آنفولانزا در کودکان و شیرخواران آیا خطرناک است؟
آنفولانزا یک بیماری تنفسی است که توسط ویروس آنفولانزا منتقل میشود. بهدلیل اینکه ویروس آنفولانزا هر سال تغییر میکند مردم مدت طولانی نسبت به آن مصون نمیمانند. برای همین است که بیش از یکبار به این بیماری مبتلا میشوند. اصطلاح «آنفولانزای فصلی» برای ویروس آنفولانزایی استفاده میشود که هر سال شیوع پیدا میکند. گاها، در ویروس آنفولانزا تغییر عمده رخ میدهد و هیچکس نسبت به آن ایمنی ندارد. وقتی این اتفاق رخ میدهد، مردم بسیاری از تمام سنین در سراسر جهان طی چند ماه بیمار میشوند. ابتلا به آنفولانزا در کودکان نیز بسیار شایع است. به همین سبب در این متن قصد داریم برای شما شرح دهیم که آیا آنفولانزا در کودکان شیرخوار خطرناک است؟ آنفولانزا در کودکان چقدر طول میکشد؟ و ... برای کسب اطلاعات کامل درمورد آنفولانزا در کودکان و درمان آن، تا پایان این مطلب همراه ما باشید.
آنفولانزا در کودکان زیر 2 سال چگونه گسترش مییابد؟
ویروسهای آنفولانزا در بینی و حلق یافت میشود. کودکان ممکن است این ویروس را از خواهر یا بردار، والدین، اعضای دیگر خانواده، همبازیها یا پرستارانشان بگیرند. بیماری معمولا به سه روش منتقل میشود:
- تماس مستقیم : نظیر بوسیدن، لمس کردن یا دست دادن با فرد مبتلا. اگر ویروس در بدن شما باشد، در بینی، دهان، چشمها یا روی پوست خود آلودگی دارید. با لمس کردن افراد دیگر میتوانید ویروس را منتقل کنید.
- تماس غیرمستقیم : یعنی لمس چیزی مانند اسباببازی، دستگیره در یا دستمالکاغذی که قبلا توسط فرد مبتلا لمس شده و حالا روی آن آلودگی وجود دارد. برخی آلودگیها، نظیر آنهایی که موجب سرماخوردگی و اسهال میشود، ساعتها روی سطوح باقی میمانند.
برخی آلودگیها از طریق هوا با سرفه یا عطسه فرد مبتلا منتقل میشود. ذرات معلق ناشی از سرفه یا عطسه میتواند به بینی یا دهان فرد دیگر راه پیدا کند.
از کجا بدانم فرزندم به آنفولانزا مبتلا شده است؟
آنفولانزا سریعتر از سرماخوردگی عمل میکند و حال افراد را بدتر میکند. کودکان مبتلا به سرماخوردگی معمولا انرژی بازیکردن و فعالیتهای روزمره خود را دارند، اما کودکانی که به آنفولانزا مبتلا میشوند در رختخواب میمانند.
علائم آنفولانزا در کودکان شامل موارد زیر است:
- تب ناگهانی
- لرز
- سردرد
- درد عضلانی
- خستگی مفرط
- سرفه خشک و گلودرد
- بیاشتهایی
نشانههای ابتلا به آنفلونزا در کودکان با بزرگسالان اشتراک زیادی دارد، اما ممکن است تفاوتهایی وجود داشته باشد:
- نوزادان و شیرخواران ممکن است تب بالایی بگیرند که قابل توضیح نیست و هیچ نشانه دیگر بیماری نداشته باشند.
- دمای بدن کودکان معمولا بالاتر از ۳۹.۵ درجه خواهد رفت و ممکن است دچار تشنج ناشی از تب شوند.
- حالت تهوع و درد، استفراغ و اسهال از نشانههای مشترک در کودکان است. گوشدرد و قرمزی چشمها نیز شایع است.
- در برخی موارد، التهاب عضلانی میتواند به درد شدید پاها و کمر منجر شود.
