علت درد هنگام مدفوع بعد از زایمان چیست ؟

علت درد هنگام مدفوع بعد از زایمان چیست؟

خوب در واقع این مشکل را نمی توان فقط ناشی از یک عامل دانست بلکه عوامل بسیاری هستند که می توانند باعث دشواری و دفع دردناک مدفوع در دوران پس از زایمان شوند. در ادامه به برخی از مهمترین این عوامل اشاره می شود:

• پارگی پرینه

در بسیاری از خانم ها ممکن است در طول زایمان طبیعی به منظور سهولت روند وضع حمل و گسترش کانال زایمان برشی در پرینه یعنی ناحیه میان واژن و مقعد ایجاد شود که در اصطلاح به اپیزیوتومی موسوم است. برخی دیگر از مادران نیز ممکن است در حین زایمان طبیعی دچار درجات مختلفی از پارگی پرینه یا دهانه واژن شوند. هنگامی که مادر پس از وضع حمل سعی در دفع اولین مدفوع می کند ممکن است این برش یا پارگی ایجاد شده در اطراف دهانه واژن باعث احساس درد و ناراحتی شود.

• تورم واژن

شاید اصلی ترین علت درد هنگام مدفوع بعد از زایمان، تورم واژن در مجاورت مقعد است. عده ای از مادران خوش شانس ممکن است در طول زایمان طبیعی هیچ نوع برش یا پارگی را در ناحیه واژن تجربه نکنند. ولی با این حال ممکن است دچار تورم در این ناحیه شوند. تورم واژن به دنبال زایمان طبیعی می تواند باعث ایجاد درد و ناراحتی در حین اجابت مزاج شود.

• درد محل بخیه

مهمترین علت درد هنگام مدفوع بعد از زایمان، درد محل بخیه ها است. اولین اجابت مزاج پس از سزارین به دلیل وجود درد و حساسیت در محل بخیه ها می تواند برای مادران بسیار دشوار باشد. در واقع این مساله باعث می شود که مادر به دلیل احساس درد در محل بخیه ها از وارد آوردن فشار برای تخلیه روده واهمه داشته باشد. همچنین در صورت عمل اپیزیوتومی در طول زایمان های طبیعی بخیه هایی که به منظور تسریع فرایند ترمیم در این ناحیه زده شده می توانند باعث ایجاد درد در حین اجابت مزاج شوند.

• کم آبی بدن

دیگر علت درد هنگام مدفوع بعد از زایمان، کم آبی بدن است. نوشیدن آب کافی در تمام دوران بارداری و حتی پس از آن از مهمترین ضروریات است! بدن شما در هنگام زایمان مایعات بسیاری را از دست می دهد. بنابراین به منظور جایگزین کردن مایعات از دست رفته بدن باید در این دوران آب و مایعات فراوانی بنوشید. کم آبی یا دهیدراته شدن بدن می تواند باعث دشواری در دفع مدفوع شده و انجام این کار را برای شما بسیار سخت و دردناک کند.  

• کاهش حرکات روده

یبوست خود علت درد هنگام مدفوع بعد از زایمان است. بدن شما در این دوران نیاز به استراحت دارد تا بتواند انرژی از دست رفته خود در هنگام زایمان را جبران کند. تا جایی که می توانید پس از زایمان راه بروید. حتی به مادرانی که عمل جراحی سزارین داشته اند نیز توصیه می شود که در طول 24 ساعت پس از عمل هر چند وقت یکبار از تخت پایین آمده و راه بروند. این کار علی رغم ضعف و خستگی شما به بدن کمک می کند که بتواند عملکرد طبیعی خود را بازیابد. چنانچه پس از زایمان به دلیل ضعف و خستگی فعالیت کافی نداشته باشید ممکن است در هنگام اجابت مزاج با احساس درد و ناراحتی مواجه شوید.

• کاهش مصرف فیبر

برخورداری از یک رژیم غذایی سالم و متعادل از ضروریات دوران بارداری به شمار رفته و در حفظ سلامت مادر و جنین نیز نقش بسیار موثری دارد. چنانچه می خواهید پس از زایمان دفع راحت تری را تجربه کنید باید رژیم غذایی شما به خصوص در طول آخرین ماه بارداری حاوی مقادیر فراوانی از فیبر باشد. برخورداری از یک رژیم غذایی غنی از فیبر نه تنها از بروز یبوست در مادران پیشگیری می کند بلکه در بهبود عملکرد روده ها در دوران پس از زایمان نیز بسیار موثر است.

• مصرف مسکن های قوی

با وجودیکه در نگاه اول ممکن است خنده دار به نظر برسد ولی مصرف داروهای مسکن خود می تواند باعث ایجاد درد و یبوست شود. در صورتی که سزارین شده و یا در طول زایمان طبیعی اپیزیوتومی یا بریدگی زایمان داشته اید ممکن است پزشکتان برای شما داروهای مسکن تجویز کند. مصرف این مسکن ها گاهی می تواند باعث ایجاد یبوست و یا کند شدن عملکرد دستگاه گوارش پس از عمل سزارین شود. از این رو ممکن است پزشک به منظور کاهش مشکلات دفع استفاده از ملین ها و نرم کننده های مدفوع را برای شما تجویز کند.  

