آزمایش TSH . آزمایش هورمون محرک تیروئید چیست؟
آزمایش TSH میزان هورمون محرک تیروئید را در خون اندازه گیری می کند. TSH توسط غده هیپوفیز که در پایه مغز شما قرار دارد تولید می شود. این هورمون مسئول تنظیم میزان هورمون های آزاد شده توسط تیروئید است. آزمایش TSH اغلب برای تعیین علت زمینه ای میزان غیرطبیعی هورمون تیروئید انجام می شود. همچنین برای غربالگری غده تیروئید کم کار یا بیش فعال استفاده می شود. با اندازه گیری سطح TSH در خون، پزشک می تواند تشخیص دهد که تیروئید چگونه کار می کند.
نقش تیروئید در بدن چیست؟
تیروئید غده ای کوچک و پروانه ای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد. این غده یک غده مهم است که سه هورمون اصلی را ایجاد می کند:
- تری یدوتیرونین (تی3)
- تیروکسین (تی4)
- کلسی تونین
تیروئید عملکردهای مختلف بدن از جمله متابولیسم و رشد را از طریق ترشح این سه هورمون کنترل می کند.
اگر غده هیپوفیز TSH بیشتری تولید کند، تیروئید شما هورمون های بیشتری تولید می کند. به این ترتیب، این دو غده با هم کار می کنند تا مطمئن شوند مقدار مناسبی از هورمون های تیروئید تولید می شود. با این حال، هنگامی که این سیستم مختل می شود، تیروئید شما می تواند هورمون های بسیار زیاد یا بسیار کم تولید کند.
چرا آزمایش هورمون محرک تیروئید انجام می شود؟
در صورت مشاهده علائم اختلال تیروئید، پزشک ممکن است آزمایش TSH را تجویز کند. بیماری های تیروئید را می توان به دو دسته کم کاری تیروئید یا پرکاری تیروئید طبقه بندی کرد.
کم کاری تیروئید:
کم کاری تیروئید وضعیتی است که در آن تیروئید هورمون های بسیار کمی تولید می کند و باعث کند شدن متابولیسم می شود. علائم کم کاری تیروئید شامل خستگی، ضعف و مشکل در تمرکز است. موارد زیر برخی از شایع ترین علل کم کاری تیروئید هستند:
• تیروئیدیت هاشیموتو. این یک وضعیت خود ایمنی است که باعث می شود بدن به سلول های تیروئید خودش حمله کند. در نتیجه تیروئید قادر به تولید مقدار کافی هورمون نیست. این وضعیت همیشه علائمی ایجاد نمی کند، بنابراین می تواند طی چندین سال و قبل از اینکه آسیب قابل توجهی ایجاد شود، پیشرفت کند.
• تیروئیدیت. این بیماری التهاب غده تیروئید است. اغلب ناشی از یک عفونت ویروسی یا یک اختلال خود ایمنی، مانند تیروئیدیت هاشیموتو است. این وضعیت در تولید هورمون تیروئید اختلال ایجاد می کند و در نهایت منجر به کم کاری تیروئید می شود.
• تیروئیدیت پس از زایمان. این یک نوع موقتی تیروئیدیت است که ممکن است در برخی افراد پس از زایمان ایجاد شود.
• کمبود ید. تیروئید از ید برای تولید هورمون استفاده می کند. کمبود ید می تواند منجر به کم کاری تیروئید شود. این عارضه در ایالات متحده به دلیل استفاده گسترده از نمک یددار بسیار نادر است. با این حال، در سایر مناطق جهان رایج تر است.
پرکاری تیروئید:
پرکاری تیروئید شرایطی است که در آن تیروئید بیش از حد هورمون تولید می کند و باعث می شود متابولیسم سرعت بیشتری پیدا کند. علائم پرکاری تیروئید شامل افزایش اشتها، اضطراب و مشکل در خواب است. موارد زیر برخی از شایع ترین علل پرکاری تیروئید هستند:
• بیماری گریوز. این یک اختلال رایج است که در آن تیروئید بزرگتر می شود و مقدار زیادی هورمون تولید می کند. این بیماری بسیاری از علائم مشابه پرکاری تیروئید را دارد و اغلب در ایجاد پرکاری تیروئید نقش دارد.
