چرا بارداری حین مصرف راکوتان، نگران کننده است؟

راکوتان چیست؟

 راکوتان یکی از معروف‌ترین برند‌های دارویی ایزوترتینوئین است، این دارو با نام‌های Claravis، Sotret و Amnesteem نیز در بازار عرضه می‌شود. این‌ها دارویی خوراکی است که به مدت چندین ماه، روزی یک یا دو بار برای درمان جوش‌ها استفاده می‌شود. ایزوترتینوئین اغلب برای نوجوانان و جوان‌هایی که در بالاترین سطح باروری قرار دارند تجویز می‌شود. خطرات مصرف این دارو در دوران بارداری بسیار مشهور است و خطر سقط جنین و ناهنجاری‌های مادرزادی را افزایش می‌دهد.

خطرات بارداری حین مصرف راکوتان

ایزوترتینوئین یک تراتوژن شناخته شده است، به این معنی که می‌تواند باعث ایجاد نقص‌های مادرزادی در جنین شود. درصورتی‌که ایزوترتینوئین در سه‌ماهه اول بارداری مصرف شود، باعث ناهنجاری‌های صورت، قلب، غده تیموس و سیستم عصبی مرکزی خواهد شد. علاوه ‌بر آن، میزان سقط جنین در بانوان بارداری که ایزوترتینوئین مصرف می‌کنند، تقریبا ۲۰ درصد است. از بین بارداری‌هایی که ادامه پیدا می‌کنند، در حدود ۲۰ تا ۳۵ درصد نوزادانی با نواقص مادرزادی به دنیا می‌آیند.

این نوزادان ممکن است دچار ناتوانایی‌های ذهنی و اختلال در عملکرد عصب روانشناختی شوند که شامل حافظه و عملکرد اجرایی است. درحدود ۳۰ تا ۶۰ درصد نوزادانی که در رحم در معرض ایزوترتینوئین قرار گرفته‌اند، دچار اختلالات شناختی می‌شوند.

تا چند ماه بعد از اتمام مصرف راکوتان نباید باردار شویم؟

درصورتی‌که راکوتان مصرف می‌کنید، باید دو روش پیشگیری از بارداری داشته باشید. یک ماه قبل از درمان که چرخه‌ای ۱۶ تا ۲۰ هفته‌ای دارد و حداقل یک ماه پس از درمان، از بارداری پیشگیری کنید.

برنامه IPledge

در سال ۲۰۰۶، تولیدکنندگان ایزوترتینوئین برای مقابله با نقص‌های مادرزادی و سایر عوارض جانبی خطرناک این دارو، برنامه IPledge را ارائه دادند. این برنامه برای جلوگیری از بارداری سهوی (یا عمدی) هنگام استفاده از این دارو استفاده می‌شود. این برنامه برای همه کسانی که ایزوترتینوئین مصرف می‌کنند اجباری است، هرچند قوانین جداگانه‌ای برای بانوان و آقایان وجود دارد. با این حال، باید توجه کنید که هیچ موردی از نقایص مادرزادی ناشی از مصرف دارو از جانب آقایان گزارش نشده است.

در صورتی‌که داروی ایزوترتینوئین مصرف می‌کنید، باید در برنامه IPledge شرکت کنید. حتی اگر از لحاظ جنسی فعال نیستید، یا قدرت باروری ندارید (برای مثال اگر عمل وازکتومی یا برداشتن رحم انجام داده‌اید). با وجود این، می‌توان برای کسانی‌که از لحاظ جنسی فعال نیستند یا قدرت باروری ندارند از این الزامات چشم‌پوشی کرد.

علاوه بر استفاده از کنترل بارداری، سایر شرایط شامل آزمایشات ماهیانه بارداری قبل و حین درمان و همچنین ثبت‌نام در وب‌سایت IPledge برای تکمیل اطلاعات لازم است. همچنین در حین معالجه با این دارو (و به مدت یک ماه پس از درمان) اهدای خون خطرناک است، زیرا در صورتی که یک بانوی باردار خون را دریافت کند، ممکن است جنین او دچار نواقص مادرزادی شود.

درحالی‌که این برنامه میزان بارداری را در زمانی‌که این دارو را مصرف می‌شود تا حد زیادی کاهش می‌دهد، با وجود این، گزارش‌هایی منتشر می‌شود که نشان می‌دهد این برنامه در آن حدی که انتظار می‌رفته موفق نبوده است. متاسفانه، با وجود این‌که این برنامه میزان نواقص مادرزادی مربوط به مصرف این دارو را کاهش داده است، ‌اما هم‌چنان سالیانه صدها بانو در سراسر دنیا در طول مصرف این دارو باردار می‌شوند.

اگر هنوز باردار نیستید اما قصد باردار شدن دارید، باید تصمیم بگیرید که آیا ارزش دارد ۱۶ تا ۲۰ هفته برای درمان آکنه خود صبر کنید یا خیر. راه دیگر این است که صبر کنید تا بارداری شما تمام شود و پس از آن درمان با داروی ایزوترتینوئین را شروع کنید.

