آموزش تفسیر سونو ان تی (NT) و سونو ان بی (NB) در بارداری
یکی از آزمایشات ضروری در دوران باردارداری انجام غربالگری مرحله اول در هفته 12 و غربالگری مرحله دوم در هفته 18 است. یکی از موارد مورد بررسی در غربالگری مرحله اول ضخامت NT (ان تی) است. تفسیر سونو ان تی در کنار سایر موارد مربوط به غربالگری تعیین می کند که آیا شما به انجام آزمایشات تکمیلی نیازی دارید یا نه؟
غربالگری سه ماهه اول بارداری
یکی از مهم ترین دغدغه های تمامی مادران از ابتدای دوران بارداری تا انتهای آن، اطمینان از سلامت جنین در حال رشدشان است. یکی از راهکار های بررسی سلامت جنین در دوران بارداری انجام غربالگری سه ماهه اول و سه ماهه دوم است. بعد از انجام سونوگرافی مربوط به غربالگری سه ماهه اول، سوالاتی در ذهن مادران شکل می گیرد، از جمله این که بهترین نتیجه سونوگرافی ان تی چیست؟ عدد نرمال سونوگرافی nt چیست؟
غربالگری سه ماهه اول یک تست غیر تهاجمی بوده که شامل یک آزمایش خون و یک سونوگرافی می باشد.
با تفسیر نتیجه نهایی این دو تست، می توان احتمال ابتلای جنین به چند ناهنجاری کروموزومی را به طور تقریبی بیان کرد. ناهنجاری هایی که در این تست غربال گری مدنظر هستند شامل تریزومی 18 و تریزومی 21 و یا همان سندرم داون است.
بعلاوه سونوگرافی انجام شده در این غربالگری احتمال وجود ناهنجاری های قلبی، کلیوی و لوله عصبی را نیز در جنین تخمین می زند. نتایج حاصل از این تست در 85 درصد از موارد صحیح بوده و در 5 درصد موارد به صورت مثبت کاذب گزارش می شود.
لازم به ذکر است که این آزمایش تنها یک تست غربالگری است نه تشخیصی! یعنی مثبت بودن نتیجه تست به این معنا نیست که جنینِ شما قطعا به مشکلات کروموزومی و یا سایر ناهنجاری ها مبتلا است، زیرا نتایج تست بر اساس احتمالات بیان می شود. و در حقیقت مثبت بودن نتیجه تست صرفاً به منزله نیاز به انجام بررسی های بیشتر است.
غربالگری سه ماهه اول چه زمانی انجام می شود؟
زمان انجام این غربالگری یا همان زمان سونو nt هفته 12 ام بارداری است، یعنی از پایان هفته 11 تا پایان هفته 13 ام. زمان انجام سونوگرافی nt اهمیت فراوانی دارد زیرا اگر از 13 هفته و 6 روز عبور کنید، اندازه گیری ضخامت ان تی از نظر علمی دیگر کاربردی نخواهد داشت.
قبل از انجام آزمایشات، ابتدا شرح حال از مادر در رابطه با سن، سابقه داشتن مشکلات کروموزومی در خانواده، استفاده از روش های کمک باروری همانند IVF، مصرف سیگار و ... گرفته می شود. زیرا این شرح حال در عدد نهایی که برای احتمالات بیان می شود موثر است.
آزمایش خون غربالگری سه ماهه اول
در این آزمایش میزان دو فکتور PaaP-A و Free-BhcG در خون مادر سنجیده می شود.
سونوگرافی NT در بارداری (سونوگرافی ان تی)
NT محفف کلمه Nuchal Translucenty است. در واقع در این سونوگرافی پزشک ضخامت شفافیت پشت گردن نوزاد را اندازه گیری می کند. این شفافیت در واقع بین بافت نرم پشت لوله عصبی و پوست پشت کردن جنین است و ضخیم بودن بیش از اندازه ی آن ممکن است یکی از نشانه های ابتلای جنین به مشکلات کروموزومی باشد. تفسیر سونو ان تی به شکل صحیح به اندازه دقت لازم در حین اندازه گیری آن اهمیت دارد.
