سنبل الطیب در بارداری و آیا مصرف سنبل الطیب بی خطر است؟
از سال ها پیش تاکنون، مردم در سراسر جهان از سنبل الطیب برای مقابله با مشکلات آزاردهنده ای مانند بی خوابی، اضطراب و استرس کمک گرفته و امروزه علم نیز از این خاصیت سنبل الطیب پشتیبانی می کند. همین مساله سبب شده تا بسیاری از خانم های باردار برای حل مشکل اختلال خواب خود در طی بارداری، برای استفاده از سنبل الطیب وسوسه شوند. در این مقاله می توانید در مورد ایمنی مصرف سنبل الطیب در بارداری، سایر مزایای آن برای سلامتی و همچنین عوارض جانبی مورد انتظار بخوانید.
سنبل الطیب چیست؟
سنبل الطیب (Valeriana officinalis)، که به نام های والرین (Valerian) و علف گربه نیز شناخته می شود، در واقع گیاهی دارویی و بومی اروپا و مناطقی از آسیا است که امروزه در آمریکای شمالی و کانادا نیز رشد کرده و پرورش داده می شود. در واقع بهترین مناطق برای رشد این گیاه پرفایده، مکان هایی هستند که از نور آفتاب خوبی بهره مند بوده و سایه زیادی ندارند. زیرا با افزایش میزان سایه و تاریکی این احتمال وجود دارد که ساقه های حساس سنبل الطیب از بین بروند.
از نظر ویژگی ها و شکل ظاهری، سنبل الطیب گیاهی چند ساله و علفی است که برگ ها، ساقه ها، گل ها و حتی ریشه های آن معطر هستند. ساقه های سنبل الطیب بسیار بلند و باریک بوده و ارتفاعشان در مواردی حتی به دو متر هم می رسد، برگ های آن، بیشتر در بخش پایینی و قاعده گیاه روییده و تراکم آن ها در ساقه ها بسیار کم است و گل هایش نیز که از اواخر فصل بهار تا اواسط فصل تابستان، در انتهای ساقه ها نمایان می شوند، بسیار خوش بو بوده و شبیه به چتری مملو از گل های کوچک سفید یا صورتی رنگ هستند. ریشه سنبل الطیب نیز که مانند بقیه اجزا معطر است، منشا اصلی خواص دارویی آن بوده و عطر و بویش بعد از خشک شدن چندین برابر می شود.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید، علت مشهور شدن سنبل الطیب به علف گربه، عطر و بوی منحصر به فرد این گیاه است که باعث جذب شدن گربه ها به خود می شود.
سنبل الطیب از بسیاری از اجزای فعال بیولوژیکی است که مسئول خواص آن هستند. به عنوان مثال اسید والرنیک که یکی از روغن های اساسی است، سبب ایجاد آرامش شده و در عین حال دارای اثرات ضدالتهابی است. اسید ایزوالریک از انقباضات غیرارادی عضلات جلوگیری می کند و عملکرد آن شبیه اسید والپروئیک است که برای درمان صرع استفاده می شود. گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) که انتقال دهنده عصبی و عامل اثرات آرام بخشی گیاه است. هسپریدین و لینارین فلاونوئیدهای آنتی اکسیدان با اثرات تقویت کننده خواب هستند و به علاوه هسپریدین اثرات ضدتشنج نیز دارد.
