نکات مثبت و منفی استفاده از شیردوش برای شیردهی به نوزاد
اگر هنوز مطمئن نیستید آیا نیاز به استفاده شیردوش دارید یا نه! و با خود فکر می‌کنید آیا دوشیدن شیرتان گزینه خوبی است یا خیر؟ یا شاید روند شیردهی به نوزادتان آن‌طور که امیدوار بودید خوب پیش نرفته و می‌خواهید بدانید آیا دوشیدن شیر کمکی می کند و مزایایی دربر خواهد داشت؟
وقتی موضوع به غذا دادن به نوزاد می‌رسد، شیر مادر استاندارد طلایی است و انجمن پزشکان اطفال آمریکا توصیه می‌کنند که به نوزاد باید حداقل یکسال شیر داد. ولی آیا دوشیدن شیر هم به همان اندازه مکیدن شیر از پستان شما برای نوزاد سود دارد؟
در این مقاله نکات مثبت و منفی شیردادن و شیردوشیدن را با هم مرور می‌کنید و درباره این‌که مزایای مشترکی برای شما و نوزادتان دارد حرف می‌زنیم.
تفاوت بین شیردهی و استفاده از شیردوش
چه مستقیما شیر بدهید یا شیر دوشیده شده را به نوزاد بدهید یا ترکیبی از هر دو را انتخاب کنید، او مواد مغذی لازم برای رشد مناسب را دریافت خواهد کرد.
بسیاری از مادران برای این‌که بتوانند پس از مرخصی زایمان به شغل خود بازگردند، دوشیدن شیر را انتخاب می‌کنند. برخی بانوان انتخاب دیگری ندارند. مجبور هستند از همان اول شیر خود را بدوشند، چون نوزاد زود متولد شده و نمی‌تواند مکیدن سینه مادر را به درستی انجام دهد، یا لب یا زبانشان به‌صورت مادرزاد متصل است (نوزاد زبان بسته) و نمی‌توانند خوب مک بزنند و شیر را به‌طور کافی دریافت کنند. البته، برخی نوزادان هستند که سرشیشه را نمی‌گیرند و شیردهی تنها گزینه شما خواهد بود.
شیردهی و شیردوشیدن هر کدام مزایا و معایب خود را دارند و در نهایت این شما هستید که باید تصمیم بگیرید کدام برای شما و نوزادتان بهترین گزینه است.
مزایا و معایب شیردهی پستانی
شیردهی می‌تواند مزایای زیادی داشته باشد اما نکات منفی نیز دارد.
نکات مثبت
- پیوند شما با نوزاد را محکم‌تر می‌کند: بسیاری از مادران شیردهی را نسبت به تغذیه با شیر ذخیره کرده با کمک شیشه شیر را ترجیح می دهند، زیار تجربه نزدیک‌تری با نوزاد خود برقرار می کنند. همچنین حس می‌کنند برای نوزاد نیز آرامش‌بخش‌تر است و تنها به کمک پستان‌شان می‌توانند سریع‌تر او را آرام کنند.
- صرفه جویی در هزینه: ممکن است مقداری پول خرج سینه بند مخصوص شیردهی کرده باشید، اما به‌طور کلی، شیردهی پستانی مقدار زیادی از هزینه ها را کاهش می‌دهد. شیردوش و شیشه شیر و انواع سر شیشه واقعا هزینه بر هستند.
- عدم نیاز به ظرف: همین حالا هم به عنوان والدین کلی ظرف برای شستن داریم پس اگر مجبور نیستیم چرا ظرف‌های بیشتری اضافه کنیم؟ من از ظرف متنفرم، برای همین شیردهی برای من خیلی خوب بود.
- نباید چیزی با خودتان حمل کنید: وقتی از خانه بیرون می‌روید دیگر نیاز نیست تا شیشه شیر و ذخیره شیر و وسایل مربوط را حمل کنید.
- معطلی ندارد: اگر نوزاد گرسنه شود، بلافاصله می‌توانید به او شیر بدهید. شما و نوزادتان هرگز مجبور نیستید برای گرم شدن بطری معطل بشوید که به‌خصوص برای شیردهی شبانه فوق‌العاده است.
