درمان ترک لب نوزاد و شایع ترین علل ترک خوردن لب نوزاد
لب های نوزاد به علل گوناگونی همچون کم آبی، تغییرات فصلی، عفونت های باکتریایی و ... می تواند دچار خشکی و ترک خوردگی شود. گرچه در بیشتر موارد ترک خوردن لب نوزاد موضوع نگران کننده ای نیست اما برای جلوگیری از درد در هنگام شیر خوردن، درمان ترک لب نوزاد ضروری است. در ادامه راه کارهایی را برای درمان ترک لب بچه برای شما شرح خواهیم داد.
شایع ترین علل ترک خوردن لب نوزاد
لبهای نوزاد به دلایل گوناگون ممکن است ترک بخورد که شایع ترین آنها شامل:
1- مکیدن لب ها
نوزادان با غریزه مکیدن متولد می شوند. برخی از آنها عادت دارند بین دو وعده غذایی لب های خود را بمکند. افزایش بزاق روی لب نیز می تواند موجب خشکی سریع لب ها شود.
تاول یا تبخالهای شیردهی، گژنه یا پچ های پوستی به معنای تغییر رنگ در ناحیه خاصی از پوست و خشکی پوست معمولاً در اثر شیردهی ایجاد می شوند. این تاول ها دردناک و نشانه ای از عفونت نیستند. هرچه نوزاد بزرگتر می شود و در شیر خوردن مهارت بیشتری پیدا می کند، خود به خود از بین می روند. از آنجا که این تاول ها سفید رنگ هستند، ممکن است با برفک دهان اشتباه گرفته شوند. برفک یک عفونت مخمر است که باید توسط پزشک درمان شود.
2- شقاق لب
معمولاً گوشه های لب شیرخواران بزرگ تر و خردسالان پوسته پوسته شده و ترک می خورد. این نواحی به خصوص هنگام تغذیه دردناک می شود. این شرایط عمدتاً به دلیل عفونت باکتریایی یا قارچی بروز می کند که حتماً مراجعه به پزشک لازم است.
3- کم آبی و ترک لب در نوزادان
بدن نوزادان به ویژه در روزهای گرم به سرعت دچار کم آبی می شود. کم آبی زمانی رخ می دهد که شیر کافی به نوزاد یا شیرخوار نرسد. نشانه اصلی کم آبی در نوزادان کاهش دفعات خیس شدن پوشک است. شما می توانید با در نظر گرفتن تعداد پوشک مرطوب در 24 ساعت، وضعیت کم آبی کودک را بررسی کنید. خیس کردن کمتر از 6 پوشک در 24 ساعت، نشان دهنده کم آبی کودک است و باید به سرعت درمان شود. استفاده از محلول الکترولیت بهترین روش درمانی است. اگر اوضاع و احوال کودک بهتر نشد، در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
فراموش نکنید: بعد از شش هفته، فرزند شما تعداد کمتری پوشک مرطوب خواهد داشت، بنابراین نباید منتظر 6 پوشک خیس باشید. در این مقطع، می دانید که معمولاً چند بار در روز کودک نیاز به تعویض پوشک دارد.
علائم دیگر کمبود آب بدن عبارتند از:
• هنگام گریه اشک نمی ریزد.
• پوست و لب او خشک است.
• چشمهای فرو رفته
• دست یا پای سرد و لکه دار.
• ضربان قلب سریع.
• ملاج فرو رفته یا لکه نرمی روی سرش وجود دارد که به سمت داخل فرو رفته است.
• خواب آلودگی.
نوشیدن آب اصلاً- اصلاً
تا سن 6 ماهگی، کودک هرگز نباید آب بنوشد، مگر اینکه تجویز پزشک متخصص باشد. آب درمانی برای جبران کم آبی بدن در نوزادان نیست. نوشاندن آب به شیرخوار در جذب مواد مغذی از شیر مادر یا شیر خشک، اختلال ایجاد می کند. مقدار زیاد آب منجر به مسمومیت با آب و در نهایت تشنج و حتی کما می شود.
درمان ترک لب نوزاد
1- شیر مادر
اگر در حال شیردهی هستید، مهمترین درمان ترک لب نوزاد شیر مادر است. شیر مادر، به ویژه اولین شیر که بعد از تولد ترشح می شود حاوی کلستروم یا آغوز است که مقدار زیادی آنتی بادی دارد. آنتی بادی ها در مبارزه با بیماری های مختلف از جمله ترک خوردن لب ها کمک می کنند. کلستروم یا آغوز بخش مهمی از رژیم غذایی کودک را در روزهای اول تشکیل می دهد و از بدن در مقابل ویروس ها و باکتری ها محافظت می کند. برای خشکی لب های کودک، چند قطره شیر مادر را به آرامی روی ناحیه بزنید. شیر پوست لب نوزاد را مرطوب کرده و نرم می کند و در عین حال خطر عفونت را کاهش می دهد.