عدد نرمال سونوگرافی nt
عدد نهایی گزارش شده اگر مابین 1/3 تا 2/9 باشد، نرمال در نظر گرفته می شود. به یاد داشته باشید که گرچه مقدار نرمال سونوگرافی nt در این محدوده است، اما درصورتی که عدد حاصل از سونوگرافی ان تی جنین شما بسیار بیشتر از این مقدار بود، به هیچ وجه به این معنا نیست که جنین شما حتما به بیماری یا سندرم خاصی مبتلا است. در حقیقت عدد بالای گزارش شده فقط و فقط به شما نشان می دهد که برای اطمینان بیشتر باشد بررسی های تکمیلی را انجام دهید.
یک نکته بسیار مهم احتمال بروز خطا در اندازه گیری عدد NT است. زیرا مطالعات انجام شده نشان می دهد که احتمال خطا در این اندازه گیری وجود دارد به این ترتیب که ممکن است متخصص سونوگرافی، غشای آمنیون را با پوست پشت گردن جنین اشتباه بگیرد و عدد نهایی بالاتر از حد معمول گزارش شود. بعلاوه احتمال بروز خطا در زمانی که بند ناف به دور گردن جنین پیچیده است نیز وجود دارد بنابراین انچه حائز اهمیت است، نحوه تفسیر سونو ان تی و اتخاذ رویکردهای مناسب برای ادامه بارداری است.
بر اساس مطالعات فراوان انجام شده بر روی جنین هایی که در 12 هفتگی NT بالاتر از 2/9 داشته اما کاملاً سالم به دنیا آمده اند، محققان دریافتند که 2 درصد از جنین های نرمال با علت نامعلومی دارای NT بالاتر از حد نرمال هستند همین امار گزارش شده نشان می دهد که تفسیر سونو ان تی از چه نظر در جلوگیری از بروز نگرانی در مادران مهم است.
سونوگرافی NB در بارداری
در این سونوگرافی، متخصص باید استخوان بینی (تیغه بینی) جنین را مشاهده کرده ابعاد آن و همچنین زاویه آن با استخوان فک را ذکر کند. عدم مشاهده استخوان بینی نشانه سندرم داون است.
در نهایت نتایج بدست آمده از آزمایش خون، سونوگرافی NT و NB و نیزفاکتورهای مربوط به شرح حال مادر، توسط یک نرم افزار مخصوص پردازش شده و نتیجه نهایی به صورت یک عدد بیان خواهد شد.
عدد نهایی بین اعداد تک رقمی تا 5 رقمی بیان می شود و بر اساس چارت قراردادی، در یکی از گروه های پرخطر، متوسط و کم خطر برای هر یک از سندرم ها قرار می گیرد.
درصورتی که نتیجه غربالگری شما در گروه کم خطر قرار گیرد، نیازی به پیگیری بیشتر نیست و در انتهای سه ماهه دوم غربالگری سه ماهه دوم را انجام خواهید داد. اگر نتیجه نهایی در محدوده ی پرخطر و یا خطر متوسط قرار گیرد، انجام آزمایشات تشخیصی توصیه خواهد شد. این آزمایشات شامل آمنیوسنتز و CVS می باشد.
درنهایت به شما خاطرنشان می کنیم با کسب آگاهی های کافی درمورد تفسیر سونو ان تی از نگرانی های بی مورد در این دوران شیرین پرهیز کنید.
مطالعه بیشتر:
1- غربالگری سه ماهه اول بارداری - بخش اول
2- غربالگری سه ماهه اول بارداری - بخش دوم
3- غربالگری سه ماهه اول بارداری - بخش سوم