زایمان متوقف شده چیست؟
وقتی زایمان ترمز می‌کند، چگونه آن را دوباره به پیش بریم؟
تمامی خانم‌ها امیدوار به زایمانی سریع و کنترل شده هستند (همان‌طوری‌که طبیعت می‌خواهد)، اما آنچه در آنروز اتفاق می‌افتد، به عوامل بسیاری مرتبط می‌شود. وضعیت و شرایط بچه، توانایی جسمانی مادر، نوع و میزان مراقبت و حمایتی که از مادر می‌شود تاثیر بسیاری بر زایمان خواهد داشت. نبود اعتمادبه‌نفس و ترس از مسببین اصلی ایجاد توقف در زایمان هستند.
نباید انتظار داشت که همۀ بانوان به شکلی مشابه زایمان کنند. زیرا هورمون ها زایمان را آغاز، کنترل و زایمان را برقرار نگه می‌دارد. گاهی اختلال در توازن این هورمون هاست که می‌تواند باعث کند شدن یا توقف زایمان شود. درست همان‌طور که همۀ ما به زمان متفاوتی برای رسیدن به اوج لذت جنسی نیاز داریم، چگونگی زایمان و تولد فرزند در هر مادری متفاوت است.
زایمان متوقف شده چیست؟
به‌طور میانگین، اولین زایمان یک خانم، حدود دوازده تا هجده ساعت طول می‌کشد. برای زایمان های بعدی، شاید این زمان نصف شود. گاهی زایمان متوقف می‌شود یا بسیار آهسته رخ می‌دهد. زایمانی طولانی با نام اِشکال در پیشرفت خوانده می‌شود و این موضوع، بزرگ‌ترین علت زایمان های سزارین غیرمنتظره و غیراورژانسی (در اکثر موارد) است.
اگر روند زایمان کُند باشد، خطری وجود ندارد، فقط باید مراقب بود تا مشکلی برای شما و فرزندتان پیش نیاید. وقتی وضعیت بدنتان با این سرعت آهسته سازگار باشد، اوضاع مدیریت پذیرتر است. اما اغلب بانوان در شرایط زایمان آهسته نمی‌توانند به صورت طبیعی زایمان کنند. امروزه الگوهای زایمان در مقایسه با زایمان های پنجاه سال پیش تفاوت زیادی دارد. امروزه الگوی زایمان طولانی‌تر بیشتر به علت شاخص توده بدنی (BMI) بالا، تعدد زایمان های القایی و افزایش چشمگیر در مصرف مسکن‌‌های اپیدورالی است.
زایمان طولانی به معنای مدتی بیش از 20 ساعت برای نخستین زایمان تعبیر می‌شود و برای زایمان‌های بعدی، 14 است.
ترس علت اصلی زایمان متوقف شده
بزرگ‌ترین علت برای زایمانی آهسته یا متوقف شده، ترس است. وقتی یک مادر احساس می‌کند که تحت نظر است، چراغ‌هایی با نورهای شدید اطراف اوست و فرم‌های زیادی برای پُر کردن و سوال‌هایی متعددی برای پاسخگویی وجود دارد همه این‌ها اضطراب آورند و این احساس تنش و اضطراب باعث می‌شود که بدن زایمان را به شکلی آهسته پیش ببرد. بانوانی که وارد مراحل زایمان می‌شوند، نباید تحت چنین فشارهایی قرار گیرند، بلکه باید تشویق شوند تا در اتاقی با نور کم همراه با همه اطرافیان دلسوزش استراحت کنند.
"حقیقت: طی زایمان با قرار گرفتن در حالت چمباتمه، روی زانوان یا روی چهار دست و پا، پیوند ناحیۀ شرمگاه 30% فضای اضافه را کسب می‌کند."
