اختلال زبانی در کودکان و نشانه اختلالات زبانی کودکان چیست؟
کودکانی که به اختلال زبانی دچار هستند به سختی می‌توانند خود را بیان و گفته‌های دیگران را درک کنند. این ربطی به مشکلات شنوایی ندارد. اختلال زبانی، که قبلا با عنوان اختلال زبانی دریافتگری‌ـ‌بیانگری شناخته می‌شد، در میان کودکان کوچک شایع است. طبق نظر مرکز پزشکی دانشگاه می‌سی‌سی‌پی، در ۱۰ تا ۱۵ درصد کودکان زیر ۳ سال رخ می‌دهد. در ۴ سالگی، توانایی زبانی معمولا به ثبات می‌رسد و می‌توان آن‌را به‌منظور تشخیص وجود این ناتوانی، دقیق‌تر مورد ارزیابی قرار داد.
نشانه‌های اختلالات زبانی کودکان چیست؟
اغلب اختلال زبانی ابتدا در کودکی مورد توجه قرار می‌گیرد. ممکن است کودک شما زیادی از «ام» و «اوم» استفاده کند، چون کلمه درست را به‌خاطر نمی‌آورد. نشانه‌های دیگر شامل موارد زیر است:
- دایره لغات محدود نسبت به کودکان هم‌سن دیگر
- توانایی محدود برای ساختن جمله
- توانایی ناقص در استفاده از کلمات و مرتبط کردن جملات برای شرح یا توضیح یک چیز
- توانایی محدود برای انجام مکالمه
- جا انداختن کلمات
- استفاده از کلمات با ترتیب غلط
- تکرار جمله هنگام فکر کردن به پاسخ
- اشتباه در زمان فعل (مثلا استفاده از گذشته به‌جای حاضر)
برخی از این نشانه‌ها بخشی از رشد طبیعی زبانی است. اما اگر کودک شما تعداد زیادی از این نشانه‌ها را به‌صورت دائم از خود نشان می‌دهد و بهبود نمی‌یابد، ممکن است دچار اختلال زبانی باشد.
نشانه‌های مربوط به درک دیگران
یک جنبه مهم دیگر این اختلال این است که به‌سختی حرف‌های دیگران را متوجه می‌شوند. این می‌تواند معادل دشواری در دنبال کردن دستورات در خانه و مدرسه باشد.
طبق نظر جامعه پزشکان خانواده آمریکا، اگر کودک شما ۱۸ ماه دارد و از دستورات یک مرحله‌ای پیروی نمی‌کند، ممکن است مشکلی وجود داشته باشد. یک نمونه از دستورات یک‌مرحله‌ای این است: «اسباب‌بازی‌ات را بردار.»
اگر کودک شما در ۳۰ ماهگی با کلام یا با تکان دادن سر یا اشاره به سؤالات واکنش نشان نمی‌دهد، می‌تواند نشانه‌ای از اختلال زبانی باشد.
درک اختلال زبانی
معمولا علت این اختلال ناشناخته است. ژنتیک و تغذیه می‌تواند در این میان نقش بازی کند، اما این دلایل هنوز ثابت نشده است.
رشد طبیعی زبانی شامل توانایی شنیداری، دیداری، درک و حفظ اطلاعات است. این روند ممکن است در برخی کودکان با تأخیر مواجه شود، اما پس از مدتی به دوستان خود خواهند رسید.
تاخیر در رشد زبانی می‌تواند مربوط به موارد زیر باشد:
- مشکل شنوایی
- آسیب به دستگاه عصبی مرکزی
گاهی، تاخیر زبانی همراه با مشکلات رشدی دیگر، نظیر موارد زیر همراه است:
- عدم شنوایی
- اوتیسم
- ناتوانی در یادگیری
اختلال زبانی الزاما ارتباطی با کم‌هوشی ندارد. کارشناسان سعی دارند دلیل عدم رشد غیرطبیعی زبانی را شناسایی کنند.
توجه به نشانه‌ها و کاهش آن
این اختلال اغلب با تلاش جمعی والدین، معلمان، پاتولوژیست‌های زبانی‌ـ‌کلامی و متخصصان دیگر سلامت درمان می‌شود.
معاینه پزشکی
اولین مرحله از اقدامات، مراجعه به پزشک برای معاینه کامل است. این به رد مشکلات دیگر، مانند مشکل شنوایی یا نواقص حسی دیگر کمک می‌کند.
درمان اختلال زبانی
درمان رایج برای اختلال زبانی، زبان درمانی است. درمان بستگی به سن کودک و دلیل و طول عارضه دارد. به‌عنوان مثال، کودک شما ممکن است در جلسات درمانی تک‌به‌تک با درمان‌گر کلامی‌ـ‌زبانی یا در جلسات گروهی شرکت کند. درمان‌گر عارضه کودک را تشخیص می‌دهد و متناسب با نواقص آن‌را درمان می‌کند.
مداخله زودهنگام اغلب نقش مهمی در نتیجه نهایی ایفا می‌کند.
گزینه‌های مراقبت خانگی
کار کردن با کودک در خانه می‌تواند مفید باشد. در زیر به برخی پیشنهادات اشاره شده است:
- زمانی که از کودک سؤالی می‌پرسید روشن، آرام و شمرده حرف بزنید.
- صبر کنید تا کودک پاسخ خود را شکل دهد.
- برای کاهش اضطراب محیط را آرام کنید.
- پس از توضیح یا یک فرمان از کودک بخواهید با کلمات خود آن‌را بیان کند.
تماس مداوم با معلمان هم مهم است. ممکن است کودک شما در کلاس خوددار باشد و نخواهد در فعالیت‌های همراه با حرف زدن و به‌اشتراک‌گذاری شرکت کند. از معلم از پیش درباره فعالیت‌های کلاسی بپرسید تا بتوانید کودک را برای بحث‌های آتی آماده کنید.
روان‌درمانی
دشواری در درک دیگران و برقراری ارتباط می‌تواند کلافه‌کننده باشد و موجب کارهای خارج از کنترل شود. ممکن است برای رسیدگی به مشکلات احساسی یا رفتاری نیاز باشد با مشاور مشورت کنید.
عوارض اختلالات زبانی چیست؟
ارتباط موثر یکی از بخش‌های مهم ارتباطات در محل کار، مدرسه و اجتماع است. عدم رسیدگی به اختلال زبانی می‌تواند تبعات درازمدت داشته باشد، از جمله افسردگی یا مشکلات رفتاری در بزرگسالی.
آیا پیشگیری از اختلال زبانی در کودکان امکان پذیر است؟
پیشگیری از اختلال زبانی سخت است، خصوصا به این دلیل که علت اصلی اختلال به‌میزان زیادی ناشناخته است. اما، می‌توان با همکاری پاتولوژیست‌های کلامی‌ـ‌زبانی تأثیر اختلال را کاهش داد. مراجعه به مشاور نیز می‌تواند به مدیریت چالش‌های احساسی و سلامت ذهنی ناشی از این اختلال کمک کند.
مطالعه بیشتر:
لکنت زبان در کودکان و راههای درمان آن چیست؟
اختلالات گفتاری در کودکان، انواع اختلال گفتاری کودکان چیست؟
دیر حرف زدن کودک و علایم هشدار دیر حرف زدن کودک چیست؟