• تیروئیدیت. در نهایت منجر به کم کاری تیروئید می شود، اما در کوتاه مدت می تواند باعث پرکاری تیروئید نیز شود. این عارضه ممکن است زمانی رخ دهد که التهاب باعث شود تیروئید هورمون های زیادی تولید کند و همه آنها را به یکباره آزاد کند.
• ید اضافی. وجود ید بیش از حد در بدن می تواند باعث پرکاری تیروئید شود. این وضعیت معمولاً در نتیجه استفاده مداوم از داروهای حاوی ید رخ می دهد. این داروها شامل برخی از شربت های سرفه و همچنین آمیودارون است که برای درمان آریتمی قلبی استفاده می شود.
• گره های تیروئید. این گره ها توده های خوش خیمی هستند که گاهی روی تیروئید ایجاد می شوند. هنگامی که این توده ها شروع به افزایش اندازه می کنند، ممکن است بیش از حد فعال شوند و تیروئید ممکن است شروع به تولید بیش از حد هورمون کند.
چگونه برای آزمایش TSH آماده شوم؟
آزمایش TSH نیاز به آمادگی خاصی ندارد. با این حال، مهم است که در صورت مصرف داروهایی که ممکن است با دقت اندازه گیری TSH تداخل داشته باشند، به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از داروهایی که می توانند با تست TSH تداخل داشته باشند عبارتند از:
- آمیودارون
- دوپامین
- لیتیوم
- پردنیزون
- یدید پتاسیم
- بیوتین
ممکن است لازم باشد قبل از آزمایش از مصرف این داروها خودداری کنید. با این حال، مصرف داروهای خود را قطع نکنید، مگر اینکه پزشک از شما بخواهد.
آزمایش هورمون محرک تیروئید چگونه انجام می شود؟
آزمایش TSH شامل گرفتن نمونه خون است. خون معمولاً از سیاهرگی که در داخل آرنج داخلی قرار دارد گرفته می شود. یک مرکز مراقبت های بهداشتی روش زیر را انجام می دهد:
1. ابتدا محل را با الکل یا یک محلول ضدعفونی کننده دیگر تمیز می کنند.
2. سپس یک نوار الاستیک دور بازوی شما می‌بندند تا رگ‌ها با خون متورم شوند.
3. به محض اینکه رگ پیدا کردند، یک سوزن در رگ فرو می‌کنند تا خون بگیرند. خون در یک لوله کوچک یا ویال متصل به سوزن جمع آوری می شود.
4. بعد از اینکه خون کافی گرفتند، سوزن را برمی دارند و محل سوراخ را با بانداژ می پوشانند تا خونریزی متوقف شود.
کل فرآیند فقط چند دقیقه طول می کشد تا کامل شود. نمونه خون برای تجزیه و تحلیل به آزمایشگاه ارسال می شود. هنگامی که پزشک شما نتایج آزمایش را دریافت کرد، یک قرار ملاقات با شما برای بحث در مورد نتایج و تفسیر آن تعیین می کند.
نتایج آزمایش هورمون محرک تیروئید به چه معناست؟
محدوده طبیعی سطوح TSH بین 0.4 تا 4.0 میلی واحد بین المللی در لیتر است. اگر از قبل برای اختلال تیروئید تحت درمان هستید، محدوده طبیعی 0.5 تا 3.0 میلی واحد بین المللی در لیتر است. مقدار بالاتر از محدوده طبیعی معمولاً نشان دهنده این است که تیروئید کم کار است. این نتیجه، نشان دهنده کم کاری تیروئید است. وقتی تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی کند، غده هیپوفیز TSH بیشتری ترشح می کند تا آن را تحریک کند.
مقدار کمتر از محدوده طبیعی به این معنی است که تیروئید بیش از حد فعال است. این نشان دهنده پرکاری تیروئید است. زمانی که تیروئید هورمون های زیادی تولید می کند، غده هیپوفیز TSH کمتری ترشح می کند. بسته به نتایج آزمایش TSH، پزشک ممکن است بخواهد آزمایش‌های دیگری را برای تأیید تشخیص انجام دهد.
مطالعه بیشتر:
روش های تشخیص و درمان کم کاری تیروئید مادرزادی
پرکاری تیروئید در مردان آیا بیشتر است و دلیل آن چیست؟
تیروئیدیت هاشیموتو و علائم تیروئیدیت هاشیموتو چیست؟
کم کاری تیروئید در نوزادان چه علائمی دارد؟ چگونه درمان میشود
