آیا سنگ کیسه صفرا در بارداری خطرناک است؟
آیا می دانستید خانم های ۲۰ تا ۶۰ ساله نسبت به آقایان بیشتر در معرض مبتلا شدن به سنگ کیسه صفرا هستند؟ آیا می دانید سنگ کیسه صفرا در بارداری بعد از آپاندیسیت در رتبه دوم بیماری های نیازمند عمل جراحی قرار دارد؟ ۲ تا ۴ درصد مادران باردار پس از انجام سونوگرافی اولتراسونیک متوجه وجود سنگ کیسه صفرا میشوند. اما کارکرد کیسه صفرا چیست و بارداری چه تاثیری بر روی عملکرد کیسه صفرا می گذارد؟ سنگ کیسه صفرا در بارداری چگونه درمان می شود؟ عمل سنگ کیسه صفرا در بارداری امکان پذیر است؟
کیسه صفرا چیست؟
کیسه صفرا عضو کوچکی است که در قسمت راست بدن و زیر کبد قرار دارد. کیسه صفرا محل نگهداری صفرای تولید شده توسط کبد برای هضم چربی می باشد. با ورود غذا به معده کیسه صفرا برای شروع فرآیند هضم، شروع به ترشح مایع صفرا به درون روده کوچک می کند. اگر شما از مشکلات شدید کیسه صفرا رنج میبرید، کادر پزشکی ممکن است با عمل جراحی اقدام به خارج کردن کیسه صفرا کند. با توجه به اینکه کیسه صفرا یک عضو حیاتی نمیباشد، بدن شما میتواند خود را با شرایط عدم وجود کیسه صفرا سازگار کند. در زمان بارداری کیسه صفرا می تواند به دلایل مختلف آسیب پذیر باشد. راه های بسیاری جهت کاهش درد کیسه صفرا در زمان بارداری وجود دارد.
سنگ کیسه صفرا:
عوامل مختلفی در تشکیل سنگ کیسه صفرا دخالت دارند مانند کم بودن میزان نمک صفراوی، زیاد بودن کلسترول در صفرا و یا عدم تخلیه کامل کیسه صفرا. سنگ صفرا معمولاً از موادی مانند بیلیروبینات کلسیم، کلسترول و کربنات کلسیم تشکیل می شود. هورمون پروژسترون تولید شده در زمان بارداری، باعث کاهش عملکرد بافت عضلانی بدن می شود. به همین علت میزان جریان خروجی صفرا کاهش یافته که این امر موجب پیدایش عوارضی همچون تولید سنگ صفرا، عفونت و التهاب کیسه صفرا می گردد.
علائم سنگ کیسه صفرا در بارداری:
چنانچه در طول بارداری کیسه صفرا شما دارای سنگ باشد، ممکن است تا مدت زمان یک ساعت بعد از خوردن وعده غذایی چرب عوارضی همچون تهوع، زرد شدن پوست، درد شدید سمت راست و بالای شکم و یا قسمت های میانی شکم که می تواند به صورت گرفتگی شدید عضلات شکم نیز باشد را داشته باشید.
ادامه دار بودن درد می تواند نشان دهنده مشکلات حاد کیسه صفرا باشد.
- قولنج صفراوی (کولیک صفراوی)
قولنج صفراوی به دلیل انسداد مجاری کیسه صفرا رخ می دهد. چنانچه صفرا به دلیل وجود سنگ در مجاری، امکان خارج شدن از کیسه صفرا را نداشته باشد، باعث ایجاد عفونت و التهاب کیسه صفرا میشود. کمبود صفرا باعث هضم نشدن چربی ها در روده کوچک می شود. این امر موجب درد شدید در قسمت بالایی شکم و پشت میشود که ممکن است از چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. حتی ممکن است دچار تهوع و استفراغ شوید.
درمان سنگ کیسه صفرا در بارداری چگونه انجام می شود؟
اگر سنگ صفرا سبب التهاب، عفونت و به دنبال آن درد شدید در مادر شده باشد، انجام اقدامات درمانی ضرورت دارد:
1- درمان اندوسکوپی: در بارداری امکان مشاهده درون کیسه صفرا با کمک اشعه ایکس وجود ندارد، به همین سبب تحت بیهوشی بسیار ضعیف، یک لوله نازک را از دهان وارد دستگاه گوارش می کنند و سپس با کمک دوربینی که در سر لوله وجود دارد، محل سنگ های صفرا و اندازه و تعداد آنها قابل رویت خواهد بود.
2- تخلیه کیسه صفرا با کمک لاپاراسکوپی: جراحی کیسه صفرا در بارداری توصیه نمی شود، مگر مشکلات ناشی از باقی ماندن آن خطر قابل ملاحظه ای برای سلامت بارداری داشته باشد. در روش کلسیستکتومی، با ایجاد یک برش کوچک در سطح شکم، کیسه صفرا برداشته می شود. که در تمامی دوران بارداری قابل انجام خواهد بود.
3- جراحی باز شکمی و برداشتن کیسه صفرا: این روش که کلسیستکتومی باز نام دارد، با ایجاد یک برش عرضی روی شکم، کیسه صفرا برداشته می شود. درمان سنگ کیسه صفرا در بارداری با کمک جراحی باز فقط در سه ماهه سوم امکان پذیر خواهد بود.
آیا وجود سنگ صفرا برای جنین خطرناک است؟
بر اساس مطالعات انجمن بیماری های کلیه گوارش و دیابت آمریکا، سنگ کیسه صفرا در بارداری می توانند باعث بروز مشکلاتی در این دوران شوند. اگرچه سنگ صفرا خود به طور مستقیم بر روی جنین تاثیر نمی گذارد، اما عوارض آن مشکلاتی را برای جنین به وجود می آورد. تکرار موارد مزمنی مانند درد کیسه صفرا به مدت بیش از ۵ ساعت و علائمی مانند التهاب، عفونت، حالت تهوع و استفراغ می تواند شما را از خوردن غذا باز دارد، که این امر موجب آسیب به تغذیه و رشد جنین می گردد.
بیشتر بدانید:
1- درد دنده در بارداری از علت تا درمان آن چگونه است؟
2- برداشتن کیسه صفرا در گذشته و اقدام به بارداری، آیا مشکل ساز است؟
3- مصرف ترب سیاه چه خواص و فوایدی دارد؟
4- علت خون در ادرار در بارداری و نشانههای هماچوری چیست؟