ترتیب دندان درآوردن نوزاد چگونه باید باشد؟
کودک چند دندان دارد؟ چند دندان شیری خواهد داشت؟ هر دندان کودک چه زمانی رشد میکند؟ ترتیب دندان درآوردن نوزاد چگونه باید باشد؟ علت عدم ترتیب دندان درآوردن نوزادان چیست؟ از زمانی‌که والدین متوجه نشانه‌های دندان درآوردن کودک می‌شوند، ممکن است با خود فکر کنند کدام دندان اول از همه بیرون میآید و آیا جدول ساده و مفیدی وجود دارد که بتوان به آن مراجعه کرد و پیش‌بینی‌پذیر باشد (درصد خطای کمتری داشته باشد). همان‌طور که نمی‌توانیم بگوییم کودک شما با دندان درآوردن چگونه کنار میآید، (با عرض معذرت! هر کودک با کودک دیگر متفاوت است)، نمی‌توانیم بگوییم دقیقا ترتیب دندان درآوردن نوزاد شما چطور باید باشد و کدام دندان زودتر ظاهر میشود و در چه سنی منتظر کدام دندان باشیم!
ترتیب دندان درآوردن نوزاد، چه زمانی کودک شروع به دندان درآوردن میکند؟
اغلب کودکان بین ۶ تا ۸ ماهگی شروع به دندان درآوردن میکنند و دندانها معمولا به ترتیبی قابل پیش‌بینی رشد خواهند کرد. هرچند برخی کودکان ممکن است منحصر به فرد باشند و اولین دندان خود را زودهنگام و در ۳ ماهگی و یا حتی دیرهنگام در یک سالگی درآورند.
در حق خود لطف کنید و خود را خسته نکنید. تا زمانی‌که کودک خوشحال است و شاخصه‌های رشد خود را پشت سر می‌گذارد، در مسیر درستی قرار دارد. (بچه‌های من همیشه در دندان درآوردن تاخیر داشتند و دندانهای آنها تا ۹ و ۱۰ ماهگی در نیامدند!) اگر نگران این مسئله هستید، با پزشک مشورت کنید.
همان‌طور که در عکس ترتیب دندان درآوردن کودک را می‌بینید، تا سن ۳ سالگی، تمام دندانهای شیری کودک در میآید:
• ۴ دندان مرکزی (پیشین)
• ۴ دندان جانبی (پیشین)
• ۴ دندان نیش
• ۸ دندان آسیاب
• به طور کلی ۲۰ دندان شیری
وقتی دندانهای کودک در سن ۷ سالگی شروع به افتادن میکند، دندانهای دائمی او در میآیند. (۳۲ دندان ار جمله دندانهای عقل)
ترتیب دندان درآوردن نوزاد، زمان رشد دندانهای مرکزی (۸ تا ۱۲ ماه)
معمولا اولین دندانهایی است که کودک درمیآورد. دو دندان پایینی اولین دندانهایی است که در سن ۶ تا ۱۰ ماهگی در میآید. درحالیکه دو دندان بالایی بین ۸ تا ۱۲ ماهگی در میآیند.
این دندانهای اولیه برای گاز زدن کودک و خرد کردن غذا کاربرد دارد. بسیاری از والدین تا زمانی‌که این دندانها در بیایند، به کودک غذای جامد نمی‌دهند. هرچند لثه‌‌ها و فک کودک به اندازه‌ای که غذاهای له شده و پوره را بتواند بخورد قوی است. اگر کودک فقط دندانهای پایین داشته باشد، می‌تواند با فشار دادن دندان به لثه‌‌های بالا غذاهای نرم مانند تخم‌مرغ و جگر را بخورد.
برخی معتقدند این نشانه‌ای است که کودک دیگر نیازی به غذای پوره شده ندارد و اغلب والدین در این زمان کودک را از شیر می‌گیرند، که به‌آن از شیر گرفتن با رهبری نوزاد می‌گویند. حالا کودک برای جویدن و خرد کردن غذا دندانهای مناسبی دارد. هواداران این روش از شیر گرفتن اعتقاد دارند نگرانی کمی بابت خفگی کودک وجود دارد. به علاوه آنها معتقدند باید به کودک فرصت دهیم از آن دندانها استفاده کند و غذاهای مناسب را گاز بزند و یاد بگیرد غذا را به پشت دهان برده و برای قورت دادن آماده کند.
