رحم تک شاخ و تاثیر آن بر بارداری چگونه است؟
اگر به تازگی متوجه شده اید که دارای رحم تک شاخ هستید، ممکن است پرسش های بسیاری در سر داشته باشید از جمله این که چرا تا به حال کسی در مورد این موضوع چیزی به شما نگفته بود. رحم تک شاخ مشکلی ژنتیکی است که باعث می شود تنها نیمی از رحم تشکیل شود. در نتیجه، به جای دو لوله فالوپ تنها دارای یک لوله فالوپ هستید و رحم معمولا کوچک است. به نظر می رسد باید متوجه این موضوع می شدید، اما اغلب زمانی متوجه این مشکل می شوید که می خواهید باردار شوید و موفق نمی شوید. در ادامه این متن برای شما شرح می دهیم که: چه چیزی لازم است در رابطه با این عارضه نادر بدانید؟ این مشکل چه تاثیری بر بارداری شما می گذارد؟ چگونه باید با موانع سر راه مقابله کنید؟ آیا این عارضه بر باردار شدن تاثیر می گذارد؟
آیا رحم تک شاخ عارضه ای ایجاد می کند؟
بله. رحم تک شاخ می تواند بر توانایی باردار شدن و نگهداری جنین تاثیر بگذارد. برخی از عوارض جانبی این مشکل شامل موارد زیر است:
• افزایش احتمال عمل سزارین
• افزایش احتمال جفت سرراهی و سقط جفت
• زایمان زودرس
• پارگی زودهنگام کیسه آب
در گزارش ۲۰۱۴، آمار مرتبط با رحم تک شاخ به دست آمده است. (اما بدانید که شما با آمار تعریف نمی شوید).
• میزان تولد زنده: ۲۹.۲ درصد
• میزان بارداری خارج از رحم: ۴ درصد
• میزان تولد زودرس: ۴۴ درصد
به دلیل نادر بودن این مشکل، متخصصان نمی دانند این عارضه تا چه اندازه بر باروری تاثیر می گذارد.
در مطالعه ای که سال ۲۰۱۸ انجام شد میزان موفقیت لقاح آزمایشگاهی در بانوانی که دارای رحم تک شاخ بودند با افراد دارای رحم «طبیعی» مقایسه شده است.بعد از پایان یک چرخه لقاح مصنوعی، حدود ۵۳.۱ درصد بانوان با رحم تک شاخ باردار شدند در حالی که میزان بارداری افراد دیگر گروه ۶۵.۷ درصد بود.محققان این شرایط را این گونه تفسیر کردند که بانوان با رحم تک شاخ مسیر دشوارتری برای باردار شدن دارند. اما همچنان سوال این است که علت چیست؟
آیا رحم تک شاخ سبب سقط جنین می شود؟
قبل از این که بیش تر در مورد مشکل رحم تک شاخ بخوانید، لازم است بدانید که به دلیل نادر بودن این عارضه تحقیقات زیادی در این زمینه انجام نشده است.بسیاری از مطالعات نشان می دهد که خطر سقط جنین در این عارضه بسیار بالا است، هر چند بانوان زیادی با این عارضه می توانند بارداری های موفق داشته باشند. پزشکان در مورد این که چرا رحم تک شاخ خطر سقط جنین را بالا می برد نظریه های متعددی دارند.
اول این که جریان خون در رحم کاهش پیدا می کند. در واقع دو شریان خون را به رحم می رساند. رحم تک شاخ یکی از این شریان ها را داراست. این باعث می شود خطر سقط جنین در سه ماهه اول بارداری افزایش پیدا کند.
دوم این که رحم تک شاخ معمولا کوچک است و قادر نیست جنین در حال رشد را در خود جای دهد. این باعث افزایش احتمال سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری می شود.
بانوانی که دارای عارضه رحم تک شاخ هستند اغلب مشکلات دهانه رحم را نیز تجربه می کنند. دهانه رحم از مدت ها قبل از زمان زایمان شروع به نازک و منبسط شدن می کند. همین باعث زایمان زودرس خواهد شد.
علل عارضه رحم تک شاخ چیست؟
تحقیقات نشان می دهد ۲.۴ تا ۱۳ درصد تمام ناهنجاری های دستگاه تناسلی بانوان به دلیل تک شاخ بودن رحم است. این ارقام به نظر بالا می رسد، اما فقط حدود ۰.۱ درصد بانوان دچار عارضه رحم تک شاخ هستند. متاسفانه پزشکان نمی دانند چرا برخی از بانوان دچار این ناهنجاری هستند. تاکنون راهی برای پیشگیری از این عارضه یا عوامل خطر احتمالی آن شناخته نشده است و به نظر می رسد این اتفاق به خودی خود رخ داده و از همه مهم تر این که شما باعث آن نبوده اید.
نشانه های عارضه رحم تک شاخ چیست؟
ممکن است به تازگی متوجه این عارضه شده باشید و می خواهید باردار شوید. اگر این گونه است به احتمال زیاد تاکنون مشکلی در رابطه با این عارضه احساس نکرده اید، جز این که در باردار شدن دچار مشکل شده و یک یا دو بار تجربه سقط جنین داشته اید. اما برخی از بانوان نشانه هایی را قبل از این تجربه می کنند.این نشانه ها شامل موارد زیر است:
• قاعدگی های دردناک
ممکن است برای مشکل دیگری سونوگرافی انجام داده و از این عارضه باخبر شده باشید.
