واکسن های قبل از بارداری چه اهمیتی دارند؟
بارداری دوران نسبتا طولانی است. این احتمال که در طی نه ماه با افراد آلوده به انواع بیماری های مسری برخورد کنید کم نیست! احتمالا می دانید که ابتلا به برخی بیماری ها همانند آبله در دوران بارداری خطر بسیار زیادی برای جنین در حال رشدتان دارد. به همین سبب توصیه می شود که پیش از بارداری سابقه واکسیناسیون خود را چک کنید، اگر چیزی از قلم افتاده، سه ماه پیش از آن که باردار شوید تکمیل کنید تا با خیال راحت این دوران را پشت سر بگذارید. در ادامه این متن درمورد واکسن های قبل از بارداری همه چیز را برای شما شرح خواهیم داد.
واکسن های قبل از بارداری چه اهمیتی دارند؟
بیاموزید چگونه قبل از بارداری، خود و کودک را از بیماریهای جدی محافظت کنید. با پزشک متخصص مشورت کنید تا از به روز بودن واکسیناسیون خود مطمئن شوید.
سابقه واکسیناسیون خود را پیدا کنید
برای تصمیم گیری صحیح درمورد واکسن های قبل از حاملگی، اینکه سابقه درستی از واکسیناسیون‌ها داشته باشید بسیار مهم است. آن را در اختیار پزشک و متخصص قبل از بارداری قرار دهید. پزشک به شما می‌گوید چه واکسنی را باید قبل از بارداری و در طول دوران بارداری دریافت کنید. اگر سابقه درستی از واکسیناسیون خود در اختیار ندارید، میتوانید:
• از والدین یا افرادی که در کودکی از شما مراقبت کردهاند، سوال کنید. که آیا سابقه واکسیناسیون دوران مدرسه شما را دارند یا خیر. اینکه در دوران کودکی به چه بیماری‌هایی مبتلا شده‌اید، زیرا برخی بیماریها باعث مصونیت به آن بیماری در بزرگسالی می‌شوند.
• با پزشک متخصص قبلی خود تماس بگیرید. با پزشک قبلی یا مراکزی که در گذشته آنجا واکسن زده‌اید، تماس بگیرید (برای مثال با مرکز درمان، محل کار یا داروخانه محله خود)
• اگر نتوانستید سوابق واکسیناسیون خود را پیدا کنید، پزشک متخصص می‌تواند شما را در مورد واکسن های قبل از بارداری و واکسنهایی که در دوران بارداری برای سلامتی خود و نوزاد به آنها نیاز دارید، آگاه سازد. با پاسخ دادن به چند پرسش و ارزیابی خود، میتوانید از واکسنهایی که به آنها نیاز دارید، آگاه شوید.
• مطمئن شوید واکسیناسیون را به‌روز انجام داده‌اید.حتی قبل از اینکه باردار شوید، از سابقه واکسیناسیون خود آگاهی پیدا کنید. اینکه واکسیناسیون خود را به‌روز انجام داده باشید، برای سلامت شما و کودک در مقابل بیماریهای جدی و ابتلای به آنها بسیار اهمیت دارد. برای مثال، سرخجه، یک بیماری واگیردار خطرناک در دوران بارداری است و باعث سقط جنین یا مشکلات شدید مادرزادی میشود.
واکسن mmr قبل از بارداری
با استفاده از واکسن MMR، از بدن خود در برابر بیماری سرخجه مراقبت کنید. بهترین پیشگیری در برابر بیماری سرخجه، MMR (واکسن سرخک، سرخجه و اوریون) است. اگر این واکسن را نزده‌اید، حتما قبل از بارداری واکسیناسیون را انجام دهید. به وسیله آزمایش خون مطمئن شوید که این واکسن‌ها را دریافت کرده‌اید. اغلب بانوان در دوران کودکی این واکسن‌ها را در یافت کردهاند. با وجود این، این موضوع را با پزشک متخصص در میان بگذارید.
چند ماه بعد از واکسن سرخجه میتوان باردار شد؟
تا یک ماه پس از دریافت واکسن MMR و تایید سیستم ایمنی بدن، به وسیله آزمایش خون، از باردار شدن خودداری کنید. سه ماه قبل از بارداری بدن خود را از لحاظ بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن مورد بررسی قرار دهید.
