سیستوسکوپی و دلایل انجام سیستوسکوپی چیست؟
سیستوسکوپی لوله باریکی مجهز به دوربین و نور است. طی سیستوسکوپی پزشک این لوله را از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می کند تا داخل آن را مشاهده کند. تصاویر بزرگ شده دوربین روی صفحه نمایش منعکس می شود. در ادامه این متن دلایل انجام سیستوسکوپی و هر آنچه لازم باشد در این زمینه بدانید را برای شما شرح خواهیم داد.
دلایل انجام سیستوسکوپی چیست؟
در صورت ابتلا به مشکلات ادراری نظیر نیاز مداوم به ادرار کردن یا درد هنگام ادرار، ممکن است پزشک دستور این آزمایش را بدهد. همچنین ممکن است آن را به دلایل زیر درخواست کند:
- وجود خون در ادرار
- عفونت مکرر در مجرای ادرار
- بیش فعالی مثانه
- درد لگنی
سیستوسکوپی می تواند عوارض متعددی از جمله تومور مثانه، سنگ یا سرطان را آشکار سازد. پزشک می تواند با استفاده از آن موارد زیر را تشخیص دهد:
- انسداد
- بزرگ شدن غده پروستات
- غده های غیرسرطانی
- مشکلات مجرای ادرار
سیستوسکوپی همچنین می تواند برای درمان عوارض زیرین مثانه بکار رود. پزشک می تواند ابزار جراحی نازکی را از طریق اسکوپ وارد کند تا تومورهای کوچک مثانه یا سنگ را بردارد یا از بافت مثانه نمونه برداری کند.
استفاده های دیگر آن شامل موارد زیر است:
- نمونه ادرار برای بررسی تومور یا عفونت
- وارد کردن لوله ای کوچک برای کمک به جریان ادرار
- تزریق رنگ برای نمایش مشکلات کلیه در اشعه ایکس
آمادگی برای سیستوسکوپی
پزشک ممکن است در صورت ابتلا به عفونت مجاری ادرار یا ضعف سیستم ایمنی قبل و بعد از انجام سیستوسکوپی آنتی بیوتیک تجویز کند. همچنین ممکن است قبل از آزمایش نمونه ادرار بدهید. اگر پزشک می خواهد بیهوشی کامل بدهد پس از آن احساس گیجی خواهید داشت. برای همین باید به فکر وسیله انتقال به خانه باشید. همچنین پس از انجام عمل در خانه استراحت کنید. درباره مصرف داروهای عادی خود با پزشک مشورت کنید. داروهای خاص می تواند باعث خونریزی شدید حین عمل شود.
بیهوشی یا بی حسی حین سیستوسکوپی
این عمل می تواند در مطب یا بیمارستان انجام شود. به نوعی بی حسی نیاز خواهید داشت برای همین درباره گزینه های پیش رو با پزشک مشورت کنید. از جمله:
- بی حسی موضعی: عمل های سرپایی معمولا شامل بی حسی موضعی است. یعنی هشیار خواهید بود. می توانید در روز عمل بخورید و بیاشامید و بلافاصله پس از آن به خانه بروید.
- بیهوشی کامل: بیهوشی کامل به معنای این است که حین عمل ناهشیار خواهید بود. در بیهوشی کامل لازم از ساعت ها قبل از عمل ناشتا باشید.
- بی حسی منطقه ای: بی حسی منطقه ای شامل تزریق به کمر است. این کار کمر به پایین شما را لمس می کند. ممکن است هنگام تزریق مقداری احساس سوزش کنید.
با بی حسی منطقه ای یا بیهوشی کامل احتمالا لازم است چند ساعت پس از عمل در بیمارستان بمانید.
عمل سیستوسکوپی
قبل از سیستوسکوپی باید به دستشویی بروید و مثانه خود را خالی کنید. سپس گان جراحی می پوشید و روی میز درمان به پشت دراز می کشید. ممکن است پاهای شما کمی بالا قرار بگیرد. پرستار ممکن است برای جلوگیری از عفونت مثانه به شما آنتی بیوتیک بدهد.
