درد پهلو راست در بارداری نشانه چه چیزی است؟
بارداری تغییرات عمده‌ای در زندگی و بدن شما ایجاد می‌کند. اگرچه بیشتر این دوران سرشار از هیجان و امید است، اما تجربه کردن همه چیز به طور همزمان میتواند طاقت فرسا باشد. تجربه حمل یک جنین اغلب به این معنی است که هر درد غیرمنتظره یا علائم جدید، با خود نگرانی‌ها را می‌آورد که اغلب با پرسش "آیا این طبیعی است" همراه هستند. وزن اضافه شده، سکسکه‌های گوارشی و سایر تغییرات فیزیکی که با رشد جنین در بدن ما اتفاق می‌افتند منجر به ایجاد درد پهلو راست در حاملگی میشود. درد پهلو راست در بارداری معمولاً نگران کننده نیست. این دردها می‌توانند به دلایل مختلف رخ دهند که معمولاً به راحتی کنترل می‌شوند و موقتی هستند. با این حال گاهی اوقات درد پهلو در بارداری میتواند نشانه یک مسئله جدی‌تر باشد و ممکن است به کمک‌های پزشکی نیاز داشته باشید. اگر در دوران بارداری دچار درد پهلو شده‌اید، این مقاله میتواند به شما کمک کند.
درد پهلوی راست در بارداری نشانه چیست؟
اگر می خواهید بدانید که علت درد پهلو راست در بارداری چیست، باید بگوییم درد پهلو راست در دوران بارداری علل مختلفی می تواند داشته باشد ازجمله:
کشیدگی عضله
همانطور که بدن شما در حال سازگار کردن خود با رشد جنین (و رشد پستان‌ها و پاها و رشد همه چیز) است، وزن شما اضافه میشود. افزایش متوسط 5/11 تا ۱۵ کیلو در دوران بارداری برای اکثر مادران باردار طبیعی است. شما برای رشد و تغذیه سالم جنین به آن اضافه وزن نیاز دارید، اما وزن اضافه شده میتواند باعث کشیدگی در عضله شود. این بیشتر در سه ماهه دوم و سوم شما دیده میشود. وزن اضافه شده، به علاوه خم شدن بیش از حد هنگام تلاش برای پیدا کردن یک وضعیت بدنی راحت، یا بلند کردن یک بار یا یک کودک و هر چیز سنگین دیگر، میتواند منجر به درد در سمت راست بدن شود. ممکن است از پیچ خوردن یا کشیدگی عضله در سمت راست احساس درد کنید. درد پشت نیز میتواند گاهی گسترش یابد و در قسمت میانی تا پایین بدن را تحت تآثیر قرار دهد.
درد رباط حلقوی
در دوران بارداری رحم شما با رشد جنین مانند بادکنک منبسط میشود. رباط‌های حلقوی مانند طناب‌هایی هستند که به نگه داشتن رحم شما کمک می‌کنند. با بزرگ‌تر شدن رحم، آنها نرم‌تر شده و کشیده می‌شوند. گاهی اوقات رباط‌های حلقوی دردناک یا سفت می‌شوند. این امر میتواند باعث درد در سمت راست و پایین بدن شود. ممکن است احساس درد شدید و درد مبهم داشته باشید. این اتفاق معمولاً در سه ماهه دوم بارداری شما با افزایش وزن جنین و مایع آمنیوتیک رخ می‌دهد. هنگامی که صبح‌ها از بستر بلند می‌شوید یا خیلی سریع حرکت می‌کنید، ممکن است دچار درد رباط حلقوی شوید. حتی سرفه یا عطسه سخت می‌توانند باعث درد رباط شوند. معمولاً با قرار گرفتن در موقعیت راحت‌تری این درد تسکین می‌یابد. کشش‌های ملایم، حرکت آرام و کشیدن لگن نیز به شما کمک می‌کند.