نکات منفی
- می‌تواند سخت باشد: بله، شیردهی طبیعی است، اما به این معنی نیست که همیشه مثل آب‌خوردن است. هم برای مادر و هم برای نوزاد یک تجربه آموزشی است و ممکن است مجبور باشید مشکل مکیدن ضعیف، نوک حساس پستان ها و بعدها، گاز گرفتن را حل کنید. با دریافت کمک حرفه‌ای می‌توانید از همان آغاز برای ارتباط شیردهی، شروع بهتری را تجربه کنید.
- ممکن است شیردهی در مکان های عمومی کمی سخت باشد: بعضی مادران با شیردهی در مکان‌های عمومی راحت نیستند، برای همین مجبورند هنگام بیرون رفتن دقت بیشتری کنند. ممکن است مجبور باشید در اتومبیل به نوزاد خود شیر بدهید، از پوشش شیردهی استفاده کنید یا اگر محیط عمومی شما را ناراحت می‌کند اتاقی خصوصی را برای شیردهی پیدا کنید.
- آزادی کمتر: بعضی نوزادان هرگز سرشیشه نمی‌گیرند و این دور شدن شما از نوزادتان و صرف مقداری زمان برای خودتان را سخت می‌کنند.
- کمک ندارید: اگر فقط خودتان شیر می‌دهید، تنها کسی خواهید بود که همه‌وقت به نوزاد غذا می‌دهید. شما هستید که باید ۲ نیمه‌شب بیدار شوید و هرشب به او شیر بدهید.
مزایا و معایب استفاده از شیردوش
درست مانند شیردهی، شیردوشیدن هم مزایا و معایب خود را دارد.
نکات مثبت
- می‌توانید اندازه بگیرید که نوزاد شما چقدر شیر بخورد: شیردوشیدن می‌تواند برای بعضی مادران آسایش بخش باشد چون می‌توانند ببینند دقیقا چه مقدار تولید و مصرف می‌شود.
- مشارکت دیگران: وقتی شیر می‌دوشید، افراد دیگر هم می‌توانند به نوزاد شما شیر بدهند. پدرها، مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها و خواهرها و برادرها از پیوند با نوزاد شما به کمک دادن شیر با بطری لذت می‌برند.
- زمان بیشتر برای خودتان: از آن‌جا که افراد دیگر هم می‌توانند به نوزاد شما شیر بدهند، می‌تواند زمان بیشتری برای خودتان صرف کنید، که همه مادران واقعا به آن نیاز دارند. وقتی به باشگاه می‌روید، چرت می‌زنید یا موهایتان را درست می‌کنید نگران شیرخوردن نوزاد نیستید.
- درد کمتری دارد: اگر فقط شیر می‌دوشید نباید خیلی نگران حساس شدن نوک پستان‌ها در هفته‌های اول باشید، همچنین با گازگرفتن هم مواجه نخواهید شد.
- سازگاری با مواقع اضطراری: اگر مقداری شیر در فریزر داشته باشید، نوزاد شما می‌تواند در مواقع اضطراری که نمی‌توانید به او شیر بدهید، نظیر بستری شدن در بیمارستان یا خوردن دارویی که با شیردهی سازگار نیست، از آن استفاده کند.
نکات منفی
- گران‌تر است: وقتی شیر می‌دوشید نمی‌توانید فقط به پستان‌هایتان تکیه کنید. مطمئنا باید یک شیردوش بخرید، همچنین بطری، لوازم شیردوشی، کیسه‌های شیر، یک برس بطری و ... .
- شستشوی زیاد: با این همه بطری و لوازم شیردوشی شستشو و ضدعفونی هرگز تمام نمی‌شود و بخشی از روند شیردوشی خواهد بود.
- باید شیردوش را همه جا با خود بکشید: فقط شیردوش‌تان نیست که باید دنبال خود بکشید. باید یک خنک‌کننده، بسته یخ، شیر اضافه، بطری، لوازم اضافه شیردوش و ضدعفونی کننده را هم با خود ببرید. چیزهای زیادی است که باید به‌خاطر بسپارید.
- ناجور است: برخلاف شیردهی، شیردوشیدن کاری نیست که معمولا مادران در فضای عمومی انجام بدهند. ممکن است مجبور شوید در دستشویی یا اتومبیل این‌کار را انجام بدهید.
- ممکن است بدن‌تان دیگر نسبت به شیردوشی واکنش نشان ندهد: گاهی بدن مادر بعد از مدتی دیگر به شیردوشی واکنش نشان نمی‌دهد. گاهی از همان اول. اگر متوجه شدید مقدار شیر شما کاهش یافته، لوازم شیردوشی دیگر یا شیردوش دستی را به جای شیردوش برقی امتحان کنید.