وقتی هورمون های استرس وارد سیستم مادر می‌شود، بدن وارد حالت پرواز و ترس می‌شود و زایمان را فوراً متوقف می‌کند. ذهن فطری او (جایی‌که زایمان باید اتفاق افتد) نشانه‌های تنش را از بدن او دریافت می‌کند و پیام‌هایی شیمیایی را برای آهسته یا متوقف کردن زایمان می‌فرستد. احتمال دارد مادری که مضطرب یا هراسان است، عمل یا واکنشی وحشت‌زده داشته باشد. برای غلبه بر این چالش، باید برای بازگرداندن دوبارۀ احساس ایمنی و آرامش تلاش کنید. همراه متخصص زایمان یا ماما می‌تواند به مادر کمک کند تا به احساس ایمنی و آسایش دست یابد.
مادری که آب بدنش کم شده است، نیز در خطر است. بانوان هنگام زایمان باید جرعه جرعه آب یا عصاره میوه ها را بنوشند یا بین انقباض ها تکه‌های یخ بمکند.
سایر علل زایمان متوقف شده
احتمال‌های دیگری نیز برای توقف وجود دارد، از جمله
- بچه درشت است و نمی‌تواند از مجرای زایمان عبور کند.
- بچه در وضعیتی غیرمعمول قرار دارد. بهترین وضعیت زمانی است که سر بچه به سمت پایین و رو به پشت مادر قرار دارد.
- مجرای زایمان برای بچه و جهت حرکت او بسیار کوچک است (این وضعیت فقط در آزمون زایمان اثبات می‌شود).
- انقباض‌ها بسیار ضعیف و ناموثر است.
امکان دارد زایمان متوقف شده نشان‌دهندۀ مشکلی در وضعیت بچه باشد، مثل سری که کاملاً به دهانه رحم فشار نمی‌آورد یا صورت بچه رو به شکم مادر قرار دارد. غالباً قرارگیری جنین در وضعیتی ضعیف باعث شکل گیری الگوی انقباض های نامنظم با گرفتگی های ناموثر، دردناک و کوتاه خواهد شد.
در این صورت، باید کاری کرد تا بچه در وضعیت درستی در لگن قرار گیرد. این کارها باید در کلاس های بارداری آموزش داده شود. اگر مادر می‌داند که فرزندش در وضعیت مطلوبی قرار ندارد، پیش از شروع زایمان، اجرای تمرین‌های ویژۀ روزانه ضروری است.
روش های پیشگیری از بروز زایمان متوقف شده
1- برای زایمان عجله نکنید
پیش از حرکت به سمت زایشگاه یا بیمارستان مطمئن شوید که موقع زایمان تان فرا رسیده است، یعنی انقباض ها قوی تر و نزدیک تر به یکدیگرند. رفتن زودهنگام به بیمارستان می‌تواند حتی مدت زمان معمول زایمان را نیز به ظاهر طولانی و آهسته کند، زیرا اکثر بانوان در ساعت‌های اوایل زایمان، اقامت در بیمارستان را کسل کننده و خسته کننده می‌دانند.
"حقیقت: جمجمۀ بچه به طور میانگین یک سانتیمتر بزرگ‌تر از دهانه رحم کاملاً باز شده است. برای عبور سر از مجرای زایمان، استخوان های جمجمه روی لبه‌ها قرار می‌گیرد."
2- مثبت اندیش باشید
طی هر گامی که مادر در مسیر زایمان برمی‌دارد، باید او را تشویق کرد تا از وضعیت خود مطمئن باشد.
3- پیگیر زمان نشوید
هر چند سخت است، ولی پیگیر زمان نشوید. اگر دائماً نگاهتان به ساعت باشد، حتی مدت زمان زایمان معمولی نیز بسیار طولانی به نظر می‌رسد.