آیا آنفولانزا میتواند باعث عوارض دیگری شود؟
بیشتر افراد سالم بدون مشکل جدی آنفولانزا را پشت سر میگذارند. تب و درد عضلانی معمولا ۲ تا ۴ روز طول میکشد، اما سرفه و خستگی میتواند تا یک یا دو هفته دوام یابد.
در کودکان، آنفلونزا میتواند باعث خروسک، سینهپهلو و برونشیت شود.
آنفلونزا میتواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و منجر به عفونت باکتریایی گوش، ریه یا سینوس شود.
آنفلونزا در کودکان زیر ۲ سال و در کودکان با عوارض مزمن نظیر، مشکلات قلبی، ریوی یا عصبشناختی شدیدتر است.
در موارد نادر، آنفلونزا میتواند بر مغز و قلب تاثیر بگذارد.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟
اگر کودک شما زیر سه ماه سن دارد و دارای نشانههای زیر است با پزشک تماس بگیرید یا او را به اورژانس برسانید:
- مشکل تنفسی دارد.
- چیزی نمیخورد یا استفراغ میکند.
- تب دارد (دمای ۳۸.۵ یا بالاتر).
اگر کودک شرایط زیر را دارد با پزشک تماس بگیرید یا او را به اورژانس برسانید:
- تنفس سریع یا اینکه بهنظر میرسد سخت نفس میکشد.
- درد قفسه سینه دارد یا همراه با سرفه مخاط خونآلود مشاهده میشود.
- آنقدر شدید سرفه میکند که حالت خفگی یا استفراغ به او دست میدهد.
- مقدار کمی مایعات مینوشد و در بیداری حداقل هر ۶ ساعت یکبار ادرار نکرده است.
- بیش از ۴ ساعت است که استفراغ میکند یا اسهال شدید دارد.
- بیش از معمول خوابآلود است و نمیخواهد غذا بخورد یا بازی کند یا خیلی بهانهگیری میکند و نمیتواند آرام بگیرد.
- پس از ۵ روز بهتر نشده و هنوز تب دارد یا بهتر شده بود و ناگهان دوباره تب کرده است یا نشانههایی از آنفولانزا نشان میدهد و بیماری مزمن جدی دارد.
در شرایط زیر کودک خود را سریعا به اورژانس بیمارستان برسانید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید:
- مشکل شدید تنفسی یا آبی شدن لبها
- لنگ میزند یا نمیتواند راه برود
- سخت از خواب بیدار میشود و واکنش نشان نمیدهد
- گردنش سفت شده است
- احساس گیجی دارد
- دچار حمله (تشنج) شده است
اگر فرزندم به آنفلونزا مبتلا شد چه باید بکنم؟
- تا جای ممکن شرایط راحتی را برایش فراهم کنید. مقدار زیادی مایعات و غذای سبک و مغذی به او بدهید.
- اگر تب دارد، لباس سبک تنش کنید و دمای اتاق را حدود ۲۰ درجه نگه دارید.
- برای کاهش درد یا تب با دمای بیش از ۳۸.۵ درجه، از استامینوفن استفاده کنید. ایبوپروفن را میتوانید برای کودکان بالای ۶ ماه استفاده کنید. اگر پزشک دستور دیگری نداده است، طبق توصیه روی جعبه هر چهار ساعت به او دارو بدهید تا دمای بدن او پایین بیاید. به کودکان و نوجوانان آسپیرین یا هر داروی حاوی آنرا ندهید چون ممکن است منجر به آسیب مغزی و کلیوی شود.
- به کودکان زیر ۶ سال داروهای سرفه و سرماخوردگی بدون نسخه ندهید، مگر پزشک دستور داده باشد.
- قبل از دادن داروی بدون نسخه به کودکان یا هر کس که داروی دیگری مصرف میکند یا بیماری مزمن دارد، با پزشک یا دکتر داروساز مشورت کنید. دستورالعملهای روی جعبه دارو را با دقت بخوانید. بیش از مقدار توصیه شده مصرف نکنید.
- سرفه کمک میکند مخاط از سینه بیرون بیاید. بسیاری از داروهای سرفه و سرماخوردگی بدون نسخه حاوی موادی است که سرفه را کاهش میدهد. معمولا حاوی دکسترومتورفان و یا دیفنهیدرامین هستند. بیشتر مطالعات این دارو روی بزرگسالان انجام شده است. تعداد اندکی که روی کودکان انجام شده فایدهای را نشان نداده است.