خواص سنبل الطیب در بارداری
سنبل الطیب در طب سنتی، جایگاهی ویژه و قدمتی دیرینه دارد. تاریخچه استفاده از ریشه والرین با هدف رفع بی خوابی، تسکین اضطراب و برخی موارد دیگر به زمان یونان باستان و روم بازگشته و در قرون وسطی نیز به عنوان دارویی ضدصرع از آن کمک می گرفتند. از جمله خواصی که پزشکان طب سنتی برای سنبل الطیب در نظر گرفته اند، می توان به این موارد اشاره نمود:
- درمان برای اختلالات خواب بخصوص ناتوایی در به خواب رفتن (بی خوابی)،
- بهبود کیفیت خواب،
- کاهش اضطراب و فشار روانی، مدیریت استرس،
- موثر در تسکین درد قاعدگی (دیسمنوره) و گرفتگی عضلات در حین قاعدگی (کرامپ)،
- کاهش گرگرفتگی در زنان یائسه،
- کاهش علائم عاطفی، رفتاری و جسمی مرتبط با سندرم قبل از قاعدگی (PMS)،
- کاهش نیاز به مصرف قرص های خواب آور،
- موثر در درمان افسردگی،
- درمان لرزش خفیف بدن و صرع،
- کمک به کنترل علائم و رفتارهای تکانشی در اختلال بیش فعالی یا کمبود توجه (ADHD)،
- درمان تشنج،
- دارای خواص ضد درد و به ویژه تسکین درد عضله و مفاصل،
- تنظیم فشار خون،
- تامین سلامت قلب،
- تقویت حافظه و عملکرد شناختی مغز،
- رفع اسپاسم (گرفتگی معده) و درد ناشی از آن،
- کاهش شدت علائم سندرم پای بی قرار (RLS)،
- کاهش لرزش دست،
- تسکین درد سیاتیک،
- افزایش جریان و خروجی ادرار،
- کاهش تپش قلب،
- درمان نفخ،
- پایین آوردن تب،
- تسکین سردردهای میگرنی،
- افزایش نیرو و توان جنسی،
- و کنترل سطح قند خون و کمک به مدیریت دیابت نوع 2.
البته باید توجه داشت که تحقیقات علمی محدودی برای حمایت از این موارد محدود هستند و در مورد خواص سنبل الطیب در بارداری هیچ تحقیق معتبری انجام نشده است.
آیا مصرف سنبل الطیب در بارداری بی خطر است؟
مشخص نیست. در واقع از آنجا که تحقیقات زیادی بر روی مصرف سنبل الطیب در بارداری صورت نگرفته است، بنابراین اطلاعات قابل اعتماد کافی برای دانستن اینکه آیا خوردن سنبل الطیب در بارداری بی خطر است یا خیر، در دست نیستند. به همین دلیل نیز توصیه می شود که جانب احتیاط را حفظ کرده و از مصرف تمامی اشکال سنبل الطیب در بارداری به صورت جدی اجتناب نمایید.
عوارض سنبل الطیب در بارداری
درست مانند هر گیاه دارویی دیگری، سنبل الطیب نیز می تواند عوارضی را برای مصرف کنندگان خود به دنبال داشته باشد که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سردرد،
- ناراحتی معده،
- تحریک پذیری،
- بروز اختلالات قلبی،
- بی خوابی (در برخی از مصرف کنندگان تاثیر عکس داشته و بدتر سبب تشدید بی خوابی می شود)،
- احساس سستی (در دوزهای بالا)،
- خشکی دهان،
- توهم و دیدن خواب های عجیب،
- واکنش های آلرژیک،
- سرگیجه،
- بی قراری و لرزش بدن در صورت قطع مصرف ناگهانی بعد از استفاده طولانی مدت (علائم ترک)،
- خواب آلودگی (در دوزهای بالا).
البته علاوه بر این عوارض ذکر شده، در برخی تحقیقات محدود انجام شده بر روی نمونه های حیوانی، مشخص شده که مصرف سنبل الطیب در بارداری می تواند عوارض جدی تری همچون کاهش سطح روی و مس (دو عنصر اساسی که بر رشد و عملکرد مغز تأثیر می گذارد) در بافت مغز جنین موش ها را به دنبال داشته باشد. این نتایج هشداردهنده، لزوم محدودیت و یا توقف مصرف سنبل الطیب در بارداری را بیش از پیش روشن می سازند.
مطالعه بیشتر:
عرق بادرنجبویه در بارداری آیا بی خطر است یا نه؟
انواع دمنوش های آرامبخش و خواب آور در بارداری
رفع بی خوابی در بارداری با دمنوش های گیاهی و میوه ها
عرق شاه اسپرم در بارداری و خواص عرق شاه اسپرم در بارداری