دلایل گوارشی
گاز، یبوست و نفخ در بارداری شایع است. این عوامل می‌توانند باعث درد پهلو شوند. نوسانات هورمونی منجر به مشکلات گوارشی می‌شوند. تغییرات هورمونی، به ویژه در سه ماه اول و دوم بارداری شایع هستند. در اواخر بارداری ممکن است میزان هورمون‌ها چنین تاثیری نداشته باشد. با این حال در سه ماهه سوم افزایش وزن میتواند دستگاه گوارش (معده و روده) را تحت فشار قرار دهد. این امر همچنین میتواند همراه با سوزش سر دل، درد تیز آزار دهنده‌ای در شکم و پهلو ایجاد کند. با نوشیدن مقدار زیادی آب و افزودن فیبر بیشتر به رژیم غذایی، نفخ شکم و درد تسکین می‌یابد. غذاهای غنی از فیبر عبارتند از:
• میوه ها و سبزیجات تازه یا منجمد
• نان و ماکارونی سبوس‌دار
• عدس
• برنج قهوه‌ای
• جو
همچنین از مصرف مواد غذایی که باعث ایجاد گاز و درد پهلو راست در بارداری می‌شوند خودداری کنید، از قبیل:
• شیر و سایر مواد لبنی
• غذاهای سرخ شده
• شیرین کننده‌های مصنوعی
• لوبیا
• گل کلم
• کلم بروکلی
انقباضات براکستون هیکس
براکستون هیکس انقباضات کاذبی هستند که به نوعی تمرین است برای آمادگی بدن برای انقباضات زایمان. این موارد معمولاً در سه ماهه سوم بارداری اتفاق می‌افتند، اما ممکن است در ماه‌های اولیه بارداری نیز اتفاق بیفتند. براکستون هیکس مانند یک گرفتگی و فشردگی در قسمت‌های تحتانی شکم احساس میشود. گاهی ممکن است کمی شبیه دردهای قاعدگی باشد. این انقباضات به طور معمول دردناک نیستند، اما گرفتگی عضلات ممکن است باعث درد پهلو راست در بارداری شود. برخلاف انقباضات واقعی زایمان، براکستون هیکس دارای خصوصیات زیر است:
• اگر تغییر وضعیت بدهید یا حرکت کنید ممکن است متوقف شود.
• فواصل آنها کمتر نمی‌شوند.
• با گذشت زمان قوی‌تر نمی‌شوند.
گرفتگی
گرفتگی‌ها شبیه گرفتگی‌های قاعدگی هستند، با این حال ناراحتی‌های ناشی از این گرفتگی‌ها یک بخش عادی دوران بارداری هستند. گرفتگی میتواند گاهی اوقات باعث درد در پهلوی راست تا قسمت میانی و پایین بدن باشد. در سه ماهه اول و دوم، ممکن است گاهی اوقات بر اثر کشیدگی رحم، گرفتگی ایجاد شود. در سه ماهه سوم گرفتگی ممکن است به دلیل کشیدگی عضلات و رباط‌ها در اطراف شکم و کشاله ران باشد.
دلایل جدی‌تر درد پهلو راست در بارداری
بارداری خارج از رحم
در بارداری خارج از رحم تخمک بارور شده در خارج از رحم شروع به رشد می‌کند. بارداری سالم و طبیعی فقط در داخل رحم اتفاق می‌افتد. بارداری خارج از رحم میتواند برای سلامتی شما مضر باشد. این وضعیت میتواند در اوایل بارداری و احتمالاً قبل از این که حتی متوجه بارداری خود شوید، باعث درد شدید در پهلوی راست و گرفتگی عضلات شود. علائم دیگری نیز احتمالاً خواهید داشت:
• درد شدید در شکم
• خونریزی سبک یا شدید
• خونریزی به رنگ قرمز یا قهوه‌ای
در صورت بروز هر یک از این علائم پزشک را مطلع کنید. گاهی اوقات بارداری خارج از رحم باید قبل از اینکه به سلامتی شما آسیب برساند درمان شود. بعد از تجربه بارداری خارج از رحم، می‌توانید دوباره بارداری طبیعی داشته باشید.