4- فعالانه درگیر شوید
گاهی باید حرکت داشته باشید. تحرک همراه با جاذبۀ زمین در پایین آمدن فرزندتان کمک می‌کند و فشار بیشتری بر دهانه رحم وارد می‌آورد. این کار به فرزندتان نیز کمک می‌کند تا بهترین وضعیت را برگزیند و به طرف پایین و به سمت لگن حرکت کند. اگر دراز کشیده‌اید، بنشینید. از بستر خارج شوید و توپ زایمان یا صندلی تکان‌خورنده (صندلی راکینگ) را امتحان کنید. اگر اپیدورال مصرف کرده‌اید و نمی‌توانید به خوبی حرکت کنید، برای حرکت از پهلو به پهلو یا نشستن از همراهتان کمک بخواهید. بسیاری از بانوان متوجه می‌شوند که تحرک مثل تکان خوردن از یک پهلو به پهلو یا به جلو و عقب یا حرکات موزون واقعاً کمک می‌کند تا مفهوم درد دگرگون شود.
5- تحریک نوک پستان
تحریک پستان ها باعث رهایی هورمون اکسی توسین در جریان خون می‌شود و انقباض‌ها را در پی می‌آورد. این کار با پمپ پستانی یا دستی با ماساژ نوک پستان‌ها با انگشتان اجرا می‌شود. برخی از مادران حتی متوجه شده‌اند که باید زیر دوش بروند تا آب نوک پستان‌های آنان را نوازش کند.
6- از ماساژ و فشار درمانی بهره بگیرید
ماساژ و فشار درمانی نیز می‌تواند در تسریع زایمان متوقف شده مفید باشد. ماساژ به آرامش، کاهش درد یا تغییر به سمت کسب رضایت کمک کند. روش‌های ویژه در فشاردرمانی به نقاطی فشار می‌آورد که به بدن اجازۀ دهد تا اکسی توسین بیشتری تولید کند. در نتیجه، توان و تاثیر انقباض‌ها را فزونی می‌بخشد و بچه را برای پایین آمدن تشویق می‌کند.
7- تغییر محیط
گاهی واقعاً فقط به تغییر مکان نیاز دارید. این دگرگونی ذهنی برای برخی از مادران یاری‌رسان است. اگر در بیمارستان هستید، سعی کند در راهروها قدم بزنید. اگر در منزل هستید، راه بروید، حتی اگر این پیاده روی در پارکینگ یا حیاط منزلتان باشد. می‌توانید راهکارهای متفاوت آرامش‌بخش را امتحان کنید، مثل استفاده از آب. ضروری است که مادر در محیط اطراف خود احساس امنیت کند.
8- صبور باشید
اگر شما و فرزندتان وضعیت خوبی دارید، ولی زایمان بیش از انتظارتان به درازا کشیده است، شاید به این علت باشد که بچه برای تولد به زمان بیشتری نیاز دارد. ممکن است برای تسریع بازشدن دهانه رحم از "پیتوسین" (انقباض‌ها را تقویت می‌کند)، پارگی مصنوعی در بافت مخاطی، یا دیگر راهکارهای پزشکی تحریک زایمان استفاده شود. هر یک از این راهکارها پیچیدگی‌های خاص خود را به همراه دارد. دربارۀ آنچه برای شما بهترین است، با پزشک گفت‌و‌گو کنید و روش‌های غیرپزشکی جایگزین برای کمک به پیشرفت زایمان را نیز کشف کنید.
زایمان آهسته کلافه‌کننده است و انرژی ضروری برای کنار آمدن با شدت زایمان را تخلیه می‌کند. با توجه به الگوی انقباض‌ها، از دوره‌های منظم استراحت استفاده کنید و بین انقباض‌ها بخوابید. اکثر زایمان‌های آهسته دردناک‌تر نیستند، اما می‌تواند میزان انرژی مادر را تحلیل دهد، خصوصاً اگر ناراحت و مضطرب باشد. ترس و خستگی باعث تنش و اضطراب می‌شود.
مطالعه بیشتر:
1- 4 عامل موثر بر مدت زمان زایمان
2- وسایل مورد نیاز برای بیمارستان در وقت زایمان
3- 40 دلیل برای انجام ندادن زایمان برنامه ریزی شده
4- آمادگی برای زایمان از ماه ششم بارداری
5- مزایا و معایب حضور پدر در اتاق زایمان