واکسن های ضروری پیش از بارداری
توصیه میشود قبل از بارداری خود را در برابر بیماریهای قابل پیشگیری با واکسن محافظت کنید. اگر در دوران بارداری به هر یک از این بیماریها مبتلا شوید، می‌تواند تأثیر جدی بر سلامتی شما و کودک شما بگذارد. این بیماریها شامل موارد زیر است:
• سرخجه (سرخک آلمانی)
• آبله‌مرغان
• هپاتیت B
زمانی‌که واکسن های قبل از بارداری را انجام دادید، میتوانید به باردار شدن فکر کنید.
چه زمانی باید واکسن های قبل از بارداری را تزریق کنیم؟
اگر بدن شما در برابر این بیماریها واکسینه نشده باشد، سه ماه قبل از بارداری این واکسیناسیون را انجام دهید.
واکسن های لازم قبل از بارداری، سرخجه (سرخک آلمانی)
سرخجه بسیار مسری است. اگر در مجاورت ذرات تنفسی فرد آلوده قرار بگیرید، به این بیماری مبتلا خواهید شد. ویروس سرخجه باعث تب و جوش‌های ریزی میشود که از صورت آغاز شده و به بدن و سپس به دست‌ها و پاها سرایت میکند.
این بیماری خطر خاصی برای کودکان ایجاد نمی‌کند، اما برای جنین مخصوصا در ۴ ماه اول بارداری بسیار خطرناک است. خطر اینکه مادر عفونت را به جنین منتقل کند، در سه ماهه اول بارداری (۱۲ هفته اول بارداری) در حدود ۹۰ درصد است. جنین ممکن است به آسیب قلبی، نابینایی، ناشنوایی و ناتوانی‌های ذهنی دچار شود. به همین ایمنی سازی بر علیه سرخجه از جمله واکسن های مورد نیاز قبل از بارداری است. مادر ممکن است دچار سقط جنین شده یا جنین مرده به دنیا آورد. خوشبختانه سرخچه دیگر بیماری شایعی نیست و همه کودکان در۱۲ ماهگی واکسن MMR (سرخجه، سرخک و اوریون) را دریافت می‌کنند.
واکسن های قبل از بارداری، آبله مرغان
آبله مرغان نیز مانند سرخجه، بسیار مسری است. مانند ویروس سرخجه، ویروس آبله مرغان نیز از طریق تنفس ذرات تنفسی فرد بیمار انتقال می‌یابد. فردی که در مقابل ویروس آبله مرغان مصونیت ندارد، ممکن است در مجاورت فرد مبتلا به بیماری آبله مرغان دچار شود. علائم بیماری ممکن است ۱۰ روز تا ۳ هفته پس از ابتلا بروز کند. فرد مبتلا تب دارد و بیحال است و برآمدگی‌های آبداری (تاول) روی پوستش ظاهر میشود که به شدت خارش دارد. تاول‌ها پس از یک هفته می‌ترکد و قبل از بهبود، پوسته پوسته می‌شوند.
آبله مرغان در دوران بارداری شایع نیست. اگر در این دوران رخ دهد، مشکل خاصی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند. هرچند ممکن است در یک یا دو درصد از موارد، جنین دچار تاول‌های پوستی، زخم یا آسیب اعضای بدن مخصوصا در ۵ ماه اول بارداری شود. این ناهنجاری‌ها با سونوگرافی‌های دوران بارداری مشخص نمی‌شود و تنها پس از تولد نوزاد تشخیص داده میشود. برخی بانوان باردار، ممکن است دچار عفونت‌های شدید ریوی یا مغزی شوند.
اگر کودک در هفتمین روز ابتلای مادر به آبله مرغان متولد شود، نوزاد به شدیدترین نوع این بیماری دچار خواهد شد. با انجام یک آزمایش خون ساده میتوان در مورد ابتلای مادر به آبله مرغان مطمئن شد. اگر بدن شما در مقابل این بیماری ایمنی ندارد، قبل از باردار شدن واکسن آن را تزریق کنید.
واکسن های قبل بارداری، هپاتیت B
هپاتیت B، عفونت کبدی است که بر اثر ویروس هپاتیت B به وجود می‌آید. عفونت ممکن است شدید ولی زودگذر یا مزمن باشد. عفونت‌های مزمن ممکن است بدون علامت باشد. ممکن است از طریق ارتباط جنسی یا از طریق بزاق دهان به ویروس هپاتیتB مبتلا شوید. در صورتی‌که دچار هپاتیت مزمن باشید، عفونت را به جنین منتقل خواهید کرد. جنین مبتلا، دچار نقایص مادرزادی نمی‌شود. هرچند ۲۵ درصد بیشتر احتمال دارد که در سال‌های آینده به بیماریهای مزمن کبدی مانند سیروز کبدی و سرطان کبد مبتلا شوند. برای جلوگیری از ابتلای کودک باید بلافاصله پس از تولد واکسن هپاتیت B و آنتی‌بادی‌ها را دریافت کند. زمانی‌که کودک واکسن را دریافت کرد، مادر می‌تواند به او شیر دهد حتی اگر مبتلا باشد.
