درمان سر درد در بارداری و روش های درمان سر درد در بارداری

آیا سردرد نشانه بارداری است؟

عقب افتادن پریود‌، حالت تهوع‌، بی میلی به غذا‌، خستگی‌، افزایش حس بویایی‌، بدخلقی و ... از علایم رایج بارداری است اما آیا می‌‌دانید در برخی خانم‌ها‌، سردرد هم می‌‌تواند نشانه بارداری باشد! در برخی خانم‌ها در اوایل بارداری سردرد شروع شده و گاه در سه ماهه دوم فروکش می‌کند. در برخی دیگر سردردها در سه ماهه دوم شروع می‌‌شوند و گاه حتی دیرتر در اواخر دوران بارداری بروز می‌کنند. برخی خانم‌ها هم اصلا سردرد نمی‌شوند. اما اگر در بارداری سردرد دارید‌، نگران نباشید: سردردهای بارداری معمولاً برهه‌ای فروکش می‌‌کنند و کمتر خانمی هر 9 ماه را سردرد خواهد داشت.

چه عواملی باعث بروز سردرد در بارداری می‌‌شود؟

عوامل مختلفی در این بین دخالت دارند:

1. هورمون‌ها

افزایش سطح استروژن باعث بروز سردرد در بسیاری از خانم‌ها در ابتدای بارداری می‌‌شود. اگر سردرد یا میگرن شما ناشی از افزایش ناگهانی سطح این هورمون باشد‌، احتمالاً در سه ماهه اول بارداری که بدن شما ناگهان مقادیر زیادی هورمون (در مقایسه با قبل از بارداری) ترشح می‌کند‌، مشکلات بیشتری خواهید داشت.

درمان سر درد در بارداری ناشی از تغییرات هورمونی

• با تأیید ماما یا پزشک می‌‌توانید داروهای تقویت کننده کبد استفاده کنید: مقوی‌‌‌‌های ساده کبدی شامل چای ریشه قاصدک‌، آب لیمو و سرکه سیب رقیق شده در آب است.

• روزانه یک بار سالاد هویج خام را امتحان کنید. بر اساس مطالعالت هویج به کاهش PMS و اندوتوکسین کمک می‌‌کند‌، که هر دو می‌‌تواند در بروز سردرد نقش داشته باشند.

• سبزیجات صلیبی یا چلیپایی بیشتری بخورید. این نوع سبزیجات به جذب استروژن اضافی در بدن کمک می‌کنند. غذاهای چلیپایی تخمیر شده مانند کلم ترش خام را امتحان کنید. این ماده غذایی حاوی پروبیوتیک مفید برای روده است.

سردرد ناشی از ترشح هورمون استروژن چه مدت ادامه می‌‌یابد؟

سطح هورمون‌ها باید در سه ماهه دوم (تا 20 هفته) تثبیت شود‌ و بسیاری از زنان با اتمام سه ماهه اول‌، سردردشان بهتر می‌شود.

2. افزایش حجم خون

در دوران بارداری حجم خون افزایش می‌‌یابد. در واقع حجم پلاسما 40 تا 50 درصد و توده سلول‌‌‌‌های قرمز خون مادران باردار 20 تا 30 درصد افزایش می‌‌یابد.

چگونه این سردرد را تسکین دهیم؟

نمک و پروتئین بهترین توصیه هستند. اگر پزشک برای شما ممنوعیتی در نظر نگرفته میزان مصرف نمک را در دوران بارداری محدود نکنید. به غذای خود نمک بزنید تا مزه دار شوند. بهتر است از نمک معدنی استفاده کنید. نمک باعث می‌‌شود بدن مایعات را در خود نگه دارد که در شرایط عادی برای استفاده در پرفیوژن جفت در جریان خون باقی می‌ماند. محدود کردن نمک در دوران بارداری افزایش طبیعی حجم خون را محدود می‌‌کند و پایین بودن حجم خون در مقایسه با میزان مورد نیاز برای سرویس دهی به جفت در حال رشد پیامدهای فاجعه باری را به همراه دارد.

درمان سر درد در بارداری ناشی از افزایش حجم خون

مصرف پروتئین نیز مهم است و باید سعی کرد در طول بارداری حداقل 80 گرم پروتئین در روز دریافت کنید. اگر دچار تورم‌، سردرد یا فشار خون بالا هستید با تأیید پزشک 100-120 گرم در روز پروتئین مصرف کنید. کبد زن باردار آلبومین تولید می‌کند تا حجم خون بالا را تسهیل کند. آلبومین مشابه سفیده تخم مرغ عمل می‌کند و هنگامی که در جریان خون مادر باشد‌، با ایجاد فشار اسمزی مایع اضافی را از بافت‌ها خارج کرده و به داخل خون در رگ‌‌‌‌های خونی باز می‌‌گرداند. تنها راهی که کبد می‌‌تواند این آلبومین را ایجاد کند پروتئین خوراکی است.