سقط جنین
درد پهلو راست در بارداری و درد پایین شکم همراه با علائم دیگر ممکن است به معنی سقط جنین باشد. در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
• لکه بینی، خونریزی یا لخته خون
• درد یا گرفتگی شدید در شکم
• درد پایین کمر
به احتمال زیاد در سه ماهه اول بارداری سقط جنین رخ می‌دهد. بعضی اوقات ممکن است حتی قبل از اطلاع از بارداری خود، سقط جنین اتفاق بیفتد. سقط جنین یک اتفاق شایع است. حداکثر تا ۱۵ درصد بانوانی که از بارداری خود اطلاع دارند، سقط جنین را تجربه می‌کنند و معمولاً نمی‌توان از آن جلوگیری کرد. مهم است که پس از سقط جنین تحت حمایت قرار بگیرید، زیرا داشتن احساس غم و اندوه شدید بسیار طبیعی است. از دوستان و خانواده خود کمک بخواهید یا در گروه‌های حمایتی عضو شوید و یا با یک روانشناس مشورت کنید.
آپاندیسیت
آپاندیسیت یک عفونت یا التهاب در آپاندیس است و در حدود ۱۰ درصد از مادران باردار آن را تجربه می‌کنند. اگرچه در بارداری شایع نیست، اما ممکن است متوجه نشوید که آپاندیسیت دارید، زیرا برخی از علائم آن می‌توانند مانند سایر علائم بارداری باشند. این مسئله میتواند خطرناک باشد، زیرا در صورت عدم درمان آپاندیس عفونی، ممکن است متورم شده و دچار ترکیدگی شود. ترکیدن آپاندیس میتواند سموم مضر را در بدن پخش کند. در هر زمان از بارداری می‌توانید به آپاندیسیت مبتلا شوید. آپاندیس معمولاً باعث درد در سمت راست و پایین شکم میشود. ممکن است احساس یک درد شدید و مبهم داشته باشید. همچنین میتواند دارای علائم کلاسیک زیر باشد:
• درد در اطراف ناف و کمر
• تهوع و استفراغ
• کاهش اشتها
• تب
در دوران بارداری، به ویژه در سه ماهه سوم ممکن است علائم کمتر شایعی از آپاندیسیت داشته باشید، مانند علائم زیر:
• درد در قسمت میانی تا بالای بدن
• سوزش سرِ دل
• گاز معده
• اسهال
• خستگی
در صورت مشاهده هر یک از این علائم بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
سنگ کیسه صفرا
کیسه صفرا میتواند در دوران بارداری بسیار آزاردهنده باشد. این کیسه گلابی شکل در سمت راست و بالای شکم شما قرار دارد. به هضم چربی غذاهای مصرفی کمک می‌کند. گاهی اوقات مایع درون صفرا میتواند سنگ‌های سخت ایجاد کند. سنگ صفراوی در دوران بارداری بیشتر دیده میشود، زیرا سیستم گوارش کند میشود. هرچه تعداد بارداری‌های شما بیشتر باشد، خطر افزایش می‌یابد. سنگ کیسه صفرا میتواند در هر مرحله از بارداری رخ دهد. علائم سنگ کیسه صفرا شامل موارد زیر هستند:
• درد قسمت بالا و سمت راست شکم
• حالت تهوع
• استفراغ
• از دست دادن اشتها
• تب
در صورت داشتن هر یک از علائم فوق به پزشک خود اطلاع دهید. گاهی اوقات سنگ‌های صفراوی می‌توانند خود به خود از بین بروند. اجتناب از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده میتواند به توقف علائم کمک کند.
