آیا مصرف اندانسترون در بارداری مجاز است؟
خوردن بیسکوییت زنجبیلی، بو کردن لیموی تازه، مصرف نکردن غذاهای پرادویه و الی آخر! همه ترفندها را امتحان کرده اید و هنوز با مشکل تهوع بارداری یا همان بیماری صبحگاهی دست و پنجه نرم می کنید؟! این همان زمانی است که پزشکان مصرف دارویی به نام اندانسترون را پیشنهاد می کنند و اگرچه شما به پزشک خود اعتماد دارید، اما احتمالا در چنین شرایطی هنوز هم می خواهید مطمئن شوید که آیا مصرف اندانسترون در بارداری می تواند بدون ایجاد هیچگونه عوارض جانبی به خلاص شدن از این حالت تهوع طاقت فرسا کمک کند؟ آیا مصرف اندانسترون در بارداری خطری برای جنین ندارد؟ با ما تا پایان این مطلب همراه باشید تا همه چیز را در مورد اندانسترون در بارداری برای شما شرح دهیم.
آیا مصرف اندانسترون در بارداری مجاز است؟
حالت تهوع و استفراغ یکی از عوارض بسیار شایع بارداری است که به نام بیماری صبحگاهی نیز شناخته می شود. این مشکل آزاردهنده به طور معمول در طی سه ماهه اول بارداری اتفاق افتاده و باعث مشکلات فراوانی از جمله بی اشتهایی و کاهش وزن مادران باردار می شود. البته که برخی از مادران باردار ممکن است هرگز تهوع و استفراغ را تجربه نکنند و در مقابل برخی دیگر هم هستند که حتی تا روزهای پایانی بارداری نیز از این علامت رنج می برند.
ترجیح بر این است که این مشکل با راهکارهای غیردارویی همچون تهویه مناسب منزل، اجتناب از خوردن غذاهای سرخ کردنی، چرب و پرادویه، فاصله قرار دادن بین مصرف مایعات و وعده های غذایی، دوری از بوهای محرک، مصرف کردن آب نبات های ترش و یا زنجبیلی و ... کنترل شود اما این روش ها همیشه هم کارساز نیستند. در برخی مواقع شدت تهوع و استفراغ به حدی زیاد و اذیت کننده است که چاره ای جز تجویز دارو باقی نمی ماند. به علاوه هنگامی که مادر باردار دچار مشکل هیپرامزیس گراویداروم (تهوع شدید بارداری) شده و در پی آن در خطر سوءتغذیه، کمبود عناصر غذایی، کاهش وزن و کم آبی بدن قرار می گیرد، نیز پزشک ممکن است این داروها را تجویز کند.
برای برطرف کردن حالت تهوع بارداری اندانسترون بهتر است یا دمیترون؟
اندانسترون یا دمیترون که با نام های تجاری زوفران (Zofran)، نورومون و یا راموفارمین شناخته می شود، داروی ضدتهوعی است که در اصل برای درمان حالت تهوع همراه با شیمی درمانی، پرتودرمانی و یا جراحی استفاده می شد ولی امروزه به داروی انتخابی پزشکان برای کاهش حالت تهوع و استفراغ در بارداری تبدیل شده است. اندانسترون با ممانعت از عملکرد سروتونین که ماده ای شیمیایی در بدن است و می تواند منجر به حالت تهوع و استفراغ شود، عمل می کند. اگر قصد استفاده از آنها را دارید بعد از مشورت با پزشک باید ببینید که کدامیک بهتر بر روی بدن شما تاثیر می گذارد.
آیا استفاده از اندانسترون در تمام سه ماهه های بارداری بی خطر است؟
اتفاق نظر کلی و تحقیق شده در گذشته مبنی بر این بود که داروی اندانسترون در کل دوران بارداری قابل مصرف بوده و به بیانی دیگر در تمام سه ماهه ها نسبتاً ایمن است. با این حال، اکنون برخی پژوهش ها نکات دیگری را بیان می کنند.
یکی از متاآنالیزهای اخیر با بررسی هشت مطالعه معتبر نشان داده است که قرار گرفتن در معرض اندانسترون در طی سه ماهه اول بارداری، می تواند باعث افزایش بسیار کمی در خطر بروز نقائص قلبی و ناهنجاری های دهان و صورت مانند شکاف کام در نوزادان شود.