کدام یک بهتر است : استفاده از شیردوش با شیردهی پستانی
مسلما شیر مادر مغذی ترین گزینه است، ولی آیا دوشیدن آن در بطری هم به‌همان میزان برای نوزاد شما پرفایده است؟ آیا شما و نوزاد شما به همان اندازه شیردهی مستقیم از مزایای آن بهره‌مند می‌شوید؟
اگر فقط شیر بدوشید، شما و نوزادتان از بیشتر مزایای شیردهی مستقیم بهره‌مند می‌شوید. رحم‌تان بازهم نسبت به دادن شیرخشک سریع‌تر جمع می‌شود و کمتر در معرض خطر سرطان سینه و سرطان تخمدان قرار خواهید گرفت و یک بطری شیر که همان روز دوشیده شده، آنتی بادی های لازم برای باکتری‌ها و ویروس‌هایی را که در معرض آن‌ها بوده‌اید برای نوزاد فراهم می‌آورد.
اما منجمدکردن، بازکردن یخ و گرم کردن مداوم می‌تواند برخی از پروتئین‌ها و ویتامین‌های شیر شما را از بین ببرد. بنابراین اگر فقط از شیردوش استفاده می‌کنید، بهتر است در اکثر موارد برای نوزاد خود شیر تازه بدوشید.
همچنین شیردوش‌ها و بطری‌ها مستعد جذب باکتری هستند و می‌توانند موجب بیماری‌های جدی برای کوچولوی شما بشوند، برای همین اطمینان حاصل کنید که پرستارها نظافت و بهداشت لازم را رعایت می‌کنند.
شیردهی برای تقویت فک، دندان‌ها و رشد کلامی بهتر است، در صورتی‌که استفاده طولانی‌مدت از بطری موجب فاسد شدن و کجی دندان‌ها و تاخیر در زبان‌بازکردن می‌شود. شیردهی با بطری، کنترل کمتری به نوزاد شما در میزان جریان و خوردن شیر می‌شود و باعث می‌شود گاز بیشتری در معده آن‌ها جمع شود و آن‌ها را بیشتر در معرض پرخوری و چاقی در مراحل بعدی زندگی بکند.
اگر روزی شش بار پوشک خود را خیس می‌کند، شکمش کار می‌کند، وزنش بیشتر می‌شود و به‌نظر خوشحال و سلامت می‌رسد، مطمئن باشید که نیازهای نوزادتان را برطرف کرده‌اید.
به دلیل این‌که شیرمادر به راحتی هضم می‌شود، پرستارها راحت می‌توانند به نوزاد زیاده از حد غذا بدهند و ذخیره شیر شما را سریع تمام کنند و در این حالت احساس می‌کنید به اندازه کافی شیر تولید نکرده‌اید. برای جلوگیری از خوراندن شیر زیادی، مطمئن شوید هر بار که بیرون می‌روید نوزاد بین ۳۰ تا ۴۵ میلی‌لیتر شیر می‌خورد و پرستارها از بطری با شیردهی آرام استفاده می‌کنند.
شیردهی و شیردوشیدن هرکدام مزایا و معایب خود را دارد، اما هیچ‌کدام راحت نیست و هر دو می‌تواند مزایای خود را داشته باشد. در نهایت، این شما هستید که باید انتخاب کنید کدام برای شما و نوزادتان بهتر است.
ممکن است انتخاب کنید که فقط خودتان شیر بدهید یا این‌که وقتی برمی‌گردید سر کار، مجبور شوید شیر بدوشید. اگر نوزاد زود بدنیا بیاید و نتواند مکیدن صحیح انجام دهد، شیردوش می‌تواند نجات‌دهنده باشد.
اما فارغ از این‌که خودتان شیر بدهید یا شیرتان را بدوشید، شما و نوزادتان از بسیاری از مزایای آن شیر طلایی بهره‌مند می‌شوید.
مطالعه بیشتر:
2- اصول از شیر گرفتن کودک و آشنا کردن او با شیشه شیر
3- پاک کردن لکه شیر مادر از روی لباس
4- انتخاب بطری شیر مناسب برای نوزاد (بطری از جنس پلاستیک یا شیشه)
