بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان آیا طبیعی است؟
گاهی شیرخوار شما خوب شیر خورده است است ولی ناگهان با صحنهی خارج شدن شیر پنیری از دهان او مواجه میشوید. بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان ممکن است نگرانتان کند که شیرخوار مریض است و به اندازه کافی شیر در معده او باقی نمی ماند. از طرف دیگر امروز برای سومین بار لباس او را عوض کردهاید و حالا دوباره باید با این موضوع کنار بیاید که شیرخوار هرچه را خورده، بالا آورده است. یا احساس ناراحتی و درماندگی کنید از اینکه نمیتوانید کاری برای متوقف کردن این روند انجام دهید. در ادامه این مطلب همه چیز را درمورد علت بالا آوردن شیر پنیری در نوزاد برای شما شرح میدهیم.
بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان چیست؟
بالا آوردن شیر به صورت دلمه های سفید که در گوشهی لبهای نوزاد ظاهر میشود. پنجاه درصد نوزادان در سه ماه اول زندگیشان دچار این موضوع میشوند.اما آیا بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان نشانهی مشکل خاصی است؟ در این مقاله به این موضوع می پردازیم.
آیا بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان طبیعی است؟
بله طبیعی است که نوزادان گاه به گاه شیر مادر یا شیرخشک را بالا بیاورند. برای بیشتر نوزادان، بالا آوردن شیر اتفاق میافتد. بالا آوردن شیر به طور معمول منجر به کاهش وزن در نوزاد نمی شود. اگرچه به نظر می رسد مقدار زیادی مایع از دهان نوزاد خارج میشود، ولی در واقع این مقدار زیاد نیست.اگرچه بالا آوردن شیر شایع است، اما گاهی نشان دهنده مشکلی به نام بیماری ریفلاکس معده دستگاه گوارش (GERD) است.
چه زمانی بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان نشاندهندهی ریفلاکس معده است؟
• اگرهنگام بیرون آمدن شیر از دهان شیرخوار، او به علت سوزش معده یا رفلاکس دردناک در تمام طول روز دچار ناراحتی باشد.
• در روند افزایش وزنش دچار اشکال شده باشد.
• اگر استفراغ جهنده (پرت شدن مایعات و شیری که نوزاد مصرف کرده به سمت خارج) وجود دارد.
با دیدن این نشانه ها در نوزاد یا شیرخوار باید حتما به پزشک مراجعه کنید.
چه عواملی باعث بالا آوردن شیر در نوزاد می شود؟
چرا به نظر می رسد همه چیزهایی که شیرخوار میخورد بالا میآورد؟ این موضوع مربوط به یک مرحله از رشد است که به راحتی لبخند زدن یا نشستن قابل مشاهده نیست.
در کودکان بزرگتر و بزرگسالان، ماهیچه ای که بین مری و معده قرار دارد، مایعات و مواد غذایی را در جایی که معلق است، نگه می دارد. در نوزادان و شیرخواران هنوز این ماهیچه قدرت کافی را پیدا نکرده است و تا زمان قوی شدن آن (به خصوص در سال اول زندگی) ، بالاآوردن شیر به خصوص اگر معده بیش از حد پر شده باشد اتفاق می افتد.
پس این نکات را دربارهی بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان به یاد داشته باشید:
• بالاآوردن شیر در سال اول زندگی طبیعی است.
• استفراغ یعنی خارج شدن شیر به صورت جهشی می تواند نشاندهندهی مشکل باشد.
• تنگی پیلوریک در ماههای اول زندگی نوزاد می تواند باعث ایجاد استفراغ شود. این بیماری باعث انقباض شدید عضلات پس از تغذیه می شود. نوزادان مبتلا به تنگی پیلوریک معمولاً درست بعد از استفراغ دوباره گرسنه می شوند. برای اصلاح این مشکل از جراحی استفاده می شود.
• اگر کودک شما علائم تنگی پیلور را نشان می دهد، لازم است با متخصص مشورت کنید زیرا ممکن است دارو یا جراحی نیاز داشته باشد.
تفاوت بین بالا آوردن شیر پنیری و استفراغ در شیرخواران چیست؟
مهم است که بتوانیم تشخیص دهیم بالاآوردن شیر یا استفراغ رخ داده است. تشخیص این دو از هم گاهی دشوار است. چندین عامل متمایز کننده وجود دارد که معمولاً به شما کمک می کند تا این موضوع را متوجه شوید.
