سندرم متابولیک و عوامل خطر سندرم متابولیک چیست؟
اگر چندین عامل خطر سلامتی را با هم داشته باشید، احتمال مواردی همچون بیماری های قلبی در شما بیشتر است. داشتن اضافه وزن، همراه با کلسترول و قند و ... شما را در خطر سندرم متابولیک قرار می دهد. در ادامه این متن برای شما شرح می دهیم که سندروم متابولیک چیست و چرا باید به آن توجه داشته باشیم و چگونه می توان از این بیماری جلوگیری کرد.
سندروم متابولیک چیست؟
سندرم متابولیک گروهی از پنج عامل خطر است که احتمال ابتلا به بیماری قلبی، دیابت و سکته را در فرد افزایش می دهد. این پنج عامل خطر عبارتند از:
• افزایش فشار خون (بیش از 130/85 میلی متر جیوه)
• سطح قند خون بالا (مقاومت به انسولین)
• چربی اضافی دور کمر
• سطح تری گلیسیرید بالا
• سطح پایین کلسترول خوب یا HDL
توجه داشته باشید که داشتن یکی از این عوامل خطر به معنای ابتلا به سندرم متابولیک نیست. با این حال ، داشتن یک مورد احتمال ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد. داشتن سه یا بیشتر از این عوامل منجر به تشخیص سندرم متابولیک می شود و خطر ابتلا به عوارض سلامتی را افزایش می دهد.انجمن قلب آمریکا (AHA) گزارش می دهد که 23 درصد بزرگسالان در حال حاضر سندرم متابولیک دارند.
عوامل خطر سندرم متابولیک چیست؟
عوامل خطر سندرم متابولیک به چاقی مرتبط است. دو عامل مهم خطر توسط موسسه ملی قلب، ریه و خون تعریف شده است:
• چاقی مرکزی، یا چربی اضافی در اطراف قسمتهای میانی و فوقانی بدن.
• مقاومت به انسولین، که بدن را برای استفاده از قند با مشکل مواجه می کند.
عوامل دیگری نیز وجود دارند که می توانند خطر ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش دهند. این عوامل شامل:
• سن
• سابقه خانوادگی سندرم متابولیک
• ورزش نکردن
• زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک تشخیص داده شده اند
سندرم متابولیک چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص سندرم متابولیک، پزشک شما باید چندین آزمایش مختلف برایتان درخواست کند. از نتایج این آزمایشات برای یافتن سه یا چند نشانه از این اختلال استفاده خواهد شد. پزشک شما ممکن است یک یا چند مورد زیر را بررسی کند:
• سایز دور کمر
• سطح تری گلیسیرید خون ناشتا
• سطح کلسترول
• فشار خون
• سطح گلوکز ناشتا
ناهنجاری های ذکر شده در سه یا چند مورد از نتایج این آزمایش ها نشان دهنده وجود سندرم متابولیک است.
عوارض سندرم متابولیک چیست؟
عوارض ناشی از سندرم متابولیک اغلب جدی و طولانی مدت است. این عوارض عبارتند از:
• تصلب شرایین (تصلب شرایین)
• دیابت
• حمله قلبی
• بیماری کلیوی
• سکته
• بیماری کبد چرب غیرالکلی
• بیماری شریان محیطی
• بیماری قلب و عروقی
اگر دیابت نیز عارض شود، ممکن است در معرض عوارض بیشتری باشید، ازجمله:
• آسیب به شبکیه چشم (رتینوپاتی)
• آسیب عصبی (نوروپاتی)
• بیماری کلیوی
• قطع اندام ها
سندرم متابولیک چگونه درمان می شود؟
در صورت تشخیص سندرم متابولیک، هدف از درمان کاهش خطر ابتلا به عوارض بعدی سلامتی خواهد بود. پزشک شما تغییر در سبک زندگی را حتما توصیه می کند که این تغییرات ممکن است شامل کم کردن 7 تا 10 درصد از وزن فعلی شما و حداقل 30 دقیقه ورزش متوسط تا شدید پنج تا هفت روز در هفته باشد. آنها همچنین ممکن است پیشنهاد کنند که شما حتما سیگار را ترک کنید.
پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش فشار خون، کلسترول و تنظیم قند خون تجویز کند. همچنین ممکن است برای کاهش خطر سکته مغزی و حمله قلبی، آسپرین با دوز کم برایتان تجویز کنند.
چشم انداز بیماران مبتلا به سندرم متابولیک چگونه است؟
در صورت کنترل علائم، چشم انداز افراد مبتلا به سندرم متابولیک می تواند بسیار خوب باشد. افرادی که به توصیه های پزشک گوش فرا می دهند، درست غذا می خورند، ورزش می کنند، سیگار را ترک می کنند و وزن کم می کنند، احتمال بروز مشکلات جدی مانند حمله قلبی یا سکته را کاهش می دهند.
اگرچه مدیریت علائم سندرم متابولیک عوارض سلامتی را کاهش می دهد اما بیشتر افراد مبتلا به این بیماری در دراز مدت خطر بیماری های قلبی عروقی را دارند. اگر به این بیماری مبتلا شدید، باید تحت نظر پزشک باشید تا از بروز مشکلات جدی مانند حمله قلبی و سکته جلوگیری کنید.
چگونه می توان از سندرم متابولیک پیشگیری کرد؟
جلوگیری از سندرم متابولیک قطعاً امکان پذیر است. جلوگیری از بزرگ شدن شکم و پهلو و فشار خون و سطح کلسترول سالم خطر ابتلا به سندرم متابولیک را کاهش می دهد. ورزش و کاهش وزن می تواند به این امر کمک کرده و مقاومت به انسولین را کاهش دهد.
برای پیشگیری از سندرم متابولیک یک رژیم غذایی سالم داشته باشید که شامل میوه ها، سبزیجات و غلات کامل باشد. ورزش همچنین جلوگیری از این بیماری مهم است. فعالیت بدنی منظم باعث کاهش فشار خون، قند خون و سطح کلسترول می شود. نکته اصلی تلاش در حفظ وزن مناسب است. قبل از شروع یک برنامه ورزشی یا تغییر کامل رژیم خود، با پزشک خود صحبت کنید.
توجه داشته باشید که پیشگیری از سندرم متابولیک نیاز به معاینات منظم جسمی دارد. پزشک می تواند فشار خون شما را اندازه گیری کند که ممکن است نشان دهنده پیشرفت اولیه سندرم متابولیک باشد. تشخیص به موقع بیماری و درمان آن، عوارض سلامتی را در طولانی مدت کاهش می دهد.
مطالعه بیشتر:
بیماری متابولیک در نوزادان از علائم تا درمان
عوارض ماکروزومی جنین برای مادر و جنین چیست؟
همه چیز درباره تبعات چاقی کودکان؛ چرا باید نگران باشیم؟
بیماری های متابولیک ارثی وعلت اصلی این بیماری های ارثی چیست؟