پرهاکلامپسی
پرهاکلامپسی یک بیماری مرتبط با بارداری است. این بیماری دارای تاثیرات متعددی است، از جمله فشار خون بالا. تقریبا ۵ تا ۸ درصد از مادران باردار دچار پرهاکلامپسی یا اختلالات فشار خون مرتبط می‌شوند که معمولاً در سه ماهه دوم و سوم ظاهر میشود. پرهاکلامپسی میتواند فشار خون شما را به سطحی خطرناک برساند که ممکن است شما را در معرض سکته مغزی قرار دهد. همچنین میتواند به کبد، کلیه‌ها و یا ریه‌های شما آسیب برساند.
اگر مبتلا به پره اکلامپسی هستید، ممکن است در ناحیه بالای سمت راست و معمولا درست زیر دنده ها درد را احساس کنید. در صورت مشاهده علایم پره اکلامپسی که در زیر ذکر شده، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید:
- سردرد
- تاری دید
- حساسیت به نور شدید
- حالت تهوع
- استفراغ
- خستگی
- تورم بخصوص در پاها
- تنگی نفس
- کبود شدن سریع
- ادرار کم
درمان درد پهلو راست در بارداری
درد پهلو راست در بارداری که ناشی از کشیدگی عضله یا رباط است، معمولا با درمان های خانگی تسکین می یابد. درد ناشی از گاز معده نیز با مراقبت و تغییر رژیم غذایی بهتر می شود. درد عضلانی، رباط های دردناک و گرفتگی را از طریق روش های زیر می توان تسکین داد:
- تغییر وضعیت نشستن یا ایستادن
- دراز کشیدن
- راه رفتن یا حرکت کردن
- استفاده از کیسه آبگرم یا پدهای حرارتی
- حمام گرم
- ماساژ
- مصرف داروهای مسکن بدون نسخه
چه موقع برای درد پهلو راست در بارداری کمک بگیریم؟
بیشتر درد عضلات و رباط ها در نهایت بدون درمان از بین می روند. اما در موارد زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- درد پهلوی شما مداوم یا شدید است.
- درد در هنگام شب یا در حالت دراز کشیدن شدیدتر می شود.
- در ناحیه درد تورم و قرمزی دیده می شود.
دلایل جدی تر درد پهلو راست در بارداری ممکن است علائم دیگری ایجاد کند. این دردها می توانند نشانه هایی از بارداری خارج از رحم، سقط جنین، سنگ کیسه صفرا، پره اکلامپسی و سایر شرایط باشند. ممکن است به درمان پزشکی از جمله جراحی نیاز داشته باشند. در صورت داشتن علائم زیر بلافاصله کمک پزشکی دریافت کنید:
- درد شدید
- دردی که بهتر نمی شود یا تسکین نمی یابد
- سردرد
- تاری دید
- خون ریزی
- تب
- مشکل در تنفس
نتیجه گیری
درد و ناراحتی، از جمله درد پهلوی راست یک بخش طبیعی از بارداری است. از دلایل شایع آن می توان به افزایش وزن، افزایش سطح هورمون ها و گاز معده و روده اشاره کرد. ناراحتی و درد معمولا خود به خود یا با درمان در خانه برطرف می شود. مشکلات یا بیماری های جدی تر نیز می توانند باعث درد پهلو راست در بارداری شود. درد شدید یا دردی که از بین نمی رود را نباید نادیده گرفت. در مورد علائمی که دارید با پزشک صحبت کنید. اگر علائمی مانند فشار خون بالا، خونریزی شدید، تب و تاری دید دارید، از کمک فوری پزشکی استفاده کنید.
مطالعه بیشتر:
1- آیا درد کشاله ران در بارداری خطرناک است؟
2- دلیل درد زیر شکم سمت راست در بارداری چیست؟
3- علت توصیه به سمت چپ خوابیدن در بارداری چیست؟
4- آیا خوابیدن به راست در بارداری برای مادر و جنین مضر است؟