گاهی برخی افرادی که دچار عارضه رحم تک شاخ هستند، دارای رشد ثانویه و کوچک تری از بافت رحم هستند. پزشکان به آن «همی رحم» می گویند.به دلیل این که همی رحم به باقی رحم متصل نیست، خون قاعدگی به طور کامل خارج نمی شود. همین باعث درد لگن خصوصا نزدیک به دوران قاعدگی می شود.
رحم تک شاخ چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر نشانه هایی داشته باشید، پزشک در مورد سابقه سلامتی شما خواهد پرسید و معاینات فیزیکی انجام می دهد. همچنین انجام معاینه لگن برای رد دلایل احتمالی دیگر انجام می شود. پزشک ممکن است دستور تصویربرداری بدهد که شامل سونوگرافی لگن یا ام آر آی خواهد بود. گاهی پزشک انجام جراحی به نام لاپراسکوپی را پیشنهاد می دهد.
در این روش سوراخ های کوچکی روی شکم ایجاد می کنند تا با ابزارهای کوچکی مجهز به نور و دوربین فضای داخلی شکم را مشاهده کنند. (این روش به نظر بسیار تهاجمی می رسد اما کاملا معمول است).
این روش به پزشک اجازه می دهد تا اندام های داخل لگن از جمله رحم را ببیند. با مشاهده رحم پزشک می تواند بگوید اندازه رحم کوچک است یا خیر و متوجه عدم وجود یکی از لوله های فالوپ خواهد شد.
درمان و بهبود نتایج بارداری
در صورتی که تشخیص پزشک همی رحم باشد، پیشنهاد می دهد با جراحی برداشته شود. دلیلش این است که ممکن است بارداری در آن قسمت آغاز شود اما ماندگار نخواهد بود و شرایط چالش برانگیزی در بارداری ایجاد خواهد کرد.
از آن جا که همی رحم بسیار کوچک است و جایی برای خروج جنین وجود ندارد، ممکن است پاره شود. این عارضه به صورت بالقوه می تواند مرگبار باشد.اگر به صورت طبیعی یا با روش های کمک باروی موفق به بارداری شدید، پزشک برنامه معاینات مکرر و سونوگرافی های بیش تری برای کنترل رشد جنین انجام خواهد داد.
اگر گردن رحم کوتاه باشد، پزشک ممکن است سرکلاژ دهانه رحم یا جایگذاری حلقه یا شیاف رحم را پیشنهاد دهد. این کار به کاهش خطر سقط کمک می کند.همچنین ممکن است پزشک داروهای خاصی مانند توکولیتیک را برای کاهش زایمان زودرس تجویز کند. داروی توکولیتیک رحم را آرام می سازد و به کاهش انقباضات زایمان زودرس کمک می کند.
چه زمان به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر قاعدگی های دردناک یا درد مزمن لگن دارید با پزشک مشورت کنید. اگر یک سال است برای باردار شدن تلاش می کنید و نتیجه نگرفته اید، این موضوع را با پزشک درمیان بگذارید. گاهی ممکن است قبل از تلاش برای بارداری از عارضه تک شاخ بودن رحم خود آگاه باشید.
در مورد مشکل خاص خود با متخصص زنان مشورت کنید، زیرا تنوع مشکلات بالاست. پزشک می تواند اطلاعات مربوط به بارداری های موفق و زایمان های سزارین را در رابطه با مشکل خاص شما در اختیارتان قرار دهد.
هر چند همیشه نمی توان از سقط جنین و زایمان های زودرس جلوگیری کرد اما روش هایی وجود دارد که شما و پزشک می توانید با انجام آن ها خطر این اتفاق را کاهش دهید.
حرف آخر رحم تک شاخ عارضه ای نادر است که می تواند بر توانایی بارداری و نگه داشتن جنین در رحم تاثیر بگذارد. هر چند ممکن است بارداری در این شرایط بسیار دشوار باشد، اما غیرممکن نیست. ما در عصر شگفت انگیزی زندگی می کنیم و فناوری تولیدمثل کمک می کند تا روزانه افراد زیادی بارداری را تجربه کنند. اگر برای بارداری به مشکل برخورده اید، در مورد مشکل خود با پزشک صحبت کنید. داشتن اطلاعات کافی می تواند منجر به ۹ ماه بارداری موفق شود. با پزشک خود مشورت کنید تا از بهترین شانس ممکن برای زایمان کامل اطمینان حاصل کنید.
مطالعه بیشتر:
رحم تک شاخ و بارداری ، جراحی سرکلاژ ضروریست؟
رحم قلبی شکل یا رحم دو شاخ چه تاثیری بر بارداری دارد؟
ناهنجاری های رحمی چه تاثیری بر جنین و بارداری دارد؟
بارداری با رحم دو شاخ چه مشکلات و عوارض به همراه دارد؟