- غرغره آب گرم گلودرد را کاهش میدهد. برای کودکان ۳ سال یا بزرگتر که میتوانند بدون خطر آبنبات بمکند میتوانید از آبنباتهای بدون قند حاوی عسل، گیاهان دارویی یا پکتین استفاده کنید. آبنباتهای مخصوص گلو حاوی داروهایی است که گلو را بیحس میکند و نباید توسط کودکان کوچکتر مصرف شود، چون ممکن است بلعیدن را برای آنها دشوار سازد.
داروهای ضدویروس
اگر کودک شما دچار بیماری ریوی یا قلبی یا بیماری موثر بر سیستم ایمنی است یا عوارض مزمن دیگری دارد که نیازمند توجه پزشکی است و فکر میکنید ممکن است کودکتان به آنفولانزا مبتلا شده باشد، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید. ممکن است پزشک داروی ضدویروس تجویز کند. آمانتادین (سیمترل(، اوسلتامیویر (تامیفلو) و زانامیویر (رلنزا) داروهای ضدویروسی هستند که میتوانند با آنفولانزا مبارزه کنند. این داروها را میتوان برای افراد سالم مبتلا به آنفولانزا تجویز کرد. دارو میبایست ظرف مدت ۴۸ ساعت از بروز اولین نشانههای مصرف شود تا بیشترین تاثیر را بگذارد.
پیشگیری از آنفولانزا در کودکان
- با ایمنسازی میتوان از آنفولانزا در کودکان جلوگیری کرد. کودکان بالای ۶ ماه باید سالانه واکسن آنفولانزا بزنند. واکسن خصوصا برای کودکانی که عوارض آنفولانزا برایشان خطرناک است (کودکان زیر ۵ سال و دارای بیماریهای مزمن) مهم است.
- اگر کودک زیر ۵ سال یا فرد مبتلا به بیماری مزمن جدی در خانه دارید، همه افراد خانه باید واکسن آنفولانزا بزنند. خصوصا اگر کودک زیر ۶ ماه دارید، زیراکودکان در این سن نمیتوانند خودشان واکسن دریافت کنند و ممکن است بیماری را از یکی از اعضای خانه بگیرند.
• شستن دستها مهمترین روش برای کاهش گسترش ویروسهاست.
• پس از سرفه، عطسه یا گرفتن بینی دستهایتان را بشویید.
• پس از تماس با فردی که بیماری تنفسی دارد دستهایتان را بشویید.
• پس از گرفتن بینی کودک دستهای خود و کودک را بشویید.
• وقتی آب و صابون در دسترس نیست، از دستمال مرطوب یا محلولهای الکلی استفاده کنید. محلولها را از دسترس کودکان دور نگه دارید.
• کودکان زیر ۳ ماه را در صورت امکان از افراد سرماخورده دور نگه دارید.
• به کودکان خود یاد بدهید هنگام سرفه و عطسه جلوی بینی و دهان خود را با دستمال بپوشانند یا در آرنج یا بازوی خود سرفه کنند.
• قبل دادن اسباببازیهایی که کودکان به دهانشان میگذارند آنها را خوب بشویید.
• حوله، لیوان و وسایل مخصوص کودک را استفاده کنید و مرتب آنها را بشویید.
• اگر پرستار از کودک نگهداری میکند او را در جریان هرگونه نشانه بیماری آنفولانزا در کودکان بگذارید و به او اطلاع دهید باید از خانه خارج شود یا خیر.
• اطمینان یابید که کودک تمام واکسنهای توصیهشده را دریافت کند. واکسنها از برخی عوارض، نظیر عفونت باکتریایی گوش و ریهها جلوگیری میکند.
مطالعه بیشتر:
نحوه استفاده داروهای سرماخوردگی در کودکان
شناخت علائم و روش های درمان سرماخوردگی و تب نوزاد
تفاوت سرماخوردگی با آنفولانزا در چیست و راه درمان آن چیست؟