2- لانولین را امتحان کنید
لانولین چربی به دست آمده از پشم گوسفند است. این دارو برای دردهای نوک سینه های ناشی از شیردهی استفاده می شود و به بهبود و تسکین ترک و زخم کمک می کند. مصرف لانولین روی ترک لبهای نوزاد خطری ندارد و آبرسان مفیدی است. این دارو می تواند در درمان ترک گوشه لب کودکان و نوزادان مفید باشد.
3- روغن لب مناسب کودک
اگر احساس می کنید روغن (بالم) لب برای درمان ترک لب نوزاد بهتر است، باید از نوع مخصوص کودک استفاده کنید. روغنهای مناسب کودک، مراحل مختلف آزمایش را پشت سر می گذارند تا ایمنی آنها ثابت شود، اگر این روش را انتخاب کرده اید، فقط تا زمانی که ترک لبها بهبود بیابد از آن استفاده کنید.
روغنهای مخصوص درمان ترک لب نوزاد حاوی مواد طبیعی هستند و هیچ رنگ و مزه ای ندارند. اگر شک دارید، قبل از استفاده از یک محصول جدید، با پزشک متخصص کودکان و نوزادان مشورت کنید.
4- روغن های طبیعی
استفاده از روغن های طبیعی مانند روغن نارگیل و زیتون به تسکین و درمان ترک لب نوزادان کمک می کند. این روغن ها مرطوب کننده هستند و اگر در حد اعتدال مصرف شوند، خطری ندارد. برای نرم کردن و رفع ترک لب کودکان می توانید به مقدار کم از روغن های طبیعی استفاده کنید.
پیشگیری از ترک لبها
• محافظت در برابر آب و هوا: یک راه عالی برای جلوگیری از تأثیر باد و سرما بر لب نوزاد این است که قبل از خارج شدن از منزل مقداری روغن لب مخصوص کودک یا شیر مادر روی لبها بمالید. استفاده از بخور در داخل منزل به حفظ رطوبت هوا کمک می کند. علاوه بر این، بخورها خشکی پوست نوزاد را کمتر کرده و در طول ماه های سرد مانع از گرفتگی بینی می شوند. پزشکان همیشه بخور سرد را توصیه می کنند و معتقدند بخور گرم از نظر پزشکی فایده ای ندارد.
• استفاده از مرطوب کننده ها و کرم های بزرگسالان مجاز نیست: استفاده از کرم ها و لوسیون های قوی پوست نوزاد را خشک تر می کند. حداقل تا شش ماه اول فقط از محصولات مخصوص کودک استفاده کنید.
• دفعات شیردهی را افزایش دهید: اگر علائم کمبود آب بدن از جمله خشکی لبها در نوزاد مشاهده شد، مرتباً به او شیر بدهید. چنانچه تغذیه شیرخوار برای تامین آب مورد نیاز او کافی نباشد، مدفوع سفت شده و تعداد دفعات ادرار نیز کمتر می شود.
آیا می توان از برق لب برای درمان ترک لب نوزاد استفاده کرد؟
خیر، انواع برق لب ویژه بزرگسالان و افرادی است که می دانند نباید آن را بخورند، این محصولات حاوی ترکیباتی هستند که خوردن آن برای نوزاد مضر است. برخی از فرآوردهای آرایشی حاوی عطر، طعم و رنگ مصنوعی هستند و از موادی مانند اکتیدودودانول، یک نوع الکل چرب ساخته می شوند. بنابراین در صورت استعمال روی لبهای نوزاد ممکن است قورت داده شوند، به این جهت باید از مصرف آنها اکیداً خودداری کرد.
برای درمان ترک لب نوزاد خشکی را از بین ببرید
ترک لبهای نوزاد یک اتفاق نادر است و عموماً به دلیل پوست اندازی بعد از تولد رخ می دهد. موارد دیگری مانند پوست حساس، ترشح بزاق و حتی تغییرات آب و هوایی باعث خشکی لب ها خواهند شد. اگر نگران کم آبی کودک هستید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. در غیر این صورت، درمان ترک لب نوزاد با استفاده از شیر مادر، لانولین، روغن لب کودک و روغن های طبیعی انجام می شود. اما به هیچ وجه از برق لب استفاده نکنید. به زودی لب های نوزاد بهبود یافته و برای بوسه های مادرانه آماده می شود.
مطالعه بیشتر:
1- درمان ترک لب نوزاد به روش خانگی چگونه است؟
2- بررسی روش های درمان و تشخیص برفک دهان نوزاد
3- علت ترک خوردن لب نوزاد و آیا ترک خوردن لب نگران کننده است؟
4- برفک دهان نوزاد چیست و چگونه بفهمیم نوزاد مبتلا به برفک شده؟