ترتیب دندان درآوردن نوزاد، زمان رشد دندانهای جانبی (۱۰ تا ۱۶ ماه)
معمولا این دندانها در مرحله دوم در میآیند (۹ تا ۱۳ ماه). در حالیکه دندانهای پایین ۱۰ تا ۱۶ ماهگی در میآیند. این دندانها نیز برای گاز زدن و خرد کردن غذا به اندازههای کوچکتر است. اما کاربرد دندانهای مرکزی و جانبی، بیش از گاز زدن است. این دندانها به حفظ ظاهر صورت و فرم لب‌ها کمک میکند. لب‌ها روی دندانها قرار می‌گیرد و بدون این دندانها صورت حالت آویزان پیدا میکند.
دندانهای جانبی به شما در حرف زدن کمک میکند. هنگامی‌که می‌خواهید حرف «ث» را تلفظ کنید، متوجه می‌شوید که نوک زبان شما به پشت دندانهای جانبی برخورد میکند که می‌توانید این حرف را ادا کنید. در آخر وقتی دهان خود را می‌بندید، دندانهای جانبی فک شما را هدایت میکند.
ترتیب دندان درآوردن نوزاد، زمان رشد دندانهای نیش (۱۶ تا ۲۳ ماه)
دندانهای نیش بالا کمی زودتر و در ۱۶ تا ۲۲ ماهگی رشد میکند. در حالیکه دندانهای نیش پایین در ۱۷ تا ۲۳ ماهگی رشد میکنند. دندانهای نیش تیز و برنده هستند و برای بریدن و تکه کردن غذاهای سفت‌تر مانند استیک مناسب است. دندانهای نیش درگوشه‌‌های دهان قرار دارد و رابط بین دندانهای جلو و عقب است. همچنین به ردیف شدن فک هنگام بستن دهان، حفظ شکل صورت و به حرف زدن شما کمک میکند. علاوه بر این دندانهای نیش در هدایت دندانها هنگام جویدن کمک میکنند.
ترتیب دندان درآوردن در نوزادان، زمان رشد اولین دندان آسیاب (۱۳ تا ۱۹ ماهگی)
گاهی اولین دندان آسیاب قبل از دندان نیش ظاهر می شود اما همیشه اینطور نیست. اولین دندان آسیاب پایین در۱۴ تا ۱۸ ماهگی ظاهر میشود در حالیکه اولین دندان آسیاب بالایی بین ۱۳ تا ۱۹ ماهگی رشد میکند. دندانهای آسیاب مسئول آسیاب کردن و خرد کردن مواد غذایی مانند دانهها و غلات سخت است. بسیاری از متخصصان معتقدند تا زمانی‌که دندانهای آسیاب کودک رشد نکرده نباید به آنها غلات بدهید. کودک با کمک این دندانها می‌تواند غلات را خرد کند و هضم آن برای کودک آسان‌تر میشود.
ترتیب دندان درآوردن نوزاد، زمان رشد دندانهای آسیاب دوم (۲۳ تا ۳۳ ماهگی)
آسیاب‌های دوم بعدا ظاهر خواهند شد. هنگامی‌که کودک از دردسر دندان درآوردن راحت میشود، ناگهان این دندانها با انتقام بازمی‌گردند! دومین دندانهای آسیاب فک پایین در ۲۳ تا ۳۱ ماهگی و آسیاب‌های فک بالا در ۲۵ تا ۳۳ ماهگی ظاهر می‌شوند. هر دو سری دندانهای آسیاب با پر‌کردن گونه‌ها به صورت شکل می‌دهد و همچنین در جویدن دانهها، مغزها و چیزهای سفت و خام مانند هویج و سیب کمک میکنند.
ممکن است ترتیب دندان درآوردن نوزاد یا کودک شما متفاوت باشد. به یاد داشته باشید که رشد هر کودک با کودک دیگر متفاوت است و این می‌تواند در مورد ترتیب رشد دندانها و زمان ظاهر شدن آنها نیز صادق باشد! به همین دلیل عدم ترتیب دندان درآوردن نوزادان هرگز نشانه بیماری نیست. اگر کودک از جدول کمی جلو یا عقب بود، نگران نشوید! از دیدن دندانهای تازه کودک لذت ببرید و مسواک زدن آنها را فراموش نکنید!
مطالعه بیشتر:
1- اولین دندان نوزاد و کمک به تسکین علائم آن
2- دندان در آوردن نوزاد و تب آیا با هم ارتباط دارند؟
3- دندان قروچه کودکان برای چیست و چه درمانی دارد؟
4- رویش اولین دندان و نشانه های دندان در آوردن نوزاد