• بالا آوردن شیر به صورت پنیری در نوزادان معمولاً به سرعت ظاهر می شود و بیشتر به صورت آرام است. نوزادانی که شیر بالا میآورند، معمولا قبل، حین و بعد از این اتفاق احساس ناراحتی ندارند.
• بالا آوردن شیر پنیری نوزاد بیشتر در اولین ماههای زندگی نوزادان شایعتر است و به طور معمول بعد از یکسالگی کمتر اتفاق می افتد.
• استفراغ فقط یکی از علائم یک بیماری جدیتر است و خودش بیماری نیست. بنابراین استفراغ معمولاً همراه با سایر علائم مانند تب یا اسهال مشاهده می شود.
• استفراغ اغلب به سرعت رخ میدهد و به سرعت خاتمه می یابد. چون این علامت با بیماری زمینه ای مرتبط است. بعلاوه استفراغ غالباً باعث ایجاد سر و صدا و ناراحتی نوزاد می شود و رنگ آن زرد است.
علت بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان چیست؟
در ادامه به دلیل بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان اشاره می کنیم:
• گاستروانتریت
گاستروانتریت یک عفونت روده است. این یک علت شایع استفراغ در نوزادان است و معمولاً چند روز طول می کشد.
• آلرژی غذایی
آلرژی غذایی می تواند باعث ایجاد استفراغ در شیرخوار شود. همچنین علائم دیگری مانند بثورات پوستی برجسته، قرمزی ، خارش پوست (کهیر) و تورم صورت، اطراف چشم، لب، زبان یا سقف دهان از علائم دیگر حساسیت در نوزادان است.
اگر فکر می کنید فرزند شما ممکن است حساسیت غذایی داشته باشد، مراقب غذاهایی که به او میدهید و یا غذای خودتان در تغذیه با شیر مادر باشید.
• سایر عفونت ها
استفراغ گاهی اوقات می تواند نشانه ای از عفونت غیر از دستگاه گوارش مانند عفونت ادراری (UTI) ، عفونت گوش میانی، ذات الریه یا مننژیت باشد. در صورتی که استفراغ و علائم اضافی مانند درجه حرارت بالا (تب) و تحریک پذیری وجود دارد، با پزشک معالج فرزند خود تماس بگیرید.
• آپاندیسیت
آپاندیسیت تورم دردناک آپاندیس است، آپاندیس ضایعه ای است که به روده بزرگ وصل شده است. تورم آن باعث درد شدید شکمی می شود که با گذشت زمان بدتر می شود. اگر فرزند شما درد شکمی دارد که به تدریج بدتر می شود، با پزشک معالج خود تماس بگیرید. در بیشتر موارد آپاندیس باید در اسرع وقت با جراحی برداشته شود.
• سموم
بلعیدن اتفاقی که باعث مسمومیت نوزاد شود، می تواند استفراغ ایجاد کند. اگر فکر می کنید این مورد رخ داده است، فوراً با پزشک معالج خود تماس بگیرید یا فرزندتان را به نزدیکترین بخش اورژانس ببرید.
علل استفراغ در نوزادان تازه متولد شده
• گاستروانتریت
• حساسیت غذایی یا عدم تحمل شیر
• ریفلاکس معده و روده که در آن محتویات معده از دهان خارج میشوند.
• سوراخ بسیار بزرگ در بطری شیر که باعث می شود نوزاد شیر بیش از حد بخورد.
• تنگی پیلور مادرزادی: شرایطی که در بدو تولد وجود دارد که در آن از مسیر عبور معده به روده باریک شده است ، بنابراین غذا قادر به عبور از آن نیست. این باعث استفراغ جهنده می شود.
• فتق خفه شده: کودک شما مرتباً استفراغ می کند و گریه می کند که گویی درد زیادی دارد. این باید به عنوان اورژانس پزشکی درمان شود
چه زمانی بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان نشاندهندهی وجود مشکل است؟
وقتی فرزند شما در حال بالا آوردن شیر است، این طبیعی است که فکر کنید آیا این موضوع مشکلی برای سلامتی او ایجاد نمیکند. خوشبختانه این اتفاق در بیشتر مواقع طبیعی است و نیاز به پیگیری ندارد. ولی اگر فرزند شما علائم زیر را دارد، وقت آن است که با پزشک خود تماس بگیرید:
• کاهش وزن
• به نظر می رسد در طول روز مدام دچار ناراحتی در معده است.