در این زمان بی حس یا بیهوش خواهید شد. اگر بیهوشی کامل باشد دیگر چیزی نخواهید فهمید تا به هوش آیید. در صورت بی حسی موضعی یا منطقه ای ممکن است به شما آرام بخش داده شود. مجرای ادرار با اسپری یا ژل بی حس خواهد شد. ممکن است باز هم چیزهایی احساس کنید اما ژل کمک می کند عمل درد کمتری داشته باشد. پزشک اسکوپ را با ژل روان خواهد کرد و به آرامی وارد مجرای ادرار می کند. ممکن است مقداری احساس سوزش کنید و حسی شبیه به ادرار کردن به شما دست بدهد.
اگر عمل تشخیصی باشد پزشک از اسکوپ منعطف استفاده می کند. بیوپسی ها یا عمل های جراحی دیگر نیازمند اسکوپ کلفت تر و خشک تری است. اسکوپ های بزرگ تر اجازه می دهد که ابزار جراحی از میان آن عبور کند.
با ورود اسکوپ به مثانه پزشک از طریق یک لنز نگاه می کند. یک محلول استریل نیز مثانه را پر خواهد کرد. این باعث می شود پزشک آسان تر بتواند ببیند. مایع ممکن است احساس ناخوشایندی به شما بدهد و احساس نیاز به ادرار کردن کنید.
با بی حسی موضعی، سیستوسکوپی کمتر از پنج دقیقه طول می کشد. اگر بیهوشی کامل باشد ممکن است ۱۵ تا ۳۰ دقیقه طول بکشد.
خطرات احتمالی سیستوسکوپی
دو یا سه روز پس از عمل طبیعی است که هنگام ادرار احساس سوزش کنید. همچنین ممکن است بیشتر به ادرار کردن احساس نیاز کنید. سعی نکنید نگه دارید، چرا که ممکن است خون درون مثانه لخته شود و ایجاد انسداد کند.
آیا وجود خون در ادرار بعد از سیستوسکوپی طبیعی است؟
وجود خون در ادرار پس از عمل شایع است، خصوصا اگر نمونه برداری کرده باشید. نوشیدن مقدار زیاد آب به کاهش حس سوزش و خونریزی کمک می کند.
برخی افراد مشکلات بیشتری را تجربه می کنند، از جمله:
- تورم مجرای ادرار: این شایع ترین عارضه است. باعث دشواری ادرار کردن می شود. اگر نتوانسته اید بیش از ۸ ساعت پس از عمل ادرار کنید با پزشک تماس بگیرید.
- عفونت: در موارد نادر میکروب وارد مجرای ادرار و باعث عفونت می شود. تب، بوی عجیب ادرار، تهوع و درد پایین کمر همگی از نشانه های عفونت است. ممکن است به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشید.
- خونریزی: افراد کمی دچار خونریزی جدی می شوند. اگر این اتفاق افتاد با پزشک تماس بگیرید.
در صورت بروز شرایط زیر با پزشک تماس بگیرید:
- تب بالای ۳۸ درجه
- وجود خون قرمز روشن یا لخته در ادرار
- ناتوانی در تخلیه حتی در صورت نیاز شدید
- درد شدید شکم
نقاهت پس از سیستوسکوپی
به خود زمان استراحت بدهید. مقدار زیادی مایعات بنوشید و توالت در دسترس باشد. نگه داشتن یک حوله مرطوب و گرم روی مجرای ادرار می تواند به کاهش درد کمک کند. اگر پزشک اجازه داد از مسکن هایی نظیر استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید.
اگر بیهوشی کامل داشته اید کسی با شما بماند. پس از عمل ممکن است مقداری گیجی داشته باشید. الکل ننوشید، رانندگی نکنید یا با ماشین های پیچیده کار نکنید و باقی روز را به استراحت بگذرانید.
اگر بیوپسی انجام داده اید برای بهبود به زمان نیاز دارید. به مدت دو هفته از برداشتن اجسام سنگین خودداری کنید. درباره بی خطر بودن رابطه جنسی با پزشک مشورت کنید.
جواب آزمایش سیستوسکوپی چه زمانی آماده می شود؟
پزشک ممکن است جواب آزمایش سیستوسکوپی را بلافاصله به شما بدهد یا این که ممکن است چند روز طول بکشد. اگر بیوپسی انجام داده اید باید منتظر جواب آزمایشگاه بمانید.
مطالعه بیشتر:
هماچوری در بارداری چیست و چند روز ادامه دارد؟
سیستیت بینابینی یا سندرم مثانه دردناک چیست؟
درمان تکرر ادرار در بارداری و راه حل های خانگی درمان
بی اختیاری ادرار در زنان وآیا بی اختیاری ادرار درمان می شود؟