پرسش‌های متداول
1. آیا واکسیناسیون خطری برای جنین در حال رشد دارد؟
شواهدی وجود ندارد که واکسیناسیون مادر آسیبی به جنین در حال رشد برساند. مادر می‌تواند با ویروس، باکتری یا زهرواره «مرده» (غیرفعال) واکسینه شود. نمونه‌هایی برای واکسن‌های مرده: آنفولانزا، هپاتیت B و کزاز است.
پیشنهاد می‌کنیم از واکسیناسیون ویروس «زنده» مانند سرخک، اوریون و سرخچه که شامل مقدار کمی از ویروس واقعی است پرهیز کنید. این کار ممکن است باعث سقط جنین یا نقص‌های مادرزادی شود. هرچند احتمال آن بسیار کم است. مثالی دیگر برای ویروس «زنده» آبله مرغان، آبله، ب‌ث‌ژ و فلج اطفال است.
2. اگر واکسن «زنده» دریافت کردم تا چه زمان باید صبر کنم؟
اگر واکسن «زنده» دریافت کردید، حداقل سه ماه باید صبر کنید بعد باردار شوید. زیرا بدن به زمان نیاز دارد تا ویروس را از بدن بیرون کند. درصورتی‌که قبل از سه ماه به طور ناخواسته باردار شدید، نگران نشوید. به سرعت با پزشک مشورت کنید. احتمال اینکه خطری جنین را تهدید کند بسیار کم است و نیازی نیست بارداری خود را به پایان برسانید.
3. آیا احتمال اینکه بار دیگر به بیماریهای دوران کودکی مبتلا شوم وجود دارد؟
در صورت ابتلا به آبله مرغان، سرخجه (سرخک آلمانی) و اوریون، تمام عمر مصونیت خواهید داشت. اگر از سیستم ایمنی بدن خود مطمئن نیستید از پزشک بخواهید یک آزمایش خون ساده از شما بگیرد.
4. آیا واکسن آنفولانزا در دوران بارداری بیخطر است؟
ابتلا به آنفولانزا در برخی بانوان باعث مشکلات فراوانی میشود که شامل تب بالا و عفونت ریه است و نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. از آنجا که ثابت شده آنفولانزا ممکن است خطر سقط جنین را افزایش دهد، پیشنهاد میشود واکسن آنفولانزا در فصل ابتلا به آنفولانزا تزریق شود تا از خطراتی که مادر و جنین را تهدید میکند، جلوگیری شود.
5. به نظر می‌رسد در دوران بارداری بیشتر از همیشه به آنفولانزا مبتلا می‌شوم. چرا این اتفاق می‌افتد؟
بانوان باردار به دلیل اینکه سیستم ایمنی آنها ضعیف میشود، بیشتر به سرماخوردگی و آنفولانزا مبتلا خواهند شد. بدن باید سیستم دفاعی خود را پایین آورد تا جنین آسیب نبیند. متاسفانه بانوی باردار نسبت به آنفولانزا و سرماخوردگی بیشتر از قبل آسیب‌پذیر است.
6. چه واکسنهایی در دوران مسافرت برای بانوی باردار بیخطر است؟
میتوانید واکسن مننژیت و هاری را در صورتی که این بیماریها در کشور مقصد شایع است، انجام دهید. بیخطر بودن واکسن تب زرد، هپاتیت A و حصبه هنوز بر بارداری ثابت نشده است.
7. آیا واکسیناسیون در دوران شیردهی بیخطر است؟
واکسیناسیون چه به صورت ویروس «زنده» و چه به صورت ویروس «غیرفعال» خطری در دوران شیردهی ندارد.
حال که واکسن های قبل از بارداری را می شناسید، اگر قصد بچه دار شدن دارید شاید مهم تر از هرچیزی بررسی سوابق پزشکی و انجام واکسن های قبل از بارداری باشد.
مطالعه بیشتر:
1- 12 اقدام مهم قبل از بارداری
2- مراقبت های قبل از بارداری برای داشتن بارداری سالم
3- چه واکسن هایی می توانند بر بارداری شما تاثیر بگذارند؟
4- از واکسن های مجاز تا واکسن های ممنوع در دوران بارداری
.jpg)