• مایعاتی که از دهانش خارج میشوند، رنگهای متنوعی دارند (صورتی مایل به قرمز ، قرمز زرد یا سبز صفراوی)
متخصص اطفال علائم و آزمایشات را بررسی میکند تا تشخیص دهد که آیا فرزند شما میتلا به رفلکس معده به مری، تنگی پیلور یا بیماری بالقوه دیگری است یا خیر. بعد از تشخیص روش درمانی مناسب را پیشنهاد میکند.
به خصوص در ماه های اول زندگی استفراغ می تواند نشاندهندهی مشکل باشد. در مواقع بیماری ممکن است نوزادان به خصوص در مقابل کم آبی بدن حساس باشند. در زمانیکه شیرخوار بالای شش ماه دچار استفراغ می شود، مهم است که مراقب باشید که آب کافی دریافت کند.
بالا آوردن شیر پنیری شکل معمولا نیازی به تماس با پزشک متخصص ندارد. اگر شیرخوار در سن 12 ماهگی هنوز دچار بالاآوردن شیر میشود یا به نظر می رسد که از وزنش را از دست می دهد، به پزشک مراجعه کنید.
استفراغ به صورت جهشی و وجود خون در آن یک مسالهی اورژانسی است و فورا باید به بیمارستان مراجعه کنید.
چگونه از بالا آوردن شیر پنیری شکل در نوزادان پیشگیری کنیم؟
اگر بالاآوردن شیر در شیرخوار کم است، مواردی وجود دارد که می توانید انجام دهید تا این موضوع را کاهش دهید.
• اگر به او شیرخشک می دهید، میزان شیر در هر وعده را کاهش ولی تعداد وعدهها را افزایش دهید. در صورت تغذیه با شیر مادر، بهتر است در هر وعده فقط از یک پستان او را تغذیه کنید.
• بعد از شیردهی، به آرامی کودک خود را به مدت 20 تا 30 دقیقه به حالت ایستاده نگه دارید و از تکان دادن او خودداری کنید.
• سرعت تغذیه برای نوزاد را کم کنید.
• از پوشاندن لباس و پوشک محکم و چسبان که بر معدهی کودک فشار بیاورد، جلوگیری کنید.
• اگر شیردهی دارید، در رژیم غذایی خود دقت کنید. مصرف زیاد برخی غذاهای خاص مانند لبنیات ممکن است به معده شیرخوار شما کمک کند تا شیر مادر را بهتر هضم کند.
• بعد از شیردهی نوزاد را روی شکم نخوابانید.
• چیزی به شیرخشک شیرخوار اضافه نکنید، مگر اینکه با پزشک مشورت کرده باشید.
• اگر شیرخوار شما دچار بالا آوردن شیر پنیری شکل میشود ولی احساس ناراحتی ندارد و روند افزایش وزنش طبیعی است، دیگر نیازی به عجله نیست که بلافاصله بعد از بالاآوردن او را تغذیه کند.
• محلول او ار اس خوراكي يك پودر ويژه است كه شما آن را در آب حل میکنید و حاوی شکر و نمکی است که به جایگزینی آب و نمکی که از طریق استفراغ و اسهال از بین رفته است، کمک می کند.
• شیرخواری كه استفراغ مي كند بايد حتما آب بیشتری استفاده کنند. از آب میوه و نوشیدنی های دیگر خودداری کنید تا زمانی که احساس بهتری پیدا کند. اگر شیرخوار کم آب نیست و اشتهای خود را از دست نداده، خوب است که اگر بالای شش ماه است، به او غذاهای معمولی خودش را بدهید.
• اگر نگران کمبود آب در نوزاد خود هستید، با پزشک عمومی و داروساز خود صحبت کنید. آنها ممکن است یک راه حل برای کمآبی او توصیه کنند.
• برای جلوگیری از بالا آوردن شیر پنیری در نوزادان، بعد از شیرخوردن، آروغ او را بگیرید. آروغ گرفتن باعث میشود که هوای درون معدهی او خارج شود.
مطالعه بیشتر:
1- استفراغ در نوزادان ، علل و درمان
2- بالا آوردن نوزاد به چه مقدار طبیعی تلقی می شود؟
3- درمان استفراغ نوزاد ،برای درمان استفراغ نوزاد چه کنیم؟
4- علت استفراغ نوزاد چیست و آیا استفراغ نوزاد یک امر طبیعی است؟