از طرف دیگر، با استناد به مطالعه ای که در سال 2018 به چاپ رسیده است، اینطور به نظر نمی رسد که مصرف اندانسترون در اوایل بارداری با احتمال داشتن نوزادی مبتلا به مشکلات سلامتی مرتبط باشد.
دو منبع معتبر یعنی سازمان غذا و دارو (FDA) و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) نیز بر این اصل اتفاق نظر دارند که ارتباط قابل اعتمادی بین مصرف اندانسترون در بارداری و افزایش خطر نقائص قلبی و ناهنجاری های دهان و صورت در نوزادان وجود ندارد. طبق نظر سازمان FDA، این سایر عوامل هستند که می توانند در بروز مشکلات ذکر شده نقش داشته باشند. به عنوان مثال، مادران بارداری که از حالت تهوع شدید رنج می برند، بیشتر دچار تغییرات متابولیکی و کمبودهای تغذیه ای می شوند که این امر می تواند نوزادان آن ها را در معرض خطر بیشتری از این مسائل قرار دهد.
آیا مصرف اندانسترون در بارداری بی خطر است؟
به طور کلی، خطرات مرتبط با قرار گرفتن در معرض اندانسترون در سه ماهه اول بارداری هنوز نامشخص است. به همین دلیل با استفاده از دستورالعمل های فعلی، این دارو به عنوان گزینه خط اول برای درمان حالت تهوع و استفراغ در بارداری توصیه نمی شود.
عوارض مصرف اندانسترون در بارداری
هر فرآورده دارویی به طور قطع با برخی عوارض همراه است که فارغ از باردار بودن یا نبودن ممکن است توسط خود فرد مصرف کننده تجربه شوند. از جمله عوارض شایع داروی اندانسترون می توان به این موارد اشاره نمود:
- اسهال و یا یبوست،
- سردرد،
- ضعف و خستگی،
- سرگیجه،
- احساس گرما و گرگرفتگی،
باید توجه داشت که این عوارض به خودی خود ممکن است در بارداری وجود داشته باشند و با مصرف این دارو تشدید شوند.
اما اگر این سوال برایتان ایجاد شده که عوارض ویژه داروی اندانسترون در بارداری چه هستند، باید بگوییم که اگرچه اندانسترون جزو داروهای کم خطر در بارداری طبقه بندی شده است اما در مورد عوارض احتمالی آن هنوز اتفاق نظر وجود ندارد. در مورد متاآنالیز معتبری که ارتباط بین اندانسترون و نقص قلب یا شکاف کام را نشان داده است نیز باید توجه داشته باشید که اگرچه افزایش مطلق خطر گزارش شده بسیار ناچیز و اندک است (افزایش خطر برای شکاف کام 03/0 درصد و برای نقص قلب 03/0 درصد بود)، اما به دلیل همین خطری که جامعه پزشکی آن را کوچک ولی موجود می داند، بسیاری از پزشکان ترجیح می دهند تا حد امکان به سراغ تجویز اندانسترون در بارداری و به ویژه در سه ماهه اول نرفته و یا کم کم و تدریجی شروع به تجویز آن کنند.
به علاوه بد نیست بدانید که مشخص نیست که آیا اندانسترون به شیر مادران شیرده منتقل می شود یا خیر، اما در مطالعات حیوانی، این ماده در شیر مادر موش ها یافته شده است.
موارد ممنوعیت مصرف اندانسترون در بارداری
زنان بارداری که دچار عدم تعادل الکترولیتی ناشی از حالت تهوع و استفراغ شده اند، نباید داروی دمیترون یا همان اندانسترون در بارداری را مصرف کنند. به علاوه اگر از داروهای ضد افسردگی یا داروهای دیگری استفاده می کنید که بر روی سطح سروتونین تأثیر می گذارند، نیز مجاز به استفاده از اندانسترون در بارداری نیستید.
مطالعه بیشتر:
انواع حالت تهوع بارداری : تهوع خفیف و تهوع شدید
استفراغ شدید حاملگی چیست و درمان آن چگونه است؟
مصرف داروی ضد تهوع در بارداری مجاز است؟ چه عوارضی دارد؟
آیا برای بهبود حالت تهوع و استفراغ بارداری نیاز به درمان دارویی داریم؟
