوزاد نیز تنها یک پوشک بپوشانید. یک پتو به دور خود و نوزاد بپیچید و شیردهی را آغاز کنید. این روش باعث برقراری پیوند عاطفی و آزاد شدن هورمون‌های شیردهی می‌شود. شاید باور آن برایتان سخت باشد اما لمس نوزادتان خود از راه های افزایش شیر مادر تلقی می شود.
مطالعه بیشتر:
1- دلیل شیر خوردن نوزاد از یک سینه، برای حل این مشکل چه کنیم؟
2- علل کمبود تولید شیر در مادر
3- راهکارهایی برای افزایش شیر مادر
4- همه چیز در مورد چگونگی تولید شیر مادر و شیردهی پستانی به نوزاد