• ضعف عضلات کف لگن

در طول بارداری عضلات کف لگن و ماهیچه های شکمی به منظور ایجاد فضای کافی برای رشد جنین کشیده و ضعیف می شوند. پس از زایمان و متولد شدن نوزادتان ممکن است مدتی زمان ببرد تا این عضلات به وضعیت طبیعی و اولیه خود بازگردند. تا زمانی که این عضلات حالت اولیه خود را بازنیافته اند می توانند علت درد هنگام مدفوع بعد از زایمان باشند.

• ترس از پاره شدن بخیه ها

چه باور کنید یا نه گاهی اوقات دردهای مربوط به دفع مزاج بیشتر جنبه روانی دارند تا جسمی. در توضیح علت باید گفت مادری که به تازگی وضع حمل کرده ممکن است هنوز تحت فشارهای روانی ناشی از زایمان قرار داشته باشد. دفع اولین مدفوع ممکن است باعث ایجاد ترس در مادران جوان شده و مجددا تجربه ای ترسناک را در ذهن آنها زنده کند. به این ترتیب احساس تنش و استرس در هنگام دفع به نوبه خود باعث تنش و انقباض ماهیچه ها شده و در نتیجه اولین اجابت مزاج پس از زایمان را برای شما سخت و دشوار می کند.

• نگه داشتن مدفوع

ممکن است در اثر احساس ترس مدفوع خود را نگه داشته و حتی اجابت مزاج را تا روز بعد به تعویق بیندازید. در حالی که شما باید بدانید که به هر حال مجبور به گذر از این مرحله هستید. هر چه عمل دفع را بیشتر به تعویق بیندازید انجام آن برایتان دشوارتر خواهد شد. بنابراین در صورت به تاخیر انداختن اولین دفع پس از زایمان مدفوع سفت تر شده و احتمال اینکه در هنگام دفع متحمل درد زیادی شوید بیشتر خواهد بود. 

راهکارهایی برای کمک به سهولت دفع

بارداری و زایمان می توانند تاثیرات ناخوشایندی بر سلامت شما داشته باشند ولی در صورت مراقبت صحیح می توانید بر تمام این مشکلات غلبه کنید. همچنین استفاده از راهکارهای زیر به شما کمک می کند که اولین اجابت مزاج پس از زایمان را با درد کمتری تجربه کنید.

• ملین ها و نرم کننده های مدفوع را به طور منظم مصرف کنید. این داروها برای رفع مشکل شما تجویز شده اند و برای اثربخشی بهتر باید سروقت مصرف شوند. عدم مصرف به موقع آنها می تواند باعث دشواری در عمل دفع شود.
• در هنگام تلاش برای اولین اجابت مزاج پس از زایمان بهتر است یکی از نزدیکانتان در کنار شما حضور داشته داشته باشید. زیرا بدن شما پس از زایمان رنجور و ضعیف بوده و ممکن است در هنگام نشستن یا برخاستن نیاز به کمک داشته باشید.
• آب و مایعات کافی نوشیده و از رژیم غذایی متعادلی پیروی کنید. همچنین میوه ها و سبزیجات تازه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. این کار در دفع راحت تر مدفوع کمک موثری به شما می کند.
• در هنگام وارد آوردن فشار برای عمل دفع دست خود را بر روی شکمتان قرار دهید. در واقع می توان گفت که بسیاری از مادران به دلیل ترس از پارگی بخیه ها از اجابت مزاج در این دوران واهمه دارند. در حالیکه وارد آوردن کمی فشار در دفع مدفوع به شما کمک کرده و باعث می شود احساس بهتری کنید.
• چنانچه پس از چند بار تلاش هنوز موفق نشده اید اولین مدفوع پس از زایمان را دفع کنید باید از پزشک خود کمک بگیرید. پزشک احتمالا داروهایی را برای افزایش تحرک روده ها و کمک به دفع سریع تر برایتان تجویز خواهد کرد.
• تا جایی که می توانید بعد از زایمان راه رفته و از انجام این کار نترسید. ممکن است در ابتدا اینکار کمی دشوار به نظر برسد ولی با این حال به شما کمک می کند که اولین دفع پس از زایمان را به راحتپارگی پرینه یا میان دوراه در زایمان طبیعی و روش های جلوگیری از آنی پشت سر بگذارید.
• آنقدر تلاش کنید تا بالاخره موفق شوید. بله این جمله حتی در اینجا هم صادق است. چنانچه در اولین تلاش خود شکست خوردید پس از گذشت ساعتی مجددا امتحان کنید تا در نهایت موفق به اولین اجابت مزاج پس از زایمان شوید.

بنا به علت درد هنگام مدفوع بعد از زایمان، ممکن است انجام عمل دفع تا مدتی پس از زایمان برای شما دشوار باشد. عمل به توصیه های بالا به شما کمک می کند که دفع راحت تری داشته باشید ولی با اینحال چنانچه هیچ کدام از توصیه های بالا موثر واقع نشد حتما در اولین فرصت به پزشک خود مراجعه کنید.

بیشتر بدانید:

1- همه چیز در مورد اپیزیوتومی یا برش در ناحیه واژن در زایمان طبیعی

2- برای بهبود پس از اپیزیوتومی چه مدت زمان لازم است؟

3- پارگی پرینه یا میان دوراه در زایمان طبیعی و روش های جلوگیری از آن

4- مراقبت از ناحیه پرینه و واژن پس از زایمان

منبع: parenting.firstcry