سردرد ناشی از افزایش خون چه مدت طول می‌کشد؟

این سردردها در بارداری به ویژه در سه ماهه اول و سوم شایع هستند.

3. تغییرات رژیم غذایی

تغییر در رژیم غذایی مثلا کاهش میزان قهوه یا قند‌، نوشابه یا سایر محرک‌ها می‌‌تواند باعث سردرد شود.

درمان سر درد در دوران بارداری ناشی از تغییرات رژیم غذایی چیست؟

غذاها و نوشیدنی‌‌‌‌های خاصی وجود دارد که باید در دوران بارداری از آنها اجتناب کنید‌، اما مصرف برخی دیگر در حد متوسط مشکلی ندارد. اگر احساس می‌کنید دلیل سردردها قطع مصرف قهوه است‌، کمی افزایش کافئین مصرفی (بیشتر از 200 میلی گرم) را امتحان کنید. اگر فکر می‌‌کنید قند مقصر است‌، مقدار قند طبیعی مانند میوه را در برنامه اضافه کنید.

این نوع سردرد چقدر طول می‌کشد؟

این نوع سردردها در دوران بارداری پس از سازگاری کامل بدن با رژیم غذایی جدید (بدون کافئین‌، قند و مواد محرک) فروکش خواهد کرد.

4. قند خون

ترشح هورمون‌‌‌‌های تولید شده توسط جفت باعث افزایش سطح گلوکز خون در زنان باردار می‌شود. هنگامی که قند خون کاهش می‌‌یابد این موضوع سبب سردرد و میگرن خواهد شد.

درمان سر درد در زمان بارداری ناشی از افت قند خون؟

برای درمان سر درد در بارداری به دلیل عدم تعادل قند خون‌، اطمینان حاصل کنید که به اندازه کافی کربوهیدرات پیچیده از میوه‌، سبزیجات نشاسته دار (نخود فرنگی‌، چغندر‌، هویج) و غلات سالم دریافت می‌‌کنید. سعی کنید به همراه آنها پروتئین و چربی‌‌‌‌های سالم بخورید تا قند خون تثبیت شود.

این نوع سردرد چه مدت ادامه خواهد داشت؟

متأسفانه‌، این نوع سردردها ممکن است در کل دوران بارداری وجود داشته و از بین نروند.

5. احتقان و تحریک بینی

هنگام بارداری تمام بافت‌‌‌‌های بدن از جمله مجاری بینی دچار تورم می‌شود که با گرفتگی و درد و احتباس آلرژن‌ها همراه است. آلرژن‌‌‌‌های محبوس شده می‌‌توانند بافت‌‌‌‌های منطقه سینوس را تحریک و ملتهب کنند و باعث ایجاد فشار سینوسی و درد در زنان مستعد شوند. این موضوع می‌‌تواند منجر به سردرد یا حتی میگرن شود.

درمان خانگی سر درد در بارداری ناشی از احتقان و تحریک بینی؟

شستشوی بینی با سرم نمکی می‌تواند مفید باشد. ظرفی را از آب داغ پر کنید و بخار را بو بکشید. سر را با یک حوله بزرگ بپوشانید تا بخار داخل آن به دام بیفتد‌، به روی کاسه خم شوید و اجازه دهید بخار به داخل سینوس‌ها نفوذ کند.

از آنتی هیستامین‌‌‌‌های طبیعی استفاده کنید. اگر مبتلا به آلرژی‌‌‌‌های فصلی هستید مصرف ویتامین C را که در فلفل دلمه ای ارگانیک‌، مرکبات و توت فرنگی موجود است افزایش دهید.

این سردرد چه مدت ادامه می‌‌یابد؟

متأسفانه‌، این نوع سردردها ممکن است در کل دوران بارداری شما وجود داشته و از بین نروند.

داروی سر درد در بارداری

به یاد داشته باشید که در بارداری مجاز به مصرف مسکن های قوی همچون استامینوفن کدئین، ژلوفن، پروفن و ... نیستید و اگر تصمیم به استفاده از دارو برای درمان سر درد شدید در بارداری دارید می توانید فقط استامینوفن ساده به صورت هر چهار ساعت یکبار مصرف کنید.

همانطور که خواندید درمان سر درد در بارداری کار سخت و پیچیده ای نیست، فقط باید علت اصلی سر درد را پیدا کرده و با کمک روش های صحیح و بی خطر همان عامل اصلی را برطرف کنید.

مطالعه بیشتر:

1- آیا سر درد در بارداری طبیعی است؟

2- پیشگیری و درمان سردرد در دوران بارداری

3- داروهای مجاز برای درمان میگرن در بارداری

4- درمان خانگی میگرن و سردرد های شدید در بارداری