اصل قضیه این است که اگر هم‌اکنون باردار هستید یا قصد بارداری دارید، نباید از داروی ایزوترتینوئین برای درمان آکنه استفاده کنید.

نواقص مادرزادی مربوط به ایزوترتینوئین

متاسفانه، به دلیل اطلاعات ناکافی یا دلایل دیگر بسیاری از مردم از برنامه IPledge پیروی نکرده و به طور تصادفی باردار شده و به مصرف داروی ایزوترتینوئین تا انتهای بارداری ادامه می‌دهند. همان‌طور که در بالا اشاره شد، کودکانی که در معرض این دارو قرار می‌گیرند،‌ با خطر بالای سقط جنین، زایمان زودرس، نواقص مادرزادی و اختلالات شناختی مواجه خواهند شد.

چرا بارداری حین مصرف راکوتان، نگران کننده است؟

کودکانی که با نواقص مادرزادی مربوط به داروی راکوتان به دنیا می‌آیند،‌ دارای ناهنجاری‌های داخلی و بیرونی هستند، مانند شکاف کام، نقص در گوش‌ها، نافرمی صورت (ناهنجاری‌های ساختار صورت)، میکروسفالی (کوچک بودن سر) و اختلالات سیستم عصبی مرکزی. مشکلاتی در قلب،‌ چشم‌ها و تیروئید.

از آنجا که خطر نواقص مادرزادی مربوط به بارداری همچنان پس از چند هفته بعد از قطع ایزوترتینوئین وجود دارد، توصیه می‌شود که بارداری حداقل تا یک ماه پس از پایان درمان رخ ندهد. با این حال، با احتیاط فراوان، برخی از محققان و پزشکان برای جلوگیری از بارداری برای اطمینان کامل از خروج این دارو از بدن، مدت زمان طولانی‌تر از سه ماه را توصیه می‌کنند.

گزینه‌هایی برای جایگزینی راکوتان

گزینه‌هایی برای جایگزینی این دارو وجود دارد،‌ اما این بستگی به برنامه‌ریزی شما برای بارداری دارد. متخصص پوست شما می‌تواند داروهای دیگری مانند آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی یا پمادهای موضعی برای درمان جوش‌ها را تجویز کند. به‌‌علاوه، داروهای بدون نسخه نیز در دسترس است. با پزشک خود در مورد بهترین و کم‌خطرترین دارو برای درمان جوش‌ها مشورت کنید. درصورتی‌که دچار آکنه‌‌هایی هستید که برای درمان نیاز به مصرف دارو دارد و در حال تلاش برای بارداری هستید یا هم‌اکنون باردار هستید، باید با مشورت پزشک داروهایی را استفاده کنید که برای بارداری بی‌خطر باشد. همچنین لازم است قبل از بارداری با پزشک متخصص زنان و زایمان در مورد درمان آکنه‌‌های خود مشورت کنید.

مقابله با آکنه‌‌ها در دوران بارداری

افزایش هورمون‌هایی که در دوران بارداری اتفاق می‌افتد،‌ ممکن است باعث بروز آکنه‌هایی حتی بیش‌تر از زمان دبیرستان شود. احتمالا به دنبال راه‌حلی ایمن برای درمان این آکنه‌ها هستید.

برای درمان آکنه از راه‌کارهای بی‌خطری استفاده کنید که خطرات مصرف راکوتان را ندارد.

• داروهای بدون نسخه که برای بارداری خطرناک نیستند مصرف کنید. پزشک متخصص بارداری می‌تواند در این زمینه به شما کمک کند.

• تا جایی‌که امکان دارد آرایش نکنید.

• رژیم غذایی سالم داشته باشید، از چربی‌های ناسالم و شکر اضافی پرهیز کنید.

• آرایش خود را هنگام خواب کاملا پاک کنید.

• بدن خود را آبرسانی کنید.

• از محصولات آرایشی فاقد چربی استفاده کنید.

• هفته‌ای یک بار روبالشی خود را عوض کنید.

• حداقل دو بار در روز صورت خود را بشویید.

چکیده مطالب

عوارض احتمالی بارداری حین مصرف راکوتان و مصرف ایزوترتینوئین در دوران بارداری شدید و غیرقابل برگشت است. در پایان، تنها راه مطمئن برای محافظت از کودک این است که تا بعد از تولد کودک از مصرف راکوتان خودداری کنید یا بارداری را به تعویق اندازید. اگر این امکان وجود ندارد، لازم است از روش‌های مختلف پیش‌گیری از بارداری به‌درستی استفاده کنید. این بهترین گزینه برای شما، بارداری و فرزند شماست.

مطالعه بیشتر: 

علت بروز و درمان خانگی آکنه در دوران بارداری

از بین بردن جوش در دوران بارداری با درمان خانگی

آیا استفاده از داروهای ضد جوش در بارداری مجاز است؟

درمان جوش در بارداری با محلول اریترومایسین و کلیندامایسین